سرویس موسیقی هنرآنلاین: فؤاد توحیدی قوم‌موسیقی‌شناس و عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در رابطه با جزییات اجراهای روز سوم جشنواره گفت: اولین اجرای سومین شب، اجرای گروه موسیقی "کمنزیل" بود. کمنزیل نوعی مرغ جیرفتی است که مخصوص همان منطقه است. هوشنگ کردستانی و مجتبی سالمی (نوازنده نی) در این اجرا به هنرنمایی در قالب دوبیتی‌خوانی پرداختند.
وی با اشاره به این که در کرمان به مقام، "رو" به معنی راه گفته می‌شود، عنوان کرد: این گروه ابتدا "رو"ی مهرجون یا مهرگان و بعد کارون زنگیون، "رو"ی بیابونی و "رو"ی سرآوردی را اجرا کردند. مضمون تمام این‌ها دوبیتی است.
عضو شورای علمی سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران ادامه داد: پس از گروه کرمان، از سیستان حبیب‌الله قادر آتشگر اجرا داشتند. به نظرم قادرآتشگر نماد موسیقی سیستانی است. ایشان هم در نواختن قیچک تبحر دارند و هم خواننده خوب و دهل‌نوازی حرفه‌ای هستند. در سیستان به دوبیتی، "سیتک" می‌گویند. دو ریشه برای سیتک در نظر گرفته شده که عده‌ای می‌گویند سیتک همیشه با سیت‌ها و سه‌کاه‌ها هستند. سه‌کاه همان سیستانی‌های قدیم هستند که 2500 سال قبل از میلاد از فلات شمالی ایران می‌آیند در کنار رود زره که الآن هیرمند نام دارد ساکن می‌شوند. از آن موقع به بعد به آن منطقه می‌گویند "سَکستان" و بعد عرب‌ها "سجستان" می‌گویند و در نهایت به سیستان تغییر نام پیدا می‌کند. سیتک‌ها به فارسی است و برای شنوندگان فارسی‌زبان قابل فهم است.
توحیدی اظهار داشت: اجرای بعدی از رضا دیوسالار از روستای کردمحله، شهرستان نور، استان مازندران بود. کار جالبی که آقای دیوسالار کرد این بود که آوازهای منطقه شرقی مازندران را خواندند و بعد به سمت نواحی میانه رفتند و در نهایت به نواحی غربی مازندران آمدند. ابتدا آوازی حقانی و بعد مقام رِزمِقومِ حماسی عیسی‌خان که نوعی منظومه است را اجرا کردند. بعد امیری را خواندند که مربوط به میانه مازندران بود و بعد طالبا و نجمای غرب مازندران را خواندند. گویش و نوع تحریرها در این مناطق کاملاً با همدیگر متفاوت است.
وی در پایان گفت: در بخش پایانی حسن تایانلو از شیروان، خراسان شمالی به اجرا پرداختند. ایشان دوبیتی‌هایی خواندند که به صورت چهارخشتی بود و منظومه "اصلی و کرم" که منظومه‌ای ترکی است را با ساز دوتار اجرا کردند. از کرمانشاه نیز فرزاد بساط‌پور به‌عنوان نوازنده تنبور و خواننده، و سیدنوید کمری به‌عنوان خواننده، مقامی مربوط به قرن چهارم و چند مقام دیگر اجرا کردند که تمام این آوازها بر پایه دوبیتی‌ها بود.
اختتامیه سیزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران امشب سه‌شنبه ۱۳ آبان از ساعت 19 تا 21 در کاروانسرای گنجعلی‌خان به صورت آنلاین برگزار می‌شود. علاقمندان می‌توانند مراسم اختتامیه را از طریق صفحه اینستاگرام جشنواره موسیقی نواحی، انجمن موسیقی ایران، انجمن موسیقی استان کرمان، و همچنین صفحه جشنواره در سامانه آپارات مشاهده کنند.