سرویس تئاتر هنرآنلاین، نخستین "جشنواره بین‌المللی مجازی تئاتر عروسکی" از بیستم اردیبهشت‌ماه کار خود را آغاز کرده و آثار شرکت‌کننده در جشنواره از طریق صفحه اینستاگرام به نشانی iospf_@ به نمایش در آمده است.
بهرام بهبهانی هنرمند تئاتر عروسکی و مدرس نمایش عروسکی در دانشگاه تهران، سوره و مدرس رشته بازیگری و کارگردانی در دانشگاه علمی کاربردی، به عنوان مشاور و پیشنهاددهنده برگزاری این جشنواره در گفت‌وگو با هنرآنلاین درباره هدف از برگزاری جشنواره بین‌المللی مجازی تئاتر عروسکی گفت: با توجه به شرایط پیش‌آمده به دلیل شیوع گسترده ویروس کرونا و تعطیلی مراکز فرهنگی و آموزشی، از جمله تئاترها و دانشگاه‌ها، کلاس‌های دانشجویان از حالت حضوری به حالت غیرحضوری یا مجازی یا آنلاین تغییر یافت. از آنجا که در رشته نمایش و به‌خصوص نمایش عروسکی اکثر کلاس‌ها به صورت عملی و کارگاهی است، پس از آغاز کلاس‌های آنلاین و برگزاری چندین جلسه بصورت غیرحضوری، متوجه شدم که آنگونه که باید و شاید نتیجه‌گیری مناسبی از این کلاس‌ها_ آنگونه که مدنظرم است_ به دست نخواهم آمد. بر این اساس پیشنهاد برگزاری جشنواره داخلی نمایش عروسکی مجازی را به دانشجویان‌ام ارائه دادم و سپس با گپ‌وگفت و برآوردهای مختلف تصمیم به برگزاری این جشنواره در سطح دانشگاه‌های کشور و سپس به صورت جهانی گرفتیم. با همت دانشجویان و اساتید در رشته عروسکی دانشگاه تهران، سوره و هنر این دانشگاه‌ها، جشنواره پا گرفت و به خوبی راه خود را می‌پیماید.
او با بیان اینکه این جشنواره ابتدا مختص دانشجویان نمایش عروسکی آغاز شد اما در ادامه با درخواست‌های سایر هنرمندان به صورت گسترده برای تمام هنرمندان ارائه شد، اظهار کرد: از اهداف برگزاری این جشنواره می‌توان به چند مورد اشاره کرد؛ نخست دور نبودن دانشجویان و سایر هنرمندان نمایش عروسکی از اجرا و دیدن نمایش‌های عروسکی، دوم انگیزه‌ای برای کار و فعالیت هنرمندان در ایام دور بودن و فاصله‌های ناگزیر به دلیل کرونا، سوم نزدیک کردن و آشنایی هنرمندان عروسکی ایران و سراسر جهان با یکدیگر در یک فضای مجازی، چهارم استفاده از امکان‌های جدید به منظور دیده شدن آثار نمایشی، پنجم آشنایی با فضاهای جدید و تکنیکهای خلاقانه نمایش عروسکی در جهان، ششم برگزاری جشنواره‌ای پویا و موفق در زمینه نمایش عروسکی با توجه به تعویق افتادن جشنواره مبارک یونیما و تعطیلی سالن‌ها و نمایش‌ها و هفتم بررسی راهکارهای مبارزه با بیماری و حفظ سلامتی با زبان هنر و نمایش عروسکی.
بهبهانی درباره بازخوردهای این جشنواره در سطح جهانی عنوان کرد: از زمان انتشار فراخوان به زبان فارسی و انگلیسی با همت ستاد اجرایی در بخش روابط عمومی، با اکثر دانشجویان ایرانی و دانشگاه‌های مختلف جهان مکاتبه کردیم و خوشبختانه با استقبال چشمگیری مواجه شدیم. تاکنون از حدود ۱۲ کشور، بیش از ۳۰ نمایش به جشنواره ارسال شده و این تعداد تا پایان مهلت ارسال آثار که تا ۵ مرداد ماه درنظر گرفته شده است، بیشتر نیز خواهد شد.
او ضمن اشاره به اینکه پوستر این جشنواره در سایت یونیمای جهانی نیز به اشتراک گذاشته شده و بسیار مورد استقبال قرار گرفته است، یادآور شد: در داخل کشور نیز هرچند جشنواره با نام دانشجویی آغاز بکار کرد ولی با توجه به درخواست سایر هنرمندان؛ بخش غیردانشجویی و مرتبط با پیشکسوتان و هنرمندان به جشنواره اضافه شد و خوشبختانه در شهرهای مختلف نیز بسیار مورد استقبال قرار گرفت. البته با توجه به تعداد زیاد آثار دانشجویی کماکان انتظار ما برای حضور فعال‌تر دانشجویان برآورده نشده است و انتظار مشارکت بیشتری از دانشجویان عروسکی دانشگاه‌های مختلف کشور داشتیم.
این بازیگر در پاسخ به این سوال که آیا برنامه‌ای به منظور برگزاری دوره بعدی این جشنواره دارد؟ تصریح کرد: با توجه به استقبال چشمگیر هنرمندان از جشنواره آنلاین نمایش عروسکی، ما برای دومین دوره جشنواره برنامه‌ریزی خواهیم کرد و با کم کردن ضریب اشتباهات و تجارب بالاتر و با برنامه‌های جدیدتر و فراخوانی پربارتر به استقبال دور دوم خواهیم رفت. با توجه به گسترش روزبه‌روز این بیماری موذی و لزوم فاصله‌گذاری اجتماعی و کماکان پر ریسک بودن حضور در سالن‌های نمایشی، این جشنواره می‌تواند همچنان نور صحنه را برای نمایشگران عروسکی روشن نگاه دارد و ارتباط آنها را با هم حفظ کند. البته امیدوارم همه هنرمندان نمایش عروسکی ما را در تدوین فراخوان جشنواره بعدی با نظرات و پیشنهادات‌شان راهنمایی کنند.
او همچنین اضافه کرد: در دوران کنونی و با توجه به اتفاقات پی‌درپی، فاصله‌ها، تعطیلی‌ها و دوری‌ها، به نظر می‌رسد فضای مجازی به نوعی یاریگر انسان‌ها در کم کردن فاصله‌ها، چشاندن طعم باهم بودن‌ها، گپ زدن‌ها، خندیدن‌های گروهی و محظوظ شدن از هم خواهد بود. به شخصه اعتقاد دارم پس از انقلاب کشاورزی، صنعتی و الکترونیکی؛ اینترنت و فضاهای آنلاین انقلاب چهارم تاریخی است که با توجه به شرایط کنونی شاید کمی زودتر از آنچه باید به منصه ظهور رسیده است. تئاتر با قدمتی بالای ۲۵۰۰ سال هیچ‌گاه از حرکت باز نایستاده است و همواره در هر شرایطی و در هر مکانی و در هر سبکی رشد کرده و پیش رفته است. به نظر من در دوره کنونی نیز تئاتر قادر به نفس کشیدن است. شاید نه در حضور تماشاگر_که این تعریف کلاسیک تئاتر است_. بلکه به صورت آنلاین و در فضایی مجازی.
بهبهانی افزود: هرچند همه ما امیدواریم دوباره لذت نفس کشیدن در فضای تئاتر و به قول معروف خاک صحنه خوردن را بچشیم، اما شرایط کنونی اوضاعی بسیار وحشتناک و غیرقابل پیش‌بینی و دور از انتظار است. بر این اساس آیا بهتر است دست روی دست گذاشته و در پریشانی و افسردگی منتظر رسیدن روزهای خوب باشیم که نمی‌دانیم چه زمانی فرا می‌رسد؟ یا خود را با شرایط موجود وفق دهیم و بهترین‌های خود را در این فضا تجربه کنیم و به نمایش بگذاریم.
این کارگردان ضمن بیان اینکه با توجه به آثار رسیده به جشنواره، هنرمندان تکنیکهای بی‌شماری به منظور ارائه آثارشان برگزیده‌اند که اکثراً در فضای آنلاین قابل پیگیری و ادامه‌دار بودن است، بیان کرد: این موضوع نشان از خلاقیت بالای هنرمندان دارد و اینکه هنرمند هرگز بیکار نمی‌ماند و راه خود را از دل خارزار ممنوعیت و سختی‌های اجرایی، بیماری و هرگونه مشکلی پیدا خواهد کرد. این جشنواره باعث شده مخاطبان با شیوه‌های مختلف نمایش عروسکی آشنا شوند و از لحاظ محتوی نیز با نمایش‌ها و آثار فاخری مواجه شوند.
بهبهانی درخصوص تناسب آثار این جشنواره با موضوع کرونا، گفت: باتوجه به فراخوان، قطعاً یکی از پیشنهادات متناسب با شرایط کرونا بود و هنرمندان با توجه به این موضوع دست به خلق آثار مختلف با تکنیکهای گوناگون عروسکی زدند. اکثر نمایش‌های ایرانی شرکت‌کننده در جشنواره متناسب با وضعیت کرونا و قرنطینه خانگی و حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک و سایر آموزش‌های بهداشتی بود. به جرات می‌توان گفت اکثر این آثار قابلیت آموزشی و آگاهی‌رسانی در این روزها در مقابله با بیماری کرونا را برای بزرگسالان و کودکان در سطح وسیع را دارند.
او در پاسخ به این سوال که نمایش عروسکی تا چه میزان می‌تواند در این روزها موثر واقع شود، گفت: نمایش عروسکی باتوجه به ظرفیت بالای نمایشی در استفاده از عروسک (در هر شکل و تکنیک) و حتی اشیاء و لوازم دورریختنی و استفاده از عوامل دیگر نمایشی چون نور، صحنه و موسیقی و استفاده از انیمیشن و تصاویر کامپیوتری و ... و البته قابلیت اصلی نمایش عروسکی یعنی فانتزی و پرواز خیال که همه و همه می‌تواند با حداقل نیروی انسانی صورت بگیرد؛ کارکرد فوق‌العاده‌ای در جهت سرگرمی، آموزش، لذت‌بخشی، زیبایی‌شناسی و برانگیختن احساسات دارد. به نظرم اکنون نوبت جولان نمایش عروسکی است. نمایشی با قابلیت فوق‌العاده فانتزی، آموزشی و سرگرمی و ... برای کودکان و بزرگسالان.
بهرام بهبهانی ضمن اشاره به اینکه نخستین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی مجازی در دو مرحله داوری خواهد شد، عنوان کرد: در حال حاضر ۶ داور متخصص نمایش و نمایش عروسکی، مشغول انتخاب برگزیدگان مرحله اول هستند که این آثار برگزیده در مرحله دوم توسط داوران دیگری، قضاوت نهایی می‌شوند.
او در پایان صحبت‌هایش گفت: امیدوارم مسئولان و متولیان نمایش کشور از این جشنواره حمایت بیشتری کنند هرچند که حمایت‌های دانشگاه تهران، اداره کل هنرهای نمایشی، بانک کشاورزی، انجمن نمایشگران خانه تئاتر و خانه عروسک، موسسه تماشاگان و تئاتر هامون را داشته‌ایم اما جشنواره به حمایت بیشتری نیاز دارد. چنانچه این جشنواره در نخستین دوره برگزاری در صفحه یونیمای جهانی قرار گرفته و با استقبال دانشگاه‌های مختلف جهان و هنرمندان شاخص بین‌المللی همراه بوده است اما حمایت مالی در این حد از این جشنواره انجام نشده است. امیدوارم بتوانیم جوایز درخوری برای هنرمندان برگزیده فراهم آوریم هرچند هدف جشنواره شاید جایزه مادی نباشد، اما در این دوران شاید این جوایز مادی به برگزیدگان و هنرمندان نمایش عروسکی که حدود ۵ ماه بیکاری را پشت سر گذاشته‌اند بتواند موثر و خوشحال‌کننده باشد.