سرویس معماری هنرآنلاین، کورش حاجیزاده، دکترای معماری و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، مسابقات معماری که در کشور برگزار میشود را دارای معضلات بسیاری خواند و در این باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: متأسفانه امروز مسابقات معماری در ایران با مشکلات بسیاری همراه است زیرا در بسیاری از مواقع نیت برگزارکنندگان این بخش کمک به حوزه معماری و توسعه فرهنگ و هنر نیست.
او ادامه داد: جای تأسف دارد که برخی کارفرماها برای استفاده از ایده دانشجویان و معماران جوان، مسابقاتی را مطرح میکنند که از قضا جوایز بسیار اندک و گاهی توهینآمیزی را به دنبال دارد و کارفرماها امکان به چالش کشیدن هنرمندان جوان و دانشجوها را با چنین شرایطی فراهم میکنند.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: متأسفانه بسیاری از اقداماتی که در حوزه خصوصی انجام میشود صرفاً با هدف مطرح کردن شخص یا اشخاص خاصی است و دغدغه هنری و فرهنگی در آن وجود ندارد اما با وجود تمام این مشکلات این رویدادها نیز اتفاقات مثبتی را در دل خود دارند.
حاجیزاده عدم نظارت بر این بخش را از عمده مشکلات خواند و گفت: یکی دیگر از وجوه منفی این مسابقات این است که معمار میپذیرد، کارفرما از طرح او هرگونه که میخواهد استفاده کند و یا ترکیبی از پروژههای انتخابی را به اجرا بگذارد. نکته دیگر اینجاست که تعداد بسیار اندکی از این مسابقات منجر به عقد قرارداد بین هنرمند و کارفرما میشود؛ اما با وجود تمام جوانب سخت و مشکلی که در این مسابقات وجود دارد من معتقدم که ابعاد مثبتی نیز دارند.
او تأکید کرد: گاهی همین مسابقات باعث ایجاد انگیزه و حرکت در دانشجویان و معماران میشود و به نوعی کمک میکند تا این گروه از هنرمندان وارد چالشی جدی شوند که خود اتفاق مثبتی است؛ اما ای کاش این روند با نظارتی مناسب به شکل بهتری برگزار میشد تا ایدههای این گروه از هنرمندان و جوانان به درستی بهرهبرداری شود و حق و حقوق آنان زائل نشود.
عضو هیئت داوران دومین دوره جایزه ساختمان سال گفت: اساساً بین مسابقات و جوایز اینچنینی تفاوتهای عمدهای وجود دارد، زیرا در مسابقات یک موضوع مشخص توسط کارفرما تعیین میشود که بر اساس آن معماران سعی میکنند به نیازهای اعلام شده پاسخ دهند اما در یک جایزه کارفرمایی مطرح نیست و پروژه ساخته شده بر اساس تمایل هنرمند مورد بررسی قرار میگیرد به همین خاطر نیز دغدغههایی که مطرح کردم معمولاً در این بخشها نیست.
حاجیزاده عدم ارتباط هنر با معماری امروز ایران را حاصل مسائل مختلف خواند و اظهار کرد: امروزه معماری تحت تأثیر مسائل مختلفی چون سیاست، اجتماع و به خصوص اقتصاد است. به جرئت میتوان گفت که مسائل اقتصادی تأثیری جدی بر این عرصه داشته و سبب شده که معماران از مباحث هنر فاصله زیادی پیدا کنند.
او افزود: بررسی پروژههای موفق معماری در مسابقات جهانی نشان میدهد که آنها چندان درآمدزا نبودهاند زیرا نگاه امروز به ساختمانها بیش از کیفی بودن، کمی است به همین خاطر کارهایی که به عنوان مثال بر اساس یک نگاه هنرمندانه با کاهگل ساخته میشود نمیتواند با یک پروژه لاکچری در خیابان فرشته رقابت کند.
این مدرس دانشگاه عرصه آموزش در این حوزه را دچار مشکلات عدیده خواند و در این باره بیان کرد: مشکل آموزش در کشور ما تنها مختص به حوزه معماری نیست و تمام عرصهها را در بر میگیرد. با یک نگاه ساده میتوان دریافت که سیستم آموزشی ما در دوران ابتدایی تا دبیرستان طی سه دهه گذشته بارها تغییر رویه داده و کتابهای دانش آموزان نیز عوض شده است، حال سؤال من این است که از چنین شرایطی انتظار چه خروجی را داریم؟
حاجیزاده، سرفصلهای آموزش در دانشکدههای معماری را نیازمند تغییر و بازبینی خواند و گفت: متأسفانه سرفصلهایی که ما امروز آموزش میدهیم متعلق به 40 سال پیش است. مسئله اینجاست که آیا جهان اینقدر کند حرکت میکند که ما بعد از 4 دهه نیازی به بازبینی نداریم؟