سرویس سینمایی هنرآنلاین: رضا مقصودی را بیشتر در مقام فیلمنامهنویس میشناسیم تا کارگردان. نویسنده فیلمنامه فیلمهایی چون "لیلی با من است"، "همیشه پای یک زن در میان است"، "مهرمادری"، "شیدا"، "من سالوادور نیستم" و... در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر در مقام یک فیلم اولی با فیلم"خجالت نکش" حضور دارد.
"خجالت نکش" درباره یک زن وشوهر پا به سن گذاشته است که تحت تاثیر تبلیغات رسانهای بچهدار می شوند ولی تلاش میکنند تا این موضوع را از اهالی روستای محل زندگی خود پنهان کنند. در این فیلم شبنم مقدمی، احمدمهرانفر، سام درخشانی، شهره لرستانی، لیندا کیانی، النازحبیبی، سید علی صالحی، فرانک تمنایی، کاوه آهنگر و سمیرا حسینی ایفای نقش میکنند.
این فیلم تاکنون در سینماهای مختلفی به روی پرده رفته است و امروز دوشنبه 16 بهمن ماه ساعت 17 برای اولین بار در پردیس سینمایی ملت برای اصحاب رسانه به نمایش در میآید. رضا مقصودی در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره این فیلم توضیحاتی داده است که در زیر میخوانید:
آقای مقصودی پیش از هرچیز شما امسال در مقام یک فیلم اولی در جشنواره سی و ششم حضور دارید کمی درباره این حضور برایمان بگویید، ضمن اینکه در تمام این سالها فیلم اولیها همواره برای اولین اثر خود با مشکلات بسیاری مواجه هستند. آیا شما هم با توجه به سابقه کاری که در سینما داشتید با این مشکلات دست و پنجه نرم کردید یا خیر؟
بعد از سالها فیلمنامهنویسی همیشه علاقهمند به کارگردانی بودم و طبیعی است که این علاقه را داشته باشم و دلم میخواست نوشتههایم را روی پرده ببینم. گاهی آنچه از من توسط کارگردان دیگری ساخته میشد تنها 20 درصد از آن چیزی بود که از ذهنیت من روی پرده رفته بود. از آنجا که نگاه مولف به کارم دارم از این بابت بسیار اذیت میشدم، بنابراین تلاش کردم فیلمنامهای بنویسم که در درجه نخست تهیه کننده و سرمایهگذار را برای حمایت و تولید این اثر راضی کند و موقعیتی ایجاد شود برای ساخت آن. این موقعیت نیز فراهم شد و من توانستم "خجالت نکش" را به سرانجام برسانم. خود ساختن فیلم اول دشواریهایی دارد، اما سابقه کاری من باعث شد که این وضعیت کمی تغییر کند، ضمن این که سالها پیش کارگردانی و سریالسازی کرده بودم و در عرصههای مختلف سینمایی فعالیت داشتم و خیلی ناآشنا نبودم.
ایده شکل گیری"خجالت نکش" از کجا و چگونه بود؟
حدود پنج سال پیش ایده این فیلم توسط همسرم افرا جوراب لو پیشنهاد شد و ایده خوبی هم بود. ابتدا فکر کردیم سریال خوبی میتوان از آن ساخت بنابراین طرحی نوشتیم و آن را به تلویزیون ارائه کردیم، اما تایید نشد. پس از آن روی نسخه سینمایی آن کار کنیم و بعد از بارها بازنویسی و دقت، فیلمنامه شکل نهایی به خود گرفت و حاصلش شد این فیلمی که روی پرده شاهدش هستید.
روند نگارش فیلمنامه چه مدت طول کشید؟
نگارش فیلمنامه را در یک زمان واحد انجام ندادم و این زمان متناوب نبود، در خلال آن کارهای دیگری هم انجام دادم، اما به طول کلی پنج سال از زمان ایده تا به سرانجام رسیدن آن طول کشید.
چه میزان از کاراکترهای فیلم مابه ازای بیرونی دارند؟
ما به ازای دقیقی نه اما هم همسرم و هم خود من در فضای روستایی بودیم و از نزدیک آن شرایط را دیدیم و به خوبی آدمهای روستا را میشناختیم. ما تنها از آنها الگو گرفتیم و از فضا و شخصیتها استفاده کردیم، اما اینکه از یک شخص خاص استفاده کرده باشیم اینگونه نبود.
با توجه به این که فیلم در یک فضای روستایی میگذرد از المانهای روستای خاصی استفاده کردید؟
خود فیلم در ناکجاآباد است و قصه را برای آنجا ساختیم، اما لوکیشن اصلی ما اطراف کرج بود که فیلمبرداری کردیم.
اولین فیلمتان را در ژانر کمدی تولید کردید. این انتخاب همراه با ریسک نبود؟
نه، بسیار فکر شده بود، چون فکر میکردم برای ورود به عرصه کارگردانی نیاز دارم در ابتدا فیلمنامهای داشته باشم که بتواند اشتهای تهیهکننده را برای ساخت آن تحریک کند و برای ساخت آن پیشقدم شود. بهترین راه ورود به این عرصه نیز ساخت فیلم کمدی بود و ریسکی هم همراه نداشت چرا که پیش از این در این زمینه کار کرده بودم و فضا را به خوبی میشناختم و اطلاعات کافی در این زمینه داشتم.
انتخاب ژانر کمدی و جذب تهیه کننده به این دلیل نبود که این روزها فیلمهای کمدی در گیشه با استقبال خوبی مواجه هستند؟
به هر حال وقتی فضا و شرایط به گونهای است که از فیلم کمدی استقبال خوبی میشود، تهیهکننده هم بیشتر تمایل دارد که در این زمینه کار کند. من تنها شرطی که برای ارائه و ساخت فیلمنامهام داشتم این بود که خودم آن را کارگردانی کنم.
انتخاب بازیگران برچه مبنایی شکل گرفت؟ شما از احمدمهرانفر و شبنم مقدمی به عنوان بازیگران اصلی بهره گرفتید.
در کار کمدی گیشه بسیار اهمیت دارد. ما هم از ابتدا فکر کردیم باید بازیگرانمان کسانی باشند که پیش از این امتحان خود را پس داده و مردم آنها را میشناسند و با آنها ارتباط میگیرند، ضمن این که نمیخواستیم بازیگرانی باشند که پیش از این بارها در این نقشها دیده شدهاند و جزو بازیگرانی هستند که این دوشخصیت را که طراحی جدیدی دارند بتوانند اجرا کنند. احمد مهرانفر با توجه به شکل پذیری و روحیه شجاعانهاش و شبنم مقدمی را به خاطر توانایی در اجرای نقشهای مختلف انتخاب کردیم، ضمن این که تمام بازیگران ما فکر شده و درست انتخاب شدهاند و من از این انتخابها بسیار راضی هستم.
چرا به سراغ بازیگرانی که در قالب نقشهای طنز ناشناخته هستند نرفتید؟ نمیخواستید بازیگرانتان در این زمینه چهره نابی برای مخاطب باشند؟
نه نمیخواستیم خیلی ناآشنا باشند. به هر حال بازیگران ما باید از درصدی از شهرت برخوردار باشند، چرا که بحث گیشه هم برایمان مهم بود ولی نمیخواستیم خیلی هم تکراری باشند. در واقع ناب بودن و تازگی برایمان اهمیت داشت. احمد مهرانفر این توانایی را داشت. ضمن اینکه او غیر کمدی هم فیلمهای موفقی داشته و نشان داده که شکل پذیری بالایی دارد و مخاطب هم او را دوست دارد.
تا چه اندازه در زمان نگارش فیلمنامه به این بازیگران فکر کردید؟
در زمان نگارش طبیعی است که من به یک بازیگر فکر کنم اما به احمد و شبنم پس از پایان نگارش فیلمنامه فکر کردم و جزو بازیگرانی بودند که برای ایفای این نقشها به این دو فکر کردم. من در زمان نگارش بیشتر فرض میکردم و برمبنای آن کاراکترها را خلق میکردم.
در این چند روزی که از جشنواره گذشته است، در اکرانهای مردمی بازخوردها چطور بود؟
خوب و راضی کننده بود و مردم فیلم را پسندیدند و این یعنی به اهداف اولیه رسیدیم.
با توجه به این که این روزها فیلمهای کمدی بسیار زیادی در حال اکران هستند که بعضا برخی از آنها کمدی سخیف نامیده میشوند، جنس کمدی فیلم شما از چه نوع است؟
تمام تلاشم این بود که کمدی با شخصیت بسازم. اینطور نیست که بیننده زمین را از خنده گاز بگیرد، اما فیلمی است که تلاش کرده حرفی برای گفتن داشته باشد و کمدی سخیف نباشد. تلاش کردم کمدی خوب بسازم و این اتفاق به نظرم افتاده است. به نظرم سینما نیازمند همه گونه فیلمی است، حتی همان جنس کمدیهای سخیف تا بتواند نظر همه اقشار را تامین کند، نگاه فرهنگی صرف داشتن کافی نیست.
برای اولین بار در مقام کارگردان در جشنواره فیلم فجر حضور دارید. ارزیابی شما از جشنواره چگونه است؟
جشنواره فجر فرصت مغتنمی است برای ارزیابی فیلمها و به طور کلی سینمای کشور. شما در این فرصت میتوانید ارزیابی کنید که در طول یکسال سینما در چه موقعیتی قرار دارد و این اصلیترین خاصیت بزرگ جشنواره است. شما در یک نشست میتوانید درباره فیلمها و وضعیت سینما تحلیل کنید و نباید این موقعیت را از دست داد. من هم دوست دارم فیلم در جشنواره توسط سینماروهای حرفهای که بیشتر به سینما توجه دارند، ارزیابی و نقد شود و نظر آنها را بدانم. ما نیازمند این هستیم که نظر مردم را درباره آثار خود بدانیم و راه آینده را با دقت بیشتری انتخاب کنیم.