گروه سینما هنرآنلاین: حامد کاتبی یکی از کارگردان فعال حوزه پویانمایی کشور است که از مهمترین آثار وی میتوان به فیلم «در مسیر باران» اشاره کرد. وی همچنین داور بخش پویانماییهای دینی سیزدهمین جشنواره دوسالانه پویانمایی تهران است. این جشنواره از 13 اسفند آغاز شده و تا جمعه 18 اسفند ادامه خواهد داشت. با حامد کاتبی درباره سطح کیفی آثار جشنواره سیزدهم و همچنین وضعیت پویانمایی در کشور گفتگو کردیم.
حامد کاتبی در ابتدا پیرامون فرصتها و چالشهای جشنواره پویانمایی تهران به هنرآنلاین گفت: این جشنواره طی سال هایی که برگزار شده است، توانسته باعث رشد و پیشرفت پویانمایی در کشور شود و برای اهالی این هنر انگیزهبخش و مایه دلگرمی باشد. شاید برای اولین بار سال 80 بود که من در جشنواره شرکت کردم و این رویداد هنری علاقهای در بنده ایجاد کرد که موجب شد که یک مسیر طولانی در انیمیشن را آغاز کنم. جایگاه جشنواره دوسالانه پویانمایی تهران در میان اهالی این فن، جایگاه ارزشمندی است. البته طی چند دوره اخیر و متاثر از کرونا تا حدودی جایگاه جشنواره تضعیف شده است که نیاز که بازیابی و تقویت دارد. نکته دیگری که به واسطه کیفیت تولیدات جشنواره به شکل واضحی دیده میشود، وجود مشکلات مالی است که گریبانگیر تولیدکنندگان پویانمایی شده است. در گذشته با هزینه کمتری به نسبت زمان حاضر، کارهای مناسبی تولید میشد اما الان شرایط تولید بسیار هزینهبر و سخت شده است؛ این معضل باعث شده تا تفاوت کیفیت آثار ملموس باشد. برخی آثار قوی هستند و بعضی کیفیت مناسبی ندارند. دیدگاه من این است که کارها نباید صرفا سفارشی باشند، بلکه باید از طریق سرمایهگذار خصوصی راه خود را پیدا کنند و حتی به بازار بینالمللی وارد شوند. به هر حال محدودیت انیمیشن کمتر از کار واقعی است و این هنر میتواند اشتراک زبان بیشتری با مخاطب جهانی داشته باشد. البته بسیاری از فیلمسازان این کار را انجام میدهند ولی باید راه برای ورود دیگر جوانهای مستعد انیمیشنساز هم باز شود. جشنواره میتواند واسطه شود تا سرمایهگذاران به پویانماییسازانی که ظرفیت تولید اثر خوب را دارند، وصل شوند. بهتر آن است که هم فیلم ساز به دنبال تولید اثر با کیفیت باشد هم سرمایهگذار به دنبال بازگشت سرمایه خود.
کاتبی درباره کیفیت پویانماییهای دینی که در جشنواره شرکت کردهاند اضافه کرد: آثار دینی با توجه به مفهومی که میخواهند به مخاطب منتقل کنند، باید حداقل کیفیت را داشته باشند، به بیان دیگر بایستی فرم محتوایی و تصویری در کنار هم اثر درخوری خلق کنند. اکثریت آثار دینی جشنواره دارای سطح متوسط بودند که این باعث شد، داوری برای ما سخت شود. به طور کلی میتوان گفت، در این دسته از آثار با موضوع مذهبی، اثر شاخص و قابل توجهی به جشنواره نرسید.
وی به فروش برخی از پویانماییها در سال گذشته هم اشاره کرد: ساخت این انیمیشنها حدود سه سال زمان برده است و هزینه سالهای گذشته با زمان حال تفاوت دارد. همین مسئله باعث شده تا قیمت فروش متفاوت باشد. اگر امروز بخواهیم همان آثار را بسازیم، باید چندین برابر هزینه کنیم. علاوه بر این لازم است اشاره کنم که فضاسازی مثبت فروش اینکارها در سینما تمام نمیشود، بلکه یک جو مناسب جهت ارتقای پویانمایی ایجاد میشود.
حامد کاتبی در پایان به سوال ما درباره بنیاد ملی پویانمایی و توقعاتی که از این مرکز هنری تازهتاسیس وجود دارد، این گونه پاسخ داد: متصل کردن آثار به بازار جهانی یکی از کارهای مهمی است که بایستی در دستور کار این بنیاد قرار گیرد. خیلی از پویانماییها نیاز به حمایت دارند تا بتوانند مخاطب بینالمللی خود را پیدا کنند. باید تدابیری اندیشیده شود که این اتصال راحتتر انجام و ارتباط با خارج از کشور برقرار شود. ما تهیهکنندگانی در کشور داریم که فضای انیمیشن و فرایند تولید اثر باکیفیت را میشناسند و خود این افراد توانستهاند ارتباطاتی با فضای بینالملل برقرار کنند؛ ولی نیاز است که این امکان عمومیت یابد و سایر افراد این حوزه هم به مخاطب خارجی دسترسی داشته باشند.