سرویس تئاتر هنرآنلاین: "مکتب تهران" نام موسسه‌ای‌ست به مدیریت جلال تهرانی، نمایشنامه‌نویس و کارگردان مطرح تئاتر. مجموعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری مؤسس مکتب تهران از دهه ۷۰ هجری خورشیدی شروع شده است. اما مؤسسات این مکتب؛ یک دهه بعدتر رسمیت قانونی در ایران یافته‌اند. آنچه مکتب تهران فراهم می‌کند محیطی‌ست که در آن نسل‌های مختلف دور هم جمع می‌شوند و از یکدیگر می‌آموزند و این محیط جاییست که افراد استعدادهای خود را در آن کشف می‌کنند.
سمیرا سپهرنیا مدیر آموزش و دبیر همایش‌های موسسه فرهنگی هنری "مکتب تهران" در معرفی این مجموعه‌ی فرهنگی هنری به خبرنگار تئاتر هنرآنلاین گفت: مکتب تهران در حال حاضر دارای فضاها و امکاناتی همچون دو پلاتوی آکوستیک برای تمرین تئاتر و برگزاری کلاس‌های تئوری و عملی به وسعت ۱۸ و ۵۰ متر مربع است که این پلاتوها دارای سیستم نوری و ریل سقفی و با یک در آکوستیک به هم متصل هستند و به گونه‌ای طراحی شده‌اند که از ترکیب آن‌ها به عنوان گالری هنرهای تجسمی نیز استفاده می‌شود. علاوه بر این یک سالن تئاتر با ظرفیت ۳۰ صندلی، دارای اتاق فرمان مستقل، ویدئو پروجکشن و سیستم‌های نور و صدای آکوستیک به گونه‌ای طراحی شده است که از آن جهت اکران فیلم و اجرای کنسرت‌های گروه‌های کوچک موسیقی نیز استفاده می‌شود. همچنین یک استودیوی صدا دارای اتاق صدا و اتاق فرمان و میکس به وسعت ۱۲ و ۱۵ متر مربع، آتلیه گرافیک، فروشگاه محصولات فرهنگی (کتاب و سی دی و...) (که همزمان دفتر پخش و نشر مکتب تهران نیز هست) و کافه تریا از جمله امکانات دیگر این مجموعه است.
او در رابطه با نوع کارکرد سالن نمایش در این مجموعه فرهنگی هنری، خاطرنشان کرد : سالن نمایش مکتب تهران، به عنوان یک سالن خصوصی، تعریف متفاوتی از دیگر سالن‌های خصوصی ایران دارد. سالن مکتب تهران در اختیار هنرجویان، همراهان و عوامل مکتب تهران است. در واقع این سالن به نوعی در خدمت کارهای هنرجویانی‌ست که در این مجموعه دوره‌های آموزشی می‌گذرانند. در نتیجه خروجی‌های قابل دفاعی که از همایش‌ها و کارگاه‌های مکتب تهران تولید می‌شوند، امکان اجرا در این سالن را خواهند داشت.
سالن نمایش صرفا در اختیار هنرجویان، مربیان و عوامل مکتب تهران است
سپهرنیا با اشاره به تفاوت فعالیت و کاربرد سالن نمایش در این مجموعه فرهنگی هنری با سایر سالن‌های خصوصی، افزود: معمولا زمانی که از سالن‌های خصوصی تئاتر صحبت می‌شود منظور سالن‌هایی‌ست که به گروه‌های مختلف تئاتری اجاره داده می‌شود، اما در این مجموعه چنین اتفاقی نمی‌افتد. بلکه این سالن در اختیار هنرجویان، مربیان و عوامل مکتب تهران است. در واقع افرادی که در این مجموعه پویا هستند همچون اشخاصی که در بوفه کتاب، آبونمان هستند و یا افرادی که از فضاها و کارگاه‌های این مجموعه استفاده می‌کنند، سالن نمایش نیز به عنوان بخشی از این مجموعه در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد. در نتیجه خارج از این مجموعه ما مراودات مالی و قراردادی نداریم و اولین نمایشی که در سالن این مجموعه روی صحنه رفت نمایشی با عنوان "گزارش به آکادمی" به کارگردانی حسین پاکدل بود که اجرای نمایش او در این سالن هم در چهارچوب قوانین این مجموعه بود. چون اساتیدی هم که با مکتب تهران مراودات کاری دارند و یا در همایش‌ها شرکت می‌کنند و یا کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌کنند، در چهارچوب اجرایی مجموعه قرار می‌گیرند.
برگزاری کارگاه‌های متمرکز و آزاد
مدیر آموزش و دبیر همایش‌های مکتب تهران در رابطه با چگونگی برگزاری کارگاه‌های آموزشی این مجموعه ادامه داد: این مجموعه در واقع دو نوع کارگاه برگزار می‌کند، یک سری از این کارگاه‌ها مربوط به همایش کارگاه‌های متمرکز مکتب تهران است که سالی یک بار و عموما در فصل تابستان برگزار می‌شود و طی این دوره علاوه بر این که هنرجویان پروسه‌ی آموزشی خود را طی می‌کنند از شروع کارگاه‌ها تا زمان اختتامیه وارد پروسه اجرایی خود نیز می‌شوند، به این ترتیب که هنرجویان کارگاه‌های بازیگری با هنرجویان کارگاه‌های کارگردانی لینک می‌شوند، سپس هنرجویان کارگردانی از بین هنرجویان بازیگری کست بازیگران خود را تشکیل می‌دهند و تمرین متن‌هایی را که از میان متن‌های مسابقه نمایشنامه‌نویسی اینترنتی این مجموعه (sendyourplay) برگزیده شده‌اند، شروع می‌کنند. هنرجویان بخش گرافیک هم برای نمایشنامه‌های انتخابی کارگردان‌ها طراحی پوستر می‌کنند. در بخش درام‌نویسی هم درام‌هایی که توسط مربی ثابت بخش درام‌نویسی مورد تایید قرار گرفتند وارد پروسه نمایشنامه‌خوانی می‌شوند. در آخر در اختتامیه‌ای که حدودا بین سه روز تا یک هفته طول خواهد کشید این کارها به اجرا در خواهند آمد و توسط خود هنرجویان داوری می‌شود.
او در ادامه گفت: همایش‌های متمرکز مکتب تهران با محوریت موضوعی متفاوت برگزار می‌شود. به عنوان مثال با محوریت میزانسن، موقعیت و یا شخصیت و.... همایش کارگاه‌های آزاد نیز به صورت فصلی برگزار می‌شوند. به عنوان مثال در همایش کارگاه‌های آزاد فصل زمستان آقایان محمود دولت‌آبادی، محسن حسینی، اردشیر مهرآبادی، امیرحسین خورشیدفر، مهدی یزدانی‌خرم و البته جلال تهرانی کارگاه خواهند داشت. این کارگاه‌ها، در حقیقت کارگاه‌های مستقلی هستند که عنوان، نحوه برگزاری و تعداد جلسات‌شان همه با تعامل استاد مربوطه تعریف می‌شود، بنابراین مجموعه برای آن‌ها چهارچوبی تعریف نمی‌کند که حتما تحت محوریت یا عنوانی خاص و یا با ظرفیت معینی، جلسات کارگاه‌ها را برگزار کنند و به دلیل همین ماهیت کلی، عنوان کارگاه‌های آزاد به خود گرفته‌اند.
سپهرنیا افزود: دایره فعالیت این مجموعه با اساتید، بسیار گسترده است. یعنی تقریبا از سال ۹۰ که همایش کارگاه‌های متمرکز مکتب تهران شروع به کار کرد از زنده‌یادان حمید سمندریان و محمود استاد محمد با این مجموعه همکاری داشتند تا نسل‌های جدیدتری همچون صابر ابر، نگارجواهریان و... همچنین پرویز پورحسینی، گلاب آدینه، ایرج راد، محمد چرمشیر، حمید امجد، مرضیه برومند، فرهاد آییش، رؤیا تیموریان، حبیب رضایی، پیام دهکردی، سیامک صفری و... از جمله اساتیدی هستند که مربی ثابت کارگاه‌های این مجموعه بوده‌اند. بر همین اساس به جرات می‌توان ادعا کرد؛ قریب به تمام فعالان مطرح تئاتری و طیفی از اساتید رشته‌های دیگر مثل قباد شیوا، محمدرضا اصلانی، سودابه فضایلی و... از سال۹۰ تا به امروز طی پروسه برگزاری کارگاه‌ها و همایش‌های متعدد به فراخور موضوع و وقت و زمانی که این اساتید می‌توانسته‌اند در اختیار این مجموعه قرار دهند با ما همکاری داشته‌اند و همچنان هم در کنار ما حضور دارند.
سپهرنیا در رابطه با چگونگی روند اجرای نمایش در این مجموعه، توضیح داد: به عنوان مثال آقای جلال تهرانی در حال حاضر بر روی نمایشنامه "دور دنیا در هشتاد روز" کار می‌کند که بازیگران آن دو تن از هنرجویان مکتب تهران هستند، این کار از اواسط دی ماه در مکتب تهران روی صحنه خواهد رفت. مجموع اجراهایی که در این رپرتوآر اجرا خواهند رفت با یک برنامه‌ریزی به صلاح دید آقای جلال تهرانی مدیریت این مجموعه در روزهای مشخصی از هفته اجرا می‌شود و به صورت مداوم پروژه‌های کوتاه دیگری هم به آن‌ها اضافه می‌شود که ممکن است به قوای خود باقی بمانند و یا تعداد اجراهای‌شان کمتر شود. اما به طور کلی چیدمان آن‌ها به فراخور فصل و موقعیت متفاوت خواهد بود.
او با اشاره به دیگر برنامه‌هایی که در این مجموعه فرهنگی اجرا شده است، برگزاری برنامه‌هایی همچون مراسم رونمایی و جشن امضای کتاب، برگزاری آن‌پلاگدهای گروه‌های موسیقی، برگزاری برنامه‌ای تحت عنوان "اتاق تاریک" که مواجه‌ای‌ست با هنرمندان با تخصص‌های مختلف، از قبیل نویسنده، کارگردان، بازیگر، گرافیست و... را از جمله مواردی عنوان کرد که جدای از اجرای تئاتر در این مجموعه اتفاق افتاده است.
سپهرنیا در رابطه با بحث تامین هزینه‌های این مجموعه نیز یادآور شد: این مجموعه یک مجموعه خودگردان است و تعریفی که از آن می‌شود این است که واحدهای مختلف آن بتوانند مخارج خود را تامین کنند. به عنوان مثال زمانی که از سالن اجرا صحبت می‌کنیم، نمایشی که در آن سالن اجرا می‌شود باید بتواند هزینه‌های جانبی خود را تامین کند و بخش‌های دیگر این مجموعه هم اعم از گالری، بوفه، کتاب‌فروشی و... باید بتوانند به صورت مستقل هزینه‌های خود را تامین کنند.
خلق آثار تئاتری مهم‌ترین کنشی است که مجموعه در هر فعالیتی مدنظر دارد
مدیر آموزش و دبیر همایش‌های مکتب تهران افزود: در مورد تئاتر نیز چه در همایش‌ها و چه زمانی که کارگاه برگزار می‌شود مهم‌ترین عاملی که مکتب تهران از ابتدای شکل‌گیری تاکنون روی آن متمرکز بوده، برقراری فضایی برای قرار گرفتن فعالان تئاتری و سایر رشته‌ها مثل سینما، ادبیات، گرافیک، موسیقی و... در کنار هم به منظور خلق آثار تئاتری بوده است و این مهم‌ترین کنشی‌ست که این مجموعه در هر فعالیتی که انجام می‌دهد مدنظر قرار می‌دهد و در نهایت از آن جا که آموزش تئاتر یک فرایند صد در صدی نیست آنچه اهمیت پیدا می‌کند مراودات افراد در یک مجموعه است و این که آن مجموعه چه اندازه موفق به جذب افراد و گروه‌های همجنس خود خواهد شد. دستاورد این مجموعه نیز این است که افراد به واسطه وجود امکاناتی از قبیل کارگاه‌ها، همایش‌ها، سمینارها و رونمایی‌ها و دیگر محیط‌های این مجموعه در مکتب تهران به هم می‌پیوندند و این هم‌پیوندی باعث شکل‌گیری یک سری از پروژه‌های تئاتری می‌شود. از سوی دیگر "مکتب تهران" برای پروژه‌هایی که یک روند آموزشی را پشت سر گذاشته‌اند و به مرحله‌ای قابل دفاع می‌رسند، برای ارائه این خروجی‌ها سالن نمایشی درنظرگرفته تا این جریان به مرحله‌ی نهایی برسد. در واقع می‌توان گفت سالن نمایش مکتب تهران یک سالن آموزشی‌ست.
"مکتب تهران" هنرجویان را در معرض تعداد زیادی استاد قرار می‌دهد
جلال تهرانی مدیر موسسه فرهنگی هنری "مکتب تهران" نیز با اشاره به اهداف این مجموعه، تاکید کرد: مربیانی که با مکتب کار می‌کنند همواره با دو نگرش با ما همراه هستند، نگرش استراتژیک ما آن است که هنرجویان را وابسته به یک ذهنیت و طرز تفکر هنری نکنیم. روش ما این است که به جای آن که تعداد زیادی هنرجو را در معرض یک استاد قرار دهیم، یک هنرجو را در معرض تعداد زیادی استاد قرار میدهیم. در همایش پاییز نیز حدود ۵۰ مربی داشتیم و هر استادی از هر طیفی حول محور شخصیت از دید خودش با بچهها صحبت کرد. تفاوت دیدگاههای مربیانمان در مورد یک موضوع باعث به چالش کشیده شدن هنرجویان و البته اساتید بوده و این همان چیزی‌ست که مکتب تهران در پی آن بوده و هست. این که اگر ۱۰ مربی هر کدام یک دیدگاه متفاوت از یک موضوع واحد را ارائه کنند، هنرجویان هر کدام نفر یازدهمی خواهند بود که دیدگاه خودشان را پیدا می‌کنند. هر چند به صورت ایدهال همه ما دوست داریم تعریفی واحد از هر واژه ارائه شود، اما واقعیت این است که افراد مختلف تعابیر مختلفی از موضوعات گوناگون دارند و در نهایت باید گفت که دانش هنری در واقع الزاما آن چیزی نیست که در دایره لغات گنجانده می‌شود و به زبان میآید.
انتهای پیام/