گروه تئاتر هنرآنلاین: آیین پایانی چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر شامگاه سه‌شنبه 26 بهمن با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود سالاری معاون وزیر، قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی، حسین مسافرآستانه دبیر جشنواره و جمعی از هنرمندان داخلی و خارجی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در تالار وحدت برگزار شد.
در ابتدای این مراسم با کارگردانی مجید توکلی و اجرای حمید ترابیان، پس از تلاوت قرآن مجید و پخش سرود جمهوری اسلامی ایران، یک نماهنگ به مناسبت میلاد امیرمومنان علی (ع) و کلیپی از روند برگزاری این دوره به همراه پیام محمود سالاری و حسین مسافرآستانه پخش شد.
سالاری در سخنانی کوتاه گفت: چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با تلاش و فعالیت گسترده اعضای ستاد برگزاری که افتخار دادند و همیاری کردند به فرجام رسید و امروز، در اختتامیه این رویداد، همزمان با میلاد حضرت علی (ع) وظیفه خود می‌دانم از همه کسانی که حمایت مادی و معنوی‌مان کردند خاضعانه تشکر کنم، ان‌شاالله که این راه با حضور چهره‌های جدید ماندگارتر و پربرکت‌تر شود.
پیام ویدئویی حسین مسافرآستانه نیز به این شرح بود: از خداوند سپاسگزارم که دبیری یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های تئاتر منطقه که در راستای پیروزی انقلاب اسلامی برگزار می‌شود را به بنده حقیر ارزانی داشت. از 109 اثر حاضر در جشنواره چهلم میزان قابل توجهی به هنرمندان تئاتر استان‌های کشور اختصاص داشت. بر خود لازم می‌دانم از همه هنرمندانی که سال گذشته در شرایط بسیار سخت، چراغ تئاتر استان‌های کشور را روشن نگه داشتند و با حضور در سالن‌های نمایشی و ارتباط با مخاطبان همراه مردم بودند سپاسگزاری کنم.
در ادامه حمید ترابیان، یاد مرحوم علی سلیمانی را زنده کرد و از قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی درخواست کرد برای ایراد سخنانش روی صحنه بیاید. آشنا در ابتدای صحبت‌های خود با تبریک میلاد امام علی (ع) درودی به روح شهدا و سروقامتان جاودانه تاریخ فرستاد و گفت: آن‌ها روز مرد نداشتند اما مردانه جنگیدند تا دشمنانی را که بخشی از خاک وطن‌مان را اشغال کردند اثری از آن‌ها نباشد. به یمن این جان‌فشانی، امروز ما هستیم و ایران عزیزتر از جان‌مان.
مدیرکل هنرهای نمایشی با تقدیر و تشکر از هنرمندانی که در شرایط بسیار سخت چراغ تئاتر را روشن نگاه داشته و در جشنواره فجر شرکت کرده‌اند، گفت: در این دوره از جشنواره شاهد همگرایی بسیار زیبایی بودیم؛ از وزارت امور خارجه و آقایان دلخوش و ادیب و سفیر ایران در تاجیکستان تشکر ویژه‌ای دارم. همچنین از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی که باعث شد گروه‌های خارجی به راحتی وارد کشورمان شوند سپاسگزارم چراکه این اتفاق بزرگی بود. از وزارت بهداشت و درمان نیز سپاسگزارم که سال گذشته بدون چشم‌داشتی از کلیه هنرمندان تست پی‌سی‌آر گرفتند و امسال هم همین کار را با یک تلفن انجام دادند. تشکری ویژه هم از بنیاد رودکی و آقای افضلی، استاندار و مردم شریف یزد که باعث شدند افتتاحیه بسیار شریفی برگزار کنیم و از شورای شهر و شهرداری تهران دارم. از همکاران خود در جشنواره فجر، مدیران سالن‌ها و دست‌اندرکاران جشنواره تشکر و قدردانی می‌کنم.
در ادامه مراسم با پخش نماهنگی، یاد هنرمندان درگذشته و فقید تئاتر گرامی داشته شد.
در ادامه محمود سالاری، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، قادر آشنا، مدیرکل هنرهای نمایشی و حسین مسافرآستانه، دبیر چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با حضور روی صحنه، از نصرت‌اله ظفری (مدیرکل امور پشتیبانی و رفاهی وزارت بهداشت)، محمد هاشمی (مدیرکل روابط‌عمومی وزارت بهداشت) و مهدی افضلی (مدیرعامل بنیاد رودکی) تقدیر و تشکر کردند. ظفری به علت ابتلا به کرونا، در این رویداد حضور نداشت.
پس از آن، کلیپی از سخنان مقام معظم رهبری درباره جایگاه و ویژگی‌های شخصیتی سردار سلیمانی پخش شد.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمود سالاری معاون هنری برای اهدای جایزه بخش سرباز وطن جشنواره روی صحنه آمدند.
جایزه بخش سرباز وطن
جایزه ویژه این بخش به نمایش «روزگار سرد» به کارگردانی سمیرا سلطانی از سقز اهدا شد.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن عرض تبریک و تهنیت سالروز ولادت امیرالمومنین علی(ع) و گرامیداشت یاد و خاطره شهدای انقلاب اسلامی، مدافعان حرم و مدافعان سلامت و درود به روح پاک و ملکوتی امام عزیز و شهید عالی‌مقام، حاج قاسم سلیمانی گفت: تشکر می‌کنم از همه اهالی هنر، از همه اهالی تئاتر که در دو سال اخیر علی‌رغم شیوع بیماری کرونا و تعطیلی مکرر فعالیت‌های هنری چراغ این هنر اصیل را همچنان روشن نگه داشتند، مشکلات را تحمل کردند و اجازه ندادند این مشکلات بر کارشان سایه بیندازد و کارشان را دچار اختلال کند.
او در ادامه عنوان کرد: سپاسگزارم از همه پیشکسوتان که در این جلسه شرف حضور دارند؛ معاون هنری، مدیرکل هنرهای نمایشی و همه دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی که همراهی‌مان کردند. جشنواره امسال ویژگی بسیار مهمی داشت و آن این که، شاهد برگزاری افتتاحیه‌اش در خارج از تهران و در استان یزد بودیم. اتفاقی که نشان از قابلیت‌های ویژه مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها داشت.
محمدمهدی اسماعیلی افزود: هنر تئاتر به دلیل قدمت و تقدم رتبه باید در جایگاه رفیع خود بایستد و این اهتمامی جدی می‌طلبد. ما در حوزه تولید ادبیات نمایشی نیازمند برقراری ارتباطات لازم برای ایجاد آموزش‌های لازم هستیم و باید اداره‌کل هنرهای نمایشی اهتمامی بر تربیت نیرو در حوزه ادبیات نمایشی داشته باشد. این تکلیف قطعی در دوره جدید است. همچنین تقویت ریزساخت‌ها نکته دیگری است که مورد تاکید ماست. ما در سفر استانی همراه با رئیس‌جمهور محبوب توانستیم بخشی از این زیرساخت‌ها را که در حال تبدیل شدن به موزه بودند ببینیم و همه اعتبارات مورد نیازشان را تخصیص داده‌ایم و شاهد افتتاح‌شان خواهیم بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: مفتخرم که اعلام کنم در همین شش ماه اخیر، نزدیک به سه هزار میلیارد تومان برای این حوزه هزینه کرده‌ایم. هفته پیش همراه با رئیس‌جمهور محترم از موزه هنرهای معاصر بازدید کردیم و ایشان به گفت‌وگو با هنرمندان بخش‌های مختلف نشستند و در جریان امور قرار گرفتند. مرجعیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه فعالیت‌های فرهنگی و هنری اتفاق مهمی است که ان‌شالله باید بیش از پیش شاهد آن باشیم.
اسماعیلی افزود: توجه به استان‌ها که در افتتاحیه اتفاق افتاد، ادامه پیدا خواهد کرد و من در همین راستا، در افتتاحیه تئاترهای استانی شرکت کردم و این کار را تکرار خواهم کرد و ادامه خواهم داد چراکه در همان‌جا باید به تربیت نیرو و تشویق کسانی که با کمترین امکانات کار می‌کنند، بپردازیم. بحث توجه به نماد جشنواره، نکته دیگری است که باید به آن توجه کرد. جشنواره‌های ما در حوزه هنر، عنوان زیبای فجر را بر پیشانی خود دارند و چهل دوره که در ایام فجر برگزار می‌شوند و حتما بایستی به هویت خود پایبند بمانند.
او در ادامه گفت: ارتباط بیشتر تئاتر حرفه‌ای با تئاتر دانشگاهی نکته دیگری است که باید به آن توجه کرد. همچنین ما شورای مشورتی هنر را در محل شورای عالی انقلاب فرهنگی راه‌اندازی کرده‌ایم که محل حل مشکلات حقوقی و ساختاری در حوزه هنر خواهد بود که جلسات آن از هفته آینده برگزار می‌شود. ما پیشنهاد تشکیل این شورا را دادیم و در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و پیشکسوتان هنر هم در این شورا حضور خواهند داشت و این‌گونه نیست که عوامل اجرایی به تنهایی تصمیم بگیرند.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن آرزوی سلامتی برای اهالی هنر، اظهار کرد: کار هنر را باید با حضور خود هنرمندان عزیز پیش برد و حتما از عزیزان دعوت می‌کنیم که افتخار دهند و عضو شورای هنر شوند. ما پیش‌بینی کرده‌ایم عزیزانی از دانشگاه هنر هم در کنار ما باشند تا از این طریق ارتباط تئاتر حرفه‌ای با تئاتر دانشگاهی بیش از پیش تقویت شود.
پس از صحبت‌های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، کلیپی از تصاویر انقلاب با صدای رضا رویگری و سرود معروف «الله الله» او پخش شد و این هنرمند پیشکسوت تئاتر و سینما و تلویزیون برای برپایی مراسم نکوداشت، روی صحنه آمد.
در ادامه با حضور محمود سالاری، ایرج راد و هوشنگ توکلی از رضا رویگری قدردانی شد. رویگری در صحبتی کوتاه گفت: روز ولادت امام علی را به همگی تبریک می‌گویم. این جشنواره برای ما ارزش ویژه‌ای دارد. امیدوارم هر سال باشد و دورهم بچه‌های شهرستان جمع شویم و چنین روزی را جشن بگیریم.
رویگری در ادامه با بیان اینکه من تا حالا یک صدآفرین هم نگرفته بودم واین هدیه برایم ارزشمند است، گفت: بالاخره پس از ۶۰ سال روی این صحنه جایزه‌ای به ما داده شد، اما دیر بود، دیگر دست من جان ندارد این تندیس را نگه دارد و برایم سنگین‌تر شده. اما از بچه‌های تئاتر تشکر می‌کنم که لوطی‌تر از سینمایی‌ها هستند. تئاتر خانه همه ماست.
در ادامه جوایز بخش جنبی جشنواره تئاتر فجر اهدا شد.
منتخبان بخش ایثار و شهادت:
نمایش «سگک» به کارگردانی رضا بهرامی
نمایش «مصریه» به کارگردانی اکبر آیین
رضا بهرامی پس از دریافت جایزه خود آن را تقدیم به شهدا کرد و گفت: اگر شهدا نبودند بسیاری از ما و خیلی از مسئولان اینجا حضور نداشتیم. بودجه جشنواره تئاتر ۹ میلیارد تومان است اما بودجه یک فیلم سی میلیارد؛ باعث تأسف است که تئاتر به عنوان مادر هنرها، یتیم مانده است. امیدوارم این مسأله اورژانسی را جامعه هنری به عنوان زنگ خطری به صدا دربیاورند.
در ادامه توسط بنیاد شهید از هنرمند جانباز فردوس حاجیان و فرزند شهید سیدجواد حسینی تجلیل شد. حاجیان پس از دریافت جایزه خود گفت: اقتصاد فرهنگ و هنر ما ویلچرنشین شده است؛ من حساب کردم و دیدم کل بودجه جشنواره تئاتر ما یک هفتادم فیلم «نجات سرباز رایان» شده است. اما ستاد برگزاری جشنواره محکم و قوی با حضور جوانان شایسته کشورمان کار کردند.
حاجیان ادامه داد: اقتصاد خلاق جایش در وزارت ارشاد نیست؛ در همان شورای انقلاب فرهنگی است که سال‌هاست برخی آنجا نشسته‌اند و باید جایشان را به جوانان بدهند. کار اصلی باید در مجلس باشد. اگر قرار است تئاتر شغل شود نیاز به اقتصاد خلاق داریم.
برگزیدگان بخش‌های مختلف به شرح ذیل معرفی می‌شوند:
جایزه جشنواره کمدی خندستان شهرداری اصفهان:
وحید نفر برای نمایش «تصویر مصور مظفری»
جایزه معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران:
نمایش «بعضی‌ها را باید دورادور دوست داشت» به کارگردانی علی بابایی از کرج
حمایت از دو نویسنده برای نگارش نمایشنامه‌هایی در زمینه مسائل اجتماعی در قالب عقد قرارداد 200 میلیون ریالی:
کهبد تاراج برای نگارش نمایشنامه‌ای درباره معضلات اجتماعی با رویکردی راه‌گشا و امیدآفرین
لیلی عاج برای نگارش یک نمایشنامه با محوریت مادر و نقش آن در تحکیم خانواده و اجتماع
بخش صحنه‌ای:
طراحی گریم
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: آژمان بیژنی‌نسبت و فرزانه رادفر برای نمایش «هملر بیژنی»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: محمد مسیبی برای نمایش «احتمالات»
طراحی حرکت
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: مهرداد آبیار برای نمایش «بانوی محبوب من»
تندیس و دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: مجتبی رستمی‌فر برای نمایش «مرثیه‌ای بر قتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ»
طراحی نور
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: محمود کریمی برای نمایش «سویینی‌تاد»
تندیس و دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: ایمان نخلستانی برای نمایش «مرثیه‌ای بر قتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ»
طراحی لباس
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: سارا حسین‌پور برای نمایش «مرثیه‌ای بر قتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ»
تندیس جشنواره و دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: آژمان بیژنی‌نسبت و نجمه زارعی «هملر بیژنی»
طراحی صحنه
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: سیدمهدی موسوی تبار و علی شمس برای نمایش «احتمالات»
تندیس جشنواره دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: مجتبی رستمی‌فر برای نمایش «مرثیه‌ای بر قتل ژولیوس سزار و چند مرغ از سیمرغ»
موسیقی
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: آرمین سپیدار برای نمایش «سویینی‌تاد»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: ویلیام نیری برای نمایش «بانوی محبوب من»
بازیگری مرد
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: پیام نوروزی برای بازی در نمایش «زندگی سگ مرده»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: تینو صالحی برای بازی در نمایش «سگک»
بازیگری زن
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: به صورت مشترک به الهام شعبانی برای بازی در نمایش «بابا آدم» و نسرین درخشان‌زاده برای بازی در نمایش «احتمالات»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: نورا هاشمی برای بازی در نمایش «بانوی محبوب من»
نمایشنامه‌نویسی
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: کهبد تاراج برای نگارش نمایشنامه «سگک»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده طرح و ایده در بخش نمایشنامه‌نویسی: باقر سروش برای نگارش نمایشنامه «سالخوردگی»
کارگردانی
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر: علی شمس کارگردان نمایش «احتمالات»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی برگزیده: مجتبی رستمی‌فرد برای کارگردانی نمایش «مرثیه‌ای بر قتل ژولیوس سزار»
نمایش خیابانی:
طراحی لباس
دیپلم افتخار و جایزه نقدی به هادی کیانی برای نمایش «روده‌درازی‌های یک مرده بی‌صاحب»
طراحی فضا
لوح تقدیر و جایزه نقدی به محمدرضا پورعلی و میلاد حسن‌زاده برای نمایش «ارزش نداره»
تندیس جشنواره به هادی کیانی برای نمایش «روده‌درازی‌های یک مرده بی‌صاحب»
موسیقی
لوح تقدیر و جایزه نقدی به امیرحسین، امیرمحمد انصافی، محمدحسین رحیمی و نیما مهدوی برای نمایش «آخرین، اولین»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی به آریان خسروی برای نمایش «باجه تلفن»
بازیگری مرد
لوح تقدیر و جایزه نقدی به امیرحسین انصافی و امید حمیدی برای نمایش «آخرین، اولین»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی به هادی کیانی برای نمایش «روده‌درازی‌های یک مرده بی‌صاحب»
بازیگری زن
لوح تقدیر و جایزه نقدی به آرزو جعفری برای نمایش «قصه کفش‌ها»، دلارام ترکی برای نمایش «پی.او.وی» و مارال ایزدبخش برای نمایش «25 متر آرزو»
این بخش برگزیده نداشت.
طرح و ایده
لوح تقدیر و جایزه نقدی به افشین خدری برای نگارش نمایشنامه «باجه تلفن»
لوح تقدیر و جایزه نقدی رتبه برتر به سمیه مهری برای نگارش نمایشنامه «اولین، آخرین»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی به هادی کیانی برای نگارش نمایشنامه «روده‌درازی‌های یک مرده بی‌صاحب».
کارگردانی
لوح تقدیر و جایزه نقدی به افشین خدری برای کارگردانی نمایش «باجه تلفن»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و جایزه نقدی کارگردانی به هادی کیانی برای کارگردانی نمایش «روده‌درازی‌های یک مرده بی‌صاحب»
دیگرگونه‌های اجرایی:
تقدیر از سه کارگردان
مریم خلیلی برای نمایش «هفت تا نه و نیم»
مهیار جوادی‌ها برای نمایش «رها»
عیسی صادقی برای نمایش «دگردیسی شاعرانه یک گیشا»
مهیار جوادی‌ها پس از دریافت جایزه خود گفت: بخش دیگرگونه‌های اجرایی وابسته به هنرنمایی بازیگرانش است و منصفانه نیست که جایزه بخش بازیگری را در این دوره جشنواره حذف کردند.
بخش رادیو تئاتر:
افکت
نرگس موسوی‌پور، برای افکت نمایش‌های رادیویی «کمدی کافه» و «ضیافت مرغان مهاجر»
صدابرداری
مجید آینه برای صدابرداری نمایش رادیویی «کمدی کافه»
بازیگری مرد
بهرام سروری‌نژاد برای بازی در نمایش رادیویی «کمدی کافه»
بازیگری زن
الهه علیزاده برای بازی در نمایش رادیویی «مافگه» و مریم مشهور برای بازی در نمایش رادیویی «کمدی کافه»
نمایشنامه‌نویسی
زهرا اسماعیلی برای نگارش نمایش رادیویی «مافگه»
کارگردانی
زهرا اسماعیلی برای کارگردانی نمایش «مافگه»
اثر برگزیده
«مافگه» به تهیه‌کنندگی زهرا اسماعیلی
بخشی از مراسم اختتامیه با اجرای پرواز همای، خواننده موسیقی ردیف دستگاهی و گروهش همراه بود.
هوشنگ توکلی، قطب الدین صادقی، سیاوش طهمورث،کیومرث مرادی، ایرج راد، اسماعیل خلج، سهراب سلیمی، داریوش ارجمند، رضا بصیرت، حمید نیلی، ابراهیم گله‌دارزاده، مجید جوادیان‌زاده، محمدعلی خبری، مریم معترف، اردشیر صالح‌پور، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی بهداروند، جواد پیشه‌ور، ایوب آقاخانی، فریدون محرابی، محمود فرهنگ، سیدوحید فخر موسوی، فاتح بادپروا و... ازجمله هنرمندان و مدیرانی بودند که در این مراسم حضور داشتند.