خبرگزاری هنرآنلاین: پانزدهم مهرماه بود که خبر عملیات «طوفان الاقصی» در گوش دنیا پیچید. نیروهای مقاومت فلسطین در غزه طی عملیاتی بیبدیل، به سالها جنایت و نسلکشی اسراییل، واکنش نشان دادند. همان فلسطین مظلومی که در طول 75 سال اشغال توسط رژیم غاصب صهیونیستی همیشه با فلاخنهای کوچک و سنگ در مقابل زورگویی و ادوات جنگی رژیمی که میخواست سرزمین آنها را بستاند، میایستاد. حالا اسراییل همچنان که از شوک این عملیات دستپاچه شده و فروپاشی خود را نزدیک میبیند، برای انکار آن به جان کودکان غزه افتاده است.
اسراییل غدهای بدبوست که بوی گند و متعفن جنگ و جنایت، قتل و غصب و خشونت و کودککشیاش خواب را از چشمان هر آزادهای در دنیا ربوده است. هر روح پاک و آزادهای دوست دارد با هر آنچه در توان دارد، مظلومیت فلسطین را فریاد بکشد. هنرمندان ما هم از شاعر و نویسنده گرفته تا نقاش و کاریکاتوریست، صدای فریادشان را از گلوی هنر خود به گوش جهان میرسانند. با محمدرضا طهماسبی شاعر آیینی، حامد عسکری شاعر آیینی و سیدمسعود شجاعی طباطبایی کاریکاتوریست دغدغهمند و متعهد درباره فلسطین و تکلیفی که بر دوش هنرمندان گذاشته، گفتوگو کردیم و این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
هنرآنلاین: نظرتان درباره اتفاقات اخیر در فلسطین و طوفان الاقصی چیست؟
طهماسبی: این اتفاق یک واکنش طبیعی نسبت به ظلم است. بالاخره دیری نخواهد پایید که «وَ سَیعلَمُ الّذینَ ظَلَموا أَی مَنقَلَبٍ ینقَلِبونَ». این وعده الهی است. انشاءالله که ختم به ظهور شود.
عسکری: این سوال خیلی کلی است. مسئله فلسطین پیش از اینکه یک مسئله ایدئولوژیک، اسلامی، همدینی و همکیشی باشد، یک مسئله انسانی است. یعنی ربطی ندارد که مسلمان شیعه باشی یا سنی، مسیحی باشی یا هر آیین دیگری داشته باشی، اگر اندکی از معیارهای اخلاقی و انسانی را داشته باشی، فلسطین برای تو تبدیل به مسئله میشود و در نظرت آنچه اسراییل انجام میدهد ظلم، غصب، غارت، جنایت و نسلکشی است. در این هیچ شکی نیست. یهود قدرت رسانهای و مالی و همه چیز دارد و به نوعی در این قصه اخیر دارد مظلومنمایی میکند. هشتاد سال کشته و قتل و غارت کرده و حالا که یک سیلی محکم خورده و آبرویش رفته، دارد مظلومنمایی میکند.
شجاعی طباطبایی: طوفان الاقصی یک اتفاق منحصر به فرد بود و در ۷۵ سال اخیر بینظیر بوده است. خوشبختانه این اقدام بعد از مدتها معادلات را در سطح خاورمیانه و منطقه، خصوصا برای رژیم صهیونیستی بر هم زد و هیمنه پوشالی رژیم صهیونیستی در چشم همه دنیا فرو ریخت.
هنرآنلاین: وظیفه جامعه هنری مسلمان در قبال این اتفاق را چه میدانید؟
طهماسبی: همه انسانها برای انعکاس و بازتاب این مقاومت و این دفاع مشروع باید تلاش کنند. مشخصا اگر بخواهیم به هنرمندها بپردازیم، آن هم هنرمندان مسلمان، وظیفهشان این است که به هر نحوی که میتوانند رسانه باشند و این اتفاق را بازتاب بدهند. نقاش با نقاشی خود، نویسنده با مطلبی که مینویسد، شاعر با شعری که میگوید، هرکدام آیینهای باشند که بتوانند این موضوع را به بهترین نحو بازتاب بدهند.
وقتی نگاه میکنم میبینم آنهایی که بویی از آزادگی بردهاند، آنهایی که مخالف این کشت و کشتار و این اندیشههای کثیف صهیونیستی هستند، حتی اگر خودشان یهودی باشند، آنها این اتفاق را از هرجایی که هستند و از طریق هنر خودشان یا با دوربینهای خودشان بازتاب دادهاند. ولی بیشتر از این هم جا دارد که به آن پرداخته شود. یعنی باید خیلی بیشتر از چیزی که هست به آن پرداخته شود.
عسکری: ما نمیتوانیم به هنرمند بگوییم این وظیفهات است. وظیفه یعنی فرمایش؛ فرمایش هم یعنی کار، پلاستیکی و نخنما از آب درمیآید. در طول تاریخ و در طول این اتفاقات فلسطین، از روز اولش تا الان، هنرمندان پای کار آمدهاند. از ناجی العلی فلسطینی بگیرید که شهید شد تا بقیه شعرای عرب و هنرمندان جهانی و... . همه اینها اثر تولید کردهاند، فیلم ساختهاند، شعر گفتهاند و نقاشی و کاریکاتور کشیدهاند. میتوان گفت به نوعی مسئله فلسطین معیار و سنجه شرف، آزادگی و جوانمردی یک هنرمند است. ولی اینکه تو دستور بدهی به هنرمند، درست نیست. هنرمند قطعا دلش از این قصه به درد آمده، رنجیده، اذیت و ناراحت شده و دیر یا زود بالاخره اثرش را تولید خواهد کرد.
شجاعی طباطبایی: هنرمندان چه در ایران و چه در جهان اگر آزاده باشند، فلسطین را تنها نمیگذارند. به نظرم هنرمندان باید در کنار فلسطین و صدای مردم مظلوم آن باشند.