به گزارش هنرآنلاین، علاوه بر 9 مستند خارجی از کشورهای مختلف جهان که پیش از این به عنوان آثار خارجی حاضر در بخش "مستند زیر ذره‌بین" سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر معرفی شده بودند، 5 مستند "بهارستان خانه ملت"، "کاغذ پاره‌ها"، "خط باریک قرمز"، "وا کس چه؟" و "مهین" از ایران نیز در این بخش حضور دارند.
"بهارستان خانه ملت" (Baharestan Khaneh-y Mellat) ساخته بابک بهداد در سال 1397 است که نخستین نمایش بین‌المللی آن در جشنواره جهانی فیلم فجر خواهد بود. این فیلم پیش از این در سیوهفتمین جشنواره ملی فیلم فجر و جشنواره سینماحقیقت در ایران حضور داشته است. این فیلم مروری است بر جغرافیای سیاسی و تاریخی میدان و منطقه بهارستان در تهران. بابک بهداد، فارغ‌التحصیل رشته کارگردانی سینماست. از مستندهای او می‌توان به "نخل روز دهم"، "نامه" و "یادداشت‌های روزانه یک مسافر" اشاره کرد.
"کاغذپاره‌ها" (The Unseen) ساخته بهزاد نعلبندی در سال 1397 دیگر فیلم ایرانی بخش "مستند زیر ذره‌بین" است.
بهزاد نعلبندی فارغ‌التحصیل سینما از مدرسه فیلم تهران است. در کارنامه فیلمسازی او ساخت آثار مستندی چون "کشکول" (۱۳۸۹)، "صبح روز نهم" (۱۳۹۱)، سریال مستند "ایرانشهر" (کارگردانی مشترک) ۱۳۹۲ و فیلم داستانی بلند "پرو" (۱۳۹۵) به چشم می‌خورد. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: مسئولان شهر تهران تصمیم دارند طی فرآیندی با عنوان زیباسازی شهر، چهره تهران را از خلاف‌کاران پاک کنند، از جمله معتادان و زنان فاحشه. مردان معمولاً پس از چند روز آزاد می‌شوند، اما زنان به مرکزی در اطراف شهر انتقال داده می‌شوند و هیچ آماری از حضور این زنان کارتن‌خواب در این مراکز از سوی مددکاران ثبت نمی‌شود.
"خط باریک قرمز" (The Narrow Red Line) به کارگردانی فرزاد خوشدست که در سال 1398 ساخته شده نیز در این بخش به نمایش درمی آید. فرزاد خوشدست فارغ‌التحصیل رشته گرافیک و سینماست. او کارگردانی فیلم را از سال 1371 با ساخت فیلم‌های کوتاه هشت میلی‌متری آغاز کرد و چند فیلم مستند و داستانی 16 میلی‌متری و 35 میلی‌متری در کارنامه خود دارد. او از شاگردان عباس کیارستمی و عضو رسمی انجمن کارگردانان سینمای مستند خانه سینماست. تعدادی از فیلم‌های مستند او عبارتند از "وقایع‌نگاری یک فیل‌ساز ناتمام"، "کانی‌های پرطاووسی"، "زنی که نام ندارد" و "خط باریک قرمز". مستند قبلی او، "زنی که نام ندارد"، در سال گذشته برای اولین بار در بخش اصلی جشنواه فیلم‌های مستند کپنهاگ در کشور دانمارک به نمایش درآمد و پس از آن در پنج جشنواره مهم دیگر در کشورهای مختلف نمایش داده شد. او در سال گذشته یک فیلم بلند داستانی با نام "نگاه خیره" ساخت. "خط باریک قرمز" در اولین نمایش بین‌المللی‌اش در جشنواره جهانی فیلم فجر به نمایش درمی‌آید. در خلاصه داستان "خط باریک قرمز" آمده است: یک گروه مجرم نوجوان در زندان با کمک چند مربی نمایش تصمیم می‌گیرند یک نمایش را روی صحنه ببرند تا اگر موفق بود، به این بهانه و برای اجرا یک روز از زندان خارج شوند.
دیگر فیلم این بخش "وا کَس چه؟" (Va kas Che?) ساخته کامران حیدری در سال 1397 است که نخستین نمایش بین‌المللی آن در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر خواهد بود. کامران حیدری فعالیت‌های هنری خود را با ساخت مستندهای "داش آکل"، "محمد بهمن بیگی" و "در انتهای یک روز کامل" آغاز کرده است. او با ساخت مستند "من نگهدار جمالی..." به چهره‌ای شناخته‌شده در عرصه مستند مبدل شد و مورد توجه و تحسین مخاطبانش قرار گرفت. "وا کس چه؟" مستندی است با محوریت زندگی و مرگ ابراهیم منصفی متخلص به ابرام، نوازنده گیتار، خواننده و شاعر پرطرفدار جنوب ایران که ۷۰ سال پیش در بندرعباس به دنیا آمد و ۵۰ سال بعد در وضعیتی از دنیا رفت که تشخیص این‌که او خودکشی کرده یا به مرگ طبیعی از دنیا رفته، دشوار بود. با این‌که نزدیک به دو دهه از مرگ او می‌گذرد، تا همین امروز بر سر دلیل و چگونگی مرگ او بحث‌ها و شایعات و حدس و گمان‌ها بسیار است.
"مهین" (Mahin) اثری از محمدحسین حیدری که در سال 1397 ساخته شده است نیز در بخش "مستند زیر ذره‌بین" حضور دارد. این فیلم پیش از این در جشنواره "سینماحقیقت" حضور داشته است. محمدحسین حیدری به صورت تخصصی در زمینه تدوین و صداگذاری فعالیت می‌کند. از جمله کارهای او در زمینه تدوین می‌توان به "رزم‌آرا: یک دوسیه مسکوت" اشاره کرد. فیلم او در جشنواره "سینماحقیقت" دومین اثر برگزیده از نگاه تماشاگران شد. این مستند به بررسی شخصیت پیچیده مهین قدیری اولین قاتل سریالی زن ایران می‌پردازد.
"مستند زیر ذره‌بین" یکی از بخش‌های جشنواره جهانی فیلم فجر است که در چند سال اخیر مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. در این دوره از جشنواره جهانی فیلم فجر 9 فیلم مستند خارجی و 5 مستند ایرانی در بخش "مستند زیر ذره‌بین" جشنواره حضور دارند.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سیوهفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار می‌شود.