گروه فرهنگ و هنر ادبیات هنرآنلاین: هرمز علیپور شاعر و منتقد ادبی، با این توضیح که بهخاطر مشکلات پیش آمده ناشی از همهگیری کرونا و شرایط جسمانی و بیماری قلبی، بیشتر روی دفتر شعرهای قبلی کار میکنم به هنرآنلاین گفت: البته دو سه مجموعه شعر آماده نشر دارم و کتاب تازهای هم در نشر چشمه در دست انتشار است.
او با بیان این که شاعری اهل تجربه هستم و جریانهان شعری را دنبال میکنم، افزود: حتی اشعاری که در فضای مجازی منتشر شده که گاهی اوقات ناهمواریهای خاص خود را دارد میخوانم. اما به دریافتی تازه از شعر مبتنی بر تجربیات ۶۰ ساله خودم و شعر ایران رسیدم. چون چهار دهه بدون هیچ وقفهای با شاعران جوان کشور ارتباط داشتم معتقدم برخی از ظرفیتهای زبان و زوایای استفاده از برخی از پتانسیلهای نامکشوف یا پنهان زبان در شعر توسط برخی شاعران جوانتر، خلاق و با دانش کشف میشود. شعر با تمام درخشندگی که در دهه چهل و پنجاه داشت و مسئلهای که دهه هفتاد پیش آمد خیلی حالت بومی داشت و کمتر به حدیث نفس و یا تجربیات فردی و یا بهاصطلاح جسارتهای که انسان بتواند در شعر منعکس کند پرداخته شده است.
علیپور با این توضیح که نباید از تجربه کردن ترسید، ادامهداد: الزاما شعر متعهد و یا انسان محور فقط در قالب یک ایدئولوژی یا دسته خاصی نمیگنجد. البته این تجربه ضایعاتی هم دارد و فکر میکنم این مسئله فقط منحصر به دوره ما نیست و از قدیم این جریانات بوده همیشه در یک دورهای شاعرانی بودند کار میکردند و بهفرض از صد نفر یکی دو نفر برجستهتر میشد؛ افرادی که شاعرانگی بیشتر داشتند و به موازات شاعرانگی دانش و مطالعه.
او با بیان این که امروزه فضای شعر را بهخاطر مسایلی که در اشعار مطرح میشود متنوعتر میبینم، اظهارداشت: البته با به کار بردن برخی تکنیکها که به ذهن و تصورمان تازه هستند نمیتوانم چیزی به غنای شعر اضافه کنیم. از قرن هشتم که حافظ شاعر همه ایران تلقی میشود تا به امروز شعر شاعرانی که دیده شدند و زبانزد خاص و عام هستند اشعاری محسوب میشوند که حالت سهلوممتنع دارند. به یک نوع جوهر شعری معتقدم که در اشعار خیلی از شاعران آن جنبه تقطیری شعر رعایت نمیشود.
علیپور با بیان این که نظر دادن درباره مسیری که شعر طی میکند مشکل است، تصریحکرد: آنچه مسلم است با توجه به شرایط جهان و مضافا حبس بهخاطر کرونا آشفتگیهای وجود دارد. برخی شاعران دچار تردید هستند ولی عدهای کار میکنند. برای جامعه معاصر تیراژ کتاب شعر و هزینه چاپ آن غمانگیز است. معمولا زمان بررسی شعر و مسایل فرهنگی یک جامعه به افرادی بیشتر پرداخته میشود که حرفهای کار میکنند یعنی ممکن است خیلی از آدمها به شکل تفنن شعر هم بگویند و کتاب هم با هزینه خود چاپ کنند ولی اگر دارای ساختار محکمی نباشد فقط مناسب کتابخانه شخصی خودشان است. وقتی راجع به هنر صحبت میکنیم بهویژه شعر دوره طلایی و شکوفایی آن دهه ۴۰ -۵۰ شاعران این دو دهه بهغیر از شعر کار دیگری نمیکردند مثل احمد شاملو، فروغ فرخزاد، مهدی اخوانثالث، سهراب سپهری، بعدها نصرت رحمانی، یدالله رویایی و منوچهر آتشی. ۹۹ درصد ایرانیان ذوق شعری دارند ولی ذوق داشتن با شاعرانه زندگی کردن تفاوت دارد.
او اضافهکرد: شاعرانی که به کارشان مطمئن هستند از هیچ قضاوتی نمیترسند کار خود را انجام میدهند و مطالب منتقدان را هم میخوانند. هر شاعری خودش میتواند منتقد شعر خود باشد. شعر هم مثل شرایط دچار نوسان است. بسیاری از شاعران جوان با من تماس میگیرند که سه چهار کتاب شعر با ناشران معروف منتشر کردهاند ولی کتاب آنها دیده نشده است. دیده شدن بسیار سخت شده. هیچ انسانی نیست که بگوید شهرت و محبوبیت را دوست ندارم. به تعداد گروهها و دستهها ژانر شعری داریم. حتی شعر بهسمت نوعی فردیت رفته است. اشعار شاعرانی که به شکل فردی ولی با تجربه و پخته با شعر برخورد میکنند میپسندم.