سرویس سینمایی هنرآنلاین: ایتالیا روز سهشنبه "مرد سگی" (Dogman) به کارگردانی ماتیو گارونه را به نمایندگی از خود برای رقابت در بخش فیلم خارجیزبان جوایز اسکار 2019 به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی معرفی کرد.
این فیلم که تولید مشترک ایتالیا و فرانسه است، اولین بار در دنیا ماه مه امسال در بخش مسابقه رسمی هفتاد و یکمین جشنواره فیلم کن روی پرده رفت و مارچلو فونته ستاره فیلم جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره را گرفت.
فیلم جدید گارونه که از آن به عنوان "یک وسترن شهری" یاد شده است. برداشتی آزاد از جنایتی هولناک است که در دهه 1980 ایتالیا را تحت تأثیر قرار داد. داستان درباره یک آرایشگر سگ به نام مارچلو (با بازی فونته) است که در حومه شهر رم زندگی میکند. مارچلو مردی کوچک و آرام است و به نظر زندگی سادهای دارد، اما وقتی خود را درگیر ارتباطی توام با انقیاد با یک مشتزن سابق مییابد که کل محله را به وحشت انداخته است. در تلاش برای این که شرافت خود را بار دیگر مورد تاکید قرار بدهد، به شکلی غیرمنتظره دست به خشونت میزند و...
گارونه کار روی فیلمنامه "مرد سگی" را 12 سال پیش شروع کرد و در تمام این سالها چند بار سعی کرد، آن را مقابل دوربین ببرد. به گفته خود گارونه، یک سال پیش بعد از ملاقات با مارچلو فونته کاملاً متوجه شد که چطور میتواند چنین موضوع خشن و تیرهای را به تصویر بکشد.
"مرد سگی" بعد از موفقیت در کن، جوایز روبان نقرهای ایتالیا از جمله در بخشهای بهترین فیلم و بهترین کارگردان را درو کرد. یک کمیته انتخاب "مرد سگی" را از بین 21 فیلم برای رقابت در اسکار برگزید.
منتقدان ایتالیایی نگران هستند که خشونت فیلم مانع از انتخاب آن توسط رأی دهندههای آکادمی شود. گارونه 49 ساله در 2008 برای فیلم خشن "گومورا" درباره نفوذ گسترده مافیا در جنوب ایتالیا، برنده جایزه بزرگ داوران جشنواره کن شد. فیلم او به نمایندگی از ایتالیا به اسکار معرفی شد، اما نتوانست نامزد شود. "گومورا" به خاطر تصویری که از جنایت مدرن در ایتالیا ترسیم کرد، فیلمی ساختارشکن بود و راه را برای فیلمسازان بعد خود باز کرد. فیلم نامزد جایزه گلدن گلوب شد و در جشنوارههای اروپایی جوایز متعدد کسب کرد.
"مومیاگر" (2002)، "واقعیت" (2012) و "قصه قصهها" (2015) از دیگر ساختههای گارونه است.
ایتالیا رکورددار دریافت جایزه اسکار فیلم خارجیزبان است. این کشو در مجموع 14 بار برنده شده که شامل 11 جایزه اسکار فیلم خارجیزبان و سه جایزه ویژه این بخش است. ایتالیا آخرین بار در 2013 با "زیبایی بزرگ" به کارگردانی پائولو سورنتینو جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را دریافت کرد.
در حالی که مهلت معرفی فیلمهای خارجیزبان به آکادمی اول اکتبر (9 مهر) به پایان میرسد، تاکنون بیش از 70 کشور نمایندگان خود در اسکار را انتخاب کردهاند. در روزهای اخیر چند کشور دیگر به جمع رقبا اضافه شدند.
لهستان با فیلم سیاه و سفید "جنگ سرد" (Cold War) به کارگردانی پاول پاولیکوفسکی کارگردان بریتانیایی متولد ورشو در اسکار رقابت میکند. این فیلم اولین بار در دنیا امسال در جشنواره کن روی پرده رفت و پاولیکوفسکی جایزه بهترین کارگردان را برد.
فیلم جدید پاولیکوفسکی یک رمانس است که داستان آن بین مزارع کشاورزی لهستان و کلوبهای جز در پاریس بین دهههای 1940 تا 1960 روی میدهد. داستان درباره زنی سرسخت و زیبا به نام زولا است که در یک مدرسه هنرهای نمایشی که برای ارائه تصویری کاملاً ملیگرایانه از لهستانِ بعد از جنگ جهانی دوم راهاندازی شده است، ثبت نام میکند، جایی که مردی خوشسیما به نام ویکتور مدیر بخش موسیقی آن است. زولا در ابتدای رابطه مخفی خود با ویکتور اذعان میکند که برای مقامات جاسوسی او را میکند. این اولین و حداقل شاید یکی از مشکلات بسیاری باشد که شرایط سیاسی در این رابطه ایجاد میکند.
"جنگ سرد"
فیلم همچنین تا حدی با الهام از تجربیات شخصی پاولیکوفسکی ساخته شده است. او از 14 سالگی، زمانی که همراه مادر بالرین خود از لهستان به غرب گریخت، در تبعید به سر میبرد. نام قهرمانان "جنگ سرد" از پدر و مادر او گرفته شده است. منتقدان در کن تصاویر سیاه و سفید، موسیقی و حس شوخطبعی "جنگ سرد" را تحسین کردند.
پاولیکوفسکی 60 ساله در 2015 برای فیلم لهستانی سیاه و سفید "ایدا" که ماجراهای آن فیلم نیز در عصر کمونیستی اتفاق میافتد، برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد که تنها جایزه لهستان در این بخش است.
پاولیکوفسکی در جشنواره کن منکر این مسئله شد که نگاهی نوستالژیک به جنگ سرد دارد، اما تاکید کرد تنشهای ژئوپولیتیکی و نبود سرگرمیهای تکنولوژیکی مدرن در آن دوران برای او زمینهای فراهم کرد که یک داستان عاشقانه محکوم به شکست را به تصویر درآورد.
او گفت: شباهتهای بسیاری بین زوج فیلم و پدر و مادر من هست. آنها زوج مصیبتباری بودند که عاشق شدند، از هم جدا شدند، بار دیگر عاشق شدند، با آدمهای دیگر ازدواج کردند، بار دیگر به هم رسیدند، کشور خود را عوض کردند، جدا شدند، بار دیگر به هم رسیدند و... فیلم پرتره آنها نیست، اما نوع ارتباط آنها کاملاً مشابه زوج فیلم است.
پاولیکوفسکی فیلمسازی را با ساخت آثار مستند آغاز کرد و برای "تابستان عشق من" (2004) برنده جایزه بهترین فیلم بریتانیایی از جوایز بفتا شد.
لهستان از 1963 که با "چاقو در آب"، اولین فیلم رومن پولانسکی وارد رقابت اسکار شد و نامزد شد، تا سال گذشته 49 بار در این رقابت حضور داشت. این کشور تاکنون 10 بار نامزد اسکار بوده است.
هنگ کنگ، درام نظامی "عملیات دریای سرخ" ('Operation Red Sea) به کارگردانی دانته لم را به نمایندگی از خود به اسکار فرستاد. بیشتر بازیگران این فیلم چینی هستند که با 579.2 میلیون دلار دومین فیلم پرفروش تاریخ چین است، اما در هنگ کنگ خیلی از آن استقبال نشد و در دو ماه تنها 1.1 میلیون دلار فروخت.
"عملیات دریای سرخ"
سایمن یام نقش اصلی "عملیات دریای سرخ" را بازی میکند. داستان درباره خروج شهروندان چینی از یمن در دوران جنگ داخلی در 2015 است. فیلم با حمایت نیروی دریایی چین ساخته شد و به مناسبت نودمین سال تشکیل ارتش آزادیبخش خلق چین و نوزدهمین کنگره ملی حزب کمونیست این کشور به نمایش درآمد.
"روبهجلو" دیگر ساخته دانته لم نیز در 2015 نماینده هنگ کنگ در بخش اسکار فیلم خارجیزبان بود.
هنگ کنگ از سال 1959 تا سال پیش 36 بار در رقابت اسکار شرکت کرد و دو بار نامزد شد: "فانوس سرخ را بلند کن" به کارگردانی ژانگ ییمو در 1991 و "وداع با محبوبم" ساخته چن کایگه در 1993. در 2013 نیز فیلم "استادبزرگ" به کارگردانی وونگ کار وای به فهرست کوتاه راه پیدا کرد.
بنگلادش فیلم "همهاش خوبی و خوشی نیست" (No Bed of Roses) به کارگردانی مصطفی سرور فرخی را به نمایندگی از خود برای رقابت در بخش فیلم خارجیزبان به آکادمی معرفی کرد.
عرفان خان بازیگر سرشناس هندی ("زندگی پی" و "میلیونر زاغهنشین") در این فیلم که از روی اتفاقی واقعی ساخته شده است، نقش جواد حسن یک کارگردان موفق را بازی میکند که با بحران میانسالی روبرو شده است.
"همهاش خوبی و خوشی نیست"
فیلم تولید مشترک بنگلادش و هند و عرفان خان، خود یکی از تهیهکنندگان آن است. فیلم اولین بار سال گذشته در جشنواره بینالمللی فیلم شانگهای روی پرده رفت و بعد در جشنوارههایی مختلف مانند مسکو، ونکوور و پوسان نمایش داده شد.
"همهاش خوبی و خوشی نیست" چهاردهمین فیلمی است که بنگلادش از 2002 تاکنون به آکادمی معرفی میکند. فیلمهای قبلی هیچیک نامزد نشدند. این فیلم بعد از " Third Person Singular Number" در 2009 و "تلویزیون" در 2012 سومین فیلم مصطفی سرور فرخی است که در اسکار شرکت میکند.
"مدهآ" (Medea) به کارگردانی الکساندرا لاتیشف سالازار به نمایندگی از کاستاریکا در اسکار رقابت میکند. داستان فیلم درباره دختری 25 ساله به نام ماریا خوزه است که زندگی او بین روزهای یکنواخت در دانشگاه، پدر و مادری که از او دور هستند و چند مکان که میتواند در آنجا خودش را کندوکاو کند در رفتوبرگشت است. یک روز ماریا با پسری به نام خاویر آشنا میشود و...
"مدهآ" سال گذشته در چند جشنواره بینالمللی از جمله جشنواره بینالمللی فیلم سن سباستین، جشنواره بینالمللی فیلم ورشو و جشنواره بینالمللی سینمای مستقل بوئنوس آیرس به نمایش درآمد و در جشنواره فیلم آمریکای لاتین لیما تقدیر شد. "مدهآ" تولید مشترک کاستاریکا، شیلی و آرژانتین است.
"مدهآ" هفتمین فیلمی است که کاستاریکا به اسکار معرفی میکند. فیلمهای قبلی هیچکدام نامزد نشدند.
هند با "ستارههای راک دهکده" (Village Rockstars) به کارگردانی ریما داس شانس خود را در جوایز اسکار امتحان میکند. این فیلم درباره یک دختر جوان در دهکدهای در شمال شرقی هند است که میخواهد گروه راک خود را تأسیس کند.
"ستارههای راک دهکده" اولین بار در دنیا سال گذشته در جشنواره تورنتو روی پرده رفت و بعد در جشنوارههای مختلف از جمله قاهره، گلاسکو و مومبای به نمایش درآمد. فیلم در جوایز فیلم ملی هند برنده چهار جایزه از جمله بهترین فیلم شد.
هند از 1957 تا سال گذشته 50 بار در رقابت اسکار شرکت کرد و سه بار نامزد بخش فیلم خارجیزبان شد: "مادر هند" (1957، محبوب خان)، "سلام بمبئی" (1989، میرا نائیر) و "لاگان: روزی روزگاری در هند" (2002، آشوتوش گواریکر).
ایسلند فیلم "زن در جنگ" (Woman at War) به کارگردانی بندیکت ارلینگسون بازیگر و کارگردان را به نمایندگی از خود به آکادمی معرفی کرد. این فیلم متمرکز بر یک فعال بومشناس است که برای حفظ چشماندازهای نفسگیر کشورش میکوشد در شبکههای برق اخلال ایجاد کند.
"زن در جنگ" اولین بار در دنیا در ماه مه در بخش هفته منتقدان جشنواره فیلم کن نمایش داده شد. این فیلم دومین فیلم بلند داستانی ارلینگسون بعد از فیلم تحسینشده "اسبها و آدمها" (2013) است که در جشنوارههای سینمایی برنده جوایز مختلف شد.
ایسلند از 1980 تا سال گذشته 38 بار فیلم به آکادمی معرفی کرد و در 1991 با فیلم "بچههای طبیعت" به کارگردانی فریدریک تور فریدریکسون نامزد شد.
درام اجتماعی "پانچایات" (Panchayat) به کارگردانی شیوان آدیکاری نماینده نپال در اسکار خواهد بود. این فیلم بر مبنای سیستم سیاسی پانچایات در نپال در فاصله سالهای 1960 تا 1990 ساخته شده و داستانش در 1974 روی میدهد. جرم پانچایات (مسئول) یک دهکده ثابت میشود و فیلم درباره آشفتگیهای روانی اوست.
نپال در 1999 با فیلم "کاراوان" که اولین نماینده این کشور در بخش فیلم خارجیزبان بود، نامزد شد. "پانچایات" نهمین فیلمی است که این کشور به اسکار میفرستد.
فیلم اکشن "زمستان را به پوست من بدوز" (Sew the Winter to My Skin) به کارگردانی جمیل ایکس.تی. کوبکا به نمایندگی از آفریقای جنوبی در اسکار رقابت میکند. داستان این فیلم در دهه 1950 در منطقه کارو در آفریقای جنوبی روی میدهد و درباره جان کپ قانونشکن معروف است که شخصیتی رابینهودوار داشت و محبوب فقرا بود. "زمستان را به پوست من بدوز" اولین بار در دنیا ماه گذشته در جشنواره فیلم تورنتو نمایش داده شد.
آفریقای جنوبی از 1989 تا سال پیش 14 بار فیلم به آکادمی معرفی کرد. این کشور در 2005 برای فیلم "سوتسی" به کارگردانی گاوین هود جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را برد و یک بار هم در 2004 برای فیلم "یستردی" به کارگردانی دارل رود نامزد شد.
رأیگیری برای انتخاب نامزدهای اسکار فیلم خارجیزبان در دو مرحله انجام میشود. ابتدا 9 فیلم به فهرست کوتاه راه پیدا میکنند و در نهایت پنج فیلم بهعنوان نامزدهای نهایی معرفی میشوند که اسامی آنها 22 ژانویه 2019 (2 بهمن) همراه نامزدهای دیگر بخشهای جوایز اسکار اعلام خواهد شد. فیلمهای ارائهشده باید در فاصله اول اکتبر 2017 تا 30 سپتامبر 2018 در کشور خود اکران عمومی شده باشند.
نود و یکمین دوره جوایز اسکار یکشنبه 24 فوریه 2019 (بامداد دوشنبه 6 اسفند به وقت ایران) برگزار میشود.
سال گذشته "یک زن شگفتانگیز" به کارگردانی سباستین للیو از شیلی برنده اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد.
علی افتخاری