سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش "ولپن" ظاهرا بر اساس متن یکی از مهمترین آثار "بن جانسون"، اجرا میشود که نویسنده، آن را در سال 1605 میلادی نوشته است. باید یادآور شد که این اثر قبلا توسط "عبدالحسین نوشین" به فارسی ترجمه شده است و موضوعش "پیرمرد طماع، مالاندوز و مکاری" است که خود را به بیماری میزند تا دیگران برایش هدایا و تحفه بیاورند، اما اطرافیانش همه آرزو دارند که بمیرد و وارث ارث و میراث او شوند. نهایتا این افراد موفق نمیشوند و...
نمایش "ولپن" با بازنویسی، طراحی و کارگردانی مهدی کوشکی که هم اکنون در سالن ناظرزاده کرمانی از مجموعه سالنهای خانه هنرمندان اجرا میشود، ضمن حفظ خط کلی موضوع و حوادث نمایشنامه "ولپن "، با تغییراتی دلبخواهی اجرا میشود؛ موضوعات فرعی و دیالوگهای شخصی زیادی وارد متن شده است، ضمن آن که اساسا ساختار متن و متعاقبا ترکیب اجرایی آن تفاوتهای فاحشی با متن اصلی دارد؛ اجرا شبیه یک "کمدی دلارته" شده، هرچند عناصری هم از این نوع کمدی کم دارد؛ ضمنا یک جوان زبل و زرنگ جای پیرمرد (ولپن) را گرفته است. این در شرایطی اجرا میشود که اساسا ژانر نمایشنامه "ولپن" اثر بن جانسون، "کمدی خلق و خو" است که بر اساس "کمدیهای رومی" نوشته شده است.
نمایش "ولپن" به تناسب عنوان و محتوای نمایشنامه اصلی "بن جانسون"، "پرسوناژ محور" است و شخصیت محوری، یعنی "ولپن" و حتی تعدادی از پرسوناژهای دیگر الزاما باید شخصیتپردازی شوند؛ درحالی که در اجرای فعلی، پرسوناژ اصلی هیچ شباهتی به "ولپن" بن جانسون ندارد و هرگز هم شخصیتپردازی نمیشود؛ تغییر ژانر متن و اجرا سبب شده که وجوه جدی و متناقض شخصیت پرسوناژ "ولپن" کمرنگ شود و اجرا ظاهرا کوششی برای خنداندن و جلب مشتری جلوه نماید که البته خیلی کم و فقط در جاهایی محدود تماشاگران به خندهای گذرا وادار میشوند.
کمدی "ولپن" اثر "بن جانسون" (اثر اولیه) از نظر روانشناختی و طبقاتی تحلیل شدنی و قابل تأمل است، اما این جا خبری از این ارتباط عمیق تماشاگر با مضمون و محتوای اجرا و نوع پرسوناژ نیست و "ولپن" چنان پر تحرک و قوی است که همه در مقابل او ( از نظر جسمی ) ضعیف و ناتوانند و همزمان مکاری و مالدوستی او جلب توجه نمیکند. اجرا در کل فقط تا حدی تماشاگران را سرگرم میکند.
دکوری هم وجود ندارد و تأکید محوری صرفا بر لباس است. از حایل سفید مستطیل شکلی که با کشیدن پارچه سفید روی یک چارچوب درست شده، پشت صحنهای بر روی خود صحنه تدارک دیده شده که از آغاز تا پایان روی صحنه است و برای تغییرات لباس، وضعیت و ادامه بازی بازیگران از آن استفاده و گاهی نیز حرکت داده میشود؛ ضمنا این حایل چهار گوش سفید گاهی نیز به عنوان تنها ابزار موجود در صحنه کاربری نمایشی پیدا میکند؛ این سازه چوبی و پارچهای در همه حالات به حرکات و موقعیت بازیگران ارتباط پیدا کرده و سبب شده که کارکرد نمایشی خوبی داشته باشد.
اجرای نمایش "ولپن" با بازنویسی و تغییرات مهدی کوشکی و طراحی و کارگردانی خود او، یکی از کم هزینهترین اجراهاست.
میزانسنها و کلا کارگردانی نمایش با توجه به تغییرات مورد نظر هیچ ارتباط عمیق و همسانی با نمایشنامه اصلی "بن جانسون" ندارد و فقط در محدوده اجرایی که با اهداف دیگری ارائه شده، متناسب و حساب شده است.
بازیگران خیلی سعی میکنند پرسوناژهای مورد ادعای متن باشند، اما واقعیت آن است که فقط دو نفر از بازیگران مرد با نقششان تناسب دارند که مهدی کوشکی اکیدا جزو آنان نیست؛ او که بازنویس متن و کارگردان نمایش است، از لحاظ سن، فیزیک بدنی، چهره، لباس و حتی شیوه بازیگری هیچ تناسبی با "ولپن" بن جانسون ندارد و البته این که عامدانه چنین نقشی را برای خودش درنظر گرفته عملا نشانگر جانبداری او از خودش است و حتی ثابت میشود که او نمایشنامه اصلی را صرفا به همین منظور بازنویسی و تغییر داده که نقش اول از آن خود او باشد. انتخاب بازیگران زن درست و بجاست، چون آنچه را که از آنان خواسته شده، خوب به نمایش میگذارند. موسیقی کارکرد جنبی و بین صحنهای دارد. طراحی و کاربرد لباس زنان و سه تا از بازیگران مرد پذیرفتنی است.
نمایش "ولپُن" مهدی کوشکی، چندان کمیک و خندهدار نیست، اما به علت تغییرات سریع و پشت سر هم و نیز ورود و خروجهای نسبتا غافاگیرکننده پرسوناژها، به طور نسبی فقط سرگرمکننده است و باید باز یادآور شد که از تحلیل و تأویلی که در متن اصلی نمایشنامه "بن جانسون" است، در این اجرا خبری نیست.