گروه تئاتر هنرآنلاین، احسان حسینخانی، کارگردان نمایش «زندگی در تئاتر» در گفت وگو با خبرنگار هنرآنلاین با اشاره براینکه امروزه مخاطب با شیوههای اجرایی مختلف روبهرو است، گفت: برخی از هنرمندان همچنان به شیوههای رئال علاقهمندند و برخی دیگر به دنبال نوآوری و فرمهای جدید هستند اما نکتهای که نمیتوان نادیده گرفت، ویژگی منحصربهفرد متنهای دیوید ممت است. آثار ممت، بهویژه زندگی در تئاتر، بهخاطر دیالوگهای دقیق، لحظات عمیق انسانی و ساختاری که کاملاً به زندگی واقعی نزدیک است، در بستر رئال بهتر معنا پیدا میکنند.
او ادامه داد: نمایشنامه «زندگی در تئاتر» به گونهای نوشته شده که حس تحول، درگیریهای درونی شخصیتها و حتی تضادهای انسانی، در اجرای رئال برجستهتر و قابل درکتر میشوند. در این شیوه، مخاطب با شخصیتها نه بهعنوان نقشهایی نمایشی، بلکه بهعنوان افرادی واقعی مواجه میشود و این امر موجب خواهد شد تا سیر تحول داستان و عمق پیام اثر کاملاً ملموس باشد. بنابراین، انتخاب شیوه رئال برای اجرای این متن نه تنها به دلیل سلیقه مخاطب، بلکه به دلیل وفاداری به روح اثر و ویژگیهای خاص قلم ممت انجام شده است؛ این وفاداری، خود بهترین راه برای ارتباط عمیقتر مخاطب با نمایش است. مترجم این اثر، آقای داریوش مودبیان، یکی از برجستهترین مترجمان و نمایشنامهشناسان معاصر است که متن را با دقت و وفاداری بسیار بالا به زبان اصلی ترجمه کردهاند؛ ترجمه ایشان بدون شک بهترین و کاملترین نسخهای است که از این اثر در دسترس داریم.
این هنرمند تئاتر و سینما عنوان کرد: با این حال، به دلیل ویژگی اپیزودیک متن و ساختار تکهتکهای که در اصل اثر وجود دارد، تصمیم گرفتیم تغییراتی اساسی در متن ایجاد کنیم. این تغییرات با هدف شکلدهی به یک سیر داستانی منسجمتر برای مخاطب انجام شد. علاوه بر این، برای جلوگیری از طولانی شدن زمان اجرا و حفظ ریتم مناسب، برخی بخشها را خلاصه یا بازنگری کردیم تا روایت، روانتر و تأثیرگذارتر باشد. این اصلاحات در راستای حفظ روح اثر دیوید ممت و وفاداری به پیام اصلی نمایش انجام شده و تلاش ما این بوده که مخاطب با داستان و تحولات شخصیتها ارتباط عمیقتری برقرار کند.
کارگردان نمایش «شب بخیر، مادر» بیان کرد: این باور که آثار کمدی امروزه بیشترین مخاطب را جذب میکنند، تا حدی درست است. در زمانهای که بسیاری از افراد با مشکلات و فشارهای روزمره دستوپنجه نرم میکنند، کمدی بهعنوان یک راه فرار و منبعی برای خنده و آرامش میتواند جذابیت زیادی داشته باشد. آثار کمدی نهتنها مخاطب را سرگرم میکنند، بلکه گاهی با طنز انتقادی خود به بررسی موضوعات جدی نیز میپردازند اما نکتهای که نباید نادیده گرفت، تنوع سلیقههای مخاطبان است. در کنار کمدی، آثار درام، تئاترهای اجتماعی، و حتی نمایشهای تجربی هم مخاطبان خاص خود را دارند. چیزی که بیش از ژانر اهمیت دارد، کیفیت اثر، پیام آن، و نحوه ارتباط با تماشاگر است.
«زندگی در تئاتر» به عنوان یک اثر دراماتیک اجرا شود، نه کمدی
این کارگردان تئاتر خاطرنشان کرد: واقعیت این است که بسیاری از لحظات این نمایش، بهطور طبیعی فضای کمدی ایجاد میکند. اما ما در نظر داشتیم که نمایش «زندگی در تئاتر» به عنوان یک اثر دراماتیک اجرا شود، نه کمدی. با اینکه متن این اثر میتواند در بستر کمدی نیز اجرا شود، اما هدفگذاری اصلی ما در این اجرا، خنداندن مخاطب نبوده است.. ما قصد داشتیم فضایی از داستان خلق کنیم که بر تحول شخصیتها و درگیریهای درونی آنها تمرکز دارد. با این حال لحظات کمدی حتی در آثار تراژیک هم مشاهده میشود، چرا که در زندگی واقعی، همواره لحظاتی وجود دارند که به رغم تنشها و مشکلات، میتوانند به طرز غریبی خندهآور باشند. به قول اوتا هاگن، «ما تقریباً سه چهارم زندگیمون رو تلاش میکنیم تا مردم رو بخندونیم».
او افزود: فضای فعلی تئاتر ایران، بهویژه در سالهای اخیر، با چالشهای زیادی همراه است. از یک سو، شاهد رشد و شکوفایی استعدادهای جوان و پیشرو در عرصه تئاتر هستیم که در تلاشاند تا مرزهای سنتی را بشکنند و تجربههای جدیدی ارائه دهند اما از سوی دیگر، مشکلات اقتصادی، کمبود امکانات و زیرساختهای مناسب، بهویژه در بخش سالنهای نمایش، مانع بزرگی برای هنرمندان و گروههای تئاتری است. در ایران، سالنهای دولتی به شدت محدود و دسترسی به آنها برای همه گروههای تئاتری آسان نیست. بسیاری از هنرمندان مجبورند برای اجرا در سالنهای خصوصی هزینههای بالایی پرداخت کنند و گاهی برای رزرو سالنهای خاص باید مدتها در صف انتظار بمانند. بهطور کلی، تعداد سالنهای تئاتر بسیار کم است و این مشکل میتواند فضای تئاتر ایران را محدودتر کند.
احسان حسینخانی در پایان تاکید کرد: در این شرایط، اداره کل هنرهای نمایشی میبایست جهت حمایت از هنرمندان گامهای مؤثری بردارد. اولین اقدام، ساخت سالنهای جدید و تجهیز آنها به امکانات حرفهای و استاندارد است. نزدیک کردن این سالنها به استانداردهای جهانی، نه تنها شرایط بهتری برای تولیدات تئاتری ایجاد میکند، بلکه میتواند به جذابیت و رقابتپذیری تئاتر ایران در سطح بینالمللی کمک کند. همچنین، حمایت مالی از تولیدات تئاتری، بهویژه گروههای مستقل و جوان، و ایجاد پلتفرمهایی برای ارائه آثار آنها، امری ضروری است. علاوه براین فراهم کردن تسهیلات برای استفاده از سالنهای دولتی بهطور عادلانه و دسترسپذیرتر برای هنرمندان و گروههای تئاتری، میتواند موجب رشد و توسعه این هنر در کشور شود. در کنار این موضوعات، تقویت ارتباطات بینالمللی و دعوت از هنرمندان خارجی برای تبادل تجربیات و برگزاری جشنوارهها و ورکشاپها، میتواند تئاتر ایران را به استانداردهای جهانی نزدیکتر کند. در نهایت، برای موفقیت و پیشرفت در این عرصه، حمایت از هنرمندان و تولیدات نوآورانه نیازمند توجه به مسائل اقتصادی، فرهنگی و زیرساختی است. سیاستگذاریها باید بهگونهای باشد که نه تنها به هنرمندان امکان خلاقیت و ابتکار بدهد، بلکه شرایط اجرایی آنها را نیز بهبود بخشد تا تئاتر ایران بتواند در سطحی بالاتری بدرخشد.
نمایش «زندگی در تئاتر» به نویسندگی دیوید ممت و کارگردانی احسان حسینخانی تا 20 آذرماه هرشب راس ساعت 19 در خانه هنر دیوار روی صحنه خواهد رفت.
انتهای پیام