سرویس مد و لباس هنرآنلاین: نمایشگاه عرضه و فروش سوزندوزی نفیس بلوچستان به همت مؤسسه "زنان خانه خورشید" و گروه هنری "دختران مهتاب" در روزهای چهارم و پنجم مهرماه در گالری طراحان آزاد برپا میشود.
در تشریح این رویداد آمده است: "فرآیند خلق و تولید بلوچدوزی که فاخرترین نوع سوزندوزی بلوچ است، سخت و طاقت فرساست، اینکه از پارچه و مقداری نخ و به یاری ذهن و روان، نقوشِ دیرینه و هویتسازِ قوم بلوچ را بر بوم سیاه پارچه دوباره و چندباره بیافرینیم، جز با صبوری زن بلوچ میسر نیست. در روزگاری به سر میبریم که غفلت دستگاههای متولی، اصالتهای خلق بلوچدوزی را به سوی فراموشی کوچانده است. "دختران مهتاب" در تکاپو هستند که در کنار اشتغالزایی و درآمدزایی در این روستای خشکیده، به حفظ و احیای اصالتهای بلوچدوزی از شیوه دوخت گرفته تا انتخاب نقش و نگارههای اصیل و باستانی ادامه دهند و برای رفع چالشهای کسبوکارمان از هر فرصتی بهره ببرند."
لیلا ارشد فعال مدنی و مؤسس سازمان غیردولتی "زنان خانه خورشید" نخستین مرکز گذری کاهش آسیب اعتیاد زنان بوده که سالهاست در منطقه دروازه غار مشغول به فعالیت است و درباره جزییات برگزاری این نمایشگاه به "ایانا" گفته است: "زنان سرزمین خورشید و دختران مهتاب ویژگیهای مشترکی دارند که آنها را برای رسیدن به هم و درک یکدیگر آماده کرده است. این دو گروه، زنانی هستند که برای رسیدن به تواناییهای بیشتر بسیار کوشیدهاند و پیوسته با سختیها، تبعیض، ناملایمات و بسیاری مشکلات دیگر در نبرد بودهاند و اکنون سر افرازانه دست در دست هم آمدهاند تا بار دیگر توانایی و تلاش خود را برای ادامه راه همه زنان پر قدرت و خستگی ناپذیر این مرز و بوم به نمایش بگذارند."
حال و با توجه به انتخاب ایرانشهر به عنوان شهر ملی سوزندوزی، دختران مهتاب برای شناساندن انواع مختلف سوزندوزی بلوچستان، در سال جاری چند نمایشگاه با رویکردهای متفاوت را در تهران، کرمان، اصفهان و شیراز برگزار خواهند کرد. نمایشگاه 2 روزه سوزندوزی نفیس بلوچستان که چهارم و پنجم مهرماه با همکاری سازمان غیردولتی "زنان خانه خورشید" در گالری طراحان آزاد برگزار میشود، اولین گام این گروه از زنان هنرمند سیستان و بلوچستان، در این راه پر پیچ و خم و پر مشقت سوزندوزی است.
در ادامه این مطلب و به بهانه برپای نمایشگاه عرضه و فروش سوزندوزی نفیس بلوچستان، نگاهی به تاریخچه این هنر میاندازیم:
سوزندوزی یکی از صنایع دستی و هنرهای ایرانی است که در استان سیستان و بلوچستان و بعضی از مناطق دیگر ایران انجام میگیرد و طرحهای سوزندوزیها بیشتر از رویاهای زنان بلوچ الهام میگیرد تا از طبیعتی که در آن زندگی میکنند.
سوزندوزی در شهرستان خاش در منطقه ایرندگان حتی شهرت جهانی دارد و بسیاری از طرح های زیبای سوزندوزی بلوچستان از ایرندگان سرچشمه گرفته است.
در بلوچستان مهم ترین شیوه تزئین لباس همین رودوزی زیبا است که در نهایت دقت و ظرافت دوخته میشود. پیراهن زنان با چهار قطعه تزئین می شود. یک قطعه پیش سینه، دو قطعه سر آستین، یک قطعه در زیر پیش سینه که به طور عمودی تا پایین پیراهن دوخته میشود و همچنین جیب که در اصطلاح محلی به آن "پَندول" میگویند. همچنین پایین لباس و پاچه شلوار نیز سوزندوزی میشود.
سوزندوزیهای سنتی ایران یکی از روشهای دیرینه تزیین جامه و بسیاری از منسوجات است که بهنوعی در زندگی بشر کاربرد داشته و دارد. دستدوختها بهجز جنبه تزیینی و شناسنامهای که دربرگیرنده اقلیم و جامعه پدیدآورندهاش است در بعضی از اوقات به دلیل عقاید مذهبی روی البسه جلوهگری میکرد.
پس از ظهور اسلام در ایران رودوزیهای سنتی ایران به حیات تأثیرپذیر خود همچنان ادامه میدهند و اگرچه تحولی شگرف در نقشهای ایرانی پدید میآید اما خصوصیات ایرانی خویش را از دست نمیدهند. اعتقادات مذهبی هنرمندان در بعضی نقاط و پرهیز از شبیهسازی و همانند پردازی سبک جدید از نقشمایههای باستانی را به ارمغان میآورد و این نگرش در مناطق مختلف به گونهای کاملاً متفاوت از یکدیگر جلوهگری میکند.
کمتر زنی از اهالی سیستان و بلوچستان است که با سوزندوزی و آینه کاری بلوچی این یادگاران گذشتههای دور بیگانه باشد.