گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: کتاب «در شناخت هایکو» نوشته مهدی قنبری در ۱۳۴ صفحه در انتشارات مهر و دل منتشر شده است؛ قنبری که برای نگارش این اثر حدود ۱۰ سال زمان صرف کرده به هنرآنلاین گفت: کتاب با تعریف هایکو آغاز شده و در ادامه به چیستی و این که از کجا آمده است پرداختم. قالبهای شعری هایکو، تفاوت هایکو با قالب سهگانی، تفاوتهای هایکو با کاریکلماتور، مرگ در هایکو، تصویر در هایکو و تکنیکهای هایکوسرایی و نمونههای آن بخشهای دیگر کتاب را تشکیل میدهد.
او با این توضیح که ریشه هایکو به چهار قالب شعری ژاپن یعنی «واکا»، «رنگا»، «هایکای نو رنگا» و «هوکو» برمیگردد، افزود: متاسفانه هایکو در ایران بهصورت صحیح و دقیق شناخته نشده است و این نقص، وظیفه شاعران و علاقهمندان به این ژانر کوتاه در ایران را دو چندان میکند تا ویژگیهای مختلف این شعر کوتاه را به اهالی شعر و ادبیات بشناسانند. از حدود سال ۱۳۸۶ که با هایکو آشنا شدم، سعی کردم در کنار سرودن هایکو، بهمطالعه درباره شناخت درست آن بپردازم و کتاب «در شناخت هایکو» حاصل مطالعاتم در این زمینه است که امیدوارم بتواند مورد استقبال هایکودوستان قرار بگیرد و چراغ راهی در این مسیر باشد.
قنبری محوریت اصلی این کتاب را پرداختن بهحدود بیست تکنیک هایکوسرایی دانست و ادامهداد: از این تکنیکها میتوان به ادغام دور در نزدیک، تضاد، همسانی، پی در پی، القا، تکرار و پرسش اشاره کرد. نمونههای هایکو که در متن استفاده شده، جز یکی دو مورد، بقیه هایکوی ژاپنی با ترجمه احمد شاملو، قدرتالله زاکری و مسیح طالبیان است.
او در پاسخ به این پرسش که چرا نمونه فارسی هایکو در بخش تکنیکی کتاب منتشر نشده، اظهارداشت: در زبان فارسی مدعی هایکوسرایی داریم و برخی مجموعه هایکو نیز منتشر کردهاند ولی بهنظرم هایکو در کشور ما درست شناخته نشده است. جز تعدادی معدود، عمده متنهایی که به اسم هایکو منتشر میشوند هایکو نیستند. اما فصل آخر کتاب را به گزیدهای از هایکوهای ایرانی اختصاص دادم تا مخاطب هایکو در ایران با بهترین هایکوها و هایکوسرایان در ایران آشنا شود. ابتدا تصمیم داشتم هایکوهای شاعران ایرانی را در مجموعهای مستقل به چاپ برسانم ولی حجم آن به اندازهای نبود که کتاب مجزایی شود.
قنبری که مشغول نوشتن یکسری مطالب درباره شباهتهای بین شعر کسایی مرزی و هایکو، نگاه به طبیعت در هایکو از جنبه فلسفی، زیباییشناسی به روش سنتی ایجاز، کنایه، بدیع و معانی است، تصمیم دارد بعد از کتابهای «آدامس گمشده» و «قورباغه مایوس» که در سالهای ۱۳۹۲ و ۱۴۰۰ توسط نشر فصل پنجم منتشر شدند مجموعه دیگری از هایکوهایی که سروده را نشر دهد.