به گزارش هنرآنلاین، علاوه بر دو مستند "نیلوفرهای آبی اثر مونه" و "پیروزی" که پیش از این به عنوان آثار حاضر در بخش "مستند زیر ذره‌بین" سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر معرفی شده بودند، 7 مستند "ادواردو گالیانو وگاموندو"، "مسافر نیمه‌شب"، "کاخ توده‌ها"، "پیاتزا ویتوریو"، "حقیقت: گم‌شده در دریا"، "قهرمانان" و "پرونده" از کشورهای مختلف جهان نیز در این بخش به نمایش درمی‌آیند.
مستند "ادواردو گالیانو وگاموندو" (Eduardo Galeano Vagamundo) ساخته فیلیپه نپوموسِنو در سال 2018 از کشور برزیل است که نخستین نمایش آسیایی آن در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر خواهد بود. فیلیپه نپوموسِنو علاوه بر کارگردانی و تهیه‌کنندگیِ بیش از 30 فیلم کوتاه، چندین DVD موسیقی و چند سریال تلویزیونی، مجموعه شعری با نام "نقشه‌ها" نیز به چاپ رسانده و در سال 2018، اولین فیلم بلندش با نام "ادواردو گالیانو وگاموندو" را ساخته است. "ادواردو گالیانو وگاموندو" یک فیلم صمیمانه، در ستایش بزرگ‌ترین داستان‌سرای آمریکای جنوبی است. این فیلم در سال 2019 برنده جایزه بهترین مستند در بخش فیلم‌های اول جشنواره بین‌المللی فیلم دومینیکن، جمهوری دومینیک شده است.
مستند "مسافر نیمه‌شب" (Midnight Traveler) ساخته حسن فضیلی محصول مشترک آمریکا، قطر، انگلیس، کانادا در سال 2019 است. حسن فضیلی کارگردان و فیلمبردار افغانستانی است که از جمله فیلم‌های شاخص او می‌توان به "مسافر نیمه‌شب" (2019) و "صدای یک ملت: سفر من در افغانستان" (2012) اشاره کرد. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: زمانی که طالبان برای سرِ حسن فضیلی کارگردان افغانستانی جایزه تعیین می‌کند، او مجبور است به همراه همسر و دو دختر جوانش از آن‌جا فرار کند. فضیلی با به تصویر کشیدن سفر نامطمئن و مبهم خود و خانواده‌اش، مستقیماً به خطراتی که پناه‌جویانِ به دنبال پناهندگی را تهدید می‌کند، می‌پردازد.
این فیلم برنده جایزه ویژه هیئت داوران از جشنواره فیلم مستند تسالونیکی در یونان، نامزد دریافت جایزه بزرگ هیئت داوران و برنده جایزه مستند سینمایی ویژه هیئت داوران در بخش بدون مرز جشنواره فیلم ساندنس در آمریکا، نامزد دریافت جایزه ویژه تماشاگران و برنده جایزه نگاه ویژه - کلیسای جهانی از جشنواره بین‌المللی فیلم برلین در آلمان شده است.
مستند "کاخ توده‌ها" (Palace for the People) ساخته گئورگی بوگدانوف و بوریس میسیرکوف محصول مشترک بلغارستان، آلمان و رومانی در سال 2017 است که نخستین نمایش ملی آن در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر خواهد بود. زوجِ بوریس میسیرکوف و گئورگی بوگدانوف در زمینه‌های فیلمبرداری، کارگردانی، هنرهای تجسمی و عکاسی در سطح بین‌المللی شناخته‌شده هستند و تاکنون در ساخت و تدارک چندین همایش تصویری، مستند بلند، ویدیو و فیلم کوتاه (از جمله "من یک بلغار هستم" (2009) و "برای همیشه 94" (2008)) با یکدیگر همکاری داشته‌اند. مستند "کاخ توده‌ها" داستان پنج ساختمان نمادینِ به‌جامانده از دوران سوسیالیستی را روایت می‌کند؛ ساختمان‌هایی که شاهدِ تلاطم‌ها و آشفتگی‌های تاریخی اروپای شرقی در نیمه دوم قرن بیستم بوده‌اند. این فیلم در سال 2018 در جشنواره بین‌المللی فیلم صوفیه در بلغارستان و جشنواره فیلم مستند لایپزیگ در آلمان حضور داشته است.
مستند "پیاتزا ویتوریو" (Piazza Vittorio ) ساخته آبل فرارا از کشور ایتالیا در سال 2017 است که نخستین نمایش آسیایی آن در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر خواهد بود. آبل فرارا پیش از آنکه سراغ ساخت فیلم‌های بلندش با نام های "قاتل دریل‌کار" و "ام‌اس 45" برود که فیلم‌هایی به اصطلاح بهره‌بردارانه با تم خشونت بودند، فیلمسازی را در نوجوانی و به‌صورت آماتور با دوربین 8 میلیمتری آغاز کرد. از دیگر فیلم‌های این فیلمساز مستقل و پُرسابقه می‌توان به "پادشاه نیویورک" (1990) و "ستوان بد" (1992) اشاره کرد. این فیلم پرتره‌ای واضح و زنده از بزرگ‌ترین میدان عمومی شهر رُم، پیاتزا ویتوریو است که در قرن نوزدهم و در حوالی خرابه‌های تروفی دی‌ماریو، به‌جا مانده از قرن سوم ساخته شده است. مستند "پیاتزا ویتوریو" در سال 2019 در بخش فیلم‌های مستند هفته بین‌المللی فیلم ورزبرگ آلمان به نمایش درآمده است. این فیلم در سال 2018 در جشنواره بین‌المللی فیلم مستند کپنهاگ دانمارک، جشنواره فیلم کراکوف لهستان، جشنواره بین‌المللی فیلم مستند لندن در انگلستان، جشنواره بین‌المللی فیلم صوفیه در بلغارستان، جشنواره فیلم مستند تسالونیکی در یونان و جشنواره بین‌المللی فیلم ونکوور کانادا حضور داشته است.
مستند "حقیقت: گم‌شده در دریا" (The Truth: Lost at Sea) ساخته ریفات عود محصول مشترک اردن و ترکیه در سال 2018 است. ریفات عود دانش‌آموخته رشته روزنامه‌نگاری و رسانه در دانشگاه نیوکاسل انگلستان، فعال و مدافع حقوق بشر فلسطینیان است. او روی کشتی "ناوگان آزادی" که در سال 2010 به منظور شکستن محاصره ناعادلانه غزه به آن‌جا اعزام شده بود، حضور داشته و شاهد حمله نیروهای اصلی به این کشتی بوده است. این فیلم به ماجرای حمله نیروهای اسراییلی به کشتی موسوم به "ناوگان آزادی" که حامل کمک‌های بشردوستانه به مردم غزه بوده، می‌پردازد و تلاش دارد تا رنجِ فلسطینیان ساکن غزه را به امید پایان یافتن محاصره آن‌ها به تصویر بکشد. مستند "حقیقت: گم‌شده در دریا" در سال 2018 برنده جایزه بهترین فیلم در بخش امنیت بشر در جشنواره فیلم ما مردم در بریتانیا، برنده جایزه ویژه مدیترانه‌ای در جشنواره فیلم مستقل لبنان، برنده جایزه نگاه بین‌المللی از جشنواره بین‌المللی فیلم حقوق بشر در بولیوی و برنده جایزه ویژه تماشاگران از جشنواره فیلم مستند الارض در ایتالیا و همچنین در سال 2019 برنده جایزه بهترین مستند از جشنواره فیلم مریدا در مکزیک است.
مستند "قهرمانان" (Heroes) ساخته کوکن ارگون محصول مشترک ترکیه و استرالیا در سال 2019 است که نخستین نمایش آسیایی آن در جشنواره جهانی فیلم فجر خواهد بود. کوکن ارگون فیلمساز و ویدیو آرتیست اهل ترکیه است. فیلم‌های او تاکنون جوایز متعددی از جشنواره‌های مختلف، شامل جایزه ببر برای فیلم کوتاه از جشنواره فیلم روتردام در سال 2007 و جایزه نگاه ویژه از جشنواره فیلم برلین سال 2013 دریافت کرده است. مستند "قهرمانان" در سال 2019 در جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام در هلند و جشنواره فیلم استانبول در ترکیه حضور داشته است. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: هرساله تعداد زیادی از گردشگران ترک، استرالیایی و نیوزلندی برای سفری تفریحی-زیارتی، به گالیپولی ترکیه می‌روند و در آن‌جا به سربازانی که جان خود را در یکی از خونین‌ترین نبردهای جنگ جهانی اول از دست داده‌اند، ادای احترام می‌کنند. گروهی از آنان این کشته‌شدگان را "قهرمانان" و گروهی دیگر آنان را "شهیدان" خطاب می‌کنند. فیلم تفاوت در روایت‌ها را نمایش می‌دهد.
مستند "پرونده" (The Case) ساخته ورا کریچِوسکایا ساخته سال 2018 در روسیه است. ورا کریچِوسکایا کارگردان تلویزیونی برنده جایزه و موسس و مالک شبکه تلویزیونی دوژد (شبکه باران)، تنها شبکه تلویزیونی خصوصی مستقل در روسیه است. این فیلم داستان آناتولی سوبچاک نخستین شهردار سن‌پترزبورگ و پشتیبان و حامی ولادیمیر پوتین است که از زبان دخترش کسنیا، روایت می‌شود.
پیش از این دو مستند "نیلوفرهای آبی اثر مونه" (The Water Lilies by Monet) ساخته جیووانی ترویلو محصول سال 2018 ایتالیا و مستند "پیروزی" (Triumph) ساخته کرشنیک یونوزی، لوفتار وون راما و چارلی اسکیو محصول سال 2017 آمریکا نیز به عنوان آثاری که در بخش مستند زیر ذره‌بین سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر حضور دارند، معرفی شده بودند.
"مستند زیر ذره‌بین" یکی از بخش‌های جشنواره جهانی فیلم فجر است که در چند سال اخیر مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. این بخش در دوره گذشته با نمایش هشت مستند توانست توجه منتقدان را به خود جلب کند.
آدرس سایت رسمی جشنواره Fajriff.com و پست الکترونیکی جشنواره Info@Fajriff.com است.
سی‌و‌هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم فجر از ۱۸ تا ۲۶ آوریل ۲۰۱۹ (۲۹ فروردین تا ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸) به دبیری رضا میرکریمی در تهران برگزار می‌شود.