سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش "بیله دیگ بیله چغندر" نوشته داوود فتحعلی بیگی و کار منیژه داوری از 5 اردیبهشتماه ساعت 20:30 در تماشاخانه سنگلج روی صحنه است و بازیگران این اثر نمایشی امیرحسین انصافی، محسن قصری، امیرمحمد انصافی، کوروش رخشندهپی، الهه پورجمشید، آساره هداوند و امیر پارسی هستند. این نمایش پیش از این در هجدهمین جشنواره نمایشهای آئینی سنتی اجرا شده است.
منیژه داوری در گفتوگو با هنرآنلاین با اشاره به اینکه نویسنده این اثر میرزا حبیب اساسی است و گردآوردنده و بازنویس آن داوود فتحعلی بیگی، درباره جذابیتهای اجرای این نمایشنامه گفت: از آنجا که این متن اجرا و ساختاری متفاوت از نمایشهای سنتی دارد، تصمیم به اجرای آن گرفتم. از دیگر مواردی که من را به اجرای این اثر واداشت این است که این نمایش دارای دو صحنه موازی است و به نظرم این موضوع کار تازهای است.
او در ادامه اضافه کرد: این اثر دارای صحنهای باز است و از جذابیتهای دیگر آن حضور سیاهِ زن در آن است که در تئاتر ما کمتر اتفاق میافتد و به نظرم اتفاق خوبی است که خانمها چند قدم در این زمینه پیشروی کنند.
کارگردان نمایش "اندر حکایت یوسف و زلیخا" ضمن اشاره به اینکه نمایش "بیله دیگ بیله چغندر" با اینکه قدیمی است اما دارای پیامی به روز است، خاطرنشان کرد: مجموع این نمایش براساس یک ضربالمثل آذری است. داستان این مثل این است، دو نفر که همدیگر را نمیشناختند باهم همسفر میشوند و برای اینکه طی سفر حوصلهشان به سر نرود باب صحبت را با یکدیگر باز میکنند و از شغل هم جویا میشوند.
او همچنین اضافه کرد: یکی از آن دو میگوید من کشاورز هستم و کاشت چغندر دارم و به تازگی چغندر عجیب و غریبی که کسی قدرت جابهجایی آن را ندارد را پرورش دادهام و اکنون به شهر میروم تا آن را بفروشم. دیگری نیز میگوید من صنعتگر هستم و به تازگی ظرف مسی ساختهام که تعداد بسیاری از این چغندرها در آن جای میگیرد. زمانیکه فرد نخست نسبت به سخنان کذب همسفر صنعتگر واکنش نشان میدهد او میگوید اگر چغندری اینچنینی داریم، پس دیگی اینگونه نیز داریم. نام نمایش مصداق این ضرب المثل است.
داوری همچنین داستان نمایش "بیله دیگ بیله چغندر" را اینگونه توضیح داد: دو برادر دوقلو از راه نادرستی توسط نوکرانشان میخواهند که از یک دختر خواستگاری کنند. پدر دختر زمانیکه به نیت پلید این دو پی میبرد تصمیم میگیرد به این دو برادر درسی دهد و به جای دختر، دو پیرزن را به عقدشان در میآورد و میگوید برای چنین دامادهایی چنین دختری لازم است.
این کارگردان با اشاره به اینکه تمرینات این نمایش برای اجرا در جشنواره حدود یک ماه و به منظور اجرای عموم حدود 20 روز به طول انجامید، درباره سبک و فضای اجرایی این اثر عنوان کرد: این نمایش فضایی برخلاف نمایشهای سنتی معمول دارد. در این اثر از دو در استفاده شده است که بسیار کارایی دارند. دو صحنه در کنار هم است که یک شکل در آن اجرا میشود. یعنی هر کاری که یک برادر انجام میدهد در صحنه کناری برادر دیگر آن را انجام میدهد.
داوری در ادامه اضافه کرد: در اجرای عموم تغییری نسبت به اجرای این اثر در جشنواره نداشتهایم فقط دو بازیگر این نمایش عوض شدهاند. در داستان اصلی این اثر، تیپها براساس لهجه متفاوت شهرهای مختلف است اما در اجرا، تیپها را براساس کاربرد در نمایشهای سنتی به زن پوش، سیاه و لوطی تغییر دادهایم.
او با اشاره به اینکه این نمایش دارای سه صحنه است، درباره موسیقی آن یادآور شد: در این اثر موسیقی سنتی به صورت زنده با سازهای کمانچه و تنبک نواخته میشود و در آن از شعرهای سنتی نیز استفاده شده است. شعر آخر این نمایش سروده امیرحسین انصافی است که درباره نام نمایش است.
منیژه داوری در پایان صحبتهایش ضمن بیان اینکه بسیاری از گونههای نمایشی ایرانی منسوخ شده و دیگر از بین رفتهاند، گفت: سالهاست که نمایش ایرانی کار میکنم و بسیار علاقمندم که از این گونه نمایشی از سوی مردم و مسئولان همانند آثار نمایشی پست مدرن حمایت شود و برای این نوع نمایش نیز تبلیغات صورت گیرد.
دیگر عوامل این نمایش عبارتند از: موسیقی: علی جباری و پیام رضایی، منشی صحنه: عاطفه داوری، دستیار کارگردان: کوروش رخشنده پی، مدیر صحنه: مصطفی قریشی، دستیار صحنه: امیرحسین جعفرپور، عکاس: سمیرا انصافی، روابط عمومی: احمدرضا حجارزاده، دستیار روابط عمومی: سمانه استاد، دکور: حسن داوری و حسین نجفی، لباس: صغرا مهرنیا و طراح پوستر و بروشور: مهسا زمانی.
لازم به یادآوری است، نمایش "بیله دیگ بیله چغندر" از تاریخ هفتم تا پانزدهم اردیبهشتماه به مناسبت شانزدهمین دوره جشنهای خانه تئاتر و بزرگداشت روز جهانی تئاتر رایگان اجرا میشود. همچنین علاقمندان میتوانند بلیت نمایش "بیله دیگ بیله چغندر" را از سایت تیوال تهیه کنند.