بهگزارش گروه ادبیات خبرگزاری هنر ایران آیین رونمایی از کتاب «آنجا که جایی نیست» نوشته محمدصالح فصیحی، از تازهترین آثار داستانی نشر صاد، با حضور نویسنده کتاب، علیالله سلیمی، کارشناس کتاب و منتقد ادبی و با اجرای زینب زارع و همچنین جمعی از اهالی کتاب و ادبیات در روز یکشنبه 14 مردادماه 1403 در سالن جلسات نشر صاد برگزار شد.
این کتاب روایت مردی است که به دلیل مسائل اقتصادی در تنگنای معیشتی قرار میگیرد و میخواهد از راههای نامطمئن خود را نجات دهد.
نویسنده این کتاب محمدصالح فصیحی نویسنده جوانی است که کار خود را با نگارش داستان کوتاه آغاز نموده است و با گذراندن دورههای داستاننویسی در کلاسهای نشر شهرستان ادب با هدایت آقایان مجید قیصری و مجید اسطیری نگارش داستان بلند (رمان) را آغاز کرده است. به گفته نویسنده، این اثر بعد از تأیید موضوع از سوی نشر صاد و در دوران کرونا نگارش شده است.
فصیحی با تأکید بر ضرورت بیان موضوعات و مسائل اقتصادی که زیر بنای جامعه ما است معتقد است که دور از انتظار نیست که در رمانهای نسل جوان در خلال داستانهای اجتماعی و مدرن مسائل اقتصادی نیز مورد توجه قرار بگیرد.
علیالله سلیمی منتقد این نشست با تکیه بر این موضوع که متن به تحریر آمده در زمان کوتاه و توسط نویسندهای جوان نگارش شده است اشاره کرد که گاهی نویسندهها در زمانی اندک اثر خود را تمام میکنند، چرا که داستان پیش از این در ذهن نویسنده آغاز شده و شکل گرفته است. این کتاب با زبان اول شخص، داستان یک کارمند جوان را روایت میکند که به تازگی متأهل شده و زندگی تشکیل داده است، اما همواره مورد انتقاد اطرافیان قرار میگیرد . خواننده متوجه میشود که راوی داستان برای کسب پول مسیر درستی را پیش نرفته است. این فرد تا پایان داستان به نوعی خود را محق میداند و کارهای خود را توجیه میکند اما همچنان با جلو رفتن داستان مسئله اصلی مطرح میگردد. در ادامه سلیمی اشاره کرد که رمانها محصول انسان مسئلهدار است، انسانی که با هستی و پیرامونش مسئلهای دارد میتواند شخصیتی برای یک داستان معرفی شود. این آدم در ابتدای داستان تنها به دنبال ترقی است و با مسئله خاصی رو به رو نیست اما از جایی به بعد شکل داستان تغییر و دغدغههایی تازه ایجاد میشود که با مشکلات و دلنگرانیهای اقتصادی جامعه امروز ما پیوند دارد. این رمان در فصلهای ابتدایی حالتی درونگرا و در فصلهای پایانی حالتی برونگرا و ملموس دارد.
به گفته سلیمی مهمترین پیام این رمان این است که در این جامعه با وضعیت بغرنج اقتصادی باید به نوعی مدارا نمود، اگر چه میشود به پول رسید اما گاهی ممکن است این نوع پول به دست آوردن نتایج ناگواری را به بار بیاورد چرا که کسب پول به هر روشی درست نخواهد بود.
در ادامه میرشمسالدین فلاح هاشمی مدیرعامل نشر صاد، افتخار این نشر را حمایت از نویسندگان جوان دانست چرا که نشر صاد با فراهم آوردن بستری مناسب برای نویسندگان جوان، فرصت دیدن شدن و حتی نقد شدن فراهم آورده است . ایشان گفتند: بسیاری از نویسندگان بزرگ دنیا آثار اولیهشان مورد نقد شدید قرار گرفت و با گذشت زمان به مراتب کار آنها بهبود یافت. این رمان به نوعی حدیث نفس است و شخصیتهای داستانی ما تحت تأثیر اتفاقات بیرونی قرار میگیرند ولی در کل این بسیار مهم است که نویسنده در رمان چه میخواهد بگوید.
او افزود: مخاطب از رمان امروز توقع بالایی دارد. دیگر مانند گذشته مخاطب به دنبال شنیدن پند و اندرز صرف نیست، به خاطر همین سبکهای جدیدی ایجاد شده است تا فضای روایتی متفاوت و جدیدی را برای مخاطب به ارمغان بیاورد. رمان غرب به دور از فلسفه غرب نیست و هر آنچه نوشته میشود آبشخور فلسفهای است که در پشت آن جای دارد. بنابراین وقتی نویسندهی ما به سوی قالب رمان میرود قدری سردرگم میشود چرا که میخواهد رمان بنویسد اما درپس زمینه وجودیاش فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی است که ممکن است در دل این فرم ننشیند.
فلاح هاشمی در ادامه گفت: بخش اعظم نگارش یک نویسنده تجربه زیستی اوست، اما نمیتوان از نویسندهای که در بیست و یک سالگی قلم به دست گرفته و نگاشتن را شروع کرده است توقع زیادی در نگارش و اشراف واژگانی داشت. آنچه برای نویسنده مهم خواهد بود تلاش است.
نویسنده جوان امروز ما موانع بسیاری بر سر راه دارد اول چاپ اثر، که نشرصاد سعی داشته است بستر مناسبی برای چاپ اثر کتاب اولیها فراهم آورد. دوم نقدهایی است که پس از نگارش اثر اول نویسنده با آن رو به رو خواهد بود اما نباید پا پس کشید بلکه باید توانمندتر و با تلاش اثر راه را ادامه داد. نویسندگان جوان باید از نکات بیان شده منتقدین که سالهای سال است میخوانند و مینویسند و محافلی را درک کردهاند، بهره ببرند. مطمئناً با مطالعه و تلاش مستمر بهترین نتیجه حاصل خواهد شد.
انتظار ما در نشر صاد این است که نویسندگان ما موضوعی خاص و ناب را انتخاب کنند تا مخاطب عادی ترغیب و تشویق به خواندن شود .
گزارش تصویری مراسم