سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: کتاب "صداهایی از چرنوبیل"اثر سویتلانا الکسویچ، برنده جایزه ادبی نوبل که پیش از این حدیث حسینی در نشر کوله پشتی منتشر کرده بود اکنون با عنوان "زمزمههای چرنوبیل" با ترجمه شهرام همت زاده در نشر نیستان منتشر شده است.
البته این کتاب پیش از این به غیر از ترجمه حسینی، روی 4 ترجمه دیگر را نیز به خود دیده بود.
با اینکه ترجمه آثاری از برنده نوبل هر سال به زبان فارسی امری پیش پینی پذیر و تا حدودی طبیعی است، اما باز هم ترجمه کتاب معروف سوتنا الکسویچ که اکنون پنجمین بار است که صورت میگیرد تا حدودی عجیب است.
پیش از این هم نوبل 2014 باعث شد سیلی از ترجمههای برنده آن یعنی پاتریک مودیانو روانه بازار کتاب شود. بعد از اعلام نام پاتریک مودیانو به عنوان برنده جایزه نوبل تا به امروز فروش کتابهای این نویسنده در ایران چند برابر شده است. با این که از این نویسنده پیش از انتخابش به عنوان برنده نوبل ادبیات 2014 آثاری به زبان فارسی منتشر شده بود اما بعد از این اتفاق کتابهای بسیاری از او منتشر و باز نشر شد به نوعی که هر ماه خبری از انتشار کتاب این نویسنده در ایران منتشر میشد.
الکسویچ 6 اثر به زبان روسی دارد که از میان این آثار، سه کتاب او با عناوین "چهره غیر زنانه جنگ"، "Zinky Boys" (با موضوعیت جنگ شوروی در افغانستان) و "صداهایی از چرنوبیل" به انگلیسی برگردانده شدهاند.
حدیث حسینی در مقدمه کتابش نوشته بود: "در طول ترجمه این اثر تمام مقالات، چکیده روزنامهها، عکسها، مستندها و هر چه که به نوعی مربوط به حادثه چرنوبیل بود را خواندم و تماشا کردم و به این نتیجه رسیدم که ثبت و بازگویی این حادثه نه کار یک ادیب و رماننویس، بلکه فقط کار یک وقایعنگار بود و فهمیدم اگر نوبل به خاطر روایت چند صدایی که یادبود رنج و شهامت زمانه ماست به الکسیویچ و امثال او تعلق نگیرد، من و شما و خوانندگان در اقصی نقاط دنیا، هیچ وقت با حوادثی از این قبیل، در نقطهای دور از محل زندگیمان آشنا نمیشویم؛ با قهرمانیها، عشقها، نامرادیها و انسانیتها و شرارتها".
الکسویچ چندان وجهه ادبی ندارد. یعنی نمیتوان او را یک رماننویس تراز اول دانست بلکه او یک روزنامه نگار درجه یک است؛ یک روزنامه نگار پژوهشگر(investigative journalist) که برای نوشتن آثار غیرداستانی و مستندش دست به تحقیقات ژورنالیستی میزند و شروع میکند به گفت و گو با افراد ذی صلاح در آن زمینه به خصوص. یکی از آثار بنام این نویسنده کتابی است با عنوان "صداهایی از چرنوبیل" با عنوان فرعی "تاریخ شفاهی یک فاجعه هستهای".
این کتاب همچنان که از نامش پیداست مربوط به فاجعه هستهای نیروگاه چرنوبیل در اوکراین میشود. الکسیویچ در زمان وقوع این حادثه (آوریل 1986) در پایتخت بلاروس - مینسک- زندگی میکرد و این کتاب برآمده از گفت و گوهای او در مقام یک ژورنالیست با بیش از پانصد شاهد عینی، ماموران آتشنشانی، سیاستمداران، پزشکان، فیزیکدانان، شهروندان و … است.
گویا کتاب "زمزمههای چرنوبیل" که از زمان برگزیده شدن این نویسنده در نوبل ادبیات در ایران توسط پنج ناشر دیگر نیز ترجمه شده بود، نخستین ترجمهای است که بر اساس متن روسی این کتاب در ایران برگردان و منتشر میشود.
این ترجمه تازه در ۵۰۰ صفحه و با قیمت ۳۲ هزار تومان منتشر شده است.