گروه موسیقی هنرآنلاین: کمتر از یک ماه دیگر بزرگ‌ترین رویداد موسیقی کشور، سی و نهمین دوره جشنواره موسیقی فجر برگزار خواهد شد، جشنواره ای به دبیری رضا مهدوی  هنر آموختۀ ساز سنتور دارای نشان فرهنگ و هنر و درجه یک نخبگان هنری در موسیقی است. او سال‌ها سابقه آموزش و تدریس و کارها‌ی اجرایی داشته و دانش آموخته رشته مدیریت و آماد است. او در معرفی موسیقی اصیل ایرانی و هنرمندان نام‌آور این حوزه تلاش بسیاری کرده و 21 سال سابقه برگزاری جشنواره در حوزه موسیقی درکارنامه دارد.

رضا مهدوی در روزهای پر کار دبیری جشنواره موسیقی فجر به دعوت از هنرآنلاین به دفتر  خبرگزاری آمد. او در بخش ابتدایی گفتگوی خود با هنر آنلاین به آخرین تغییر و تحولات جشنواره سی و نهم موسیقی پرداخت، اینکه آخرین نوآوری ها و تغییرات این دوره چه خواهد بود و  برای رسیدن به ایده ایران بزرگ فرهنگی چه  باید کرد. در ادامه بخش دوم این گفتگو که  لایه‌های زیرین مدیریتی  در جشنواره موسیقی را به چالش کشیده است می‌خوانیم.

با توجه به سابقه مدیریتی شما ،اگر زمان به عقب بازگردد، مجددا دبیری جشنواره موسیقی فجر را می پذیرید؟

رضا مهدوی: سابق از این سمت دبیری و اجرایی و مدیریت مرکز موسیقی پیشنهاد شده بود. در مجموعه حوزه هنری اقتدار و امکان نوآوری داشتم و متعهدانه پای بند آن بوده و هستم و خانه من است. در آن سالها باید به اهالی و جریان های موسیقی یاری رسان می بودم ...همه می دانیم مدیریت فرهنگی چقدر آسیب ها دارد. موسیقی ایران بسیار شریف است اما دنیای موسیقی و تهدیدهایی که اهالی موسیقی هنوز با آن روبه رو هستند، شرایط را برای همه سخت می کند و همیشه در این میان موسیقی مرغ عزا و عروسی است و مظلوم واقع می شود. با تمام سختی هایی که دبیر جشنواره دارد اما می توان برای حل مشکلات موثر بود و امید افزایی داشت .بالاخره متقاعد شدم این مسئولیت خطیر را با توجه به شرایط حساس بپذیرم تا انجام وظیفه کرده باشم به جماعت موسیقی دان و عزیزانی که به من اعتماد کردند. حال اگر سال بعد فرد دیگری جایگزین شد باز هم در ماهیت قضیه تفاوت نمی کند و باید درخدمت ساحت موسیقی کشور به هر شکل باشیم. آنچه مهم است دبیر نباید با تمام سختی ها از مشکلات جا بزند و عقب نشینی کند. خوشبختانه عزیزانی چون کامبیزروشن روان ،وارطان ساهاکیان و شهرام صارمی بعنوان مشاور کمک فکری داده اند.

 یک شبه یک جشنواره تغییر نمی­ کند، حرکت گام به گام  لازم است 

تغییر سالیانه دبیر چقدر می تواند در بهبود عملکرد جشنواره موثر باشد؟

رضا مهدوی:عمر مدیریتی کوتاه است..! واقعیت امر اینست که مدیر یا دبیرسال اول با کارتازه آشنا می شود و نسبت به اداره بهتر آن تجربه ها کسب می کند و در یک چرخش ناگهانی تغییرات صورت می پذیرد. یکی از آسیب ها همین چرخه معیوب است. گاه افراد ناآشنا وارد عرصه می شوند و گاه آدم های باتجربه تغییر یا برکنارمی شوند، این درحالی است که سرمایه های نظام و انقلاب محسوب می شوند. در عین حال تجربیات مدیران پیشین می تواند در آسیب شناسی و شناخت راهکارهای بهتر به نیروهای جدید کمک کننده باشد. نسل نو درکنار تجربه پیشکسوتان می تواند اثرگذاری بهتری داشته باشد. در ساختار نظام اداری باگ های مدیریتی وجود دارد یکی اینکه چرا مدیران با تجربه به طور کامل کنار گذاشته می شوند. در این جشنواره هم باید همه دبیران پیشکسوت جشنواره در هر قد و قواره با هر دانشی پای کار باشند و مشاوره به دبیران جوان و امروزی بدهند. یک شبه جشنواره تغییر و تحول پیدا نمی کند، حرکت جهادی لازم است تا بتوان به تدریج رشد و تعالی یافت و در نهایت به ایدآل ها رسید. دوست دارم امسال از تمام دبیران جشنواره در ۳۸ سال گذشته به هر شکل تجلیل و تکریم صورت پذیرد.

همکاری میان ارگان های مختلف برای اجرای هر چه بهتر این جشنواره چگونه است؟

رضا مهدوی:آیین نامه موسیقی نقاط ضعف دارد.یکی از مفادی که در این آیین نامه نادیده گرفته شده عدم پایبندی به حذف و کم کردن بخش های جشنواره است.اینکه هیچ دبیری نتواند بخشی را کم کند و تنها امکان اضافه کردن در آن وجود داشته باشد و نباید محول شود به شورای سیاست گذاری ...

جشنواره به دنبال جوانگرایی است

هنرمندان اسم و رسم دار حضورشان در جشنواره بسیار کم رنگ است. برای جذب این هنرمندان به این رویداد چه تمهیداتی می‌توان اندیشید؟

رضا مهدوی:هنرمندان موسیقی کلاسیک، نواحی و پاپ ایرانی همیشه پای کار جشنواره بوده اند و حضور پر رنگی داشته اند به ویژه در شرایط سخت و بحرانی. موضوع نبود حضور برخی از هنرمندان به چنددلیل است برخی تمایل به حضور در جشنواره ندارند از اول هم اعتقادی به برگذاری جشن گونه بودن صرف ندارند. عده ای هم به سختی و با شرایط خاص مادی حاضر به حضور هستند. عده ای هم آنقدر کنسرت داخلی و خارجی دارند که دیگر انگیزه ای برای حضور در جشنواره ها را ندارند. به همین علت چندین سال است که رویکرد جشنواره به سمت جوانگرایی حرکت کرده است. راهکار حضور شخصیت های برجسته موسیقی دان در جشنواره حضور آنها در عرصه داوری و یا تخصیص جایگاه ویژه در سالن ها برای پیشکسوتان است و در یک کلام با این عزیزان باید در طول برگزاری برخورد بزرگ منشانه باشد و هزینه شود نه اینکه تنها در روز اختتامیه برایشان کارت دعوت بفرستیم که نیایند. در این شرایط تعداد قابل توجهی از پیشکسوتان حضور می یابند. بر ما واجب است به طور ویژه تر از پیشکسوتان موسیقی زن و مرد بیش از پیش تجلیل و تکریم داشته باشیم با حضور هنرمندان، مقامات و وزیر محترم در اختتامیه و حتی طول سال. اینان ولی نعمت های موسیقی هستند.

دو داور خارجی و  یک خواننده از جهان عرب در جشنواره حضور دارند

استقبال هنرمندان خارجی از این جشنواره چگونه بوده است؟

رضا مهدوی: بسیاری از هنرمندان سرشناش خارجی آرزو دارند در این جشنواره بی بدیل حضور داشته باشند. این جشنواره نه تنها در منطقه بلکه در سطح جهانی جایگاه ویژه دارد و سال آینده که به چهل سالگی می رسد باید حضور این جشنواره در عرصه بین الملل پر رنگ تر و کیفی تر باشد. داوران و هیات انتخاب و هنرمندان داخلی و خارجی نامشان چیست؟امکان نشر اسامی نیست چرا که سال قبل بعداز اعلام، دست های پنهانی مانع از حضور برخی فرنگی هاو هنرمندان داخلی شد. مهم روشن نگه داشتن چلچراغ جشنواره موسیقی است که اکثریت بدان اعتقاد دارند..

داوران و هیات انتخاب و هنرمندان داخلی و خارجی نامشان چیست؟

امکان نشر اسامی نیست چرا که سال قبل بعداز اعلام، دست های پنهانی مانع از حضور برخی خارجی ها و هنرمندان داخلی شد.

مهمترین مشکل در امر مدیریت فرهنگی را چه می دانید؟

رضا مهدوی:سوابق نشان می دهد روش ها بر اساس ساختار و بسترمناسب تا کنون نبوده به خصوص در بخش فرهنگی افراد سلیقه ای تصمیم می گیرند. اگر منویات مقام معظم رهبری درحوزه فرهنگ دقیق اجرایی شود، اوضاع فرهنگ ما تغییر خواهد کرد و چه بسا رفع مظلومیت هم بشود. در عین حال تدوین سند موسیقی در یک نگاه با هدف حذف این رفتارهای سلیقه ای تدوین شده اما در نگارش آن از قاطبه اهالی موسیقی نظرخواهی نشده است! سند نویسی باید از بالا به پایین باشد و نه برعکس.اگر جشنواره هم پیرو این سند بخواهد مسیر طی کند و موسیقیدان ها از آن حمایت نکنند نشان از ایراد ساختاری آن دارد.

نگاه باری به هر جهت دبیران قبلی در برگزاری جشنواره مانع از پختگی این رویداد شده است

چرا هم افزایی میان ارگانهای مختلف برای اجرای هر چه بهتر جشنواره مثل اختصاص سالن و دیگر امکانات صورت نمی گیرد؟

رضا مهدوی: یکی از موانع ورود دبیرکل در بحث مذاکره با وزیر و ارگانهای ذیربط برای گرفتن انواع امکانات و حمایتها، نبود اختیارات کافی در امر کلان تصمیم گیری هاست. حرف برسر ضمانت اجرایی است  و نه مدیران تا بتوان درصد بالایی از حمایت ها را جلب و جذب کرد و هم سطح جشنواره را به لحاظ کمّی و کیفی بالا برود. حوزه اختیارات دبیر جشنواره مهم است. همین بحث راجع به سند موسیقی هم مطرح می شود. سند موسیقی ضمانت اجرایی می خواهد. فعالیت در موسیقی ایران کار پیچیده ایست و از ابتدا مظلوم واقع شده و حتی درجهان، موسیقی ایران را به طور مستقل نمی شناسند و نمی دانند بخش مهمی از موسیقی در جهان متعلق به ایران فرهنگی بوده است .همه ارگانهای انقلاب در جشن انقلاب باید پای کار جشنواره باشند.

ما در حوزه موسیقی، خانه موسیقی ، انجمن موسیقی و انجمن صنفی هنرمندان موسیقی را داریم ، نقش این انجمن ها را در جشنواره چه طور می بینید و آیا می شود از ظرفیت آنها استفاده کرد؟

رضا مهدوی:انجمن موسیقی ایران در حوزه اجرایی جشنواره وظایف سنگینی به گردن دارد. خوشبختانه مدیرعامل توانمند آن دکترامیرعباس ستایشگر به خوبی دردوران کوتاه مدیریتی اش توانسته به درستی عمل کند.بودجه جشنواه در اختیار انجمن قرار می گیرد و به درخواست دبیر پرداختی دارد و افراد انتخاب می شوند. در عین حال بخشی از جشنواره بین الملل موسیقی فجر برگزاری جشن انقلاب است وبخش دیگر آن باالطبع در سیاست گذاری کلان موسیقی تاثیر می گذارد. بنابراین تمامی نهادهای حاکمیتی مثل دانشگاه ها، وزارتخانه ها و سازمانهای تحت پوشش سایر مراکز باید پای کار باشند. مثلا چرا تالار وزارت کشور نباید در خدمت جشنواره فجر انقلاب باشد؟ اگر همه نهادهای موثر در اختیار جشنواره باشند این جشن ملی به خوبی در ۱۰شب اجرا برگزار می شود و نه ۵ اجرا. این جشنواره در جهان مشابه ندارد و اغلب جشنواره های خارجی صرفا تک موضوعی اند اما این جشنواره به واسطه گوناگونی در ژانرهای مختلف حتی در داخل هم تبلیغات مناسب ندارد! می توان تبلیغات برون شهری وبرون مرزی داشته باشد .یادمان نرود به موسیقی نباید صرفا نگاه ابزاری کرد ودرقید ابزاری بودن ماند.