به گزارش هنرآنلاین به نقل از ستاد خبری هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی، محمداسماعیل سعیدی؛ یکی از اعضای کمیسیون فرهنگی دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، درباره برگزاری سومین شادپیمایی در قالب جشنواره تئاتر عروسکی، گفت: در شرایط فعلی جامعه ما هر اقدامی که مفرح باشد و بتواند لبخندی را بر لب مردم بنشاند، حرکتی بسیار ارزشمند است. در این میان، هنر می‌تواند به‌شدت به کمک مردم بشتابد و این شادی را به جمع آن‌ها بیاورد و در این میان تئاتر عروسکی یکی از شاخه‌های هنر است که بسیار روی کودکان و بزرگ‌سالان تاثیر می‌گذارد. اعتقاد دارم در کشور ما کم‌تر به تئاتر عروسکی پرداخته شده است و جا دارد بیشتر به این هنر تاثیرگذار بها داده شود. البته این مهم، تنها با حمایت سازمان‌ها و نهادها انجام می‌گیرد. تمام سازمان‌ها باید از این هنر حمایت کنند و زمینه‌ای را فراهم آورند تا هنر تئاتر عروسکی بیشتر در جامعه مطرح شود تا بتوانیم از اثرات مثبت این هنر بهره‌مند شویم. این شادپیمایی کاملا می‌تواند این هنر را به مردم معرفی کند.
وی در ادامه افزود: البته در این میان بهتر است ما گرایش به سنت هم داشته باشیم. در گذشته مادران ما عروسک‌هایی به‌صورت سنتی می‌ساختند و در اختیار کودکان خود قرار می‌دادند که این فرهنگ دارد از بین می‌رود و به دست فراموشی سپرده می‌شود. کارکرد دیگر شادپیمایی این است که خود مردم به صحنه بیایند و محصول زحمات و ساخته دست خود را در معرض دید دیگران قرار دهند. اگر این اتفاق روی دهد، هم مردم با فرهنگ پیشینیان ما دوباره آشتی می‌کنند و هم در کنار یکدیگر یک حرکت شاد و مفرح را رقم می‌زنند. در جامعه ما نهادینه شدن این نوع حرکت‌ها بسیار موثر و ارزشمند است. واقعا جای خالی حرکت‌هایی همچون شادپیمایی در جامعه ما دیده می‌شود.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در ادامه به عروسک‌هایی که در دوران گذشته در فرهنگ‌های مختلف حضور داشت، اشاره کرد و گفت: به‌عنوان‌مثال در آذربایجان شاهد تکم و تکم‌گردانی بودیم که یک شیوه نمایش ایرانی است. تکم یک نماد عروسکی بود که در آستانه عید نوروز خبر می‌دادند که عید در راه است و باید خانه‌تکانی و ... آغاز شود. در تمام شهرها و استان‌ها شاهد چنین آیین‌هایی بوده‌ایم. عروسک‌هایی که در کشور ایران وجود دارند، نمادی از بخشی از آداب و رسوم و هویت ما بودند و پشتوانه غنی فرهنگی داشتند. اگر بتوانیم در قالب جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی و شادپیمایی آن، این فرهنگ در دست فراموشی را دوباره احیا کنیم، اتفاق بسیار مثبتی رخ داده است. امیدوارم این نوع برنامه‌ها به شهرهای دیگر هم تعمیم پیدا کند و در سراسر ایران شاهد برگزاری شادپیمایی باشیم. در برخی از کشورها رسوم بومی را به آداب ثابتی تبدیل کرده‌اند که هر سال و در ایامی مشخص اجرا می‌شود و مردم دل‌شاد می‌شوند و فرهنگ هم به‌دست فراموشی سپرده نمی‌شود.
وی در ادامه افزود: در سفری که به اصفهان داشتم، با هنرمندی آشنا شدم که عروسک‌های بومی و چوبی درست می‌کرد. گویا این فرد، تنها کسی است که هنوز به این عروسک‌ها بها می‌دهد و واقعا عروسک‌هایی همچون آثار دست این هنرمند هیچ‌کجا ندیده بودم. واقعا حیف است این عروسک‌ها از اذهان مردم پاک شوند.
محمداسماعیل سعیدی در پاسخ به این سوال که اگر عروسکی در اختیار داشت که همچون غول چراغ‌جادو می‌توانست آرزوهای صاحبش را برآورده کند چه آرزویی را در ابتدا مد نظر قرار می‌داد، گفت: از او می‌خواستم گره مشکلات اقتصادی کشور را باز کند.
معرفی نمایش‌های بخش "تجربه"
برای نخستین بار 16 نمایش در بخش تجربه (نوآوری و تفاوت) که با تاکید بر عروسک با ساده‌ترین شرایط امکان اجرا در فضاهای مختلف تولید شده‌اند در هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک اجرا می‌شوند.
هدف از برگزاری این بخش ارائه نوآوری در زمینه تکنیک‌های ساخت عروسک و بازی‌دهندگی، ایده‌های جذاب داستانی و اجرای نمایش‌های کوتاه و سرگرم‌کننده و نیز معرفی استعدادهای تازه است. در این گزارش نمایش‌های بخش "تجربه" معرفی شده‌اند.
عروسکی از جنس یخ
نمایش "لبخند تلخ ژکوند" با طراحی، نویسندگی و کارگردانی رها اسکندری از جمله نمایش‌هایی است که در این بخش به صحنه می‌رود.
عروسک این نمایش از جنس یخ است و در فضای یخی و سرد مشغول شادی است. ناگهان خود را درون دریاچه‌ای آب‌جوش می‌اندازد. کنار دریاچه، تابلو خطر مرگ دیده می‌شود.
تکنیک اجرایی نمایش تاپ تیبل است و بازی‌دهنده عروسک ساناز خوش‌مهر، احسان آزادجو و سپهر مسافریان هستند.
اسکندری جای بخش "تجربه" را با توجه به مبحث نوآوری و خلاقیت در جشنواره خالی دانست و خواستار حمایت از آن شد.
فضای لابیرنت نمایشی با حضور یک تماشاگر
نمایش "زنگ تفریح ما" کاری از فاطمه سلجوقی در فضای لابیرنت با یک تماشاگر اجرا خواهدشد. تماشاگر در اجرا مشارکت دارد.
تکنیک اجرایی نمایش تلفیقی از عروسک سایه، ماروت و دستی است.
"زنگ تفریح ما" به بازنمایی فضای یک مدرسه دخترانه می‌پردازد. معضلات و مسایل نوجوانان و مشکلاتی چون خودزنی، ناهنجاری‌های رفتاری و ناسازگاری با نظام آموزش از مواردی است که در نمایش به آن پرداخته می‌شود.
نگین کشفی، آرش مصطفایی، سعیده رمضان‌زاده، سعیده خوش‌نژاد، سمیه هداوند، هدی چاهوشی و حسین جمشیدیان بازی‌دهنده عروسک هستند.
سلجوقی بخش "تجربه" را فرصتی برای به چالش کشیدن گستره معنایی عروسک، تامل درباره آن و تجربه نگاه‌های نو دانست.
روایت آنتیگونه با کیف ابزار
در نمایش "آنتیگونه" نوشته سوفوکل که طراحی و کارگردانی آن به عهده امید اکبری است شخصیت‌ها با ابزار ساخت و ساز نشان داده می‌شوند و با اشیا تصویرسازی صورت می‌گیرد.
در نمایش می‌بینیم، برادران آنتیگون در جنگ مخالفان هفتگانه تب همدیگر را کشتند و کرئون پادشاه تب، تدفین یکی از برادران را به جرم خیانت ممنوع کرده. آنتیگون از این فرمان سرپیچی می‌کند و برادر را به خاک می‌سپارد و به دستور کرئون زنده به گور می‌شود.
امید اکبری اجراگر، تصویر از فرزام رنجبر، ویدئو مپینگ شروین عقیلی و نریشن و تنظیم موسیقی کاری از فرزین رنجبر است.
اکبری برگزاری بخش "تجربه" را پر اهمیت و ضروری دانست و افزود: در این بخش می‌توان به شیوه‌های دیگر نیز نمایش عروسکی اجرا کرد.
قصه سگی که با شیوه جدید روایت می‌شود
نمایش "ادیدتانا" درباره سگی است که در ظاهر با صاحب خود دوست است. وقتی صاحب سگ به سفر می‌رود قلاده را باز می‌کند. اما سگ به جای نگهبانی از خانه فرار می‌کند.
تکنیک اجرایی نمایش body art (بادی آرت) است و اجرا و کارگردانی آن را امین پروین به عهده دارد. نقاش نیز هما خسروی است.
پروین با ابراز خرسندی از برپایی بخش "تجربه" خواستار حمایت و توجه به آن شد و از کنجکاوی خود برای تماشای آثار دیگر هنرمندان گفت.
نوآوری یک نمایش در شیوه عروسک‌گردانی
نمایش "نخ‌های شمارش شده" کاری از افشین قاسمی با خلاقیت و نوآوری در شیوه عروسک‌گردانی اجرا خواهدشد. به این ترتیب که عروسک نخی توسط یک عروسک دیگر چرخانده می‌شود.
تکنیک اجرایی ترکیبی از عروسک نخی و ماپت است. در این نمایش مبارک از شمال آمده و می‌خواهد در جشنواره تئاتر عروسکی شرکت کند و سوغاتی به همراه آورده.
مریم رمضانی و مریم زارع عروسک‌گردان نمایشند.
به گفته قاسمی، بخش "تجربه" به ارتقا و پیشرفت هنرمندان برای رو آوردن به شیوه‌های جدید در اجرا و عروسک‌گردانی کمک می‌کند.
"او" نمایشی با تلفیق انیمیشن و سایه
نمایش "او" کاری از وحید خسروی به اثبات وجود خداوند می‌پردازد.
خلاقیت این نمایش به ادغام تکنیک سایه و انیمیشن برمی‌گردد.
پویان پیره و وحید خسرویان عروسک‌گردان نمایشند. سمیه قبادی به عنوان صداپیشه با "او" همکاری دارد.
خسروی افزودن بخش "تجربه" را به فراخوان این دوره ارزشمند دانست و توضیح داد: هنرمندانی که در این بخش حضور دارند به دیگر شیوه‌ها علم و آگاهی دارند و نسبت به آن شناخت ساختارشکنی کردند.
گفتن و شنیدن با اجرای ترنس مدرن
نمایش "گفتن- شنیدن" اجرایی ترنس مدرن دارد و کاری از مینا پناه‌نجات است.
این اثر نوعی تمرین برای صحبت کردن و شنیدن حرف‌های دیگران است.
مخاطب "گفتن- شنیدن" در یک محیط عمومی با یک عروسک مواجه می‌شود و می‌تواند با او صحبت کند. صحبت‌ها ضبط می‌شوند تا دیگر افراد بتوانند به همراه عروسک به آن گوش دهند.
پناه‌نجات بخش "تجربه" را فرصتی برای افراد تازه‌کار با ایده و خلاقیت دانست و گفت: افزودن این بخش در یک رویداد بین‌المللی با ارزش است و به نظرم مخاطبان با خلاقیت‌های جذابی مواجه می‌شوند.
اجرای "عروسک‌های من" با کارگردانی 11ساله
نمایش "عروسک‌های من" در پنج اپیزود، "کتاب بزرگ" با شیوه تئاتر کاغذی با ترانه شادروان مرتضی احمدی، "عروسک اژدها" که کیک تولد خود را به جای فوت کردن آتش می‌زند، "عروسک نقاش" که پوستر هفدهمین جشنواره تئاتر عروسکی را نقاشی می‌کند، "چهارعروسک خواننده" که ترانه بندری را با شعر خیام می‌خوانند و "عروسک پلاستیکی" اجرا خواهدشد.
نمایش‌نامه نوشته هیام احمدی است و با تلفیقی از تکنیک‌های تئاترکاغذی، ماروت و ماپت اجرا می‌شود.
در این نمایش که به کارگردانی مهربان غلامیان نوجوان 11 ساله آماده اجرا شده، شیوه‌های مختلف تئاتر عروسکی و قدرت بازی‌دهندگی عروسک نشان داده خواهدشد.
فرامرز غلامیان دستیارکارگردان، بازی‌دهنده عروسک و بازیگر و مهربان غلامیان بازیگر نمایش هستند.
قصه دوخواهری که از مو به هم وصلند
نمایش "بلاند رد هد" با تکنیک نخی اجرا می‌شود و درباره دو خواهر است که از موهای قرمز و بلندشان به هم وصلند.
کارگردان نمایش "بلاند رد هد" مهسا فلاح است و ابوالفضل باران‌طلب، یاسمن زارعی و رویا صدوقی بازی‌دهنده عروسک محسوب می‌شوند.
تینا سورانی، بنیامین سیدین و آرمان میرعبدالحق نویسندگان نمایش‌نامه هستند که از دو آهنگ اقتباس شده است.
فلاح بخش "تجربه" را مناسب افرادی می‌داند که می‌خواهند تجربه کنند.
آن مرد آمد
"آن مرد آمد" کاری از علیرضا ناصحی با تلفیق تکنیک اجرایی دست‌کشی و باتومی اجرا می‌شود.
این نمایش به معضلات اجتماعی چون کودکان کار می‌پردازد و قصه زن و مردی را می‌گوید که در پارک با یکدیگر آشنا می‌شوند.
علیرضا ناصحی، علی دولت‌یاری، هما خداجوی و مرجان نامورآزاد عروسک‌گردان نمایشند.
ساخت متفاوت عروسک در نمایش "سیا"
نمایش "سیا" روایتی از زندگی و گم‌گشتگی است.
تکنیک اجرایی نمایش نخی است و عروسک آن ساخت متفاوتی دارد. دو عروسکی که در هم تنیده هستند یک جایی از هم جدا می‌شوند.
بازی‌دهنده عروسک، طراح، نویسنده و کارگردان نمایش، سایه سیروانی است.
حکایت زندگی بشر از آفرینش تا به امروز
نمایش "رویای پرومته" کاری از محسن اکرمی‌ابرقویی برداشتی از اسطوره پرومته است و در سه بخش آفرینش، آتش و جهان امروز، نگاهی به زندگی بشر دارد.
متریال محوری این نمایش کار با روزنامه است و با تلفیقی از تکنیک ماسک و بنراکو اجرا می‌شود.
خلاقیت این نمایش به دکور و عروسک‌ها برمی‌گردد که با روزنامه ساخته شده‌اند. تعدادی از عروسک‌ها نیز در صحنه ساخته خواهندشد.
کیمیا فرحزا، آتریا طاهری، نیلوفر عبدلعلیان، یگانه کریمی، نازنین کهدویی و یاسمن ملک‌ثابت بازی دهنده عروسک هستند.
اکرمی‌ابرقویی بخش "تجربه" را فرصتی برای دیده شدن خلاقیت و نوآوری نمایش‌ها می‌داند.
روایت زندگی توسط تخت سیاه
نمایش "اندراحوالات یک خوردن ساده" توسط تخته سیاهی قدیمی با رویکرد اجتماعی سیاسی روایت می‌شود و به زندگی شخصیت‌های کتاب درسی دهه ۶۰ پس از حذف آن‌ها از کتاب درسی تا زمان حال می‌پردازد.
تکنیک اجرایی این نمایش تلفیقی از انیمیشن و سایه است و نوع و شیوه سایه متفاوت شده.
حمیدرضا قربانی و مسعود غزنچایی نویسنده نمایش‌نامه و حمیدرضا قربانی کارگردان نمایش است.
بازی‌دهنده عروسک علی افشاری، سعید موسوی‌راضی و حمیدرضا قربانی هستند.
کیوان عسکری، علی افشاری، سعید موسوی‌راضی و حمیدرضا قربانی به عنوان صداپیشه با نمایش همکاری دارند.
عروسک‌های خوردنی
در نمایش "عروسک‌هایمان را بخوریم" به کارگردانی محمد(آژمان) بیژنی‌نسب دختری تصمیم گرفته اسم خود را شلغم بگذارد چون احساس می‌کند از همه میوه‌ها قشنگ‌تر است.
متریال این نمایش تجربه‌گرایانه، میوه است.
نویسنده زهرا کریمی‌کوچی و محمد(آژمان) بیژنی‌نسب هستند.
سپیده اسدسنگابی و محمد(آژمان) بیژنی‌نسب عروسک‌گردان و بازیگر نمایشند.
رویکردی نو به نمایش سایه
نمایش "درخت بخشنده" برداشتی آزاد از کتابی به همین نام اثر شل سیلور استاین است و به دوستی پسری با درختی از کودکی تا میانسالی و پیوند انسان با طبیعت می‌پردازد.
این نمایش با دستگاه اورهد و ترکیب سایه اجرا می‌شود. این شیوه ابداعی رویکردی نو به نمایش سایه دارد در جهت ارائه هرچه بیشتر مفاهیم داستان به شکل نمایشی.
نویسنده "درخت بخشنده" میترا کریم‌خانی است و به کارگردانی مشترک امیرعابدی و میترا کریم‌خانی اجرا می‌شود.
بازی‌دهنده عروسک نرگس صفامنش و راشین رضایی هستند.
ساخت قاب تجسمی در نمایش "جوینده"
نمایش "جوینده" کاری از لیلا احمدی درباره دو دختر است که اشتباهی به کوهی می‌روند و به کلبه‌ای وارد می‌شوند. اعضای آن کلبه از دنیا رفته‌اند و این دو باید یک شب را با مرده‌ها بگذرانند.
تکنیک اجرایی تئاتر کاغذی است و از دوربین نیز استفاده می‌شود. "جوینده" صرفا نمایش نیست و تلاش شده کار تجسمی نیز باشد. لیلا احمدی راوی نمایش است.
هفدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران مبارک با دبیری مرضیه برومند یکم تا هفتم شهریور ماه برگزار می‌شود.
شادپیمایی این دوره از جشنواره روز چهارشنبه 31 مرداد ماه همزمان با عید قربان از ساعت 17 تا 19 در مجموعه فرهنگی گردشگری عباس آباد (بوستان آب و آتش) برگزار می‌شود و همه افراد و خانواده‌ها از طیف‌های مختلف برای حضور در این جشن شادی دعوت شده‌اند، تنها شرط حضور در این جشن، همراه داشتن عروسک است.
همچنین سایت جشنواره نمایش عروسکی به نشانی اینترنتی tehranmobarak.com در بردارنده جزییات برگزاری این رویداد هنری است.