گروه سینمای خبرگزاری هنر ایران - احمد محمدتبریزی: اکران چهار فیلم اجتماعی «عزیز»، «مدت مرگ نامعلوم»،‌ «برف آخر» و «تعارض» بارقه‌هایی از امید را در دل سینمادوستان زنده کرده است. اکران این فیلم‌ها نشان می‌دهد سینمای اجتماعی، هرچند کم جان، همچنان نفس می‌کشد و فیلم‌هایی برای عرضه دارد.

با ریل‌گذاری مسئولان سینمایی دولت گذشته، ساخت فیلم‌های اجتماعی که زمانی نقطه قوت سینمای ایران بود به محاق رفت و جای آن را کمدی‌های کم مایه گرفت. اگرچه اکران فیلم‌های کمدی رونق را به گیشه آورد، ولی اندیشه و دغدغه‌محوری را از سینمای ایران دور کرد تا کلکسیون چند ساله اخیر سینمای ایران، مشتی فیلم ضعیفِ کمدی باشد.

وضعیت فیلمسازی در سینما و تکیه بیش از اندازه به فیلم‌های کمدی موجب شد تا سینمای ایران تک ژانری شود. در غیاب ژانرهای دیگر فقط فیلم‌های کمدی پشت سر هم اکران و ساخته می‌شدند تا حتی سینمای ایران برای معرفی نماینده به جشنواره‌های جهانی گزینه‌ای مناسب نداشته باشد. بقدری دست سینمای ایران از داشتن فیلم‌های خوب و استاندارد خالی شد که پیدا کردن چند فیلم برای معرفی به جشنواره‌های معتبر جهانی به یکی از سخت‌ترین کارها تبدیل شد.

یکی از نشانه‌های ریل‌گذاری اشتباه مدیران سینمایی وقت به توقیف و اکران نکردن فیلم‌هایی مثل «مدت مرگ نامعلوم» برمی‌گردد. هنوز مشخص نیست چرا و با چه ادله و دلیلی فیلم قابل قبول علی زرنگار سه سال توقیف ماند و اکران نشد.

موضوعی که زرنگار نیز به آن اشاره می‌کند و با انتقاد از اختصاص سالن‌های سینمایی برای اکران فیلم‌های کمدی می‌گوید: «این حجم از سینمای کمدی که این روزها شاهد آن هستیم نمی‌تواند یک جریان اتفاقی باشد، جای خالیِ سینمای اجتماعی در اکران این روزها به نظر می‌رسد یک جریان کاملا هدایت‌شده است.»

از آن طرف فیلم «عزیز» نیز سرنوشتی مشابه را تجربه کرده است. این فیلم پس از چند سال به اکران رسیده و به جهت داشتن سالن وضعیت مناسبی در مقایسه با دیگر فیلم‌ها ندارد. سیدعلی احمدی، تهیه کننده فیلم نیز با حضور در برنامه «هفت» به این موضوع اشاره کرد و چنین گفت: «زمانی که این فیلم را می‌ساختیم سینمای مستقل و اجتماعی ما هنوز به این حد از وخامت نرسیده بود و اکنون شرایط اکران و تبلیغات ما عجیب است.»

دو فیلم خوش‌ساخت دیگر یعنی «تعارض» و «برف آخر» نیز همچون دو فیلم گذشته،‌ پس از گذشت چند سال به اکران رسیده‌اند و وضعیت جالبی جهت داشتن سالن و تبلیغات ندارند. هنوز به طور دقیق نمی‌دانیم سیاست مدیران سینمایی فعلی درباره سینمای اجتماعی چگونه است. آیا آنها همان روند گذشته را ادامه خواهند داد یا مسیر ریل‌گذاری شده گذشته تغییر خواهد کرد.

اکران این فیلم‌ها برای شروع اتفاق خوبی است اما مسئله مهم‌تر به مدیریت اکران هم برمی‌گردد. اکران همزمان چهار فیلم آن هم در آغاز فصل زمستان که مصادف با امتحانات مدارس و دانشگاههاست،‌ خیلی هوشمندانه به نظر نمی‌رسد.

اگر قرار است اتفاقی در مورد سینمای اجتماعی در دولت چهاردهم بیفتد، باید با برنامه‌ریزی درست و به شکلی اصولی انجام شود. هنوز مدت زمان زیادی از دورانی که فیلم‌هایی مثل «فروشنده»، «متری شش و نیم» و «لاتاری» جزو سه فیلم پرفروش سال‌شان می‌شدند نگذشته است و با حمایت از فیلمسازان دغدغه‌مند دوباره چنین چیزی محقق خواهد شد.

سینمای اجتماعی راه خودش را خواهد رفت به شرطی که ریل‌گذاری‌های اشتباه مانعی بر سر راه کارگردانان این حوزه ایجاد نکند. فعلا در قدم اول باید با دادن سالن و فضایی برای تبلیغات به چهار فیلم‌ فعلی که هوایی تازه به سینمای ایران بخشیده‌اند کمک کرد و بعد برای قدم‌های بعدی فکر و برنامه ریخت.

 

انتهای پیام