گروه فرهنگ و ادبیاتِ خبرگزاری هنرآنلاین:شبکه کتاب، از تاریخ 21 آبان ماه 1401 آغاز به کار کرد و اکنون یک ساله شده است. در یک سالگی این شبکه و به بهانه هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با مجید صحاف، مدیر این شبکه گفتگو کردیم.
مجید صحاف در ابتدا به بسترهای مختلفی که مخاطبان از طریق آنها به شبکه کتاب دسترسی دارند اشاره و عنوان کرد: شبکه کتاب در حال حاضر از طریق چهار فضا به مخاطب عرضه می‌شود و هشت ساعت برنامه تولید می‌کند که این هشت ساعت برنامه تولیدی، طی شبانه‌روز دوبار بازپخش می‌شود. تلوبیون یکی از بسترهایی است که مخاطبان می‌توانند از طریق آن به این شبکه دسترسی داشته باشند. نرم افزار شاد، سروش‌پلاس و پلتفرم شبکه کتاب سه بستر دیگری است که علاقه‌مندان به کتاب می‌توانند از طریق آنها شبکه کتاب را دنبال کنند. جدای از این، همه برنامه‌های شبکه کتاب اعم از تولیدی، تامینی، اختصاصی و تخصصی، در پلتفرم شبکه کتاب ذخیره می‌شود. ما یک آرشیو غنی از برنامه‌ها داریم که دسترسی به برنامه‌های تولید شده را سرعت می‌بخشد. اگر یک برنامه در شبکه کتاب پخش شود بلافاصله آرشیو شده و در اختیار مخاطبان علاقه‌مند قرار می‌گیرد.
وی در مورد معرفی کتابها، ناشران و نویسندگان مختلف در شبکه کتاب اضافه کرد: در این شبکه، حدود 900 کتاب به شکل یک پرونده مورد بررسی قرار گرفته و به طبع نویسندگان این آثار هم به مخاطبین معرفی شده‌اند. از طرف دیگر این شبکه با اکثر ناشرین فعال در کشور در تعامل است و حتی با کتاب‌فروشی‌ها اعم از کتاب‌فروشی‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌هایی که به یک نشر وابستگی دارند ارتباط برقرار کرده‌است.
مدیر شبکه کتاب بعد از گذشت یک سال از تاسیس این شبکه، درباره میزان استقبال مخاطبین از این شبکه به هنرآنلاین گفت: ما میزان استقبال مردم را در سکوهای مختلفی که شبکه در آنها پخش می‌شود دسته بندی کرده‌ایم. به عنوان مثال نرم‌افزار شاد که یکی از سکوهای پخش شبکه کتاب است 39 هزار نفر عضو دارد و با توجه به این که همه برنامه‌ها از سکوی شاد پخش می‌شود، بازتابهای خوبی از مخاطبان این سکو داشته‌ایم. همچنین در بازدیدهای فضای مجازی صداوسیما از سپهر و تلوبیون، شبکه کتاب بعد از شبکه خبرِدو، دومین ترافیک را اشغال کرده‌است. از طرفی ما یک بستر مخاطب بیست هزار نفری داریم که از طریق نرم افزار بله، شبکه کتاب را دنبال می‌کنند. البته باید این نکته را عنوان کنم که وقتی یک شبکه برای پخش، ترکیبی از فضای مجازی و پلتفرم‌ها را در نظر می‌گیرد، مجموع مخاطبان این ترکیب، دنبال کنندگان آن شبکه به حساب می‌آیند. البته ما در هدفگذاری خودمان به دنبال این هستیم که بتوانیم دو میلیون نفر را درگیر محتوای شبکه کتاب کنیم، که برای این هدفگذاری سعی کرده‌ایم که برای سلایق مختلف، تولید محتوای جذاب و قابل استفاده داشته باشیم. البته هیچ شبکه‌ای طی یک سال به مرجع خبری تبدیل نمی‌شود، ولی ما تلاش داریم با که هر پرونده‌ای با موضوع کتاب در شبکه باز شد، محل رجوع مخاطبی باشد که به دنبال محتوای مرتبط با موضوع کتاب است. شبکه کتاب شبکه کتابخوانان نیست بلکه شبکه‌ای است که مخاطب را به سمت کتاب می‌کشاند.کسی که اهل مطالعه است در جریان کتابها و محتوا و اخبار آنها قرار می‌گیرد و کسی که کتابخوان نیست با دیدن شبکه کتاب، تا حدی با کتاب معرفی شده آشنا می شود و به سمت کتاب گرایش پیدا می‌کند. بازخوردی که ما از مخاطب داشته‌ایم، این است که توانسته‌ایم در حوزه برجسته‌سازی شبکه کتاب، موفق باشیم، شاهد مثال این مسئله این است که بدنه چند هزار نفریِ نشر کشور، این شبکه را می‌شناسند و ده درصد از این بدنه، برای پوشش برنامه‌هایشان، از این شبکه استفاده می‌کنند. خانه کتاب و نهاد کتابخوانه‌های عمومی کشور از جمله گروه ذکر شده هستند.
صحاف اشاره کرد که در هفته کتابِ جمهوری اسلامی ایران اکثر سازمان‌ها و مراکز مرتبط با کتاب از ظرفیت این شبکه استفاده خواهند کرد و ارتباط سازنده و مفیدی بین شبکه کتاب و این نهادها برقرار خواهد شد. وی همچنین درباره تدارک ویژه این شبکه در هفته کتاب گفت: در هفته کتاب ما حداقل شش ساعت برنامه زنده روزانه داریم که یک بخش این برنامه‌ها پوشش اتفاقات هفته کتاب خواهد بود که در سراسر کشور برگزار می‌شود. در کنار این برنامه‌هایی را در اختیار شبکه سراسری تلوزیون قرار خواهیم داد. در واقع می‌توان گفت تمرکز و محمل اصلی رسانه‌ای هفته کتاب تلوزیون، شبکه کتاب خواهد بود. ما این دسترسی را برای همه مخاطبان علاقه‌مند به کتاب فراهم کرده‌ایم تا به این واسطه این مدعا که هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران برای همه مردم است تا حدی محقق شود. همچنین شبکه کتاب یک مسابقه زنده و تلوزیونی برای هفته کتاب تدارک دیده است که از اتفاقات جذاب هفته کتاب خواهد بود.
اما در پایانِ گفتگو آقای صحاف به مطالبه‌ای مهم درباره تبدیل شبکه کتاب به یک شبکه سراسری در سیمای جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و افزود: تبدیل شبکه کتاب به یک شبکه سراسری مطالبه‌ایست که ما داریم و امیدواریم رسانه‌ها نیز به محقق شدن این مطالبه کمک کنند. ما به لحاظ فنی و محتوایی، پیش‌بینی‌های لازم برای این کار را انجام داده‌ایم. برای سراسری شدن شبکه کتاب نیاز به یک مطالبه مردمی و رسانه‌ای داریم. شما نگاه کنید در تمام روزهای سال ما در کشور اتفاقات مرتبط با کتاب را داریم. کتاب تعطیلی ندارد و حتی روز عاشورا هم حتما یک شعرخوانی داریم یا اتفاقی داریم که مرتبط با کتاب است.
محمد حسین خدایی