به گزارش خبرنگار موسیقی هنرآنلاین: پس از ثبت جهانی هنر ساختن و نواختن عود در میراث یونسکو و اعلام نیاز جزیره قشم برای برگزاری رویدادهایی در حوزه موسیقی، امسال ایده برپایی جشنواره ملی عودنوازی قشم مطرح شد. ایدهای که در ابعاد ملی قرار است، هنرمندان خود را بشناسد. این جشنواره علاوه بر حفظ جنبههای تمدنی فرهنگ کهن ایرانی به گفته ادریس راموز معاون فرهنگی، اجتماعی، گردشگری منطقه آزاد قشم میتواند بستر توسعه اقتصادی در این منطقه شود.
در حقیقت جشنواره عودنوازی این ظرفیت را دارد تا بتواند در بستر زمینههای تبلیغاتی و ترویجی خود گردشگران بیشتری را به این جزیره هدایت کند. جشنوارهای منحصربهفرد که برای اولین بار یک ساز بومی سوژه اصلی دورههمی هنرمندان میشود علاوه بر این ساز عود در طول سالها از مرز سیستان و بلوچستان تا بوشهر و خوزستان شناختهشده است و با ارتباطاتی که نوازندگان این مناطق با کشورهای همسایه برقرار کرده همین امر میتواند زمینهساز ارتباطات فراملی و پیوندهای منطقهای شود.
ارسلان کامکار (دبیر هنری جشنواره) در حاشیه برگزاری نشست خبری این جشنواره در پاسخ به این سؤال خبرنگار هنرآنلاین که آیا برای این ساز هویتیابی علمی، پژوهشی تعریفشده است، گفت: شخصاً عودنوازی را از همان ابتدا بهصورت عملی دنبال کردهام. یعنی از جنبههای مختلف علمی چه از منظر نت و تئوری موسیقی و چه از نگاه امکاناتی که این ساز در کنسرت و موسیقی میتواند داشته باشد اما بهطور عموم بهخصوص در مناطق بومی که دسترسی به امکانات و آموزشهای حرفهای و علمی وجود ندارد اغلب نوازندگان بهصورت تجربی و بدون پیشزمینه و نگاه علمی این ساز را مینوازند.
اساس نوازندگی، کار تجربی است و قبل از هر تئوری، عمل و تجربه بوده است
دبیر جشنواره عودنوازی در ادامه گفت: اغلب نگرانی نوازندگان بومی در قشم دسترسی نداشتن به آموزشهای علمی است. تصور آنها این است که این بداههنوازی ممکن است اشتباه و غیرعلمی و به عبارتی دیمی باشد و یکی از دغدغه نوازندگان بومی همین نداشتن فضای آموزش علمی است. درحالیکه میتوان از طریق برگزاری کلاسهای آموزشی این محرومیت و نیاز را مرتفع کرد.
کامکار در ادامه تأکید کرد: من معتقدم که اساس نوازندگی، کار تجربی است و قبل از هر تئوری، عمل و تجربه بوده است که زمینهساز شکلگیری تئوریها شده است، بنابراین مسیری که این نوازندگان بومی طی کردهاند مسیر درستی بوده است و امروز نیز کار خود را به بهترین وجه انجام میدهند اما اینکه بعد از عمل زمینه علمی کردن آن فراهم شود مسیر بعدی است که آن هم با برگزاری کلاس شدنی است.
این استاد موسیقی در ارتباط با پیوند میان نوازندگان بومی با جشنواره گفت: یکی از اهداف این جشنواره توجه به ابعاد علمی و پژوهشی ساز عود است و در صورت فراهم شدن امکانات میتوان جلساتی با نوازندگان بومی و شرکتکنندگان این جشنواره برگزار کرد و می توان در این جلسات این ساز را از منظر علمی برای علاقهمندان تشریح و تفسیر شود.
کیوان فرزین مدیر اجرایی حاضر در نشست خبری این جشنواره در تکمیل صحبتهای استاد کامکار، گفت: علاوه بر اینکه رقابت و اجرا محوریت اصلی است امدرعینحال یکی از اهداف این جشنواره تبدیل این جزیره به پایگاهی برای عود نوازان است بنابراین در ابعاد این چشمانداز ایجاد پایگاههایی برای توجه به ابعاد علمی و پژوهشی مهم است و قطعاً تدابیری اندیشیده خواهد شد.
بحث عملی پیرامون یک ساز به این معنا نیست که تئوریهای غربی را بر ساز نوازی بومی ایرانی سوار کنیم
این مدیر اجرایی در ارتباط با چارچوببندی تئوریهایی که میتوان برای یک هنر تعریف کرد، گفت: بحث علمی و پژوهشی به این معنا نیست که تئوریهای غربی را بر ساز نوازی بومی ایرانی سوار کنیم تا این ساز ابعاد علمی به خود بگیرد، بنابراین با تأکید بر صحبتهای استاد کامکار قبل از هر تئوری، عمل شکل میگیرد بهخصوص در ارتباط با ساز هایی که در مناطق بومی ریشه فرهنگی دارند. در این مناطق ساز هایی مانند عود نهادینهشده است. رویکرد ما در جشنواره هم در همین بستر شکلگرفته است.
وی در ادامه گفت: در این مناطق نوازندگان بهصورت بداهه آثار فاخری تولید میکنند و این هنر در میان اهالی جایگاه ویژهای دارد و این پیوند موسیقی با زندگی مردم باید محتوای علمی این ساز را شکل دهد بنابراین قبل از شکلگیری هر علمی، عمل و تجربه بوده است و این جشنواره بهانهای است تا از داوران و مشاورانی در این رویداد استفاده کنیم که به علم عود نوازی و موسیقی تسلط دارند میتوانند زمینه رشد و بسط علمی این موسیقی را نیز فراهم کنند. بنابراین یکی از بخشهای مهم این جشنواره بخش پژوهشی است.
طرح «قشم بوم ها» درحاشیه جشنواره عود نوازی زمینه ساز توسعه گردشگری در آینده می شود
ادریس راموز (معاون فرهنگی گردشگری منطقه آزاد قشم) یکی دیگر از مهمانان نشست خبری جشنواره عود نوازی در پاسخ به این سال خبرنگار هنر آنلاین که برنامه ترویجی و تبلیغی این جشنواره برای فراهم کردن زمینه شناخت و افزایش گردشگر در ابعاد ملی و بینالمللی چیست، گفت: در همین راستا رویدادی به نام «قشم بوم» تعریفشده است. این رویداد روایت زندگی اهالی قشم است که هر هفته یک روستا را سوژه خود قرار میدهد. یکی از محورهای این جشنواره کشف استعدادهای عود نوازی در روستاها که در آخر هر هفته در رقابتی در ابعاد یک روستا، هنرمندان آثار خود را ارائه میدهند. و برندگان در هر روستا برای دریافت آموزشهای حرفهایتر تشویق میشوند.
راموز در ارتباط با کارکرد این برنامه در توسعه گردشگری گفت: شکلگیری شبکه عود نوازان قبل از شروع جشنواره یکی از اهداف مهم این رویداد است که در آینده با حضور برندگان و این نوازندگان برتر رویدادهای موسیقی در طول سال برگزار می شود که زمینه جذب توریسم و گردشگر را به دنبال خواهد داشت.