گروه مد و لباس هنرآنلاین: آنچه در ادامه میخوانید، یادداشتی است که شیوا تبرایی نظری، هنرمند، مدرس و پژوهشگر حوزه سوزندوزی به مناسبت فرارسیدن فصل بهار در اختیار هنرآنلاین قرار داده است:
«فرهنگ و نمادهای فرهنگی در ایران، مظهر و محل زایش اندیشهها و باورهایی عمیق است که ریشه در تاریخ و بطن اجتماع دارد و صنایع دستی، نمایانگر این اندیشههای والای به ظهور رسیده در قالبهای مختلف هنر است.
حال آنکه سوزندوزی، هنر دستانی شایسته و آگاه به بنمایههای علقی و عرفانی، نمایانگر این عمق و جایگاه والا بوده و هست و بیتردید هنرمندان سوزندوز با بکارگیری نقوش و تکنیکهای دوخت، قالب و زبانی رمزگونه برای بیان این اندیشهها برگزیدهاند.
بهار و مفهوم زایش و رویش در بند بند شعر دست دوختههای هنرمندان سوزندوز جاریست و با بهکارگیری رنگها و نقوشی که استعاره از مفهوم زایش، رویش و تولدی دیگر دارند گویی که رستاخیزی آفریدهاند از نور و شور و عشق و طرب.
نمادهای زایش و رویش، حاصلخیزی و برکت، در هنر سوزندوزی سنتی ایران، در قالبها و فرمهای متنوع و متعدد، رخ نمایان کرده است و به طور مثال، انار و گل اناری و گلنار پارسی، یکی از نقوش گیاهی و نمادهای پر راز و رمز در سوزندوزی های سنتی ایران است.
اگر از لایه های ظاهری شناخت نقش به آن بنگریم، بازتاب پوشش گیاهی در دانش جغرافیاست و در دستهبندیهای نقوش گیاهی جای میگیرد و با نگاه به هندسه موزون آن، حس آرامش را بر میانگیزد.
اما نگاه عمیق به محتوای نقش (چنان که شایسته این هنر فاخر است) و مفاهیم مبتنی بر بن مایههای خرد، در تمامی اشعار فاخر صنایع دستی ایران سروده شده، این مضمون را در ذهن متبادر میسازد که تک گوهری، هزاران گوهر نورسته از دل خویش فرو میریزد و هویدا میسازد و این نقش و مفهوم نمادین آن، در شاخههای مختلف سوزندوزی از جمله بخارا دوزی، بر سریر پارچه نقش بسته است.
بیشک پرداختن به جنبههای والا و بالای هنر سوزندوزی از طریق شناخت مفاهیم عمیق و مستور در نقوش عالی آن میسر شده و حرکت به سمت تعالی هنر را میسر و باور پذیر میسازد که بیشناخت، رسیدن به مقصد را در پی نخواهد داشت.»