سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: مازیار اسلامی مترجم و پژوهشگر با این توضیح که در مبحث ترجمه در همه زمینهها به ویژه متون نظری و هنری در بازار کتاب با اغتشاش و افراط روبروییم به هنرآنلاین گفت: فقدان قانون کپیرایت باعث شده ترجمه عملا یکی از بیدغدغهترین و سادهترین فعالیتهای اجتماعی باشد. روال و قواعدی وجود ندارد و ترجمه مسئله شخصی شده و ارزش و اهمیت کتاب و جدی گرفتن آن به شخص مترجم برمیگردد.
او با بیان این که درصد قابل توجهی از کتابهای ترجمه ابتداییترین استانداردهای صنعت نشر را ندارند، ادامه داد: دلیل این بازار بلبشو این است که ناشر سادهترین کتاب را از اینترنت پیدا کرده و فایل آن را دانلود میکند سپس نیروی جوانی که زبان میداند و شغلی ندارد به ترجمه مشغول میشود. حجم قابل توجهی از ترجمهها بدون شناخت مترجم و اشراف از موضوع به فارسی برگردانده شدهاند. فرایندی برای آمادهسازی، نسخهپردازی، ویراستاری علمی، محتوایی و فنی وجود ندارد. در نتیجه امری طبیعی است که بدون کپیرایت در قیاس با دنیا، ترجمه کتاب کار ساده و راحتی به نظر بیاید. عدم وجود تعامل ناشران داخلی و خارجی و نبود نظارت از سوی آنها به این موضوع دامن زده است.
اسلامی با این توضیح که به لحاظ کمی با جهش حیرتانگیری در 10-15 سال اخیر با تعداد عناوین کتاب روبروییم اما به لحاظ کیفی و شمارگان با افت و کاهش شدیدی مواجهیم، افزود: وقتی همین دو فاکتور را با هم میسنجیم ارتباط عجیبی است. منطق این تعداد عناوین کتاب و شمارگانی که فقط 500 عدد است چیست؟ عظیم بودن بیدلیل و غیرمنطقی صنعت نشر و وجود حدود 15 هزار ناشر فعال جای سئوال دارد. در فضای حاکم بر صنعت نشر صورت و مخرج به هم نمیخورد و یک جای کار مشکل دارد.
او با بیان اینکه در حیرتم ناشری هزینه زیادی انجام میدهد ولی نتیجه نهایی کتاب منتشر شده سردستی و بیکیفیت است، تصریح کرد: موضوعاتی ترجمه میشوند که اصلا در فضای فعلی مطرح نیستند و نخواهند شد. بعد ناشر تعجب میکند چرا کتاب فروش نمیرود، مشخص است انتخاب غلط بوده. باید سختگیری و دقت بیشتری در انتخاب کتاب وجود داشته باشد و جلوی این شتاب ترجمه گرفته شود.
اسلامی اضافه کرد: طی سفری به استانبول به موزه "معصومیت" رفتم. از ترجمه رمان "موزه معصومیت" به همه زبانهای دنیا کتابها را به نمایش گذاشته بودند ولی با توجه به اینکه کتاب در ایران هم ترجمه شده و اورهان پاموک شناخته شده است ترجمه فارسی وجود نداشت. این موضوع را پیگیری کردم و پاسخ این بود، وقتی هرگونه که میخواهید با کتاب برخورد میکنید و 50 صفحه آن سانسور میشود مشخص است دیگر این رمان نیست.