سرویس معماری هنرآنلاین: کمال یوسفپور، پژوهشگر و دانشآموخته کارشناسی ارشد معماری، مهمترین کارکرد مسابقات معماری در ایران را امکان دیده شدن برای جوانترها دانست و در این باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: مهمترین کارکرد مسابقات، برای معماران جوان و فارغالتحصیلان این رشته که تازه شروع به کار کردهاند، امکان دیده شدن است، زیرا بدون حضور در مسابقات شناساندن خود به جامعه حرفهای کاری مشکلتر و طولانیتر به شمار میرود.
او افزود: متأسفانه اغلب آثاری که در مسابقات معماری برنده میشوند، فضا و امکانی برای ساخته شدن به دست نمیآورند به همین خاطر به سرانجام نمیرسند تا جایی که میتوان گفت نسبت به تعداد بالای مسابقاتی که در این زمینه برگزار میشود، تعداد بسیار اندک و انگشت شماری اجرا میشوند.
این معمار درباره تأثیرگذاری مسابقات بر جامعه، بیان کرد: قاعدتاً با این حجم گسترده از مسابقات معماری باید شاهد استعدادیابیهای گسترده میبودیم و نمود آن را در شهرها میدیدیم اما چنین اتفاقی رخ نداده و عموماً آثار مسابقات محدود به همان طرح شده است.
یوسفپور تصریح کرد: با وجود تمام مشکلات و انتقاداتی که به بدنه مسابقات در کشور وارد است؛ اما میتوان گفت که این فضا، امکانی را برای جوانترها فراهم میکند تا بتوانند بخشی از استعدادهای خود را به جامعه حرفهای معرفی کنند. البته همین امر نیز سبب شده که برخی از معماران جوان، صرفاً بر روی مسابقات تمرکز کنند و در این بخش به فعالیت بپردازند که خود موضوعی متفاوت است.
او درباره معیارهای داوری در هر یک از این مسابقات توضیح داد و افزود: در هر مسابقهای معیارهای کلی بنا بر داورانی که انتخاب میشوند، دارای تنوع دیدگاه و تفاوت است به همین خاطر گاهی شاهد هستیم که آثاری در مسابقات برنده میشوند که کاملاً به خواسته کارفرما و ضوابط شهری بیتوجه هستند و صرفاً بر روی یک ایده تازه و متفاوت تمرکز دارند. البته در برخی از موارد نیز روند کاملاً متفاوت است به نحوی که صرفاً نظر کارفرما و ضوابط مد نظر قرار میگیرد؛ اما به صورت کلی بیشتر آثاری که در مسابقات دیده و پذیرفته میشوند، روی یک ایده تازه بدون توجه به نکات فنی تمرکز دارند و عملاً در جنبههای عملکردی ضعیف هستند.
این معمار مسابقات را در تعیین روند شهرها و زندگی مردم بیتأثیر خواند و گفت: از آنجایی که کمتر از یک درصد آثار مسابقات به مرحله اجرا در شهرها میرسند و عملاً مردم این طرحها را هرگز نمیبینند، پس نمیتوان گفت که این مسابقات بر روند زندگی مردم تأثیری دارد، زیرا عملاً مردم و کلیت جامعه شاهد این طرحها نیستند تا بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
یوسفپور ادامه داد: در مسابقات خارجی عموماً شاهد هستیم که از نظر اجرا و شکل برگزاری استانداردهای بیشتری مد نظر قرار میگیرد تا جایی که بر هر کدام از این مسابقات نزدیک به 300 صفحه راهنما ارائه میشود اما در مسابقات ایران اغلب در یک صفحه شرایط توضیح داده میشود و اطلاعات ناقص است.
او تأکید کرد: در تمام دنیا، آثار و بناهای مطرح از دل مسابقات به دست میآیند و این رویدادها تأثیر بسیار مهمی را بر بدنه شهری و اجتماع دارند اما متأسفانه در کشور ما چنین روندی شکل نگرفته است البته با وجود تمام این کمیها و کاستیها من معتقدم که مسابقات سبب میشوند که معماران مختلف بتوانند یک موضوع معین را از دیدگاههای مختلف مورد بررسی قرار دهند و گستره دید وسیعتری را به دست آورند.
این هنرمند خاطرنشان کرد: عموماً در تمام دنیا، مسابقات برای بناهای عمومی و شهری برگزار میشوند و ساختمانهای مسکونی کمتر در معرض مسابقات قرار میگیرند. در ایران نیز دیدهایم که وقتی امکان و فضا به معماران خوب داده میشود، خروجیهای خوبی چون پردیس ملت، تئاتر شهر و ... به دست میآید که حاصل یک دوره مدیریتی خوب هستند؛ اما به صورت کلی مسابقات در چهره شهرهای امروزی ما تأثیر چندانی ندارند.