سرویس مد و لباس هنرآنلاین: سایت انجمن صنایع پوشاک ایران، مطلب زیر را با عنوان "صنعت مد چطور محیط زیست را از آسیب حفظ میکند" منتشر کرده است.
نگارنده در این مطلب سعی کرده است تا با گذری بر فیلم "شیطان پرادا میپوشد"، فیلم درامی که در سال ۲۰۰۶ به کارگردانی دیوید فرانکل ساخته و موفق شد در دو رشته بهترین طراحی لباس و بهترین بازیگر نقش اول زن برای بازیِ مریل استریپ نامزد جایزه اسکار شود، دنیای مد را از زاویه ای جدید تورق کند.
در ادامه، مطلب انتشار یافته را با دقت بخوانید تا دریچه‌ای نو از تأثیرات مخرب مد بر محیط زیست دستگیرتان شود:
"وقتی دیوید فرانکل در ۲۰۰۶ فیلم "شیطان پرادا میپوشد" را ساخت، همه با دیدن تصویر کفش پاشنه بلند قرمز روی پوستر تبلیغاتی فیلم، فکر کردند با یک کمدی خودمانی طرف هستند.
فیلم فرانکل اما موضوع دیگری داشت. او فیلم را بر اساس قصه لورن وایسبرگر، معاون سابق سردبیری نشریه معروف مد و فشن Vogue نوشته بود و میخواست پشت پرده‌های دیده نشده صنعت مد را به تماشاگران نشان دهد.
قصه فیلم با فارغ‌التحصیلی اندی ساچز با بازی آن هاتاوی از رشته روزنامه نگاری شروع میشود. اندی بعد از تلاش زیاد موفق میشود به عنوان معاون سردبیر پرنفوذترین مجله مد نیویورک به نام Runway استخدام شود؛ امید دارد که بعد از یک سال کار در این مجله بتواند به طور جدی به روزنامه‌نگاری بپردازد و در نشریه‌ای مانند نیویورکر استخدام شود.
با همین فکرها راهی دفتر میراندا پریستلی، سردبیر مجله میشود که نقش او را مریل استریپ بازی میکند، اما همه چیز خوب پیش نمی‌رود. اندی چیز زیادی از مد نمی‌داند و سر و وضع ساده و بی‌آلایشی که دارد باعث میشود همکارانش او را جدی نگیرند و حتی دستش بیاندازند.
میراندا اما با کسی شوخی ندارد و همه همکارانش، از زیر دستان گرفته تا اهالی صنعت مد و حتی رقبا، از او به طور جدی حساب میبرند. اندی که برای به دست آوردن این شغل تلاش زیادی کرده بوده، تصمیم میگیرد به جای تمسخر دنیای مد، خودش وارد این دنیا شود و از چند و چونش سر در بیاورد.
وارد شدن اندی به دنیای مد او را با واقعیتی تلخ مواجه میکند؛ دنیای توخالی، پوچ و فریبنده مد که هر چقدر از بیرون خوش رنگ و لعاب به نظر میرسد، درونش پُر است از زیرآبزنیها و دوروییها! این اما تنها چیزی نیست که نمونه اندیها با نزدیک شدن به دنیای مد می‌بینند و همه چیز به یک باره در نظرشان فرو میریزد.
وقتی هافینگتُنپست در آخرین گزارشهای خود درباره حفاظت از محیط زیست مینویسد: "مد دومین عنصر آلوده کننده دنیاست که مردم هر روز آن را میپوشند"، شستمان خبردار میشود که یک جای کار حسابی میلنگد.
آب، رنگ و عمر کوتاه پارچه ها
"هر لباسی که ما می‌خریم، حتی قبل از این‌که آن را به خانه بیاوریم تاثیر مخربی بر محیط زیست و به مراتب سلامت آدم‌ها می‌گذارد. به همین دلیل است که می‌گوییم قبل از این‌که از در فروشگاه خارج شوید و با شادی کیسه خریدتان را در خیابان تکان دهید، به لباس‌هایی که پشت ویترین آویزان می‌شوند نگاه کنید. هر کدام از این لباس‌ها بخشی از علائم حیاتی زندگی شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند. نمی‌توان انسان‌ها را از پوشیدن لباس منع کرد اما می‌توان از دست‌اندرکاران صنعت مد خواست با به کار بردن الیافی که با محیط زیست سازگار است، میزان این آسیب را تا حد امکان کمتر کنند."
این بخشی از آخرین گزارشی است که سایت خبری صلح‌سبز درباره تاثیرات مخرب صنعت مد به سلامت انسان‌ها منتشر کرده است. اولین دغدغه‌ای که کارشناسان صلح‌سبز مطرح می‌کنند، موضوع مصرف آب است. آمار نشان می‌دهد که هر ساله چیزی حدود ۲ میلیارد جفت شلوار جین در دنیا تولید میشود که برای تولید یک جفت آن به تنهایی نزدیک به ۷ هزار لیتر آب مصرف میشود.
تولید یک تی‌شرت نیاز به حدود ۲۷۰۰ لیتر آب دارد و این مقدار میزان مصرف متوسط یک فرد در طول ۹۰۰ روز است. بعد از این نوبت به فرآیند رنگرزی میرسد که سالیانه حدود ۱٫۷ میلیون تُن رنگ شیمیایی برای رنگ‌آمیزی لباس‌ها مصرف میشود که در مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها عنصر شیمیایی خطرناکی مانند PFCs وجود دارد که تاثیری دائمی بر محیط زیست می‌گذارند.
علاوه بر این از هر ۴۰۰ میلیارد مترمربع از منسوجاتی که سالانه تولید می‌شوند، حدود ۶۰ میلیارد تُن از آن‌ها در اتاق‌های بُرش باقی می‌مانند و شانس ورود به بازار را پیدا نمی‌کنند.هر سال بیش از ۸۰ میلیارد قطعه لباس در سراسر جهان تولید میشود که عمر کوتاهی دارند؛ سه چهارم آن‌ها راهی محل‌های دفن زباله و تنها یک چهارم آن‌ها بازیافت می‌شوند. فعالان محیط زیست آسیب ناشی از لباس و تولید منسوجات را به گردن دست‌اندرکاران صنعت مد می‌اندازند.
آن‌ها اعتقاد دارند، از روزی که شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام در زندگی مردم جان گرفت، پوشش لباس بین تمام مردم تغییر کرد. پیش از این لباس برای آدم‌ها تنها معنای پوشش داشت و چیزی به اسم لباس‌های رنگی و مدهای پاییزی و بهاره معنای زیادی نداشت. حالا اما داستان دیگری در جریان است. علاوه بر این‌که آدم‌ها هر روز در اینستاگرام تصاویری از ترکیب‌بندی لباس‌های خود به نمایش می‌گذارند، بازار خرید و فروش آنلاین در شبکه‌های اجتماعی هم برو و بیایی تماشایی به راه انداخته که هر کسی را جذب دنیای مد میکند.
در پنج سال گذشته بازار خرده‌فروشان هر سال ۹٫۷ درصد افزایش داشته و همچنین شرکت‌های تولید پوشاک سنتی هم سالیانه رشدی۶٫۸ درصدی داشته‌اند.
دوستی مد با محیط زیست
مجله ووگ نوشت: "میزان مصرف لباس بین مردم تمام دنیا این روزها در مقایسه با ۵۰ سال پیش سه برابر بیشتر شده است. در سال۱۹۹۱، هر خانواده آمریکایی به طور متوسط هر سال ۳۴ مورد مختلف لباس می‌خریدند که این تعداد در سال ۲۰۰۷ به عدد ۶۷ رسیده و حالا نزدیک به ۸۰ است."
حالا دیگر نوبت به طراحان لباس در برندهای معروف دنیاست که دل‌شان به حال محیط زیست و سلامت آدم‌ها بسوزد و تمهیداتی بیاندیشند که میزان خسارت ناشی از تولید لباس را تا حد امکان کمتر کنند.
این شاید همان چیزی باشد که از چند سال پیش با عنوان مد سازگار با محیط زیست یا مد پایدار شکل گرفت و حالا طراحان لباس برای رسیدن به جایگاه بالا در آن با هم رقابت می‌کنند. در این روش طراحان لباس سعی می‌کنند با در نظر گرفتن اثرات زیست محیطی طرحی را روی کاغذ بیاورند که تا حد امکان تاثیرات تخریب کننده عملکردهای انسانی را در محیط طبیعی کاهش دهد و مهر تضمینی بر سلامت انسان‌ها بکوبد.
برای کسانی که دغدغه خوش‌پوشی مردم کشورشان را دارند و دوست دارند با طراحی‌های زیبا هر روز چهره خوش‌پوشی از شهرشان ببینند، بدون شک حفظ سلامت جسمی و روحی مردم باید دغدغه عمیق‌تری به حساب بیاید. روگان گریگوری، طراح مد می‌گوید: "توجه به محیط زیست چیزی از کیفیت کار طراحی لباس کم نمی‌کند."
دانیل سیلور استاین، طراح نیویورکی دغدغه‌های فراتر از جنبه ارگانیکی پارچه‌ها دارد. او می‌گوید: "به جای دورریختن تکه پارچه‌های اضافی، می‌توان از آن‌ها استفاده هوشمندانه کرد. من به جای دور ریختن این تکه‌ها آن‌ها را به شکلی در لباس‌ها استفاده می‌کنم که لباس‌هایم را منحصر به فرد میکند. مردم این روزها هم می‌خواهند شیک و مطابق با مد روز باشند، هم به حفظ محیط زیست کمک کنند. این ما هستیم که با تولید لباس‌هایی که به نفع سلامت آن‌ها و محیط زندگی‌شان است می‌توانیم کاری کنیم که همه مردم در عین خوش‌پوشی، سالم زندگی کنند."
به همین بهانه برند آدیداس که تولید کننده لباس دو باشگاه معروف اروپایی به نام رئال مادرید و بایرن مونیخ است، اعلام کرده که در بازی‌های بعدی بازیکنان این دو تیم با لباس‌هایی در زمین حاضر می‌شوند که تماما از زباله‌های ریخته شده در دریا تهیه شده است. آن‌ها هدف‌شان از این کار را توجه مردم دنیا به مساله حیاتی افزایش آلودگی آب‌های آزاد بیان کرده‌اند.
الکساندر هکت، طراح برند تجاری ALCH هم تصمیم گرفته لفاف‌هایی که برای بسته‌بندی مواد غذایی و حتی مبلمان استفاده میشود را در طراحی لباس‌های خود به کار بگیرد. هکت می‌گوید: "تولید لباس از مواد بسته‌بندی تنها تلاش برای متفاوت بودن در صنعت مد نیست. لباس‌های ما می‌تواند محیط زیست را آلوده کند و این آلودگی تاثیر مستقیمی بر سلامت جسم و جان ما دارد. فست فشن یا همان اصرار بر خرید در ابتدای هر فصل در حالی‌که هنوز کمد ما پُر از لباس است، درست به اندازه فست‌فود برای سلامتی انسان‌ها ضرر دارد."