به گزارش هنرآنلاین به نقل از روابط عمومی گروه انتشاراتی ققنوس، در این مراسم علی دهباشی، زهره حسینزادگان، رضا قیصریه، حانیه اینانلو، محمد حسینی، کاوه میرعباسی، مسعود کازری و کامران یراقچی سخنرانی داشتند.
در ابتدای جلسه، علی دهباشی از آشنایی و دوستی با بهمن فرزانه گفت و در ادامه زهره حسینزادگان به معرفی او پرداخت و توضیح داد: فرزانه در سال 1338، 1339 وقتی که حدودا بیست سال داشته به ایتالیا میرود و در فائو سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد مترجمی میخواند. در آنجا به چهار زبان رسمی بینالمللی انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و همچنین ایتالیایی تسلط پیدا میکند و از همان زمان هم به ترجمه کتاب و ترجمه همزمان روی میآورد. تسلط فرزانه به زبان ایتالیایی تا آنجا بوده که در فیلمهای ایتالیایی دیالوگهای هنرپیشههای غیرایتالیایی، مثلا آمریکایی یا فرانسوی، را ترجمه میکرده است.
حسینزادگان ادامه داد: فرزانه از اوایل دهه چهل تا اواسط دهه پنجاه کار ترجمه کتاب مشغول بوده بعد از ترجمه "صد سال تنهایی" کار ترجمه را کنار میگذارد تا حدود بیست سال بعد که رمان "از طرف او" اثر آلبا دسس پدس را ترجمه میکند. پس از چندین سال وقفه، ارسلان فصیحی از طرف انتشارات ققنوس با فرزانه که آن موقع ایتالیا بوده تماس میگیرد و به او پیشنهاد ترجمه میدهد. بهمن فرزانه آثاری با عناوین "عروسک فرنگی"، "یک دسته گل بنفشه"، "هیچ یک از آنها باز نمیگردد"، "با عشقی بزرگ"، "درخت تلخ"، "تازه عروس" و "عذاب وجدان" را نیز ترجمه میکند. همکاری انتشارات ققنوس با فرزانه فقط در حوزه ترجمه نبوده، بلکه دو اثر از او داستان "سوزنهای گمشده" و دیگری "رمان چرکنویس" را منتشر کرده است.
در ادامه رضا قیصریه مترجم زبان ایتالیایی و مدرس دانشگاه، افزود: بهمن فرزانه را چندین سال پیش در دفتر انتشارات کتاب خورشید ملاقات کردم. آن موقع در ایران ترجمه آثار ایتالیایی زیاد باب نبود و فرزانه از اولین مترجمانی بود که به ترجمه زبان ایتالیایی پرداخت. مهمترین ترجمه او "صد سال تنهایی" است که در واقع ترجمه این اثر مارکز را به ایرانیان معرفی کرد. یکی از ویژگیهای خوب فرزانه تسلطش بر چند زبان بود و "صد سال تنهایی" نمونه این ویژگی است که نشان دهنده تسلط فرزانه به زبان اسپانیایی است.
سپس کاوه میرعباسی اظهارداشت: زندهیاد فرزانه از این که اسمش تنها به "صد سال تنهایی" گره خورده بود ناراحت بود ولی واقعا همیشه بعضی از نویسندهها اسمشان به یکی از آثارشان گره میخورد.
میرعباسی افزود: بیش از چهل ترجمه از "صد سال تنهایی" منتشر شده از جمله ترجمهای از خود او که در مقدمه کتاب نوشته است: "ترجمه من ابدا از ارزش کار زندهیاد فرزانه و زندهیاد سیدحسینی در زمان خودشان کم نمیکند".
او گفت: نام نویسندگانی همچون دسس پدس و گراتزیا دلدا را اولین بار در دهه هشتاد با ترجمههای فرزانه در ایران مطرح شد و ترجمههای او محدود به این نویسندگان نمیشود. فرزانه سلیقه خاصی در انتخاب کتاب داشت.
حانیه اینانلو پژوهشگر و مترجم زبان ایتالیایی نیز توضیح داد: فرزانه بحث ترجمه از زبان ایتالیایی را در ایران باب کرد، چیزی که قبل از آن نبود و معمولا پیش از آن آثار ایتالیایی از زبانهای دیگر ترجمه میشد.
او افزود: فرزانه دو نویسنده بزرگ ایتالیایی یعنی گراتزیا دلدا و آلبا دسس پدس را به جامعه ادبی ایران معرفی کرد.
اینانلو اظهارداشت: بعضیها میگویند ترجمه یک کار فنی است و برخی میگویند یک کار هنری است. شخصا فکر میکنم ترجمه یک فن هنری است، یعنی هم باید فن را داشته باشید و هم آن ذوق و هنر را و فرزانه اینگونه ذوق نویسندگی داشت. متاسفانه نسل جدید مترجمان ما تسلطشان بر زبان فارسی کم است و مطالعه کافی ندارند. این مسئله باعث شده است مترجمانی دست به کار ترجمه بزنند که ضعیف هستند و این باعث میشود کتابی که شاید در زبان اصلی خیلی جذاب است با ترجمه بد سابقه نویسنده خراب شود.
محمد حسینی نیز در ادامه گفت: فرزانه انسان صادق و باهوشی بود و اجازه نمیداد که ترجمهاش دگرگون شود و به واسطه دیگران آن کتاب به کتاب تبدیل شود، تعصب خاصی به کلماتی که ترجمه کرده بود داشت و آثارش احتیاج به ویراستاری نداشت.
در ادامه کازری مدیر انتشارات کتاب خورشید، از آشنایی خود و بسیاری از نویسندگان و مترجمان با بهمن فرزانه در کتابفروشی مهناز یوسفآباد صحبت کرد و این که چه خوب است کتابفروشیها همچنان پاتوق فرهنگی برای آشنایی اهل فرهنگ و طرح مباحث فرهنگی باشند.
همچنین کامران یراقچی از آشنایی خود با بهمن فرزانه از طریق انتشارات ققنوس گفت و متنی درباره او خواند.