سرویس موسیقی هنرآنلاین: محسن توسلی خواننده جوان که موسیقی او فضای انقلابی و ارزشی دارد، میگوید اکثر کارهایش برای دل خودش است و شاید 20 درصد آثارش سفارشی باشد که همان آثار هم اگر باب میلش نباشد، تولید نمیشود. با او درباره آخرین فعالیتهایش گفتوگو کردهایم:
از چه زمانی وارد حوزه موسیقی شدید و تاکنون چه فعالیتهایی در این عرصه داشتهاید؟
من از سال 80 موسیقی را بهصورت تخصصی زیر نظر استاد پناهی شروع کردم و تا سال 84 دورههای مختلف سلفژ، صداسازی و آواز را گذراندم. موسیقی من در فضای انقلابی و ارزشی است و تا به امروز حدوداً 35 قطعه در این حوزه تولید کردهام که اکثراً یا تیتراژ تلویزیونی بوده و یا در رقابتهای مختلف مقام آوردهاند. کارهای بینالمللی و چندزبانه هم دارم.
کدامیک از قطعاتتان با بازخوردهای خوب مواجه شده و مورد تشویق و حمایت قرارگرفته است؟
من چندی پیش نامهای را که رهبر معظم انقلاب به جوانان غربی نوشتند بهصورت انگلیسی و با یک ملودی غربی اجرا کردم که موردتوجه قرار گرفت. همچنین در هفته وحدت هم یک قطعه دوزبانه فارسی-عربی اجرا کردم که آنهم قطعه خوبی شد. یکی دیگر از قطعاتم که به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی خوانده شده و "عاشق مبارزه با اسرائیل" نام دارد، اخیراً روی آنتن صداوسیما بود و با استقبال خوبی مواجه شد. اخیراً هم یک اثر در خصوص امام خمینی (ره) تولید کردم که خیلی موردتوجه قرار گرفت. در این قطعه که "روحالله" نام داشت، امام را از وجه لبخند، رحمانیت و برخورد صمیمانهای که با خانواده و جامعهاش داشت نگاه کردم. این قطعه را خودم تهیه کردم و فکر نمیکردم مورد استقبال قرار بگیرد، اما چندی پس از انتشار آن از دفتر نشر آثار امام خمینی (ره) با من تماس گرفتند و در آنجا از من تقدیر و تشکر کردند و قرار شد این اثر با همراهی برداران بوشهری به یک ویدئو کلیپ تبدیل شود. حاج سید حسن خمینی هم مرا دعوت کرد و در یک جلسه حضوری بابت این قطعه از من تشکر کرد. در نهایت قرار شد یک سری فعالیت در همین راستا با دفتر نشر آثار امام و خود شخص حاج سید حسن خمینی انجام بدهیم که امیدوارم اتفاقات خوبی بیفتد.
چه چیزی شما را به سمت موسیقی ارزشی میکشاند و در این حیطه نگهتان میدارد؟
احتمالاً احساس مسئولیت یا عشق. من دوستان فرزند شهیدی دارم که دیدهام چه سختیهایی میکشند. حالا که از طریق موسیقی یک میز خطابه در اختیارم قرارگرفته، وظیفه خودم میدانم که این سختیها را بیان کنم و برای پدر دوستم که به خاطر این آبوخاک شهید شده بخوانم. یا مادری را میبینم که 30 سال است پسرش به جنگ رفته و این مادر هنوز به قاب عکس نگاه میکند و منتظر است پسرش به یاد. فکر میکنم اگر اینها را ببینم و کاری انجام ندهم، مدیون شهدا و کسانی میشوم که برای این خاک جسم، جان و روحشان را فدا کردند.
زمانی که موسیقی ارزشی و انقلابی تولید میکنید، تصور اکثریت این است که ارگانهای مختلف از شما حمایت میکنند و اسپانسرینگ آثارتان را به عهده میگیرند. آیا واقعاً اینطور است؟
به هیچوجه. همانطور که اشاره کردید، خیلیها فکر میکنند وقتی بحث موسیقی ارزشی و انقلابی میشود، سریعاً 10 مجموعه برای حمایت وارد عمل میشود اما در اصل اینطور نیست. من اکثر کارهایم برای دل خودم است و شاید 20 درصد آثارم سفارشی باشد که همان آثار هم اگر باب میلم نباشد، تولیدشان نمیکنم. همه میدانند که تولید یک قطعه موسیقی چقدر هزینهبر است. از مرحله شعر تا مرحله میکس و مسترینگ، هزینه زیادی باید برای تولید یک موسیقی پرداخت کرد. بهخصوص موسیقیهای من که از سازهای زنده هم استفاده میکنم و آدمهایی مثل پیام طونی یا کیان دارات نوازندگی آثارم را بر عهده دارند. با این وجود هر کاری که دغدغهام باشد سعی میکنم به هر قیمتی انجام بدهم. فکر میکنم کارهایی که ارزشمند است، کارهایی است که آدم برای دلخوش میسازد و با عشق به دنبالش میرود؛ حالا میخواهد آن کارها ارزشی باشد یا عاشقانه. فرقی ندارد. مهم این است که آدم با عشق و علاقه یک کار را انجام بدهد.
عمده درآمد خوانندگان ارزشی و انقلابی از چه نوع فعالیتی تأمین میشود؟
خوانندگان ارزشی در کنار پخش آثارشان از صداوسیما، به یک سری مراسم ارگانی و سازمانی هم دعوت میشوند و از آن طریق هم میتوانند ارتزاق کنند. شهرداریها، وزارتخانهها و سایر نهادهای حکومتی به مناسبتهای مختلف همچون هفته دفاع مقدس، هفته بسیج، سالروز آزادسازی خرمشهر، دهه فجر و... از ما دعوت میکنند که خود این اجراها درآمدزا هستند. عمده هزینهای که برای آثارمان پرداخت میکنیم از این راه تأمین میشود. خوانندگانی که قطعات عاشقانه میخوانند از طریق کنسرت درآمدزایی میکنند و خوانندگان ارزشی هم از طریق اجرا در همین مراسمهای ارگانی و سازمانی.
با برچسب ارزشی که روی کارهایتان زده میشود چقدر موافق هستید و اساساً تعریفتان از موسیقی ارزشی چیست؟
من با کلمه ارزشی یک مقدار مشکل دارم. به نظرم موسیقی ارزشی فقط گفتن از دفاع مقدس و شهدا نیست. موسیقی ارزشی میتواند در فضای مبارزه با اعتیاد و نقد طلاق هم باشد. شاید من یک موسیقی بسازم و یک خانواده تحت تأثیر موسیقی من از هم نپاشد. این خودش یک کار ارزشی است. یا یک جوان از طریق موسیقی من از اعتیاد فاصله بگیرد. مردم دید خوبی نسبت به فضای کار ما ندارند. من شاید اگر در فضای عاشقانه کار میکردم، با مخاطبهای بیشتری مواجه بودم و بیشتر میتوانستم کسب درآمد کنم، اما این راهی است که انتخاب کردهام و وقتی کارم را درست انجام بدهم، برایم اهمیتی ندارد که راجع به من چطور فکر میکنند. خودم میدانم این مسیر درستی است و از این بابت جای هیچ نگرانی نیست.
یک قطعه مشترک با نام "خاک مقدس" با علیرضا افتخاری و خشایار اعتمادی اجرا کردید. آن همکاری چطور اتفاق افتاد؟
دو سال پیش من، آقای افتخاری و آقای اعتمادی تصمیم گرفتیم یک قطعه راجع به ایران بخوانیم که شعری از قاسم صرافان را انتخاب کردیم و آن اثر با اجرای ما سه نفر و با دکلمه فرید علوی اجرا شد. البته ما دوستی داشتیم یک رپر هم همراه ما اجرا کند که برای این کار با یکی دو رپر صحبت کردیم اما قبول نکردند این کار را انجام بدهند. درنهایت از آقای علوی خواستیم شروع آهنگ را با ریتم تندتری دکلمه کند. هدفمان این بود که تلفیقی از 4 نوع موسیقی را در اجرای شعری که به 4 برهه زمانی از تاریخ معاصر ایران اشاره داشت به کار بگیریم. درواقع میخواستیم آقای اعتمادی پاپ بخواند، آقای افتخاری آواز ایرانی، من موسیقی حماسی بخوانم و یک رپر هم در کنار ما باشد و رپ بخواند تا با در نظر گرفتن همه سلایق یک پیام خوبی راجع به ایران بدهیم. دغدغه ما این بود که همه سبکهای موسیقی در کنار هم قرار بگیرند و این اتفاق نماد همبستگی همه اقشار جامعه باشد. قرار بود یک ویدئو کلیپ خوب هم برای این اثر ساخته شود اما به خاطر مشکلاتی که با تهیهکننده ایجاد شد، این قطعه با یک ویدئو آرشیوی ضعیف منتشر شد. اگر ویدئوی این قطعه ساخته میشد، احتمالاً خیلی بیشتر دیده میشد.
وضعیت موسیقی ارزشی و انقلابی را چطور ارزیابی میکنید؟
موسیقی ارزشی و انقلابی مخاطبهای خاص خودش را دارد و طوری نیست که بتواند همه را راضی کند. بااینحال من راضی هستم و گاهی واکنشهای خیلی خوبی از سوی علاقهمندان به موسیقیهای ارزشی میگیرم. یک قطعه با شعری از حامد عسگری راجع به فرزندان شهدا خواندم که خیلی از فرزندان شهدا بابت این قطعه از من تشکر کردند و گفتند این اثر دلشان را آرام کرد. همین هم مرا راضی میکند و حس میکنم برندهام. دو سال پیش یک قطعه هم با شعری از قاسم صرافان از زبان همسران جانبازهای دو دستوپا قطع شده در همایش شهرداری خواندم و دیدم که اشک همهشان درآمده. بعد از اجرا همه از من تقدیر و تشکر کردند و این اتفاق باعث شد خستگی از تن من در برود و آرام شوم. با این حال یک سری مشکلات در حوزه موسیقی ارزشی وجود دارد که خیلی از بچهها را از این حوزه میراند. کسانی که وارد این حوزه شدهاند به لحاظ مالی مشکلدارند. خوانندگانی که موسیقیهای عاشقانه میخوانند، قطعاتشان از سایتهای موسیقی پخش میشود و کنسرت هم برگزار میکنند و دیده میشوند اما کارهای ما اینطوری نیست. مقام معظم رهبری بارها گفتهاند که جوانهای انقلابی را حمایت کنید، اما این حمایت واقعاً صورت نمیگیرد. خیلی از نهادها باذوق از کار ما استقبال میکنند و میگویند به دفتر ما تشریف بیاورید اما وقتی به آنجا میرویم، عملاً اتفاقی نمیافتد و در عمل حمایت نمیکنند. این عدمحمایتها باعث دلسردی همکاران ما میشود. تازه وضعیت موسیقی ارزشی در تهران بهتر است. آنهایی که در شهرستانها کار میکنند دیگر ناامید میشوند و ادامه نمیدهند.
علاقهای ندارید به سمت موسیقیهای مرسوم و عاشقانه پاپ بروید؟
احتمال دارد در آن فضا هم کار کنم. من از موسیقی عاشقانه بدم نمیآید و کموبیش هم دارم به این فضا ورود پیدا میکنم. یک قطعه عاشقانه برای مادر ساختهام که یک کار ریتمیک 6 .8 است. آن فضا را هم دوست دارم، اما دلم میخواهد اگر موسیقی عاشقانه کار میکنم، از یک عشق چارچوب دار حرف بزنم که پیامی هم داشته باشد. درواقع نمیخواهم بادید منفی به عشق نگاه کنم و سعیام این است که با موسیقیام به استحکام خانوادهها کمک کنم. کارهای عاشقانه محمد علیزاده و احسان خواجهنوری را دوست دارم چون از یک عشق جهتدار حرف میزنند و خیلی بادید منفی به عشق نگاه نمیکنند. شعرهای روزبه بمانی خیلی قوی است. قطعهای که مهدی یغمایی ویژه شبهای قدر برنامه "ماهعسل" خواند خیلی قطعه خوبی بود. من چند سالی بود که آن شعر روزبه بمانی را حفظ بودم و از شنیدنش با صدای مهدی یغمایی هم خیلی لذت بردم. من این نوع موسیقی عاشقانه را دوست دارم اما آن موسیقیهایی که مدام از جدایی میگویند و عشقهای سطحی را تعریف میکنند، موردپسند من نیست. این سلیقه شخصی من است و ممکن است به آن نقد وارد شود.
در حال حاضر مشغول چه برنامههایی هستید و چه قطعاتی از شما منتشر خواهد شد؟
برنامههای اجرایی ما مشخص نیست. معمولاً وقتی یک اجرا در راه باشد، یک هفته قبل با ما تماس میگیرند و برنامهریزیهای لازم انجام میشود. در حال حاضر برنامه اجرایی ندارم اما یکی دو قطعه جدید در دست تولید دارم. یک قطعه دارم برای مدافعهای حرم تولید میکنم و یک سری رایزنیها انجام دادهام که بهزودی برای تصویربرداری به سوریه بروم. کار خطرناکی است اما دغدغهاش را دارم و دلم میخواهد این کار را انجام بدهم. در این قطعه میخواهم با یک خواننده اهل سنت سوریهای بخوانم که فکر میکنم این اتفاق برای اولین بار است دارد میافتد و هدفش این است که هدف شیعه و سنی را نشان دهد. من سال گذشته هم به سوریه رفتم اما همان روزها به نزدیکی حرم یک خمپاره خورد و ما را برگرداندند. به نظرم مدافعین حرم مظلوم واقعشدهاند. خیلی از آنها بچههای کوچک دارند و با مشکلات فراوان به آنجا رفتهاند. این کار واقعاً خالصیت عمیقی میخواهد که فکر میکنم من آن خالصیت را ندارم. دختر من روزی چند بار به هم زنگ میزند و من هیچوقت طاقت دوریاش را ندارم اما مدافعین حرم با خدا معامله میکنند و این معامله برای ماها قابلدرک نیست. من خودم را در آن اندازهها نمیبینم و به نظرم مدافعین حرم خیلی آدمهای بزرگی هستند.
با توجه به صحبتهایی که در خصوص مشکلات موسیقی ارزشی داشتید، قصد انتشار آلبوم ندارید؟
خیلی پیگیر انتشار آلبوم هستم اما فعلاً شرایطش پیش نیامده. همانطور که اشاره کردم، وضعیت مالی بچههای موسیقی ارزشی خیلی خوب نیست و الآن هم کمتر کسی 5 هزار تومان میدهد یک آلبوم اینچنینی بخرد. درست است که وزارت ارشاد مجوز آلبوم را به ما میدهد اما تولید آلبوم هزینهبر است و هیچ بازگشت مالی هم ندارد. هیچ تهیهکنندگی نمیآید از ما حمایت کند و مجموعههای شهرداری و سپاه هم همینطور. درنتیجه فعلاً نمیشود در مورد آلبوم به قطعیت چیزی گفت، مگر اینکه موقعیت خوبی برای تولید آلبوم فراهم شود.