گروه تئاتر هنرآنلاین: نشست دبیران جشنواره تئاتر کودک و نوجوان تفلیس-گرجستان؛ لوون کتگوری و جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان؛ امیر مشهدیعباس شامگاه شنبه ۴ تیرماه در سالن سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
در ابتدای این جلسه مژگان وکیلی مدیر امور بینالملل اداره کل هنرهای نمایشی گفت: ما از زمان شروع فعالیتمان در بخش بینالملل بیست و هفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر کودک و نوجوان همدان، تمام سعیمان بر این بود تا همه توانمان را به کار گیریم و با همکاری دبیر جشنواره میزبان گروههای خارجی باشیم.
امیر مشهدیعباس دبیر جشنواره در ادامه عنوان کرد: بخش ملل جشنواره برای ما خیلی مهم است چراکه این امکان فراهم میشود تا از طریق این بخش، تبادل فرهنگی و تکنیکی داشته باشیم. ما در سفرهایمان به دیگر کشورها این نقص را حس میکنیم. بسیاری از گروهها در سطح جهان به تجربیاتی دست مییابند که با دیدن آثارشان، بارقه جدیدی در ذهن مخاطب ایجاد میکنند.
او افزود: من نمایش «آشپزها» را چند سال پیش اجرا کردم که همه چیز آن ازایده، متن و کارگردانی متعلق به خودم بود و هفت یا هشت ماه آن را تمرین کردم. سپس آن را در همین جشنواره روی صحنه آوردم و متوجه شدم نمایشی از دانمارک با نام «اسپاگتی» در همان جشنواره کاملاً شبیه نمایش ما است؛ از بازیها، طراحی لباس و حتی پرداخت محتوایی.
مشهدیعباس اضافه کرد: با این حال، ایده آن کارگردان دانمارکی حسادت مرا برانگیخت وایده من حسادت او را؛ ما پس از اجرا با یکدیگر گفتوگو کردیم و متوجه شدم من این امکان را دارم تا نمایش را به گونه و شکلی کارگردانی کنم که چند مرحله از آن نمایش بهتر باشد.
او در ادامه عنوان کرد: من سال ۱۳۸۱ نیز نمایشی از کشور آلمان را دیدم به نام «عموی کوتوله». این نمایش زندگی و نگاه من به تولید نمایش را تغییر داد. این اثر بدون کلام، بسیار خوب و فوقالعاده بود. از زمانیکه نمایش شروع شد تا پایان آن هفتاد دقیقه بود که پانزده دقیقه به نظرم رسید. اعتقاد دارم تبادل تجربیات تئاتری میان کشورها، در کیفیت آثار بسیار تأثیرگذار است. خوشحالم از کشورهای مختلف اینجا حضور دارند وامیدوارم این روند ادامه داشته باشد تا این تبادل افکار را شاهد باشیم.
در ادامه این نشست لوون کتگوری ضمن تشکر از برگزارکنندگان جشنواره برای حضورش در جشنواره، خاطرنشان کرد: ابتدا در نظر دارم در مورد تئاتر در کشورمان صحبت کنم. همانطور که مستحضرید گرجستان، کشور کوچکی است و جمعیت این کشور سه میلیون نفر است، اما تاریخ آن غنی و تمدن و تاریخچه وسیعی از کارهای هنری دارد.
او افزود: تئاتر کودک در این کشور از ابتدای قرن بیستم شکل گرفته و نخستین مؤسسه و بخش تئاتر کودک از سال ۱۹۲۱ تأسیس شده است. همچنین بسیار نزدیک به این تاریخ، تئاتر دولتی عروسکی در این کشور روی کار آمد. در حال حاضر در گرجستان سه تئاتر کودک و نوجوان و شش تئاتر عروسکی دولتی در شهرهای مختلف فعالیت میکنند. براساس آخرین دادهها در این کشور در هر تئاتر دولتی، یک تئاتر عروسکی داریم و در مجموع پنجاه و دو تئاتر دولتی داریم و موازی با پیشرفت حرفهای تئاتر بزرگسال، تئاتر کودک هم رشد میکند.
دبیر جشنواره تئاتر کودک و نوجوان تفلیس گرجستان یادآور شد: در کشور ما چند نوع فرم توسعه و پیشرفت تئاتر کودک وجود دارد که بیشتر آنها در خانههای کودک است. همچنین مراکزی برای آموزشهای غیررسمی هستند و موازی با آن تئاتر کودک در مدارس راهنمایی وجود دارد و مؤسسات تئاتر خصوصی کودک نیز هستند که چندان نمیشود روی آنها حساب کرد.
او اضافه کرد: با این همه بیشتر کارهایی که انجام میشود توسط گروههای مستقل تئاتر کودک شکل گرفته است. احساس کردیم باید جشنوارهای تدارک ببینیم تا نیازهای تئاتر حرفهای و غیر حرفهای را سرؤسامان دهیم و از این رو جشنواره را به دو قسمت؛ تئاتر برای کودکان و تئاتر با کودکان تقسیم کردیم. دولت در تفلیس همه قسمتهای کار کودک را ساپورت میکند اما بیشتر هزینه از فروش گیشه تأمین میشود.
کتگوری گفت: بیشتر از سیصد هزار دلار برای تولید کارهای جدید و دستمزد کارمندان و افرادی که در بدنه تئاتر کار میکنند، هزینه شده است. در تئاتر کودک یک سری مشکلات سنتی و یک سری مشکلات جدید وجود دارد. یکی از این مشکلات دراماتورژی است. بعضی وقتها مشکل بزرگ، تماشاگر است و یک سری هم سبک دریافت کمکهزینه که در شهرهای مختلف، متفاوت است. اما بعضی مشکلات به صورت جدی رسیدگی نمیشود.
این مدیر تئاتری افزود: جشنواره ما مورد حمایت چند مؤسسه مختلف است، چراکه میخواهیم کار چند وجهی انجام دهیم. مؤسسه قدیمی در تفلیس به نام «کاخ بچهها» حدود هفتاد سال است که فعالیت میکند و یک ساختمان مهم در گرجستان به نام «رویال» دارد. نخستین پارلمان گرجستان در این ساختمان روی کارآمد و آنجا مکانی است که در آن استقلال گرجستان، ارمنستان و آذربایجان اعلام شد. این ساختمان دارای اهمیت به لحاظ گفتمان فرهنگی و مرکز مهمی برای کودکان است و اکنون در حال بازسازی است.
کریگوری در بخشی از سخنانش افزود: در این مؤسسه سی و پنج هزار کودک، تئاتر عروسکی و تئاتر کودک و نوجوان کار میکنند و دلیل اهمیت آن این است که بسیاری از بازیگران معروف گرجستان در دهه ۴۰ از این مدرسه فارغالتحصیل و وارد حرفه بازیگری شدهاند. این مرکز مهمترین همکار ما در جشنواره است و دیگر همکار ما بخش بینالملل یونسکوست، چراکه این جشنواره زیرنظر بخشهایی از یونسکو فعالیت میکند. شهردار و شهرداری تفلیس از اسپانسرهای اصلی جشنواره و همچنین مؤسسات بینالمللی و سفارتخانهها ما را حمایت مالی میکنند.
او افزود: این جشنواره از یک تا پنج ژوئن برگزار میشود. امسال بیست نمایش حرفهای و غیرحرفهای در این جشنواره اجرا خواهد شد. این رویداد در تفلیس و دو شهر دیگر گرجستان برگزار خواهد شد چراکه برایمان اهمیت داشت دیگر شهروندان نیز از آثار آن بهرهمند شوند. امسال یک جشنواره هنر و ادبیات و ۱۲ مرکز انتشارات و مطالعات نیز برای کودکان راهاندازی کردیم.
این مدیر تئاتری یادآور شد: همزمان با برگزاری جشنواره تئاتر تفلیس- گرجستان، نمایشگاه کتابی نیز در نظر گرفته شده و بچهها باید برای رسیدن به صحنه نمایش از نمایشگاه کتاب گذر کنند، چراکه غیرقابل تصور است که بخواهیم تئاتر کودک بدون خواندن کتاب توسعه یابد. در این جشنواره آثار حرفهای از هنرمندن حرفهای نیز اجرا خواهد شد و تنها بر تم کودکانه در آن تمرکز نشده و گستردگی بیشتر از آن دارد.
او ضمن اشاره به اینکه باید نگاه جدی به تماشاگر کودک و نوجوان داشته باشیم، عنوان کرد: در طول جشنواره در نظر داریم ورکشاپهای مهم، میزگرد و جلسات بحث و گفتوگو برگزار شود که هر فردی امکان حضور در آن را داشته باشد.
لوون کتگوری با بیان اینکه این جشنواره تئاتر، نتیجه یکسال تلاش در مدارس است، اظهار کرد: وظیفه مهم کار کردن بر سبکشناسی تئاتر است. به نظرم نه تنها باید روی بخش حرفهای توجه شود بلکه میبایست مربیانی را آموزش دهیم تا روی بالا بردن سطح تئاتر کار کنند؛ چراکه یونسکو در تلاش است تا تئاتر را در مدارس توسعه دهد.
پس از پایان این نشست نمایشنامه «اوسنه گمشده» به نویسندگی طلا معتضدی و کارگردانی میترا کریمخانی خوانده شد. نقشخوانان این اثر شادی کارآیین، پانتهآ صفامنش، سمیه گلباز، رضا نعمتیان و سجاد مژدهی بودند و موسیقی آن برعهده مجتبی کاظمی بود.