سرویس سینمایی هنرآنلاین: آکادمی علوم و هنرهای سینمایی بامداد سهشنبه بهوقت ایران اسامی 10 فیلم راهیافته به مرحله بعدی رأیگیری برای انتخاب نامزدهای بخش فیلم بلند بینالمللی (با نام قبلی فیلم خارجیزبان) جوایز اسکار 2020 را اعلام کرد.
"انگل" از کره جنوبی به کارگردانی بونگ جون هو که امسال در جشنواره فیلم کن برنده جایزه نخل طلای جشنواره شد و به تازگی نامزد سه جایزه گلدن گلوب هم شده است؛ "رنج و افتخار" از اسپانیا به کارگردانی پدرو آلمودوار با بازی آنتونیو باندراس در نقش یک کارگردان سینما که در جشنواره کن جایزه بهترین بازیگر مرد را برای او به همراه داشت و "پرنده رنگین" از جمهوری چک ساخته واتسلاو مارهول که اولین بار در دنیا سپتامبر امسال در بخش مسابقه بینالملل جشنواره فیلم ونیز روی پرده رفت، جزو فیلمهایی هستند که به فهرست کوتاه راه پیدا کردهاند.
"بینوایان" از فرانسه به کارگردانی لاد لی که در کن برنده جایزه هیئت داوران شد؛ "سرزمین عسل" از مقدونیه شمالی به کارگردانی تامارا کوتفسکا و لوبومیر استفانوف که سال گذشته در جشنواره فیلم ساندنس جایزه بزرگ داوران بخش مسابقه فیلمهای مستند سینمای جهان را دریافت کرد؛ "بدن مسیح" از لهستان به کارگردانی یان کوماسا که امسال در بخش روزهای ونیز جشنواره فیلم ونیز نمایش داده شد و جایزه سینماهای اروپا را از آن خود کرد؛ "قد دراز" از روسیه به کارگردانی کنتمیر بالاگوف که ماه مه امسال جایزه بهترین کارگردان بخش نوعی نگاه جشنواره فیلم کن را گرفت؛ و "آتلانتیک" از سنگال به کارگردانی ماتی دیوپ که برنده جایزه بزرگ جشنواره کن امسال شد، دیگر فیلمهایی هستند که شانس دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی را دارند.
"حقیقت و عدالت" به کارگردانی تانل توم از استونی و "آنها که ماندند" از مجارستان به کارگردانی بارنابش توت این فهرست را کامل میکنند.
امسال 93 کشور به اسکار نماینده معرفی کردند که یک رکورد جدید بود، اما آکادمی در مرحله بررسی دو فیلم "شیردل" از نیجریه و "جوی" از اتریش را به خاطر این که دیالوگهای هر دو فیلم عمدتاً به زبان انگلیسی است، از رقابت در بخش فیلم بلند بینالمللی خارج کرد.
با حذف نمایندگان اتریش و "شیردل" تعداد رقبا 91 فیلم شد. 92 کشور در سال 2017 فیلم به اسکار فرستادند که در زمان خود یک رکورد بود. سال گذشته 87 کشور در این رقابت شرکت کردند و درنهایت "رُما" به کارگردانی آلفونسو کوارون از مکزیک این جایزه را برد.
درام مافیایی "خائن" از ایتالیا به کارگردانی مارکو بلوکیو، انیمیشن "با تو در معرض هوا" از ژاپن به کارگردانی ماکوتو شینکای و "پسری که باد را مهار کرد" از بریتانیا به کارگردانی چیوتل اجیوفور، جزو رقبای شاخص این دوره جوایز اسکار در بخش فیلم بلند بینالمللی بودند که نتوانستند به مرحله بعد راه پیدا کنند.
ایران نیز با مستند "در جستجوی فریده" به کارگردانی آزاده موسوی و کوروش عطایی شانس خود را در جوایز اسکار امتحان کرد.
بخش فیلم بلند بینالمللی (International Feature Film) تا سال گذشته "فیلم خارجیزبان" (Foreign Language Film) نام داشت، اما هیئت رئیسه آکادمی در جلسهای که آوریل امسال برگزار شد تصویب کرد نام آن تغییر کند. هیئت رئیسه همچنین تصویب کرد تعداد فیلمهای فهرست کوتاه نامزدهای این بخش از 9 فیلم به 10 فیلم افزوده شود. گذشته از این امسال برای اولین بار تمام اعضای واجد شرایط آکادمی میتوانند برای انتخاب پنج نامزد نهایی بخش فیلم بلند بینالمللی رأی بدهند.
رأیگیری برای انتخاب نامزدهای اسکار فیلم بلند بینالمللی در دو مرحله انجام میشود. در مرحله اول اعضای داوطلب از همه شاخههای آکادمی بهعنوان اعضای کمیته فیلم بلند بینالمللی فاز 1، فیلمها را میبینند و بر مبنای امتیاز 6 تا 10 به آنها نمره میدهند.
هفت فیلمی که بالاترین امتیاز را توسط کمیته عمومی کسب کردهاند، به فهرست کوتاه نامزدهای بخش فیلم بلند بینالمللی راه پیدا میکنند. سپس کمیته اجرایی جایزه فیلم بلند بینالمللی پس از اطلاع از هفت فیلم انتخابشده، تشکیل جلسه میدهد و سه فیلم دیگر را انتخاب میکند. به این ترتیب 10 فیلم فهرست کوتاه انتخاب میشوند.
در مرحله بعد، 10 فیلم راهیافته به فهرست کوتاه بهصورت آنلاین در دسترس تمام اعضای آکادمی قرار میگیرد تا درباره پنج نامزد نهایی تصمیم بگیرند. فیلمهای فهرست کوتاه بهجز نمایش آنلاین در لس آنجلس، لندن و نیویورک روی پرده بزرگ نیز برای اعضاء اکران میشود. امسال 10 فیلم فهرست کوتاه بین جمعه 2 ژانویه 2020 تا یکشنبه 5 ژانویه برای اعضاء اکران میشوند.
در سالهای گذشته پنج نامزد بخش اسکار فیلم بلند بینالمللی توسط چند کمیته ویژه متشکل از فیلمسازان و بازیگران مطرح (از جمله کسانی چون مریل استریپ، دانلد ساترلند و دیگر افراد داوطلب) از بین فیلمهای فهرست کوتاه انتخاب میشدند. آنها در یک تعطیلات آخر هفته در نیویورک، لس آنجلس و لندن فیلمها را میدیدند و پنج نامزد نهایی را انتخاب میکردند.
اسامی نامزدهای بخش فیلم بلند بینالمللی 13 ژانویه 2020 (23 دی) همراه نامزدهای دیگر بخشهای جوایز اسکار اعلام خواهد شد. درنهایت برنده اسکار فیلم بلند بینالمللی با رأی تمام اعضای واجد شرایط آکادمی انتخاب میشود.
نود و دومین دوره جوایز اسکار یکشنبه 9 فوریه 2020 (بامداد دوشنبه 21 بهمن بهوقت ایران) در دالبی تیهتر در هالیوود برگزار میشود.
نگاهی به 10 فیلم فهرست کوتاه نامزدهای بخش فیلم بلند بینالمللی جوایز اسکار 2020:
کره جنوبی: "انگل" (Parasite) به کارگردانی بونگ جون هو
کمدی سیاه "انگل" امسال در جشنواره کن برنده جایزه نخل طلای جشنواره شد. "انگل" فیلمی با موضوع طبقه و خانواده و درباره ارتباط اعضای خانوادهای بیکار با یک خانواده ثروتمند است که به اتفاقاتی غیرمنتظره میانجامد. شرکت آمریکایی نئون این فیلم را از 11 اکتبر در لس آنجلس و نیویورک و بعد بهطور گسترده در آمریکا اکران کرد.
فیلم از آغاز فصل جوایز سینمایی بسیار موفق عمل کرده است. "انگل" به تازگی در هفتاد و هفتمین دوره جوایز گلدن گلوب در سه بخش بهترین کارگردان، بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم خارجیزبان نامزد شد، ضمن این که از سوی تعدادی از گروههای منتقدان شامل انجمن منتقدان فیلم لس آنجلس و انجمن منتقدان فیلم شیکاگو بهعنوان بهترین فیلم سال 2010 انتخاب شد. فیلم بونگ جون هو همچنین در بیست و ششمین دوره جوایز سالانه انجمن بازیگران آمریکا نامزد جایزه مهم بهترین گروه بازیگری است.
برای دومین بار است که کره جنوبی فیلمی به کارگردانی جون هو را به اسکار معرفی میکند. "مادر" به کارگردانی او در 2009 نماینده این کشور در بخش فیلم بلند بینالمللی بود.
"انگل" سی و یکمین فیلمی است که کره جنوبی از 1962 تاکنون به آکادمی معرفی کرده است. این کشور هنوز در بخش فیلم بلند بینالمللی نامزد نشده است، هرچند سال گذشته "سوختن" به کارگردانی لی چانگ-دونگ از این کشور به فهرست کوتاه نامزدهای این بخش راه پیدا کرد.
-----
اسپانیا: "رنج و افتخار" (Pain and Glory) به کارگردانی پدرو آلمودوار
فیلم شبهزندگینامهای "رنج و افتخار" با بازی آنتونیو باندراس و پنهلوپه کروز دو همکار قدیمی پدرو آلمودوار سینماگر برنده اسکار درباره یک کارگردان سالخورده سینماست که با انتخابهای خود در گذشته و حال دستوپنجه نرم میکند. باندراس برای کار خود در "رنج و افتخار" امسال در جشنواره فیلم کن جایزه بهترین بازیگر مرد را برد. کروز در فیلم نقش مادر شخصیت اصلی را بازی میکند که در فلاشبکها دیده میشود.
برای هفتمین بار است که فیلمی از آلمودوار 69 ساله به نمایندگی از اسپانیا به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی معرفی میشود. او در 1999 برای "همه چیز درباره مادرم" برنده اسکار فیلم بلند بینالمللی شد و در 1988 هم برای "زنان در آستانه فروپاشی عصبی" نامزد دریافت این جایزه بود. آلمودوار در 2002 برای فیلم "با او حرف بزن" برنده اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شد و برای همین فیلم نامزد اسکار بهترین کارگردان بود.
تا پیش از این، آخرین فیلمی که از آلمودوار به اسکار معرفی شد، ""خولییتا" بود که سال 2016 نماینده اسپانیا در اسکار بود، اما نامزد نشد.
اسپانیا تاکنون 19 بار نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی بوده و چهار بار جایزه دریافت کرده است. این کشور آخرین بار در 2004 با فیلم "دریای درون" به کارگردانی آلخاندرو آمنابار برنده اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی شد.
-----
جمهوری چک، "پرنده رنگین" (The Painted Bird) به کارگردانی واتسلاو مارهول
فیلم هولوکاستی "پرنده رنگین" اولین بار در دنیا سپتامبر پیش در بخش مسابقه بینالملل جشنواره فیلم ونیز نمایش داده شد. استلان اسکاشگورد، جولین سندز، اودو کییر، بری پپر و هاروی کایتل در این فیلم سیاهوسفید و تلخ بازی میکنند که با اقتباس از رمان هولوکاستی یرژی کوشینسکی نویسنده لهستانی-آمریکایی که در 1965 به بازار آمد، ساخته شده است. (این کتاب به فارسی با عنوان "پرواز را به خاطر بسپار" توسط انتشارات هاشمی و با ترجمه ساناز صحتی منتشر شده است.)
داستان درباره یک پسر جوان یهودی است که پدر و مادرش او را پیش اقوام خود در اروپای مرکزی فرستادهاند تا از یهودآزاری در امان باشد. وقتی عمه پسر بهطور ناگهانی میمیرد، او باید در یک دنیای وحشی و خشن که تهدیدی برای اوست، از خود مراقبت کند. "پرنده رنگین" تولید مشترک جمهوری چک، اوکراین و اسلواکی است.
"پرنده رنگین" بعد از ونیز در جشنواره فیلم تورنتو نیز روی پرده رفت و در هر دو جشنواره تعداد زیادی از تماشاگران هنگام نمایش فیلم از سالن خارج شدند. در تورنتو، دوروتا لش برنامهریز جشنواره به تماشاگران هشدار داده بود که فیلم به تاریکترین زوایای روح انسان نفوذ میکند و از آنها خواسته بود فیلم را تا آخر ببینند. او گفت: گاهی اوقات دیدن فجایع روی پرده کار بسیار دشواری است، اما نشان دادن واقعیتها بسیار اهمیت دارد.
اقتباس سینمایی مارهول از رمان جنجالی کوشینسکی برای رسیدن به پرده مسیری طولانی را طی کرد. کارگردان ساکن پراگ بعد از دهها بار بازنویسی توانست بازیگرانی درجه یک را به کار بگیرد.
جمهوری چک پس از جدایی از اسلواکی در 1993 تا سال گذشته 25 فیلم به آکادمی معرفی کرد. در 1996، "کولیا" به کارگردانی یان اسوراک برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان شد. "اگر متفرق شویم، سقوط میکنیم" به کارگردانی یان ربیک و "Zelary" به کارگردانی اوندری ترویان به ترتیب در 2000 و 2003 نامزد اسکار شدند.
-----
فرانسه: "بینوایان" (Les Miserables) به کارگردانی لاد لی
فیلم لاد لی سینماگر 39 ساله روایتی مدرن از رمان کلاسیک ویکتور هوگو است. "بینوایان" که حال و هوایی سیاسی دارد اولین بار دنیا ماه مه پیش در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن روی پرده رفت و بهطور مشترک با فیلم برزیلی "باکورائو" (Bacurau) به کارگردانی کلبر مندوسا فیو و ژولیانو دورنلیس، برنده جایزه هیئت داوران شد.
"بینوایان" از روی فیلمی کوتاه ساخته خود لی مقابل دوربین رفته است. داستان در 1993 اتفاق میافتد و درباره جوانی به نام استفان است که به گروه مبارزه با جرم و جنایت مونفرمِی در حومه پاریس میپیوندد.
یک کمیته 9 نفری شامل سه عضو ثابت شامل سه عضو ثابت تییری فرمو مدیر هنری جشنواره کن، آلن ترزن رئیس آکادمی فیلم فرانسه و سرژ توبیانا رئیس شرکت تبلیغاتی یونیفرانس نماینده فرانسه در جوایز اسکار 2020 را انتخاب کرد. "بینوایان" از میان یک فهرست کوتاه شامل سه فیلم انتخاب شد. دو فیلم دیگر "پرتره یک بانو در آتش" (Portrait of a Lady on Fire) به کارگردانی سلین سیاما که در کن جایزه بهترین فیلمنامه را برد و "پروکسیما" (Proxima) به کارگردانی آلیس وینوکور بودند.
فرانسه یکی از موفقترین کشورها در تاریخ جوایز اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی است. "بینوایان" شصت و ششمین فیلمی است که فرانسه از 1948 به اسکار میفرستد. این کشور در مجموع با 39 نامزدی، بیش از هر کشور دیگر نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان بوده و با 12 بار پیروزی بعد از ایتالیا (با 14 پیروزی از 31 نامزدی)، بیشترین موفقیت را در این بخش داشته است.
آخرین باری که یک فیلم فرانسوی برنده اسکار فیلم خارجیزبان شد، سال 1993 بود که "هندوچین" به کارگردانی رژیس وارنیه با بازی کاترین دونوو این جایزه را گرفت. از آن زمان تاکنون فرانسه 9 بار نامزد دریافت جایزه اسکار فیلم خارجیزبان بوده است. آخرین فیلم فرانسوی که نامزد اسکار شد، "موستانگ" به کارگردانی دنیز غمزه ارگوون در 2015 بود.
-----
مقدونیه شمالی: "سرزمین عسل" (Honeyland) به کارگردانی تامارا کوتفسکا و لوبومیر استفانوف
فیلم مستند "سرزمین عسل" سال گذشته در جشنواره فیلم ساندنس در بخش مسابقه فیلمهای مستند سینمای جهان نمایش داده شد و جایزه بزرگ داوران این بخش را دریافت کرد. فیلم درباره یک زنبوردار در دهکدهای دورافتاده است.
"سرزمین عسل" شانزدهمین فیلمی است که مقدونیه شمالی به اسکار میفرستد. این کشور در 1994 با فیلم "پیش از باران" به کارگردانی میلچو مانچفسکی نامزد اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی شد.
-----
لهستان: "بدن مسیح" (Corpus Christi) به کارگردانی یان کوماسا
این فیلم اولین بار در دنیا در ماه سپتامبر در بخش روزهای ونیز جشنواره فیلم ونیز نمایش داده شد و در پایان جشنواره جایزه سینماهای اروپا را از آن خود کرد که با یک جایزه نقدی و کمک برای اکران فیلم در سراسر اروپا همراه است. "بدن مسیح" بعد در جشنواره فیلم تورنتو نیز روی پرده رفت.
داستان درباره دانیلِ 20 ساله است که زندگی در یک بازداشتگاه نوجوانان او را به لحاظ روحی دچار تحول میکند. او تصمیم میگیرد یک کشیش شود، اما این آرزو با توجه به سابقه بزهکاری او، غیرممکن به نظر میرسد. وقتی دانیل را برای کار در یک کارگاه نجاری به شهری کوچک میفرستند، او در بدو ورود لباس کشیشها را به تن میکند و بهطور تصادفی جای کشیش شهر را میگیرد. آمدن این واعظ جوان و جذاب فرصتی است برای جامعه کوچک تا از غصه یک تراژدی که در شهر اتفاق افتاده است، خود را رها کند.
"اتاق خودکشی" اولین فیلم بلند داستانی کوماسا در بخش پانوراما جشنواره برلین به نمایش درآمد و دومین فیلم او درام جنگی "ورشو 44"، یکی از پرفروشترین فیلمهای لهستان در 2014 بود.
لهستان از 1963 که با "چاقو در آب"، اولین فیلم رومن پولانسکی وارد رقابت اسکار شد و نامزد شد، تا سال گذشته 50 بار در این رقابت حضور داشت. این کشور تاکنون 11 بار نامزد اسکار بوده است. لهستان در 2015 برای فیلم سیاهوسفید "ایدا" به کارگردانی پاول پاولیکوفسکی برنده جایزه اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی شد که تنها جایزه لهستان در این بخش است. سال گذشته "جنگ سرد" دیگر فیلم سیاهوسفید پاولیکوفسکی به نمایندگی از این کشور در اسکار رقابت کرد و نهتنها نامزد این بخش شد، بلکه نامزدی اسکار بهترین کارگردانی را برای اولیکوفسکی به همراه داشت و در بخش بهترین فیلمبرداری نیز نامزد شد.
-----
روسیه: "قد دراز" (Beanpole) به کارگردانی کنتمیر بالاگوف
داستان دومین فیلم بلند داستانی کنتمیر بالاگوف در 1945 تنها چند ماه پس از پایان جنگ جهانی دوم در لنینگراد جنگزده روی میدهد و درباره زنی جوان است که همراه کودکی سه ساله از جنگ به این شهر بازگشته است و همراه دوستش باید با آسیبهای روحی کنار بیایند.
"قد دراز" ماه مه امسال در بخش نوعی نگاه جشنواره فیلم کن نمایش داده شد و جایزه بهترین کارگردان این بخش را دریافت کرد. این فیلم همچنین از سوی داوران فیپرشی بهعنوان بهترین فیلم بخش نوعی نگاه جشنواره انتخاب شد.
"قد دراز" بیست و هفتمین فیلمی است که روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 1991 به آکادمی معرفی میکند. این کشور در 1994 با فیلم "آفتابسوخته" ساخته نیکیتا میخالکوف برنده اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی شد. روسیه تاکنون شش بار دیگر نیز در این بخش نامزد شده است. این کشور آخرین بار دو سال پیش با "بدون عشق" ساخته آندری زویاگینتسف شانس دریافت جایزه بهترین فیلم بلند بینالمللی را داشت. "لویاتان" دیگر ساخته زویاگینتسف نیز نامزد اسکار شد. شوروی سابق 24 فیلم از 1963 تا 1991 به آکادمی معرفی کرد که سه تای آنها برنده اسکار بهترین فیلم بلند بینالمللی شدند و شش تای دیگر در این بخش نامزد بودند.
-----
سنگال: "آتلانتیک" (Atlantics) به کارگردانی ماتی دیوپ
این فیلم که تولید مشترک سنگال و فرانسه است اولین بار در دنیا ماه مه پیش در بخش مسابقه جشنواره کن روی پرده رفت و جایزه بزرگ جشنواره کن را دریافت کرد.
داستان فیلم درباره زنی جوان در داکار مرکز سنگال است که مرد مورد علاقهاش به امید پیدا کردن فرصتهای بهتر با قایق به اروپا میرود. دیوپ 37 ساله، کارگردان سنگالی-فرانسوی، اولین زن آفریقاییتبار است که در تاریخ جشنواره کن در بخش مسابقه حضور داشت. او همچنین یکی از چهار کارگردان زن حاضر در بخش مسابقه این دوره جشنواره بود.
"آتلانتیک" دومین فیلمی است که سنگال برای رقابت در بخش فیلم بلند بینالمللی به اسکار میفرستد. این کشور اولین بار در 2017 فیلم "فلیسیته" برنده جایزه بزرگ هیئت داوران جشنواره برلین به کارگردانی آلن گومیس را معرفی کرد که به فهرست کوتاه راه یافت، اما درنهایت نامزد نشد.
-----
استونی: "حقیقت و عدالت" (Truth and Justice) به کارگردانی تانل توم
داستان اولین فیلم بلند داستانی تانل توم در 1872 در استونی روی میدهد و درباره صاحب جدید یک مزرعه است که هم باید سخت کار کند و هم با همسایه کینهتوز خود کنار بیاید و هم با خانواده خود بجنگد تا زمین بایر را به یک مزرعه رؤیایی تبدیل کند.
"حقیقت و عدالت" اوایل امسال در استونی اکران شد و رکوردهای فروش در این کشور را شکست. فیلم در چهار هفته اول اکران بیش از 205 هزار نفر را به سینماها کشاند که این برای کشوری کوچک با تنها 1.3 میلیون جمعیت، رقم قابل ملاحظهای است.
استونی از 1992 تا سال گذشته 16 بار در رقابت اسکار شرکت کرد و در سال 2014 با فیلم "نارنگیها" به کارگردانی زازا اوروشادزه نامزدی اسکار شد.
-----
مجارستان: "آنها که ماندند" (Those Who Remained) به کارگردانی بارنابش توت
داستان فیلم "آنها که ماندند" در بوداپست بعد از جنگ جهانی دوم روی میدهد و درباره دو مجارستانی است که میکوشند با پیامدهای هولوکاست کنار بیایند. آلادار یک دکتر میانسال مهربان، اما آشوبزده است که همسر و پسرانش در اردوگاههای کار اجباری جان خود را از دست دادهاند. از سوی دیگر، کلارا دختری 16 است که نمیخواهد از دست دادن پدر و مادرش را باور کند. راه آلادار و کلارا یکی میشود و...
"آنها که ماندند" پنجاه و پنجمین فیلمی است که مجارستان از 1965 تاکنون برای رقابت در بخش فیلم بلند بینالمللی به آکادمی معرفی میکند. این کشور در 1981 با "مفیستو" به کارگردانی ایشتوان سابو و در 2015 با "پسر شائول" به کارگردانی لاسلو نمش دو بار جایزه اسکار این بخش را گرفت و هشت بار دیگر هم نامزد شده است.