سرویس سینمایی هنرآنلاین: مجارستان "غروب" (Sunset) به کارگردانی لاسلو نمش را به نمایندگی از خود برای رقابت در بخش فیلم خارجیزبان نود و یکمین دوره جوایز اسکار به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی معرفی کرد.
این فیلم اولین بار در دنیا این ماه در بخش مسابقه بینالملل هفتاد و پنجمین جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد و شرکت سونی پیکچرز کلسیکس حق پخش آن در آمریکا را در اختیار دارد. نمش در 2016 برای به تصویر کشیدن زندگی در اردوگاه کار اجباری نازیها در فیلم "پسر شائول"، جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را دریافت کرد.
کارگردان 41 ساله در فیلم جدیدش چند سال عقبتر رفته است تا نشان بدهد اروپا چگونه پیش از جنگ جهانی دوم، خود را گرفتار یک مهلکه دیگر کرد: جنگ جهانی اول. "غروب" درباره یک زن جوان در بوداپست در سال 1913 است؛ پیش از آغاز جنگی که توهم پیشرفت بیپایان اروپایی را از بین برد.
یولیا یاکوب بازیگر تازهکار و ولاد ایوانوف در این فیلم بازی میکنند که بعد از ونیز شنبه این هفته در جشنواره فیلم تورنتو روی پرده رفت. یاکوب از میان هزار بازیگر مجارستانی انتخاب شد. "غروب" تولید مشترک مجارستان و فرانسه است و صندوق ملی فیلم مجارستان برای تولید آن پنج میلیون یورو اختصاص داد. فیلم با هزینهای حدود 9 میلیون یورو تهیه شد. "غروب" در ونیز جایزه فیپرشی (انجمن منتقدان بینالمللی) را دریافت کرد.
لاسلو نمش و عوامل فیلم "غروب" در جشنواره ونیز
نمش در نشست مطبوعاتی "غروب" در ونیز گفت: وقتی "پسر شائول" را ساختم، واقعاً میخواستم در زمان سفر کنم و به گذشته بروم تا معمایی را درک کنم که تنها در چند سال، شاید آغاز قرن بیستم شکل گرفت: این که چگونه یک تمدن پیشرفته گرفتار خودویرانگری شد؛ چگونه از عصر پیشرفت و اعتماد نامحدود به تکنولوژی به جنایت صنعتی رسید.
کارگردان مجارستانی در ادامه با اشاره به درام تاریخی "غروب" گفت: میخواستم تولد قرن بیستم را از منظر خودم تحقیق کنم.
در روزها و هفتههای اخیر تعدادی دیگری از کشورها نماینده خود در اسکار را معرفی کردهاند.
اتریش مستند "والس والدهایم" (The Waldheim's Waltz) به کارگردانی روت بکرمان را برای حضور در بخش فیلم خارجیزبان انتخاب کرد.
این فیلم تاریخ اخیر اروپا را با بازگشت به سال 1986 از نو مورد بررسی قرار میدهد، زمانی که کورت یوزف والدهایم (به انگلیسی سیاستمدار اتریشی و دبیرکل سابق سازمان ملل متحد، همزمان با افشاگریهای تکاندهنده درباره همکاری او با نازیها در جنگ جهانی دوم وارد انتخابات ریاست جمهوری اتریش شد.
بکرمان یک فعال سیاسی بود که به کمپین والدهایم اعتراض کرد، اما همان زمان، بسیاری از اتریشیها منکر همدستی کشورشان در جنایات جنگی نازیها بودند. "والس والدهایم" اولین بار در دنیا فوریه پیش در جشنواره فیلم برلین به نمایش درآمد و برنده جایزه مستند خلاق گلاسهوته شد.
اتریش در 2007 با فیلم "جاعلها" ساخته اشتفان روزوویتزکی برای اولین بار برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد و در 2012 با "عشق" به کارگردانی میشائیل هانکه برای دومین بار جایزه گرفت. این کشور دو بار دیگر هم نامزد دریافت این جایزه بوده است.
مستند "شکار اشباح" (Ghost Hunting) به کارگردانی رائد انضونی نماینده فلسطین در اسکار است. در این مستند، تعدادی از زندانیان سابق یک مرکز بازجویی در اورشلیم در یک فضای شبیهسازیشده همراه با اتاقهای بازجویی و سلولها در داخل یک هال گرد هم آمدهاند تا در این فضای واقعگرایانه، روند بازجویی خود را از نو تشریح کنند و از تحقیرهایی بگویند که در مدت زندان متحمل شدند.
"شکار اشباح" تولید مشترک فلسطین، فرانسه، سوئیس و قطر است. این فیلم اولین بار سال 2017 در بخش پانوراما جشنواره فیلم برلین نمایش داده شد و جایزه مستند خلاق گلاسهوته و را دریافت کرد و یکی از سه فیلم منتخب تماشاگران بود.
فلسطین عملکرد خوبی در جوایز اسکار داشته است. این کشور تا سال گذشته 10 بار در رقابت اسکار شرکت کرد و دو بار برای فیلمهای "اینک بهشت" (2005) و "عمر" (2013) هر دو به کارگردانی هانی ابو اسعد در بخش فیلم خارجیزبان نامزد شد.
فیلم جنایی "پرندگان مهاجر" (آدمهای همیشه مسافر) (Birds of Passage) ساخته کریستینا گایگو و سیرو گرا نماینده کلمبیا در اسکار خواهد بود. این فیلم اولین بار در دنیا ماه مه پیش بهعنوان فیلم افتتاحیه بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن روی پرده رفت.
"پرندگان مهاجر" ظهور و سقوط خانواده وایو در اولین روزهای ممنوعیت خریدوفروش مواد مخدر در کلمبیا را به تصویر میکشد. داستان فیلم از اواخر دهه 1960 تا دهه 1970 روی میدهد و شامل پنج فصل است.
"پرندگان مهاجر"
برای دومین بار است که کلمبیا فیلمی از گایگو و گرا را به آکادمی معرفی میکند. "آغوش مار" فیلم قبلی آنها در 2015 اولین نامزدی اسکار این کشور را به همراه آورد.
کرواسی با "هشتمین مأمور عالیرتبه دولت" (Eighth Commissioner) به کارگردانی ایوان سالای شانس خود را در اسکار امتحان میکند. این فیلم درباره سینیشا مسیاک یک سیاستمدار بلندپرواز است که گرفتار یک رسوایی میشود. دولت برای این که سینیشا را از انظار عمومی دور نگه دارد او را به یک جزیره دورافتاده بدون تلفن و اینترنت میفرستد، جایی که مسئول برگزاری انتخابات محلی میشود و این کاری است که پیش از او هفت مأمور عالیرتبه دولت موفق به انجام آن نشدند.
کرواسی تا سال پیش 26 بار فیلم به آکادمی معرفی کرد، اما تاکنون نامزد اسکار فیلم خارجیزبان نشده است.
"پسر یک مرد" (A Son of Man) به کارگردانی لوییس فلیپه فرناندز-ساوادور و پابلو آگوئرو کارگردان آرژانتینی نماینده اکوادور در بخش فیلم خارجیزبان خواهد بود.
این فیلم با حضور بازیگران غیرحرفهای و با استفاده از هلی شات از روی داستان واقعی ساخته شده است و داستانی درباره بلوغ را به تصویر میکشد. "پسر یک مرد" درباره یک نوجوان آمریکایی از خانوادهای ثروتمند در حومه مینیاپولیس است که با بیمیلی در اکوادور به پدر اسرارآمیز خود میپیوندد که دنبال گنج اینکاها است. مرد جوان و پدرش بهزودی پی میبرند که نمیتوانند از شیاطین خانوادگی بگریزند که در جریان سفر مخاطرهآمیز آنها در دل جنگل خود را نشان میدهد.
"پسر یک مرد" هفتمین فیلمی است که اکوادور از سال 2000 تاکنون به آکادمی معرفی کرده است. این کشور هنوز نامزد اسکار نشده است.
فنلاند فیلم "Euthanizer" به کارگردانی تیمو نیکی را به اسکار معرفی کرد. این فیلم درباره یک مرد مکانیک پنجاه و چند ساله است که بهعنوان کار فرعی حیوانات پیر و بیمار را از درد و زجر خلاص میکند. این فیلم در جوایز یوسی فنلاند جایزه بهترین فیلمنامه را گرفت و بعداً در جشنواره بینالمللی فیلم توکیو نیز همین جایزه را دریافت کرد.
"Euthanizer"
فنلاند تاکنون 31 نماینده به اسکار معرفی کرده و یک بار برای فیلم "مرد بدون گذشته" (2002) به کارگردانی آکی کوریسماکی در بخش فیلم خارجیزبان نامزد شده است.
"نامی" (Namme) به کارگردانی زازا خالواشی به نمایندگی از گرجستان در بخش فیلم خارجیزبان رقابت خواهد کرد. این فیلم اولین بار در دنیا در جشنواره توکیو نمایش داده شد. داستان درباره خانوادهای است که وارث یک مأموریت هستند: مراقبت از آب شفابخش چشمهای در یک دهکده کوهستانی و شفا دادن اهالی ده با این آب. سه پسر خانواده علی تردید دارند که آب این چشمه حال کسی را خوب کند، اما نامی دختر جوان خانواده همچنان از سنتهای خانوادگی مراقبت میکند. با احداث یک نیروگاه در نزدیکی چشمه و تغییرات محیط زیست، آب چشمه شروع به ناپدید شدن میکند. پدر سنتهای کهن را به یاد میآورد: آب باز نخواهد گشت، مگر چیزی قربانی شود و... "نامی" تولید مشترک گرجستان و لیتوانی است.
گرجستان از زمان جدایی از شوروی سابق تاکنون 16 بار در رقابت اسکار شرکت کرده است. "A Chef in Love" اولین فیلمی که این کشور به آکادمی معرفی کرد در 1996 نامزد اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد. در 2014 فیلم "جزیره ذرت" به کارگردانی گیورگی اواشویلی توانست به فهرست کوتاه راه پیدا کند، اما در نهایت نامزد نشد.
"کیکپز" (The Cakemaker) اولین فیلم بلند داستانی اوفیر رائول گریزیه نماینده اسرائیل در اسکار است. این فیلم اولین بار در دنیا در بخش مسابقه رسمی جشنواره بینالمللی فیلم کارلووی واری روی پرده رفت و جایزه داوران کلیسای جهانی را برد. "کیکپز" تولید مشترک اسرائیل و آلمان و درباره یک نانوای آلمانی جوان در برلین است که بعد از مرگ زن مورد علاقهاش در یک حادثه رانندگی، به بیتالمقدس سفر میکند و...
اسرائیل تا سال گذشته 50 فیلم به آکادمی معرفی کرد و 10 بار نامزد اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد، اما هیچوقت در این بخش برنده نشد. سال گذشته "فوکستروت" از اسرائیل به آکادمی معرفی شد و به فهرست کوتاه نیز راه پیدا کرد، اما در نهایت نامزد نشد.
"ازدواج" (The Marriage) اولین فیلم بلند داستانی بلرتا زیکیری به نمایندگی از کوزوو در اسکار رقابت میکند. این فیلم که دسامبر سال گذشته در جشنواره فیلم تالین دو جایزه گرفت، داستان یک مثلث عشقی ممنوعه را به تصویر میکشد که در بالکان یک دهه بعد از جنگ داخلی تلخ روی میدهد. زیکیری در 2012 با فیلم کوتاه "Kthimi" در جشنواره فیلم ساندنس برنده دو جایزه شد.
"ازدواج" پنجمین فیلمی است که کوزوو از سال 2014 تاکنون به اسکار فرستاده است. این کشور هنوز در بخش فیلم خارجیزبان برنده یا نامزد اسکار نشده است، هرچند در 2016 فیلم "دوست" از کوزوو به فهرست کوتاه نامزدهای اسکار بهترین فیلم کوتاه راه پیدا کرد.
لتونی با فیلم مستند "ادامه دارد" (To Be Continued) به کارگردانی ایوارس سلکیس در اسکار شرکت میکند. سلکیس در این فیلم در مدت دو سال زندگی هفت کودک در سراسر لتونی را دنبال میکند.
"ادامه دارد" دهمین فیلمی است که لتونی تاکنون به آکادمی معرفی کرده است. هیچیک از فیلمهای قبلی نامزد نشدند.
فیلم "گاتلند" (Gutland) به کارگردانی گوویندا فان مال نماینده لوکزامبورگ در بخش اسکار فیلم خارجیزبان است. این فیلم درباره یک بزهکار جوان آلمانی که به یک دهکده کوچک در لوکزامبورگ پناه میبرد. "گاتلند" در دهکدههای مختلف در اوسلینگ و فلات گاتلند فیلمبرداری شده است. این فیلم اولین بار در دنیا سپتامبر 2017 در جشنواره فیلم تورنتو روی پرده رفت.
لوکزامبورگ تا سال گذشته 14 بار در رقابت اسکار فیلم خارجیزبان شرکت کرد، اما نامزد نشد.
"بانکدار مقاومت" (The Resistance Banker) به کارگردانی یورام لورسن به نمایندگی از هلند در اسکار شرکت میکند. این فیلم از روی داستانی واقعی ساخته شده و درباره والرافن فان هال بانکدار هلندی و قهرمان نیروی مقاومت در جنگ جهانی دوم است. او و برادرش برای تأمین مالی نیروی مقاومت، با موافقت دولت هلند، شیوههای پیچیده مختلفی از جمله سرقت از بانک مرکزی طراحی کردند.
هلند از 1959 تاکنون هفت بار نامزد اسکار این بخش بوده و سه بار برای فیلمهای "حمله" (1986)، "خط آنتونیا" (1995) و "کاراکتر" (1997) برنده شده است.
نروژ با فیلم "مردم چه میگویند" (What Will People Say) به کارگردانی ارم حق بازیگر، فیلمنامهنویس و کارگردان نروژی-پاکستانی شانس خود را در جوایز اسکار امتحان میکند. این فیلم تولید مشترک نروژ، آلمان، سوئد، فرانسه و دانمارک و درباره یک دختر 16 ساله پاکستانی در نروژ است که وقتی ظاهراً شهرت خانوادهاش را لکهدار میکند به پاکستان فرستاده میشود.
"مردم چه میگویند" اولین بار در دنیا سال گذشته در جشنواره تورنتو نمایش داده شد و بعد در جشنوارههای دیگر مانند گوتهبورگ و هامبورگ نیز نمایش داده شد. "مردم چه میگویند" دومین فیلم بلند داستانی ارم حق است. "من مال تو هستم" اولین فیلم او در 2013 نماینده نروژ در اسکار بود.
نروژ از 1957 تاکنون پنج بار نامزد اسکار فیلم خارجیزبان بوده، اما هنوز برنده نشده است. این کشور آخرین بار در 2012 با فیلم "کن-تیکی" ساخته اسپن ساندبرگ و یواخیم رونینگ نامزد این بخش بود.
آخرین مهلت معرفی فیلمهای خارجیزبان به آکادمی اول اکتبر 2018 (9 مهر) است. رأیگیری برای انتخاب نامزدهای اسکار فیلم خارجیزبان در دو مرحله انجام میشود. ابتدا 9 فیلم به فهرست کوتاه راه پیدا میکنند و در نهایت پنج فیلم بهعنوان نامزدهای نهایی معرفی میشوند که اسامی آنها 22 ژانویه 2019 (2 بهمن) همراه نامزدهای دیگر بخشهای جوایز اسکار اعلام خواهد شد. فیلمهای ارائهشده باید در فاصله اول اکتبر 2017 تا 30 سپتامبر 2018 در کشور خود اکران عمومی شده باشند.
نود و یکمین دوره جوایز اسکار یکشنبه 24 فوریه 2019 (بامداد دوشنبه 6 اسفند به وقت ایران) برگزار میشود.
سال گذشته "یک زن شگفتانگیز" به کارگردانی سباستین للیو از شیلی برنده اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد.
علی افتخاری