سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش "دور ریز" به کارگردانی علی مسعودی و دراماتورژی احسان عزتی به عنوان یکی از آثار دومین رپرتوار عصر تجربه از 5 آبانماه ساعت 23 در تئاتر مستقل تهران روی صحنه است و بازیگران آن حبیب ارمکان، سعید اکبرزاده، مهدی سلیمانی و هانی عبدالمجید هستند.
علی مسعودی در گفتوگو با هنرآنلاین درباره روند شکلگیری نمایش "دور ریز" گفت: ما پیش از این تمرینات بداههسازی حرکت را در محیطهای ناآرام و رامنشده اجتماعی همچون آسایشگاههای بیماران ذهنی و حرکتی و مدارس کودکان استثنایی انجام داده بودیم. از سوالهایی که در آغاز ساخت این نمایش در تیم مطرح شد این بود که آیا میشود عبث و بیهوده، بدون موضوعی از پیش مطرح شده ساخت یک نمایش را شروع کرد و آن را به نتیجه رساند؟
او در ادامه اضافه کرد: ساخت نمایش، از مونتاژ اسکورهای حرکتی که توسط بازیگران طراحی شده بود و نیز تالیف شخصی و حرکتی هر بازیگر که در طی سالیان تمرین به دست آمده بود شروع شد. متن و نمایشنامه نیز همزمان با روند تولید حرکت و در خلال گپ و گفت تیم تولید پیش از هر تمرین و همچنین از پیگیری و کشف خطهای داستانی و اتفاقی که در حرکت بازیگران دیده میشد، شکل گرفت. بخشی از متن مربوط میشد به گفتوگوهایی که هر جلسه داشتیم و بخشی دیگر داستانی بود که توسط دراماتورژ متن و کارگردان از حرکتها و تعاملات بازیگران بازخوانی میشد.
علی مسعودی درباره پروسه تمرینات این نمایش گفت: تمرینات "دور ریز" با این نام به صورت ویژه از مرداد شروع شد. ولی پیش از آنکه این نام را داشته باشد و به این نتیجه اجرایی برسد از دی ماه سال پیش تمرینات کار شروع شده بود. این تمرینات با رویکرد انسانشناسانه تئاتر و فرهنگ و با همکاری پژوهشی انجمن مطالعات فرهنگی دانشگاه تهران و نیز مشاوره اوجنیو باربا و جولیا وارلی در محیطهای ناآرام و آسیبدیده اجتماعی انجام شد. پس از آن تمرینات متمرکز گروه برای ساخت اثر "دور ریز" را داشتیم که هنوز هم این تمرینات در حین اجرای اثر ادامه دارد.
این کارگردان ضمن اشاره به اینکه این اثر محدود به یک موضوع و مضمون کلی نیست، خاطرنشان کرد: ما در واقع به یک موضوع کلی واحد رسیدیم که در دل آن، جزئیات و روند داستانی و اتفاقی، توسط بازیگران پیش میرود. در این نمایش داستان چهار جوان را داریم که برای عیش به دل جنگلی میروند اما از جایی موضوعی مطرح میشود و پس از آن شک و هراس فضای صحنه را در بر میگیرد.
مسعودی اجرا و سبک و شیوه اجرایی را اینگونه شرح داد و عنوان کرد: اجرا بر مبنای قطعههای حرکتی که بازیگران طراحی کردند و همچنین خلق لحظات زنده پیش میرود. نمایش درباره سبکبالی چهار نفر در دل جنگل است. جنگلی که در شعر و افسانه نیز وجود ندارد.
او با بیان اینکه نمایش "دور ریز" مبتنی بر نگارش جمعی و خلق لحظات زنده جمعی بر صحنه نمایش است، اظهار کرد: به نوعی "دور ریز" وسواس خودسرانه سلیقههای شخصی است. امور بیهوده و به دردنخوری که کنار هم به کار میآیند. فضای اجرای نمایش "دور ریز" درباره تمام چیزهایی است که روزی دور ریخته میشود. مجموعهای از تواناییها و تصاویر از تیم گاراژ در تولید این اثر به کار آمد. خواستهها و بیانهای شخصی هر کدام از اعضا که سعی داشتند تا در روند تمرینات به لحظات خلق جمعی دست پیدا کنند.
مسعودی درباره طراحی صحنه این نمایش تصریح کرد: در گروه نمایش گاراژ، ما به جای استفاده از نام صحنه و صحنهپردازی از واژه نور و فضا برای بیان این بخش استفاده میکنیم. نور و فضا در نمایش "دور ریز" براساس ویژگیهایی چند چیدمان مجزا در کنار هم طراحی شد. در واقع فضایی که یک چیدمان ایجاد میکند همان عمق و تصویری را داشت که ما در صحنه "دور ریز" به آن احتیاج داشتیم. فضای یک جنگل زیبا ژرف و هراس انگیز.
او همچنین افزود: علاوه بر همه اینها برای ما مهم بود که بتوانیم گردش این اثر را در شهرهای مختلف حفظ کنیم؛ به گونهای که این اثر بتواند بدون نیاز به حمایت نهاد، سرمایه و قدرتی زنده بماند. اینجاست که قابلیت چیدمان خودش را به ما نشان میدهد. همیشه کارگردان و تکنسین نور و فضای گروه پیش از اجرا در محیط اطراف میچرخند و دورریزهای متناسب برای اجرا را مییابند.
علی مسعودی درباره فضای موسیقی نمایش "دور ریز" یادآور شد: در نمایش "دور ریز" از طراحی صدا و صوت به عنوان جایگزین موسیقی استفاده کردیم. خیلی از اوقات در این اثر صدایی شنیده نمیشود و طراحی صدا بیشتر سعی در ایجاد فضا و اثرگذاری دارد.
این کارگردان تئاتر در پایان ضمن بیان اینکه "دور ریز" پس از تهران در شهرهای سمنان، تبریز و مشهد نیز به روی صحنه خواهد رفت، متذکر شد: "دور ریز" بیان نمایشی تیم گاراژ از نتایج برخی پژوهشها در زمینه انسانشناسی فرهنگ و تئاتر در جهت رسیدن به شیوههای بیان پرورشی نو به منظور ایجاد فرهنگ، درمدت دو سال است. پس در کنار حمایت اهالی تئاتر و هنر از این اثر ما نیاز داریم که از حمایت دیگر اهالی و فعالان فرهنگی و اجتماعی بهرهمند باشیم.
دیگر عوامل این اثر عبارتند از: تهیه کننده: کمپانی گاراژ تئاتر، تکنسین نور و فضا: سالار حسینیفر، صدا: علی مسعودی، عکس: مصطفا معراجی، گرافیک: هانی عبدالمجید، عکاس: مصطفی معراجی، هماهنگی و ارتباطات: مهدی شاهین و همکاران: حامد گائینی، عباس زارعی، جواد اسماعیلی تلخاب و پارسا خادمی.
علاقمندان میتوانند بلیت نمایش "دور ریز" را از سایت تیوال تهیه کنند.