به گزارش هنرآنلاین به نقل از به گزارش روابط عمومی نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی، شهرام کرمی مدیر کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیامی را به مناسبت برگزاری نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی صادر کرد. متن پیام مدیر کل هنرهای نمایشی به این شرح است:
"اکبر رادی ستارهی درخشان ادبیات نمایشی ایران با آثار ماندگار و با هویت خود همیشه ماندگار است. اینک که چند سال از کوچ این هنرمند فرهیخته میگذرد ادبیات نمایشی ما و جامعهی هنرمندان تئاتر بیشتر از هر زمان دیگر ارزش و اهمیت این نویسنده متواضع و با اصالت را درک میکنند. پویایی و زنده بودن نمایشنامههای باشکوه اکبر رادی با شخصیتهای ایرانی، نشاندهندهی فرهنگ و رفتار و باور مردمان این سرزمین است.
برگزاری نخستین جشنواره اکبر رادی، فرصت شایستهای است تا جایگاه و ارزش و اهمیت این نویسندهی نامدار هویدا شود. این رخداد به همت هنرمندان و علاقهمندان آن نویسنده، یک اتفاق ارزشمند و باشکوه و با نتایج درخشان خواهد بود. در میان این گروه پرتلاش حمیدهبانو عنقا، همراه دیرآشنای رادی قرار دارد و برآنند تا با اهدافی چون تقویت بنیان نمایشنامهنویسی ایران، ژرفنگری در آثار و اندیشههای رادی و ارج نهادن یا بهتر شناختن استعدادهای جدید تئاتر گام بردارند. رادی بر این باور بود که شالودهی نمایشنامه، شخصیت است و شخصیت، بیش از هر مولفهی دیگر، در سخن ظهور و بروز مییابد و لذا صحنهی بیگفتوگو، نهایتاّ به جستوخیز و تقلاهایی منجر میشود که ارتباطی با هنر گرانقدر تئاتر ندارد. به باور رادی شیرازه و قلب و مغز هنر تئاتر، همانا نمایشنامه است و تلاش برای نادیده گرفتن یا خفیف جلوه دادن آن، اندیشه را از تئاتر سلب خواهدکرد. مضمون تمامی نمایشنامههای رادی، ستایش شرافت انسانی و شایستهسالاری است. سپاسگزار هنرمندانی هستیم که قدردانی از نمایشنامهنویسی را که به وجدان و عدالت باور داشت، از یاد نمیبرند. "
شهرام کرمی، مدیر کل هنرهای نمایشی"
اعلام برنامههای چهارمین روز از جشنواره
در چهارمین روز از نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی نمایشگاه اسناد تصویری نمایشگاه اسناد تصویری اکبر رادی با مدیریت ابراهیم حسینی از ساعت 16 امروز دوشنبه در مرکز هنر پژوهی نقش جهان افتتاح میشود.
آثار این نمایشگاه از سه منبع آرشیو بنیاد اکبر رادی، مجله تصویر تئاتر و ارسال آثار توسط هنرمندان تامین و گرد آوری شده و هنرمندانی همچون حسین زندهرودی، ابراهیم حقیقی، محمد وجدانی، کیانوش غریبپور، هادی نوید، بهنام صدیقی، محمد افشار، کن رینولدز و... با اثرشان در این رخداد حضور دارند.
نمایشگاه اسناد تصویری اکبر رادی به جز روز دوشنبه، تا پایان جشنواره همه روزه از ساعت 10 تا 18در محل مرکز هنر پژوهی نقش جهان واقع در تهران- خیابان ولی عصر (عج) بالاتر از تقاطع شهید بهشتی- ضلع جنوب غربی بوستان ساعی- شماره 2169 پذیرای بازدید علاقهمندان است.
نمایشنامهخوانی "در مه بخوان" و اجرای مونولوگ" آمریکا که آمد بروید زیر سقفها" در خانه هنرمندان و تئاتر شهر
در چهارمین روز از نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی در بخش مسابقه مونولوگ از ساعت 15 اجرای مونولوگ" آمریکا که آمد بروید زیر سقفها" نوشته احسان عبدی و طراحی، کارگردانی و بازی مهدی باران طلب از ساعت 15 به مدت 50 دقیقه در تالار استاد انتظامی خانه هنرمندان ایران روی صحنه میرود. همچنین تالار مشاهیر ایران مجموعه تئاتر شهر نیز از ساعت 18 پذیرای اجرای بخش مسابقه نمایشنامهخوانی جشنواره تئاتر رادی با خوانش نمایشنامه "در مه بخوان" به کارگردانی محمد طاهری به مدت 60 دقیقه خواهد بود.
ارائه گزارشی از برگزاری سمینار و مسابقه مقالات رادی شناسی
سمینار و مسابقه مقالات رادی شناسی نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی، صبح روز یکشنبه 16 دی ماه 97 و از ساعت 10 صبح در محل تالار مشاهیر ایران مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.
این سمینار با حضور شهرام زرگر دبیر علمی سمینار، روح الله جعفری و بهزاد صدیقی با همراهی پژوهشگران برگزیده، اعضای گروه داوری بخش مسابقه مقالات و مشارکت جمعی از پژوهشگران، اساتید و دانشجویان و سخنرانی محمد چرمشیر، بهروز محمودی بختیاری و رامتین شهبازی برگزار شد.
روح الله جعفری دبیر بخش مسابقه مقالات رادی شناسی در سخنان کوتاهی به تاثیر پژوهش در حوزه های فرهنگی و اهداف جشنواره تئاتر اکبر رادی در برگزاری این بخش اشاره کرد و گفت: در برپایی جشنوارههای متعدد به اصطلاح فرهنگی که نمونههای زیادی از آن را در تهران و سایر شهرهای ایران شاهد هستیم، عدهای پژوهشگر به تولید محتوا میپردازند، اما این تولید محتواها مورد استفاده هنرمندان قرار نمیگیرد و منجر به امر آفرینشگری بهوسیله ایشان نمیشود؛ چراکه کاربردی نیستند و از آنها نمیتوان به صورت عملیاتی در آثار نمایشی استفاده کرد.
جعفری ادامه داد: هدف از برگزاری بخش مسابقه مقالات و سمینار رادیشناسی در جشنواره تئاتر استاد اکبر رادی، پُر کردن خلأ نبود رابطه بین تولید محتوا با امر آفرینشگری است. وی افزود: تحول و پویایی هر جامعهای مرهون توسعه و اعتلای فرهنگ آن جامعه است و توسعه و اعتلای فرهنگ نیز در گرو پژوهش، خلاقیت، ابتکار و نوآوری افراد آن جامعه است. لذا مهمترین ابزار برای نیل به توسعه فرهنگی، پژوهش است. آثار بهیادگار مانده از استاد اکبر رادی در زمره سرمایه فرهنگی ملت ایران بهحساب میآید و تعریف میشود که چندوجهی و چندساحتی است و با استفاده از تئوریها و نظریههای مختلف در حوزههای بینارشتهای، میتوان آنها را تحلیل و خوانش کرد.
پس از سخنان دبیر این بخش، سید مصطفی مختاباد یکی از اعضای گروه داوری بخش سمینار و مسابقه مقالات رادی شناسی در سخنان کوتاهی پیرامون این رخداد گفت: سمینار رادی شناسی چنان گشودن دریچهای است به سبز دشت زیبا و با شکوه طبیعت خلاقه اسطوره درام ایرانی اکبر رادی؛ بی شک این آئین گامی بلند در پی شناخت هرآنچه عمیقتر برای یافتن مفاهیم و معنای اصیل از افق های هستمند آثار گرانسنگ بجا مانده از رادی شمرده میشود، میدان اندیشگی که نسل تازه نفسی به آن پا نهاده است تا با ذهنیت متفاوت و نو اندیش به پدیداری و کشف و شهود جهان رادی دست یازد، کاوش و بازخوانی دگراندیشانهای که پارادایمها و نقد و نگاهی با نظر داشت به پژوهشهای دقیق در حوزه مطالعات فرهنگی و پست دراماتیک را در بر میگیرد انواع پژوهش با رویکرهای نظری و نظریهپردازانه چند متنیت، فرایندی که نشان از اعتبار عمیق آثار نمایشی رادی برای چنین پژوهش ها و مطالعات بنیادی در خوانش و قرائت های پژوهشی بر مبنای نظریههای نقد مدرن و پست مدرن میدهد.
در ادامه سمینار دو پژوهشگر این رخداد مقالات خود را به حاضران ارائه کردند. مقاله نخست به محسن صادقی اصفهانی با عنوان: "تحلیل گفتمانی سکوت در نمایشنامههای اکبر رادی با بررسی موردی نمایشنامههای از پشت شیشهها و مرگ در پائیز" تعلق داشت که این پژوهشگر به تشریح پژوهش مذکور برای حضار پرداخت. پس از آن بهروز قیاسی دیگر پژوهشگر برگزیده جشنواره مقاله خود با عنوان نقش تأثیر محیط بر رفتار فردی در آثار اکبر رادی با رویکرد نظریه تنظیم خلوت آلتمن (بررسی آثار نمایشی دهه 50) را برای حاضران تشریح کرد.
در ادامه این برنامه و در پنل دوم سمینار با عنوان ارائه طرح سئوال پژوهش، اکبر احمدی شیخزاده، امیرحسین پاشامقدم، فضه خاتمینیا، سید حسین رسولی، سروناز آقازمانی، محمدرضا رسولی، پریسا کیومرثی، احسان روحی، رضا عاشوریفر، مصطفی لعلیان و طیبه نصراللهی از دیگر راهیافتگان به مرحله نهایی بخش سمینار و مسابقه مقالات رادی شناسی به صورت جداگانه و در زمانهای معین موضوع سئوال پژوهشی خود را به حاضران ارائه کردند.
در پنل سوم و پایانی محمد چرمشیر، بهروز محمودی بختیاری و رامتین شهبازی سخنرانان مدعو سمینار و مسابقه مقالات رادی شناسی برای حاضران سخنرانی کردند.
محمد چرمشیر به عنوان سخنران نخست با موضوع چگونه رادی بخوانیم؟ (بررسی موردی: نمایشنامه روزنه آبی) به ایراد سخن پرداخت. وی در بخشی از سخنانش گفت: باید در دورههای بعدی جشنواره و برنامههای رادی شناسی به تکنیک و فرم آثار رادی توجه کنیم. وی با ابراز خرسندی از توجه نسل جوان به آثار اکبر رادی افزود: از این که نسل جدیدتر و جوانتر دارد آثار رادی را میخواند بسیار خوشحالم و چه اتفاق خوبی است.
چرمشیر با اشاره به ویژگیهای نمایشنامه روزنه آبی در سخنانش خاطرنشان ساخت: ما اکبر رادی رئالیست را در روزنه آبی میبینیم. این در حالی است که رادی بعد از این اثر وارد تکنیکها و شیوههای دیگری در نویسندگی میشود و ما تغییر گرایش او را مجموعه داستانش با نام جاده شاهد هستیم.
در ادامه این پنل بهروز محمودی بختیاری سخنرانی خود را با موضوع ترجمه متون نمایشی فارسی به انگلیسی و جای خالی اکبر رادی (بررسی موردی: ترجمه نمایشنامه پلکان) آغاز کرد و گفت: ترجمه متون نمایشی از فارسی به زبان انگلیسی سابقهای دراز دارد و دیرینه آن به دوره قاجار بازمیگردد، زمانی که سر لوییس پلی به عنوان نماینده دولت بریتانیا در ایران تعداد بیش از ۳۰ نسخه تعزیه را به انگلیسی ترجمه کرد و اندکی بعد "تمثیلات" آخوندزاده هم به زبان انگلیسی برگردانده شدند. با شروع دهه ۱۹۷۰ تعداد دیگری از نمایشنامههای ایرانی توانستند با ترجمه انگلیسی خود به فرهنگ غرب راه یابند، اما دریغا که در میان این آثار، جای خالی آثار ترجمه شده آقای اکبر رادی به شدت احساس میشود.
بهروز محمودی بختیاری در سخنرانی خود با بررسی تنها اثر ترجمه شده اکبر رادی به نام پلکان به مواردی اشاره کرد که دشواریهای اصلی ترجمه آثار آقای رادی مربوط به صنعت کنایه و استفاده از زبان مردم کوچه و خیابان است که ترجمه آن برای بسیاری از مترجمان تازهکار دشوار می نماید. وی همچنین با معرفی پیکره در حال تدوین متون ادبیات معاصر، امکان پدیدآوردن فرهنگ لغت مناسبی برای ترجمه آثاری از جنس نوشتههای رادی را مورد بررسی قرار داد.
رامتین شهبازی نیز به عنوان آخرین سخنران این سمینار با موضوع: زندگی و امر قهرمانی در نمایشنامههای اکبر رادی (بررسی موردی: نمایشنامه آمیزقلمدون) سخنرانی کرد. بخشی ازسخنان رامتین شهبازی به این شرح است: روایتها در دنیای درام حاصل تجربه زیسته پدید آورنده و شخصیتهاست؛ زندگی روزمره و فقدان امر قهرمانی بخشی از این تجربه زیسته بشمار میآید. نگاه به امر روزمره در دنیای هنر دو سویه مختلف داشته است .سویه اول به عنوان امری زیباشناسانه نگریسته و سویه دوم حاصل انگارههای انتقادیست.
به گفته شهبازی، اکبر رادی در نمایشنامه آمیز قلمدون از منظری انتقادی روزمرگی شخصیت اصلی خود را بازنمایی کرده و گذشته قهرمانی اورا در تقابلی دو گانه روبهروی زندگی امروزش قرار میدهد وی در سخنانش از منظر مایک فِدرستون این زوال را به بحث نشست و نتیجه گرفت که روزمرگی در آمیز قلمدون با مرگ شخصیت اصلی پایان مییابد.
نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی با دبیری بهزاد صدیقی و توسط بنیاد اکبر رادی از 14 تا 22 دی ماه سال جاری در مجموعه ایرانشهر، خانه هنرمندان، نگارخانه آریا، مرکز هنر پژوهی نقش جهان و تئاتر شهر تهران برگزار میشود.