گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: فریاد ناصری، شاعر و مدیر انتشارات حکمت کلمه با اعلام این خبر به هنرآنلاین گفت: نمایشنامه «آیا او مرده؟» اقتباسی است از داستانی کوتاه با نام «آیا او زنده است یا مرده؟» که نخستین بار سال ۱۸۹۳ در نشریه کاسموپولیتن در آمریکا منتشر شد. شخصیت اصلی داستان و نمایشنامه، ژان فرانسوا مییه، نقاش مهم فرانسوی و موضوع آن زندگی دردآور هنرمندان و برخورد مردم با هنر آنان است.
او با این توضیح که نمایشنامه «آیا او مرده؟» که با نام «زنده است، یا مرده؟» نشر مییابد طنزی بسیار قوی دارد ولی در کل کاستیهای ساختاریی داشت که باعث میشد چندان درخور صحنه و تماشاگر امروز نباشد، افزود: خوشبختانه دیوید آیوز این اثر را بازنویسی کرده و اثر آیوز اقتباسی از اقتباس تواین بود و مناسب برای گنجاندن در مجموعه نمایشنامههای اقتباسی. آیوز که چند نمایشنامه او به فارسی برگردانده شده بیشتر با کمدی کوتاهش شناخته میشود، استاد بازنویسی است و بازنویسیهای بسیاری از نویسندگان و نمایشنامهنویسانی چون مولیر و کرنی و بسیاری دیگر منتشر کرده است. او در طنزپردازی شاید شاگرد مارک تواین باشد ولی در پرداخت صحنه زبردست است و توانسته «آیا او مرده؟» را از حد نمایشی متوسط به شاهکار تبدیل کند و نمونه بارز از یک بازنویسی خوب ارائه دهد.
ناصری با بیان این که دیوید آیوز، نمایش را برای دنیای امروز زنده کرده است، ادامهداد: برای این کار به خود آزادی داده تا شخصیتها و صحنهها را کم و زیاد کند و نمایشنامهای هیجانانگیز و یکدست ارائه دهد. نمایشنامهای بسیار خندهدار که بازگوکننده وضعیت ناشایست هنرمندان در جامعه امروز است. این نمایشنامه در اصل صد و خردهای سال پیش در وصف موقعیت هنرمند اروپایی نوشته شده است.
او با بیان اینکه «آیا او مرده؟» به سبک نمایشهای کمدی فارس و وودویل که از ۱۸۷۰ تا ۱۹۲۰ محبوبترین نوع نمایش در آمریکا بود نوشته شده گفت: خنده گرفتن بر اساس طنز کلامی یا موقعیتهای مضحک که به دلیل عوضی گرفتن افراد به وجود میآید، از عناصر اصلی این نوع کمدی بود. از دیگر عناصر رایج این نمایشها حضور شخصیتهای خارجی است که انگلیسی را با لهجه حرف میزدند و بر آن مسلط نبودند؛ ایرلندی، آلمانی، چینی، هندی و... با لهجههای خاص خود. تواین در نمایشنامه این شخصیتها را آورده ولی بهجای مسخره کردن، شخصیت مثبت به آنها بخشیده است. آیوز تغییراتی مهم در اثر تواین داده و تقریبا سهمی برابر با او در پیدایش این اثر دارد.