سرویس معماری هنرآنلاین: سید مجتبی موسوی معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران، ساخت تک بناهای درخشان معماری در فضاهای شهر را برای بهسازی روند کنونی شهر ناکافی دانست و در این باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: به طور حتم با یک گل بهار نمیشود. بر همین مبنا اگر امروز به کلیت کلانشهرها نگاه کنیم، میبینیم که آثار برجسته زیادی در حوزه معماری، عناصر شهری، هنری و ... وجود دارند اما در کلیت همخوانی و انسجامی نیست.
او افزود: ما امروز در کلانشهرهایی چون تهران، معماری، المانها و نمادهای معماری و صد البته مبلمان شهری و آثار هنری زیبایی داریم، ضمن اینکه فضاهای سبز جذابی نیز در تهران وجود دارد اما مساله و مشکل اصلی این است که تمام عناصر موجود در این شهرها با یکدیگر همخوانی لازم را ندارند.
معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران تصریح کرد: آنچه در مجموع باعث میشود که سطح مطبوعی را که انتظار داریم از شهر نبینیم، ناشی از عدم هماهنگی عناصر مختلف در کلانشهرهاست. در واقع صحبت من این نیست که همه عناصر ما در سطح شهر با کیفیت هستند اما قطعاً ما آثار زیبا نیز کم نمیبینیم. در واقع عدم انسجام و هماهنگی باعث ایجاد تشدد تصویری و عدم زیبایی منظر شهری شده است.
موسوی درباره تلاشهای انجام شده در راستای بهبود فضای بصری شهر، گفت: تا امروز تلاشهای بسیاری شده تا هنر شهری بتواند در نقاطی نقصانهای شهری و حتی سایر بخشها را پوشش دهد و موجب زیبایی بیشتر شهر شود اما حقیقت این است که هنر شهری به تنهایی درمان کننده منظر شهری نیست.
او نقص در عرصه معماری را حاصل نبود هویت و انسجام دانست و اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از شهرهای ما دچار نا به سامانی در حوزه معماری هستند و به جز شهرهایی که هنوز اصالت معماری را حفظ کرده و انسجام و زیبایی دارند، در سایر بخشها به خصوص نقاط جدید شهر یک مشکل مشترک یعنی بینظمی، بیهویتی و عدم انسجام در معماری وجود دارد که سبب شده ساختمانهایی بیقواره و بدمنظره در شهر داشته باشیم.
موسوی ادامه داد: در دو دهه اخیر، مدیریت شهری به سمت استفاده از هنرهای شهری گام برداشته و هنرمندان را در عرصههای مختلف شهری وارد کرده است که خود یک پیشرفت به شمار میرود و به توسعه هنر کمک میکند اما از سوی دیگر باید پذیرفت که تمام مشکلات بصری شهر و توسعه نامتوازن فضای شهری را نمیتوان با هنر درمان کرد.
او خاطرنشان کرد: متأسفانه امروزه بسیاری از معماران در ساختمانهای نوساز به جدارها و نماهای جانبی ساختمان توجهی نمیکنند و این فضاها در نتیجه تبدیل به بخشی معطل میشوند که سازمان زیباسازی به ناچار سعی میکند با نقاشیهای دیواری آن را پوشش دهد و به زیبایی شهری کمک کند اما مساله اینجاست که با وجود تعدد بالای چنین مواردی و آثاری که گاهی بسیار خوب و دارای سطح بالایی هستند، ممکن است ما اثری منفی از این نوع کارها داشته باشیم. در واقع استفاده از این روند، گاهی ممکن است به جای بازخورد مثبت، نوعی شلوغی بصری و بازخورد منفی را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین باید از آثار هنری به شکلی به جا و درست استفاده کنیم.
معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران پیشنهاد داد: به نظر من میتوان با تلفیق طراحی شهری و هنر شهری، از آشفتگیها کاست اما متأسفانه ما در بسیاری از موارد شاهد هستیم که المانهای هنری به نحوی نامطلوب در فضاها استفاده میشوند که نه تنها به فضای شهری کمکی نمیکنند، بلکه خود گاهی نمای نامطلوبی را ایجاد میکنند.
موسوی عدم ارتباط هنرمندان و معماران را از جمله حلقههای مفقوده عرصه شهری دانست و گفت: به نظرم یکی از حلقههای مفقوده توسعه شهری در چند دهه اخیر، غیبت هنرمندان در طراحی شهری و معماری است. من فکر میکنم دلیل دیگر در مشکلات شهری، عدم شناخت حوزه معماری از هنر ماست. به این معنا که گاهی دانشکدههای معماری و دانشگاههای هنر دور از یکدیگر هستند و در نتیجه این دو شاخه بدون شناخت درستی از یکدیگر آموزش میبینند؛ درحالیکه قطعاً شناخت این دو حوزه از یکدیگر امری واجب در راستای بهبود وضعیت شهر و زندگی مردم است.
او افزود: به طور حتم وقتی یک معمار فضای هنری را به درستی نشناسد، در کانسپتهای خود استفاده درستی نخواهد داشت و یا حتی به سراغ هنرمندان نخواهد رفت یا حتی بر هنرهای غیر ایرانی و عموماً وارداتی تکیه خواهد کرد.
معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران تصریح کرد: ارتباط سیستماتیک و علمی بین هنرمندان و معماران یکی از مهمترین مباحثی است که باید به آن توجه کرد زیرا بر این مبنا میتوان پروژههای مشترکی را تعریف کرد و بازخورد بسیار مثبتی را به دست آورد.
موسوی بر لزوم سیاستگذاریهای بلند مدت در عرصه شهری تأکید کرد و گفت: به نظرم اصلاح منظر شهری و ارتقای منظر و نمای شهر، احتیاج به سیاستهایی دارد که در قالب قوانین تدوین شود. در واقع باید قوانینی تعیین شود که هر کسی نتواند بر مبنای آن ساختمانی با هر تعداد طبقه بسازد یا هر نوع متریالی را برای نمای ساختمان لحاظ کند. در واقع باید خلأ قوانین را به نحوی پر کنیم که افراد نتوانند بدون توجه به کل منظره و زمینه شهری، به طراحی و معماری بپردازند.
او ادامه داد: متأسفانه امروز ساخت و ساز بناها به نحوی پیش رفته است که ما یک خط افق مناسب را در هیچ محوری شاهد نیستیم و این عدم هماهنگی تا زمانی که وجود داشته باشد، باعث آشوب بصری و آزار چشم و اذهان عمومی جامعه خواهد شد.