سرویس معماری هنرآنلاین: نغمه همتیان، مدرس دانشگاه تهران- مرکز، آموزش را امر مهمی در آینده معماری دانست و در این باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: امروزه نگرانی درباره آینده آموزش معماری، در حال گسترش است زیرا به نظر میرسد مدلهای امروزی آموزش و تمرین معماری، ممکن است مناسب چالشهای آینده نباشند. در مدارس معماری، بیشتر به شرایط حال توجه میشود و آینده کمتر به عنوان یک موضوع قابل بررسی مورد توجه قرار میگیرد؛ در حالی که اندیشیدن به آینده به خصوص برای دانشجویان امروز که زندگی و حرفهشان در آینده قرار دارد، بسیار ضروری است. تربیت دانشجویان در جهت رسیدن به یک معماری استراتژیک با توجه به شرایط فعلی میتواند به عنوان هدف اصلی آموزش امروز ما باشد.
او افزود: ضرورت اندیشیدن به آینده، از طریق برنامه آموزشی معماری بسیار حائز اهمیت است. چنانچه نگاه صحیح به مسائل گذشته، امروز و آینده، به ویژه نوع نگاه نقادانه به مسائل امروز، به دست آید، میتواند زمینه ساز ورود به آینده شود. نگرانیهای معماری امروز و چارهجوییهای آن نیز باید مورد ملاحظه قرار گیرند تا موضوعات اساسی معماری آینده آشکار شوند. در واقع در این حالت نه تاریخ گذشته معماری بلکه آینده معماری آموزش داده میشود.
او بر لزوم توجه به پتانسیلهای دانشجویان در راستای آموزش تأکید کرد گفت: دانشجویان میتوانند با کسب دانش و مهارت آمادگی اولیه را برای ورود به دفاتر معماری پیدا کنند.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: من از سال 8۴ تاکنون به صورت ممتد تدریس دروس طراحی معماری را در دانشگاه بر عهده داشتهام و در این حوزه فعال بودهام. با توجه به این پیشینه معتقدم که در کنار مباحث تئوری و عملی که در ترمهای بالا تدریس میشود و بسیار کاربردی به نظر میرسد، باید بر دروس مقدماتی طراحی با اساتید مجرب تأکید بیشتری داشت چرا که در ترمهای ابتدایی با اصول و مفاهیم اولیه معماری روبرو هستیم و به عنوان دروس نخستین مواجهه دانشجویان با این عرصه است. آموزش معماری در ایران در سه لایه آموزش آکادمیک، آموزش در دفاتر کار و آموزش کارگاهی است که گویی در گذشته نسبت به حال از انسجام بیشتری برخوردار بوده است.
نمونه طرحهای دانشجویی
همتیان، تصریح کرد: در دروس معماری امروز دانشگاهها، تأکید بر بخش عملی در استودیوهای طراحی وجود دارد کما اینکه من با توجه به آثار و کارهای دانشجویان یکی از بهترین آرشیوها را جمعآوری کردهام و بر همین اساس معتقدم که در برخی از پروژهها کارهای دانشجویان در حد کیفی بالا قرار دارد و قابل رقابت با دانشگاههای برجسته دنیاست.
او تأکید کرد: در صورت ارائه اطلاعات و راهبری درست در کنار دانش و مهارت و مهمتر از همه انگیزه کافی استاد و دانشجو میتوانند تا حد زیادی به خروجی قابل توجهی دست پیدا کنند. ما در دانشگاه استودیوهای طرح را با تعریفهای عملکردی گوناگونی مانند: طراحی ویلا، خوابگاه، موزه، مدیاتک، ایستگاه، فضاهای آموزشی، مجتمعهای مسکونی و.... داریم و روند طراحی اصولی یک پروژه معماری را از ایده پردازی و بررسی محتوا، آنالیز سایت، نوشتن سناریو و برنامه فیزیک پروژه، تولید دیاگرامها در راستای پرورش ایده، جانمایی فضاها و پلان لکهگذاری تا رسیدن به مرحله فاز یک معماری و تا حدی سازه پروژه پیش میبریم، هر چند که در دروس جداگانه به دانش کاربردی سازه در معماری پرداخته میشود. در واقع این دروس طراحی، دانشجویان را آماده میکنند که طرح نهایی خود را به عنوان تز کارشناسی یا کارشناسی ارشد ارائه دهند.
این مدرس دانشگاه، انگیزه و پشتکار شخصی را عامل مهمی برای رشد در عرصه معماری دانست و اظهار کرد: به نظر من علاقه دانشجو و پشتکار امر بسیار مهمی است که میتواند در کنار دانش و مهارت جلوه پیدا کند. به همین دلیل با وجود نواقص موجود ما شاهد هستیم که برخی از دانشجویان با صرف وقت و انرژی میتوانند بدرخشند و آثار بسیار خوبی را ارائه دهند.
همتیان ادامه داد: به نظر من لازم است که بر تقویت انگیزه دانشجویان بیشتر تمرکز کنیم زیرا به طور حتم فضا و اتمسفر دانشگاه، اساتید و سیلابهای تعریف شده امر بسیار مهمی در رشد و انگیزه دهی به دانشجویان هستند. بدیهی است که هر فردی با تلاش شخصی میتواند، به رشد دست پیدا کند اما متأسفانه با وجود اینکه شرایط تا حدودی برای رشد فراهم است، کمتر شاهد هستیم که دانشجویان انگیزهای جدی از خود نشان دهند زیرا اغلب آنها معتقدند که فضای مناسبی برای آنان در بازار کار نیست، درحالیکه من معتقدم برای افراد ماهر و با انگیزه فضای کار فراهم است.
او تصریح کرد: متأسفانه امروزه با وجود تعداد بالای دانشجویان رشته معماری، کمتر میتوان فارغالتحصیلان این رشته را به دفاتر معماری معرفی کرد زیرا به اندازه کافی مهارت و دانش کافی را برای ورود به دفاتر ندارند و جز موارد اندکی نیروی آماده قابل توجه به چشم نمیخورد.
نمونه طرحهای دانشجویی
مدرس دانشگاه تهران- مرکز ادامه داد: باید به دنبال چگونگی بهبود وضع موجود فضاهای آموزشی باشیم و بدانیم که مدلها و روشهای جدید در جهت ارتقا سطح کیفی کدماند؟ هدف ما به واقع توسعه و بهبود شرایط، روشها، ابزار، یا ساختارهای آینده آموزش معماری در ایران است.