گروه معماری هنرآنلاین: دو سال اپیدمی کووید-۱۹ فرصتی ناخواسته ایجاد کرد تا با نگاهی جدید به دنیای اطراف و دور از انتظارات به معماری نگاه جدید شکل بگیرد. ولی سال ۱۴۰۰ برای جامعه معماری ایران همراه با اتفاقات و رویدادهای فراوان بود. رویدادهای گوناگونی که توسط نهادهای خصوصی یا دولتی شکل گرفتند، هرکدام طیفی از معماران و طراحان را به خود جذب کردند و گاه در صدر اخبار قرار گرفتند. درعین‌حال صحنه بین‌المللی معماری نیز از حضور ایرانیان خالی نبود و چهره‌های نامدار این رشته بار دیگر در جشنواره‌ها و فستیوال‌های مطرح جهان خودنمایی کردند.
در این گزارش به برخی از مهم‌ترین رخدادهای حوزه معماری به صورت اجمالی اشاره می‌شود.
جایزه جهانی لوپ دیزاین
نیما کیوانی معمار ایرانی و بنیانگذار استودیوی معماری کیوانی و همکاران ۲۲ فروردین، به عنوان یکی از داوران جایزه بین‌المللی لوپ دیزاین در سال ۲۰۲۱ انتخاب شد. جایزه «لوپ دیزاین» یکی از معتبرترین و پیشروترین جوایز بین‌المللی در زمینه معماری، طراحی داخلی، طراحی منظر، طراحی چشم‌انداز، طراحی محصول و عکاسی معماری است که در شهر پورتو، پرتغال، برگزار می‌شود.
جایزه بین‌المللی BLT
این جایزه بین‌المللی۲۴ فروردین‌ماه سارا جزایری و سام طهرانچی به عنوان داوران در سال ۲۰۲۱ انتخاب کرد. جایزه بین‌المللی BLT به عنوان رقابتی سالانه با هدف شناساندن، تقدیر و قدردانی از متخصصانی که در زمینه تحقق پروژه‌های برجسته معماری در سطح جهان مشارکت دارند، پایه‌گذاری شده است.
فراخوان جایزه سالانه جامعه منتقدان و نویسندگان معماری
فراخوان نخستین جایزه سالانه۱۴۰۰ جامعه منتقدان و نویسندگان معماری با موضوع «نقد معماری ایران در سده واپسـین» ۲۹ فروردین‌ماه منتشر شد. مهرداد ایروانیان، پریسا ستایش، سجاد سلیمانزاده، حسام عشقی صنعتی، وحید قبادیان، اشکان قشقایی و حمید ناصرخاکی به عنوان داوارن اصلی و علیرضا کریمی کلور داور جایگزین این مسابقه انتخاب شدند. مهشید معتمد دبیر و مدیر برگزاری این رویداد بود.
جایزه معماری A’ Design Award & Competition
نتایج این جایزه در تاریخ پنج اردیبهشت اعلام شد و استودیوی معماری کیوانی و همکاران به عنوان نامزد جایزه معماری ADEX برای دو پروژه «پردیس خانه» و «کبوترخانه» در بخش بناهای مسکونی انتخاب شدند.
مسابقه معماری طراحی آسمان‌خراش و ساختمان‌های مرتفع eVolo 2021
نتایج مسابقه معماری طراحی آسمان‌خراش و ساختمان‌های مرتفع ۱۹ اردیبهشت‌ماه منتشر شد .در میان لیست برگزیدگان این رقابت بین‌المللی، یک تیم دانشجویی از ایران به سرپرستی استاد راهنما حبیب شاه‌حسینی و تیم طراحی متشکل محدثه اسکندرزاده، اردلان کیاور، صبا صلاح‌پور و عطا راد عنوان Honorable Mention را در پانزدهمین دوره از این رقابت بین‌المللی به خود اختصاص دادند.
طراحی گاراژ کمپانی خودروسازی ولوو
تیام معیت، معمار ایرانی مستقر در مونترال کانادا به عنوان برگزیده رقابت بین‌المللی طراحی گاراژ کمپانی خودروسازی ولوو (Volvo) درکانادا شناخته شد. طرح ارائه شده توسط تیام معیت که «Parking-Parc» نام دارد، بیان جدیدی از فضای گاراژ را در بر دارد. این طرح ، فضای گاراژ خودرو را به صورت یک اتاق جدید در فضای خانه بیان می‌کند. این ایده با اتصال فضای داخل و خارج به سبب جریان نور و شفافیت، طرحی فارغ از زمان و فصل را به کاربر ارائه می‌دهد. نتایج این مسابقه ۲۱ اردیبهشت‌ماه اعلام شد.
گردهمایی بین‌المللی مجازی تخت جمشید
گردهمایی بین‌المللی مجازی «تخت جمشید؛ دیروز، امروز و فردا» به همت پایگاه میراث‌جهانی تخت جمشید با همکاری پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری به مدت چهار روز از ۲۶ تا ۲۹ اردیبهشت‌ماه برگزار شد.
اعطای نشان درجه یک هنری به سیمون آیوازیان
در حاشیه برگزاری نخستین جلسه شورای نظارت بر آموزشگاه‌‌های آزاد در تاریخ دوم خرداد، نشان درجه یک هنری به سیمون آیوازیان معمار، عکاس و نوازنده گیتار کلاسیک و فلامنکو اعطا شد. او کتب متعدی در حوزه معماری ترجمه و تالیف کرده است از جمله ترجمه «نگاهی به مبانی معماری (از فرم تا مکان)» و تالیف کتاب «خلوت و رنگ‌آب».
جایزه معماری دیزین ۲۰۲۱
«حضور در هرمز ۰۲»؛ پروژه شرکت معماری زاو به مرحله نهایی جایزه معماری دیزین ۲۰۲۱ راه یافت. این پروژه نیز به عنوان یکی از پنج پروژه انتخاب شده در دستهHospitality building حضور داشت. نتایج جایزه دیزین ۱۶خردادماه منتشر شد.
جایزه ملی آجر ۱۴۰۰
جایزه ملی آجر در معماری معاصر ایران با توجه به استفاده گسترده در معماری گذشته ایران و همچنین به عنوان یکی از سازگارترین مصالح با اقلیم ها و خرداقلیم های ایران، به عنوان رویدادی مستقل توسط موسسه فرهنگی-هنری هنر معماری با هدف ترویج و فرهنگ‌سازی استفاده هر چه بیشتر از آجر و حساس نمودن کارفرمایان، معماران، مسئولان مربوطه و دیگر فعالان در این حوزه به استفاده از آجر، از بهمن ماه سال ۱۳۹۸ آغاز شد. نتایج دومین دوره این جایزه ملی پنج خرداد در سه بخش اعلام شد. در هر دو بخش مسکونی و عمومی دو پروژه برنده اعلام شدند. ولی در بخش طراحی داخلی و بازسازی از منظر هیات داوران آثار دریافتی در این بخش از مسابقه در حد انتظار و اهمیت موضوع نبوده و تنها پروژه «آپارتمان مسکونی شیمی گیاه» اثر امیرحسین اشعری به عنوان پروژه قابل تقدیر معرفی شد.
جایزه ملی مبلمان
جایزه ملی مبلمان، جایزه‌ای است که به آن دسته از طراحانی اختصاص پیدا می‌کند؛ که نشیمن را به صورت نشیمن معنادار، خیال‌انگیز و زیبایی شناسانه و فراتر از عملکرد آن خلق می‌نمایند. ۱۵۰ اثر برای رقابت و کسب امتیاز به مسابقه راه یافتند. پنج رتبه برگزیده در بخش محصول و هفت رتبه برتر در بخش طرح، توسط هیات داوران انتخاب گردید. نتایج این جایزه ۱۲تیرماه اعلام شد.
فستیوال جهانی معماری سال ۲۰۲۱
فستیوال جهانی معماری (World Architecture Festival) یک رویداد سه روزه است که هر ساله (از سال ۲۰۰۸ میلادی تاکنون) با حضور معماران بزرگ از سرتاسر نقاط جهان، با هدف تعامل آثار و تجارب عالی معماری و تمجید از پروژه‌های شاخص معماری دنیا برگزار می‌شود. بنا بر گزارش این رویداد در تاریخ ۱۵تیرماه، ۱۴پروژه از ایران جز فینالیست‌های این جایزه انتخاب شدند.
جایزه DNA Paris
این رویداد بین‌المللی در چهار بخش شامل طراحی معماری، طراحی داخلی، طراحی منظر، طراحی محصول و طراحی گرافیک برای تجلیل از معماران و طراحان خلاق از سرتاسر نقاط جهان برگزار می‌شود. براساس اعلام نتایج جایزه DNA Paris در تاریخ ۱۲مردادماه، گروه معماری پیمان کیانی و همکاران برنده جوایز در بخش‌های مختلفی شدند.
جایزه طراحی رستوران سال ۲۰۲۱
پروژه شعبه رستوران Boqueria در شهر شیکاگو،آمریکا، اثر استودیو معماری علیرضا رضوی، فینالیست در بخش Americas – Surface Interiors جایزه طراحی رستوران ۲۰۲۱شد. نتایج این جایزه ۲۲مردادماه اعلام شد.
جایزه GRANDS PRIX DU DESIGN
در چهاردهمین دوره این جایزه که ۲۷شهریور اعلام شد، پروژه‌های برگزیده‌ای از معماران و طراحان ایرانی به چشم می‌خورد. در دسته ساختمان‌های تجاری و زیردسته هتل و اقامتگاه تفریحی، پروژه «حضور در هرمز ۰۲» از گروه معماری زاو برنده مدال طلا، دسته ساختمان‌های تجاری و زیردسته ساختمان‌های مختلط پروژه« بی‌گونه» از گروه معماری زاو، برنده مدال نقره شد. همچنین در دسته ساختمان‌های عمومی و زیردسته مدرسه و پیش‌دبستانی، پروژه «مدرسه ابتدایی نور مبین» از دفتر تجربه بنیادین معماری، مدال طلا دریافت کرد. در بخش طراحی داخلی برای دسته اقامتگاه و زیردسته فضای مسکونی>۵۰۰ مترمربع پروژه «آپارتمان مسکونیXVII »از استودیو معماری رضوی نیز برنده مدال طلا شد.
پاویون ایران در اکسپو۲۰۲۰ دبی
شعار امسال اکسپو، «پیوند ذهن‌ها، خلق آینده» است. ایران هم با روایتی از شهرزاد قصه‌گو و با شعار «ایران؛ تمدن کهن و استوار: تنوع اقوام و میزبان ملت‌ها» در پاویونی به وسعت ۲هزار و چهارده مترمربع در اکسپو شرکت کرده است. پاویون ایران توسط گروه طراحی شیفت‌پی (مهندسین مشاور تغییر روند طرح) طراحی شده و شامل چندین پاکت فضایی در یک محوطه به‌جای ساختمانی یکپارچه است.
پاویون ایران به‌جای یک ساختار محکم، یک شبکه ریزوماتیک از ارتباطات است که روایت‌های متفاوتی از تاریخ معاصر ایران ارائه می‌دهد. این بستگی به مسیر خاصی دارد که بازدیدکنندگان تصمیم می‌گیرند در پیش بگیرند که نشان‌دهنده نسخه خاص خود از تاریخ معاصر ایران است.
نشریه Architectural Digest ایران را جز هشت غرفه دیدنی اکسپو ۲۰۲۰ دبی معرفی کرده است. پاویون ایران برای دومین بار است که به صورت مستقل در این رویداد جهانی مشارکت می‌کند. اکسپو دبی ۹ مهرماه آغاز به کار کرد و تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۱ادامه دارد.
جایزه جهانی لوپ دیزاین
سوم مهرماه جایزه جهانی لوپ دیزاین ۲۰۲۱، پروژه «کارخانه شمیم پلیمر»اثر داوود بروجنی (دفتر معماری داوود بروجنی) در بخش معماری | ساختمان‌های صنعتی به عنوان رتبه نخست پروژه برنده شناخت. پروژه« باغ هتل مرکوری» اثر معماران پیمان کیانی نیز در بخش معماری منظر | چشم انداز هتل و اقامتگاه به عنوان پروژه برگزیده در لیست پروژه‌های Honorable Mentions انتخاب شد.
جایزه معماری آقاخان
وبسایت رسمی جایزه آقاخان پنج مهرماه، نادر تهرانی،رئیس مدرسه معماری ایروین اس. چانین کالج کوپر یونیون و بنیانگذار دفتر معماری نادا، را به عنوان یکی از اعضا هیات داوران جایزه معماری آقاخان سال ۲۰۲۲ اعلام کرد.
برندگان جایزه معمار ۱۴۰۰
۱۷ مهرماه برندگان جایزه معمار ۱۴۰۰ در گروه مسکونی تک واحدی، گروه مسکونی آپارتمانی، عمومی و گروه بازسازی اعلام شد.
در بخش مسکونی(تک واحدی)، رتبه نخست به پروژه «خانه محله جلفا» اثر دفتر فرایند منطقی در طراحی معماری و رتبه دوم مشترک به پروژه «خانه تک طاق» اثر دفتر آینه، پروژه «ویلایی دشت۴۰» اثر دفتر ۳۵۵۱، رتبه سوم به پروژه «باغ بی ته و سر» اثر استودیو تجربه رسید.
در بخش مسکونی(آپارتمانی) رتبه نخست مشترک به پروژه «خانه تقریب» اثر حبیبه مجدآبادی و پروژه «خانه های میان رود و مادی» اثر دفتر فرایند منطقی در طراحی معماری، رتبه دوم به پروژه «کوچه خانه» اثر رها اشرفی، محسن مریزاد، مرضیه زار و رتبه سوم پروژه «کامران» اثر دفتر آراد اعلام شد و از پروژه «مرد و خانه» اثر طراحان و بناکنندگان زاو تقدیر شد.
در برندگان بخش عمومی رتبه نخست به پروژه «مدرسه جدگال» اثر آرش علی‌آبادی، رتبه دوم بهپروژه «ساختمان هیترا» اثر هومن بالازاده، رتبه سوم به پروژه «حیات بیمارستان نیک» اثر معماران زمینه و از پروژه «ساختمان سرو» اثر دفتر تموز تقدیر به عمل آمد.
در بخش بازسازی، پروژه «پلتفرم صورتی» اثر استودیو سه بر رتبه نخست، پروژه «گالری عینک نیوتن» اثر معین نیک‌آئین و بابک نصیرآبادی رتبه دوم، پروژه «خانه ۱۳۳۰» اثر محمد کانی‌سواران رتبه سوم را ازآن خود کرد. از پروژه بازآفرینی فضاهای نوآوری در بطن ساختمان‌های آموزشی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اثر دفتر طرح و ساخت پناه، پروژه «بام لب» اثر حمیدرضا موسوی و پروژه «خانه حیاط‌دار» اثر استودیو شماره ۴ تقدیر به عمل آمد.
اختتامیه مسابقه «طراحی کتابخانه عشایری»
مراسم اختتامیه مسابقه «طراحی کتابخانه عشایری» ۲۱ مهر ماه برگزار شد. آثار نگار محمدی، فرناز پیکان‌پور، محمود قربانی و محمد رجاییان به عنوان رتبه اول، الهه مرادی و حسین خراسانی به عنوان رتبه دوم، احسان لسانی و محمدحسین اقلیدس به عنوان رتبه سوم برگزیده شدند.
جایزه جهانی AAP
پروژه‌های مختلف معماری از ایران در رقابت جهانی Architecture MasterPrize سال ۲۰۲۱ در لیست برندگان این جایزه بودند.
پروژه «ساختمان اداری شریف» اثر دفتر معماری هوبا دیزاین؛ برگزیده در بخش معماری تجاری، پروژه «ویلا گیلک» اثر دفتر معماری تیم؛ برگزیده در در بخش طرح معماری | معماری کانسپچوال، پروژه «زمرد ۱۱» اثر مهندسین مشاور آکران ؛ برگزیده در بخش طرح معماری | معماری ترکیبی، پروژه «خانه‌ای برای دو برادر» اثر استودیوی فرآیند منطقی؛ برگزیده در بخش طرح معماری | مسکونی، پروژه «شوروم استیل فرم» اثر استودیوی طرح و ساخت آدمون؛ برگزیده در بخش طرح معماری | معماری کوچک، پروژه« آپارتمان XVII » اثر استودیوی معماری رضوی ؛ برنده (Best of Best) در بخش طراحی داخلی | داخلی آپارتمان، پروژه «آپارتمان کلاژ» اثر استودیوی طرح و ساخت آدمون؛ برگزیده در بخش طراحی داخلی | داخلی آپارتمان و پروژه«بیرون (سمت) در خانه» اثر دفتر معماری بوتیک RZLBD؛ برگزیده در بخش طراحی داخلی | داخلی آپارتمان شدند. نتایج آن ۱۱ آبان در سایت رسمی جایزه AAP اعلام شد.
همایش ملی پیشرفت‌های معماری سازمانی
پنجمین همایش ملی پیشرفت‌های معماری سازمانی دهم و یازدهم آذرماه ۱۴۰۰ در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. این همایش ملی از سال ۱۳۹۶، با همکاری آزمایشگاه‌های معماری سازمانی مستقر در دانشگاه‌های سراسر کشور و با حمایت سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی به صورت سالانه برگزار می‌شود. معماری سازمانی رویکردی جامع و یکپارچه است که جنبه‌ها و عناصر مختلف سازمان یا سیستم را با نگاه مهندسی، تفکیک و تحلیل می‌کند.
رتبه‌بندی جهانی در حوزه طراحی
ایران با ۲۸۵ جایزه و مجموع ۹۲۸ امتیاز در رتبه شصت جهانی قرارگرفته است. در این رتبه‌بندی اطلاعات مربوط به برترین طراحان هر کشور نیز منتشر شده و در ایران هم نام ۱۶۹طراح از جمله سید محمد مرتضوی، حمید پاک سرشت، سمیه کیان‌پور، سروش وحیدیان کامیار، آزاده قلی‌زاده و .... در جایگاه برترین‌های دیده می‌شود. نتایج رتبه‌بندی جهانی ۱۴دی ماه در وب سایتWDR اعلام شد.
نمایشگاه بین‌المللی معماری و دکوراسیون داخلی
این نمایشگاه بین‌المللی به مدت سه روز در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران میزبان بازدیدکنندگان بود. در این نمایشگاه شرکت‌های داخلی و بین‌المللی محصولات، قابلیت‌های فنی و نوآوری‌های خود را عرضه کردند. این نمایشگاه ۲۱تا۲۴ دی‌ماه برگزار شد.
طراحی مرکز اسماعیلی در هیوستون
فرشید موسوی مرکز اسماعیلی در هیوستون تگزاس را طراحی کرده، پروژه‌ای که به تبادلات فرهنگی و توسعه مدنی اختصاص دارد. این ساختمان جدید سفیر بزرگ‌ترین جامعه مسلمانان فرقه اسماعیلی در ایالات متحده است که میزبان رویدادهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی خواهد بود و در عین حال فضایی برای تفکر و نیایش را فراهم می‌کند. این طرح ضمن بازتفسیر عناصر سنتی ایرانی، تصویری معاصر را به نمایش میگذارد و بدین ترتیب گفتگوی نیز میان معماری سنتی و مدرن برقرار می‌کند.
نمایشگاهی از جنس معماری اسلامی
مرکز معماری اسلامی حوزه هنری انقلاب اسلامی نمایشگاه «ایوان آینه» شامل آثاری از هنرمندان باشگاه معماران جوان مرکز معماری اسلامی را دوم بهمن‌ماه برگزار کرد. آثار این نمایشگاه زیر نظر استاد سیاوش طرزی خلق شدند.
نمایشگاه بین‌المللی طراحی ایتالیایی ـ ایرانی Domuse- Design
پیش نمایش ویژه اولین نمایشگاه بین‌المللی طراحی ایتالیایی ـ ایرانی با عنوان «Domus Design - تهران ۲۰۲۲»، به طور رسمی در ۲۴ ژانویه(۴ بهمن) توسط «جوزپه پرونه»، سفیر ایتالیا در تهران افتتاح شد. این نمایشگاه در نیمه دوم ماه مارس ۲۰۲۲ به مناسبت روز جهانی طراحی ایتالیایی در تهران برگزار خواهد شد.
پلتفرم متاورسی
دفتر معماری محمدرضا کهزادی فعالیت خود را در پلتفرم متاورسی spatial.io آغاز کرد. محمدرضا کهزادی معمار و طراح ایرانی متولد ۱۳۶۷ و کارشناس ارشد معماری، دفتر معماری شخصی خود با عنوان mrk.office را در سال ۱۳۹۵در شهسوار راه‌اندازی کرده است. در این فضا بازدیدکنندگان می‌توانند ماکت‌های سه بعدی و تصاویر پروژه‌های این شرکت را ببینید، در ایونت‌های این شرکت حضور داشته باشند و حتی سفارش طراحی یک پروژه را در پلتفرم متاورس بدهند. همچنین می‌توانند پروژه‌های آماده این شرکت را از طریق NFT خریداری کرده و در دنیای مجازی از آن استفاده کنند.
جایزه بین‌المللی معمار نوظهور ریبا ۲۰۲۱
استودیو معماری هوبا برای پروژه ساختمان آجر کهن سرام، جایزه بین‌المللی معمار نوظهور ریبا۲۰۲۱ را دریافت کرد. این پروژه توسط استودیو معماری هوبا در تهران با مسئولیت هومن بالازاده و گروه طراحی پریما جهانگرد، محسن طهماسبی، مصطفی داداش‌پور و بهرام افسری اجرا شده است. پروژه ساختمان آجر کهن سرام با رویکرد ایجاد یک ساختار خنثی در مقیاس شهری و یک بیان قابل درک در مقیاس محلی طراحی و اجرا شده است. ۱۴بهمن ماه نتایج جایزه بین‌المللی معمار نوظهور ریبا اعلام شد.
جایزه استعدادهای نوظهور لیگ معماران نیویورک
بهناز اسدی و نیما جاویدی، بنیانگذاران استودیوی معماری جا» برای پروژه مارکهام موفق به کسب جایزه استعدادهای نوظهور لیگ معماران نیویورک شدند. این پروژه به عنوان یکی از هشت طرح برگزیده اتحادیه معماران نیویورک انتخاب شد، یک سازه منحنی برگرفته از خانه‌های موجود در تورنتو است. لیگ معماران نیویورک برندگان را ۲۱ بهمن اعلام کرد.
نمایش آثار معماری اتو واگنر
نمایشگاه آثار اتو واگنر (۱۸۴۱-۱۹۱۸)؛ معمار، برنامه‌ریز و شهرساز شهیر اتریشی در سه مکان در یزد با موضوعات مختلف از پنجم اسفندماه تا سوم اردیبهشت ۱۴۰۱ برگزار می‌شود.
جایزه جین درو
جایزه جین درو ۲۰۲۲ برای تقدیر از فعالیت‌ها و همچنین تعهد فرشید موسوی برای تعالی فرآیند معماری و ارتقای نقش موثر زنان در معماری معاصر جهان به این معمار ایرانی-بریتانیایی اهدا شد. نتایج این جایزه ۷ اسفندماه اعلام شد.