به گزارش هنرآنلاین، حسامالدین سراج در نشست شهر کتاب که جمعه 13 بهمن ماه در شهر کتاب مرکزی و با حضور سهیل محمودی، ساعد باقری و بیوک ملکی برگزار شد، گفت: اگر حافظ میخواست از محل شعر خود کسب درآمد کند، به نظرم حتی از بیل گیتس و استیو جابز هم پولدارتر میشد! و اگر حافظ الان چنین جایگاهی را در میان مردم ما دارد، به این خاطر بود که هدفش مادیات نبود و همواره هنرمندانی ماندگار شدند که در جبهه مردم بودند.
او با اشاره به تغییرات پدید آمده در موسیقی ایرانی گفت: برای مثال کاری که آتاتورک در ترکیه کرد، سبب تغییر فونت نوشتار زبان آنجا شد و در حال حاضر جوانان ترکیهای نمیتوانند نسخ خطا به جا مانده از گذشته را بخوانند و باید گفت برخی میخواهند چنین چیزی را در موسیقی ایرانی بوجود آورند.چون اگر فواصل موسیقی ایرانی رعایت نشود فهم و درک ما مشکل خواهد شد.
سراج درباره موسیقی پاپ گفت: نسبتی که موسیقی پاپ و سنتی در رسانهها و فرهنگ عمومی پخش میشود باید حساب شده باشد و باید گفت تربیت گوش مخاطبین موسیقی عوض شده است.
او ادامه داد: موسیقی باید در خدمت فرهنگ باشد. موسیقی و مذهب در طول هم هستند چون که هر دو ریشه در فطرت دارند و برخی که تصور میکنند اگر خوانندهای به عنوان "خواننده مذهبی" مطرح شود مخاطبین خود و ژانرش را از دست میدهد، تصور غلطی است. این خواننده گفت: ما شعرای معاصر قویای داریم و حتی من در برخی از آثارم از اشعار شاعرانی چون ساعد باقری و هوشنگ ابتهاج نیز بهره بردهام. البته من روی هر شعری نمیتوانم بخوانم. من اعتقاد دارم ظرف و مظروف باید با هم سازگار باشند. برخی اوقات شعر نو را به شیوه سنتی کار کردهام اما موفق نبوده است.
سراج ادامه داد: برای مثال من کار نگاه آسمانی را به خاطر حضور ارکستر بزرگ دوست دارم. چون برخی کارها با تنظیم شیرین ایرانی انجام شده، سبب علاقهمندی جوانان نسبت به آن میشود و آن کار را ماندگار میکند. برای مثال استاد شجریان میگفت "آواز یک پدر سوخته بازیهایی دارد که آن را ماندگار میکند!" و من هم تایید میکنم که برخی ریزهکاریها و ظرافتها کار را زیباتر میکند.
این خواننده اظهار داشت: امروزه مردم از شنیدن صدای ساز تنها خسته شدهاند و شنونده امروز ما حوصله پیش درآمد و رِنگ و ساز و آواز را ندارد. مخاطب امروز بیشتر تصنیف را دوست دارد و حتی تهیهکنندگان موسیقی نیز از همان ابتدا به ما میگویند که کاری را بسازید که مخاطب را از ابتدا درگیر کار کند و از آن خوشش بیاید.
سهیل محمودی: کاش سراج با همنسلانش کارکند
در بخش دیگری از این نشست، سهیل محمودی گفت: نسلی از موسیقی که حسامالدین سراج نیز جزیی از آنها بود بدون آنکه رانتی را در جایی داشته باشند صدایشان وارد خانههای مردم شد و ما باید قدر این تلاش را که در سی سال گذشته برای ماندگاری این آثار شد، بدانیم. محمودی ادامه داد: البته انتقادی که من به آقای سراج دارم این است که با آهنگسازان و موزیسینهای هم نسل خود کمتر همکاری کردهاند و اتفاقی که در موسیقی ما به صورت اپیدمی افتاده است این است که اساتید موسیقی ما در آواز و آهنگسازی تا جوان هستند با هم همکاری میکنند و وقتی که به سنین بالا میرسند و پیشکسوت میشوند دیگر با هم همراهی نمیکنند. ای کاش آقای سراج با همنسلهای خود همکاری میکردند.
محمودی گفت: من نظر آقای سراج را راجع به شعر نو ندارم. مثلا وقتی آقای عطا جنگوک قطعه تو را من چشم در راهم را بر اساس شعر نو میسازد در اذهان مردم باقی میماند و یا وقتی استاد شجریان قطعه داروگ را بیش از سی سال پیش میخواند هنوز هم در خاطر من باقی مانده است. به نظر من آقای سراج کمی محافظهکار است. درپایان سراج در پاسخ به سوال یکی از حاضران در جلسه که پرسید چرا موسیقی ما در مقایسه با ادبیات، آن چنان که باید جهانی نشده است، اظهار داشت: به نظرم جهانی شدن یعنی اینکه سطح زیاد شود و عمق کم. حتی به نظرم شعر حافظ نیز جهانی نشده است. چون که در دنیا فقط عده کمی چون گوته شعر حافظ را درک میکنند و میفهمند؛ موسیقی ایرانی هم همین طور است و این مفهوم خطرناکی است که در مورد موسیقی ایرانی مطرح میشود. سراج با اشاره به اینکه جهانی شدن موسیقی ایرانی محال است ، گفت: چطور ثابت میکنید که موسیقی ایرانی علمی نیست و حتی کسی چون حاج قربان نیز مفهوم موسیقیاش علمی است و این عوامل به خاطر خودباختگی در برابر غرب به وجود آمده است و من میگویم همه چیز را همگان نمیفهمند و حتی در قرآن نیز به این موضوع اشاره شده است که اکثر مفاهیم عمیق را همگان متوجه نمیشوند.