سرویس سینمایی هنرآنلاین: هنوز کمیته انتخاب فیلم‌های ایرانی برای انتخاب نماینده ایران در جوایز اسکار امسال تشکیل نشده و این در حالی است که مهلت معرفی فیلم‌ها به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی برای حضور در بخش اسکار فیلم خارجی زبان 1 اکتبر (9 مهر) به پایان می‌رسد.
فیلم‌هایی می‌توانند در این بخش رقابت کنند که در فاصله 1 اکتبر 2014 تا 30 سپتامبر 2015 در کشور معرفی کننده اکران عمومی شده باشند. (یعنی فیلم‌هایی که از 9 مهر 1393 تا 8 مهر 1394 در ایران اکران عمومی شده باشند، برای انتخاب واجد شرایط هستند.)
در این گزارش هشت فیلم را که می‌توانند گزینه‌های کمیته انتخاب نماینده ایران در اسکار باشند، معرفی کرده‌ایم. ملاک انتخاب این فیلم‌ها داشتن مضامین جهانی، استفاده از بازیگران و عوامل شناخته‌شده در سطح بین‌المللی، حضور در جشنواره‌های خارجی و موفقیت در این جشنواره‌هاست، عواملی که می‌تواند بر آرای کمیته‌های مختلف بخش فیلم خارجی‌زبان برای انتخاب نامزدها و در صورت راه‌یابی به فهرست نامزدهای اسکار بر آرای اعضای آکادمی که برنده اسکار فیلم خارجی‌زبان را انتخاب می‌کنند، تأثیر بگذارد.
پس از پایان مهلت معرفی فیلم‌های خارجی زبان به آکادمی، ابتدا 9 فیلم به فهرست کوتاه راه پیدا می‌کنند و در نهایت پنج فیلم به‌عنوان نامزدهای نهایی این بخش معرفی می‌شوند که اسامی آن‌ها 14 ژانویه (24 دی) همراه نامزدهای دیگر بخش‌های جوایز اسکار اعلام خواهد شد.
1 - "محمد رسول الله (ص)"
فیلم مجید مجیدی می‌تواند گزینه اصلی ایران برای حضور در بخش اسکار فیلم خارجی‌زبان باشد. "محمد رسول الله (ص)" که داستان زندگی پیامبر اسلام را به تصویر می‌کشد، هفته گذشته فیلم افتتاحیه جشنواره جهانی مونترال در کانادا بود. این فیلم پرهزینه‌ترین فیلمی است که تاکنون در ایران ساخته‌شده و از لوکیشن‌ها و طراحی فاخر، همچنین حضور چهره‌های بین‌المللی مانند ویتوریو استورارو فیلمبردار ایتالیایی برنده سه جایزه اسکار و ای.آر رحمان آهنگساز هندی برنده دو جایزه اسکار بهره برده است. در شرایطی که گروه‌های افراطی مانند داعش می‌کوشند تصویری مخدوش از دین اسلام نشان بدهند، "محمد رسولالله (ص)" تلاش می‌کند اسلام را به عنوان دین صلح، دوستی و عشق معرفی کند. با احتساب این موارد، فیلم مجیدی انتخابی مناسب به نظر می‌آید. ضمن اینکه مجیدی با آکادمی اسکار بیگانه نیست. او قبلاً اولین نامزدی اسکار ایران را با فیلم "بچه‌های آسمان" برای کشورمان به ارمغان آورده است.
2 – "شیار 143"
فیلم "شیار 143" به کارگردانی نرگس آبیار مورد استقبال داوران و مردم قرار گرفت. این فیلم قصه مادر شهیدی را روایت می‌کند که تماشاگر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بازی خوب مریلا زارعی در نقش الفت "شیار 143" را به یکی از آثار خوب با موضوع دفاع مقدس در چند سال گذشته تبدیل کرده است، این فیلم ارزش‌های ایرانی را در قالب زندگی یک مادر به‌خوبی به نمایش می‌گذارد و می‌تواند یکی دیگر از گزینه‌های سینمای ایران برای اسکار هشتاد و هفت باشد.
3- "ملبورن"
فیلم "ملبورن" به کارگردانی نیما جاویدی از جمله دیگر فیلم‌هایی است که می‌تواند در فهرست ده‌تایی فیلم‌های ایران برای معرفی به آکادمی اسکار باشد. "ملبورن" فیلم افتتاحیه بخش هفته منتقدین جشنواره ونیز در سال 2014 بود. این فیلم جوایز بین‌المللی متعددی چون جایزه بهترین فیلم از فستیوال قاهره، جایزه بهترین فیلمنامه از جوایز سینمایی آسیا پاسیفیک، جایزه بهترین فیلمنامه و تقدیر ویژه بهترین فیلمبرداری از جشنواره استکهلم، جایزه بهترین بازیگر زن از فستیوال مار دل پلاتا، جایزه بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی از جشنواره گیخون، جایزه اصلی هیئت‌داوران جشنواره فیلم وزول در فرانسه و... را برای سینمای ایران کسب کرده است. پیمان معادی، نگار جواهریان، مانی حقیقی، شیرین یزدان بخش، الهام کردا، روشنک گرامی، علیرضا استادی، ویدا جوان و... در "ملبورن" به ایفای نقش می‌پردازند. فیلم روایتگر داستان زوجی جوان در آستانه سفر به ملبورن است که در حالی که چند ساعت بیشتر به پروازشان باقی نمانده است، ناخواسته درگیر ماجرایی پیچیده می‌شوند.
4 - "قصه‌ها"
"قصه‌ها" به کارگردانی رخشان بنی اعتماد یکی از پر بازیگرترین فیلم‌های سینمای ایران است. گذشته از این بنی اعتماد در به تصویر درآوردن معضلات و مضمون‌های اجتماعی، یکی از تأثیرگذارترین کارگردان‌های سینما به شمار می‌رود. با این حال، حسین نوش‌آبادی سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته است به دلیل "مسئله‌دار" بودن این فیلم، انتخاب آن برای حضور در جوایز اسکار "بحث‌برانگیز" است. سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معتقد است: "این اثر به دلیل نمایش برخی معضلات جامعه به نوعی برای سینمای ایران خط قرمز محسوب می‌شود، اما از طرفی مورد پسند اعضای آکادمی اسکار واقع خواهد شد، چرا که آکادمی به دنبال ترویج فرهنگ درست و ارزش‌ها در دیگر کشورها نیست."
"قصه‌ها" در سال ۱۳۹۰ ساخته شد. این فیلم مثل بقیه کارهای بنی اعتماد، مضمونی اجتماعی دارد و بازتاب شرایط جامعه امروز ایران و معضلات اقتصادی و اجتماعی آن است. در این فیلم، حبیب رضایی نقش یک مستندساز را بازی می‌کند. زندگی حسن، روایتگر مشکلات کارگرانی است که شرایط سخت زندگی آن‌ها را به ستوه آورده است. علاوه بر رضایی، گلاب آدینه، صابر ابر، فرهاد اصلانی، بابک حمیدیان، نگار جواهریان، محمدرضا فروتن، باران کوثری، پیمان معادی، فاطمه معتمدآریا، حسن معجونی و مهدی هاشمی نقش‌های اصلی را بازی می‌کنند. "قصه‌ها" جایزه بهترین فیلمنامه هفتاد و یکمین جشنواره فیلم ونیز را دریافت کرد.
5 - "در دنیای تو ساعت چند است"
فیلم "در دنیای تو ساعت چند است" به کارگردانی صفی یزدانیان از دیگر فیلم‌هایی است که می‌تواند شانس حضور در این رقابت را داشته باشد. "در دنیای تو ساعت چند است" اولین فیلم سینمایی صفی یزدانیان، منتقد، مترجم و نویسنده سرشناس ایران است که سال گذشته در بخش نگاه نو سی و سومین جشنواره فیلم فجر حضور داشت. لیلا حاتمی و همسرش علی مصفا و مادرش زهرا حاتمی در این فیلم بازی می‌کنند. "در دنیای تو ساعت چند است؟" موفق به کسب جایزه فیپرشی جشنواره پوسان شد. این فیلم در بخش رقابتی جشنواره سائوپائولو نیز حضور داشته است. "در دنیای تو ساعت چند است؟" فیلمی خوش‌ساخت با داستانی است که هرچند بیننده عادی و کلاسیک را خیلی راضی نمی‌کند، اما خیلی از منتقدان آن را دوست داشته‌اند. البته در یک ویژگی، همه مخاطبان و با هر سلیقه‌ای هم‌نظر خواهند بود و آن موسیقی کم‌نظیر فیلم است. کریستف رضاعی که متولد فرانسه است، قطعاتی شنیدنی از موسیقی محلی گیلانی را با تنظیم و میکس مجدد به کار گرفته است تا داستان بیشتر به حال و هوای گیلان نزدیک شده باشد. خط اصلی این فیلم، داستان چند گره عاطفی میان آدم‌هایی از نسل‌های مختلف است و به گفته‌ی صفی یزدانیان فیلم "در دنیای تو ساعت چند است؟" به‌نوعی بخشی از زندگی او و هم‌نسلان اوست.
6 - "دوران عاشقی"
زوج لیلا حاتمی و شهاب حسینی شاید الان دیگر برای مخاطب خارج از ایران، چهره‌هایی آشنا باشند و ممکن است اعضای آکادمی با دیدن این دو بازیگر در یک فیلم یاد "جدایی نادر از سیمین" به کارگردانی اصغر فرهادی بیفتند، فیلمی که سه سال پیش اولین جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان را برای سینمای ایران به همراه داشت. حاتمی و حسینی این بار در فیلم "دوران عاشقی" به کارگردانی علیرضا رئیسیان است کنار هم قرار گرفته‌اند. فرهاد اصلانی، پرویز پور حسینی و بیتا فرهی از دیگر بازیگران این فیلم هستند که به طور همزمان در آلمان، انگلستان، آمریکای شمالی و کانادا به نمایش عمومی درآمده است.
7 - "ماهی و گربه"
فیلم "ماهی و گربه" به کارگردانی شهرام مکری یکی از بحث‌انگیزترین فیلم‌های سینمای ایران در سال‌های اخیر است. این فیلم روایتی عجیب‌وغریب از داستانی واقعی است: داستان چند جوان دانشجو که به شمال می‌روند. بابک کریمی، سعید ابراهیمی‌فر و سیاوش چراغی‌پور بازیگران "ماهی و گربه" هستند که جایزه افق‌های جشنواره ونیز و جوایزی از جشنواره‌هایی در استانبول، سوییس، لیسبون و دوبی را دریافت کرده است. فیلم مکری با توجه به بداعت خود قطعاً می‌تواند یک گزینه مناسب برای معرفی به آکادمی اسکار باشد.
8 - "گس"
فیلم "گس" به کارگردانی کیارش اسدی‌زاده همزمان با اکران در ایران و در گروه سینمایی "هنر و تجربه"، در سینماهای ایتالیا نیز روی پرده رفته است. "گس" روایت زنجیروار زندگی چند خانواده با دردی مشترک است. در این فیلم سینمایی صابر ابر، پانته‌آ پناهی‌ها، رؤیا جاویدنیا، احسانی امانی، شبنم مقدمی، مهسا علافر و محمدرضا غفاری به ایفای نقش پرداخته‌اند. اگرچه فیلم "گس" سه سال پیش‌ساخته شد اما فرصت اکران پیدا نکرد. به‌هرحال این فیلم هم می‌تواند به‌نوعی از گزینه‌های ده فیلم برتر برای شرکت در اسکار 2016 باشد.
هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار 28 فوریه 2016 (بامداد دوشنبه 10 اسفند به‌وقت‌ایران) در دالبی تیه‌تر در هالیوود برگزار می‌شود.
صبا شادور