گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: «حقیقت رمان»، «پیامبران عصر جدید»، «مومنان عصر جدید»، «تفسیر رمان»، «کتمان رمان»، «تحریف رمان»، «اعجاز رمان»، «مهجوریت رمان»، «جهان بدون رمان» و «جهان رمان» عناوین جستارهای کتاب محسوب میشوند.
آنچه بیشتر از هر چیز در این کتاب مورد توجه نویسنده قرار گرفته است، بیان چیستی رمان و اهمیت عناصری همچون شخصیتپردازی، قصه، زبان و زاویه دید است.
نویسنده در بررسی چیستی رمان به جنبههای همچون تاویلپذیری یا اهداف و اغراض نوشتن و خواندن رمان نظر داشته و تلاش کرده به تشابه و تفاوتهای میان متون مذهبی و رمان بپردازد. همچنین در بررسی عناصری همچون قصه، زاویه دید و زبان نیز علاوهبر توجه بهوجوه اشتراک و اختلاف رمان و مذهب، به خدمات متقابل رمان و مذهب توجه داشته است.
او معتقد است تعالی و ارتقای ادبیات داستانی در گرو فهمیدن و به رسمیت شناختن یکی از مهمترین عناصر سیاسی-اجتماعی و روانی یعنی مذهب است. همچنان که تعالی و ارتقای اندیشه مذهبی در گرو درک واقعیتهای جهان امروز است که به مدد رمان و داستان پدید میآید.
خداوردی در سالهای پایانی دهه ۸۰ با جمعی از دوستان داستاننویس حوزوی بهصورت جدی به نوشتن رمان و داستان کوتاه میپردازد. نتیجه آن انتشار چند رمان در سال ۱۳۹۴ بود که توجه برخی از نویسندگان و منتقدان را جلب میکند و همان سال در ماهنامه تجربه، پروندهای با عنوان «پسران قم» به این موضوع اختصاص پیدا میکند.
این نویسنده تصور میکند علاوهبر اطلاعات فقهی و کلامی، تجربیات شخصی در زمینه تلقی روحانیون از رمان و ادبیات داستانی میتواند در بیان مسائل موردنظر این جستارها به کار بیاید.
از آنجا که این جستارها به مناسبت صد سالگی ادبیات داستانی معاصر نوشته شده است حاوی برخی تحلیلها درباره کارنامه ادبیات داستانی ایران است و اشارههایی به آن دارد.
در بخشی از کتاب در صفحه ۳۰ میخوانیم: «به نظر میرسد با عنصری روانی روبهرو باشیم، نیرویی درونی که آن را خلاقیت مینامیم. این خلاقیت یک وضعیت ذاتی است. ذات هنرمند خلاق است، همانگونه که خدا ذاتا خلاق است. خلقکردن هنرمند همانند آفرینش هستی است: سودی برای خالق ندارد. هر چند هنرمند از قبل اثر خویش سود میبرد، اما بدون سود مادی نیز او این کار را میکرد. در واقع این ارضای نیروی خلاقیت است که هنرمند را وادار به کشیدن یا نوشتن و آفرینش میکند.
بهاینترتیب، تکلیف هنرمند روشن است، او چارهای جز آفریدن ندارد. خلق دوباره هستی برای او جنبه روانی دارد؛ ارضای نیرویی درونی است. اما منشا این نیرو کجاست؟ آیا نویسنده رمان در واقع از دنیایی درونی است. اما منشا این نیرو کجاست؟ آیا نویسنده رمان در واقع از دنیایی که در آن زندگی میکند ناراضی است و این نارضایتی است که او را بهسمت بازآفرینی دنیا سوق میدهد؟ آیا رماننویسی نوعی طغیان و اعتراض به خداست؟ در اینصورت، میبایست دنیایی که رماننویس میسازد، دستکم در نگاه خودش، از دنیایی که خدا آفریده است بهتر باشد. اما میدانیم که چنین نیست. بلکه کاملا بالعکس، دنیای رماننویس دقیقا بازآفرینی آن مشکلات و گرههای کوری است که در دنیای واقعی میبیند».
امیر خداوردی دانشآموخته فقه و اصول در مقطع دکتری است. او اواسط دهه ۹۰ با انتشار رمان «آمین میآورم» حرفه نویسندگی را آغاز کرد و با «آلوت» توانست توجه منتقدان ادبی را به دنیای داستاننویسی خود جلب کند و چند جایزه بگیرد. «جنون خدایان» سومین رمان اوست.
کتاب «آفتاب گرفتگی» جستارهایی درباره رودررویی مذهب و رمان در ایران معاصر نوشته امیر خداوردی با قیمت ۷۵ هزار تومان در نشر برج به چاپ رسیده است.