سرویس سینمایی هنرآنلاین: سینمای مستند همواره یکی از مؤثرین ارکان سینمای ایران بوده است و در محافل و مجامع بین‌المللی خوش درخشیده است، این در حالی است که مستندسازان داخلی با توجه به کمبود امکانات و تسهیلات لازم اغلب با عشق و علاقه‌ای که به این‌گونه سینمایی دارند اقدام به ساخت اثر می‌کنند.
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی، جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران "سینما حقیقت" را آذرماه هرسال و با شعار "حقیقت بهترین راهنماست" که از فرمایشات حضرت علی ع است، در شهر تهران برگزار می‌کند.
بازنمایی تاریخ و فرهنگ جامعه‌ی ایرانی- اسلامی؛ صیانت از هویت ملی مبتنی بر انگاره‌های دینی و ایرانی؛ تقویت سینمای مستند خلاق ایران؛ بیان نسبت سینمای مستند با واقعیت‌های اجتماعی؛ آشنایی فیلمسازان کشور با تحولات نوین سینمای مستند جهان؛ توجه به اهمیت اقتصاد سینمای مستند با تأکید بر رفع موانع تولید، توزیع و نمایش این آثار در عرصه‌های داخلی و خارجی، از اصول و اهداف این جشنواره است.
اولین دوره جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت در سال 1386 برگزار شد و طی گذشت یک دهه، سینما حقیقت به مهم‌ترین رویداد سینمای مستند ایران و منطقه خاورمیانه بدل شده است. در این دوره از جشنواره نیز مطابق با سال‌های گذشته، جشنواره از بخش‌های گوناگونی چون بخش مسابقه ملی، مسابقه بین‌الملل، جایزه شهید آوینی و بخش‌های جنبی ملی و بین‌المللی، بازار بین‌المللی فیلم مستند و کارگاه‌های تخصصی تشکیل‌شده است.
بخش ملی
فیلم‌های بخش "مسابقه ملی" در دو گروه مستندهای کوتاه 45 دقیقه و کمتر و مستندهای بلند بالای 45 دقیقه اعلام شد که تعداد مستندهای کوتاه 38 فیلم و مستندهای بلند 42 فیلم است.
"آب سوخته" مرتضی مطوری، "بومرنگ" پدرام ابویی، "بی‌گدار" علیرضا دهقان، "پدر پروانهها" یزدان پرونده، "پرنده آبی" کاوه بهرامیمقدم، "پری خوانی" معصومه کیانی، "پسر ویشتاسب" عباس صاحب، "پناهگاه حامی" حامد کلجهای، "پندوم" اردوان زینی سوق، "پیش از سی سالگی" فضل‌الله تاری، "تالاب جازموریان" فرهنگ خاتمی، "جام در آفساید" فرهاد درودگر، "چهل و یک" علی خوشدلی، "خاک‌های نرم فکه" عباس عمرانی بیدی، "داستان عروسک‌ها" سیدمصطفی فخاری، "دود" محمد احسانی، "دوران افشاریه" ابوالفضل توکلی، "دیوارهای خاموش" سعید خدارضایی، "راه دل" مهدی زمانپور کیاسری، "زندگی روی خاکریز" حجت طاهری، "زیورک" مهدی میرزایی، "سالسوس" آریان عطارپور، "شبیه مضحک" علی‌محمد ناصربافقی، "صحنه آخر" محمد قاسم‌پور، "فرزند" رضا فخاری، "فرهنگ عبارت است از:" مختار نامدار، "قصه بلوار" داود اشرفی، "گوتنبرگ کجاست؟" مرتضی بالیده، "لاوراتوار" علی همراز، "لوتوس" محمدرضا وطن‌دوست، "محیط‌بان و پلنگ" فتح‌الله امیری، نیما عسگری،" من شیخ عبدالصاحب هستم" احمد معبودی، "میرزا جواد" سعید فرجی، "میکل آنژ افغانستان" محمد صفا، "نادره کار" منوچهر مشیری، "نقطه سرخط" جمشید مجددی، "نقطه و شیر" سروناز علم‌بیگی، "وازاریه" حسن نقاشی فیلم‌های مستند کوتاهی هستند که علی‌اکبر ولدبیگی، ابوالقاسم ناصری، مهدی اسدی، سیدمحمدصادق جعفری، صادق سوری به‌عنوان هیئت انتخاب، داوری کرده‌اند.
اما در بخش مستند بلند فیلم‌های "آلاله" فرشاد اکتسابی، "ابوایست" امیرصادق محمدی، "الشیخ ابا حاتم" سیدعدنان طاهری‌موسوی، "ادوارد" محمدباقر شاهین، "اینستاگرامر" سینا کیانپور، "بانو قدس ایران" مصطفی رزاق‌کریمی، "بند آب، بند خاک" فرهاد ورهرام، "پارک ملی سیاهکوه" محسن عباسی‌سرچشمه، "پریدن از روی دیوار آتش" محمد صنگوری، "پسر حاج‌علی" حمید کوهپایی، "پنج‌شنبه‌سوری" محمدحسن فردوسیزاده، "ترور سرچشمه" محمدحسین مهدویان، "چند ملاقات با یک زن" احمد جلیلی‌جهرمی، "خوشبخت بودم که نمی‌توانستم متنفر باشم" رضا فرهمند، "داستان فیکا و فیدان" دلاور دوستانیان، "در جستجوی خانه خورشید" مهدی باقری، "در جستجوی فریده" آزاده موسوی، کوروش عطائی، "در گرداب انقراض" فتح‌الله امیری، "دست‌های خالی" جمشید بیات‌ترک، "دیدن و بودن" علی شیلاندری، "رزم‌آرا: یک دوسیه مسکوت" احسان عمادی، "زنبورک در گام مینور" مریم سپهری، "ستارهای دور اما روشن" مرتضی آکوچکیان، "سربازخانه" هادی معصومدوست، "سمفونی ایران" وحید موسائیان، "شرح یک عکس" ساتیار امامی، "عشق به سبک دیکتاتور" یاسمین شریف‌منش، "عشق شمعدانی" میلاد محمدی، "علی آقا" کامران حیدری، "فرزندان زمین" محسن سخا، "قاضی و مرگ" حسن خادمی، "کویرس، وطن کوچک من" سعید صادقی، "مادرم ایل من" عزت‌الله پروازه، "معرف آزادی" رضائیان‌مقدم، "ملوانان تنها به دریا نمیروند" الله‌کرم رضایی‌زاده، "نشان" الهام اسدی، "وادی خاموشان" شهرام میراب‌اقدم، "وقایع خانه سینما" پگاه آهنگرانی، "وه انتیوک شاپور" سودابه مجاوری، "هاسوخته" لیلا امینی، "هیوا" ابراهیم سعیدی، "یک لقمه خواب" مونا زندیحقیقی توسط احمد طالبی‌نژاد، پژمان مظاهری‌پور، محمود رحمانی، یاسر خیر و مسعود سفلایی، به‌عنوان اعضای هیئت انتخاب جشنواره، موردتوجه واقع‌شده‌اند.
انتخاب سه هزار دقیقه فیلم
احمد طالبی نژاد در همین زمینه و درباره داوری و انتخاب آثار به هنرآنلاین، گفت: در این دوره سطح آثار بسیار خوب بود و به‌سختی ما توانستیم از میان حجم بسیار زیادی از آثار که به دستمان رسیده بود دست به انتخاب بزنیم.
وی ادامه داد: ما باید دو هزار دقیقه اثر انتخاب می‌کردیم اما به دلیل اینکه آثار بسیار خوب بود ما 3 هزار دقیقه اثر انتخاب کردیم و خیلی از آثار خوب هم بیرون ماند. خوشبختانه فیلم مستند امروز تبدیل به یک شاخه تنومندی شده که خیلی خوب رشد کرده است.
طالبی‌نژاد درباره ملاک و معیار انتخاب آثار اظهار کرد: بحث ملاک فردی نبود، آنچه ما مدنظر قراردادیم برای انتخاب آثار این بود که فیلم در وهله اول ازنظر هنری باید اثر خوبی باشد و سروشکل درستی داشته باشد، حرف تازه‌ای در فرم و محتوا داشته باشد و بازتاب‌دهنده شرایط روزگار ما باشد.
این منتقد سینما در ادامه بیان کرد: علاوه بر بخش مستند ملی و بین‌المللی جشنواره سینما حقیقت بخش‌های جنبی دیگری هم دارد که انتخاب آثار آن بخش‌ها هرچند بر عهده ما نبود اما می‌توانم به جرات بگویم که امروز آثار مستند ایرانی چیزی کم از نمونه‌های خارجی ندارد، اما غصه ما این است که فیلم خوب ساخته می‌شود اما امکان نمایش عمومی ندارند.
وی با ابراز امیدواری از این که فیلم‌ها بتوانند جایی برای نمایش داشته باشند، عنوان کرد: امیدوارم که هنر و تجربه و سینما حقیقت برای موضوع اکران فیلم‌ها و دیده شدن آن‌ها جدی‌تر برخورد کنند و اغلب این فیلم‌ها دیده شود. سینمای مستند امروز سینمای جدی‌تر و بهتری است نسبت به سینمای داستانی و باید آن را درک کرد.
این کارگردان همچنین درباره نمایش آثار مستند در تلویزیون نیز گفت: تلویزیون خیلی مایل به نمایش فیلم‌های مستند نیست، چرا که عمدتا آثار مستند نگاه انتقادی درستی به درون جامعه دارد و شبکه‌های تلویزیونی این نگاه را نشان نمی‌دهند؛ اما دانشگاه‌ها، می‌توانند مکان مناسبی برای نمایش این آثار باشند تا جای خالی عدم نمایش آثار مستند را پرکرده و جلسات نقد و بررسی در این زمینه برگزار کنند.
طالبی نژاد در ادامه به ورود تکنولوژی دیجیتال به سینما اشاره کرد و افزود: ممکن است که تعدادی از فیلمسازان نخواستند یا نتوانستند همسو با این تکنولوژی شوند و با ورود این تکنیک خانه نشین شدند اما اغلب فیلمسازان نسل قدیم خود را با شرایط جدید وقف داده‌اند و خود را به روز کرده‌اند چرا که چاره‌ای جز این نیست و دیگر نگاتیوی وجود ندارد بنابراین نیازمند یادگیری هستند و خیلی هم اتفاق پیچیده‌‍ای نیست. نسل قدیم می‌توانند در کنار جوانان که به این فنون آشنایی دارند به کار و فعالیت بپردازند.
بخش مسابقه بین‌الملل
هیئت انتخاب بخش "مسابقه بین‌الملل" جشنواره پس از بازبینی حدود 4000 فیلم ارسالی به دبیرخانه، 26 فیلم را برای نمایش و رقابت در بخش مسابقه بین‌الملل سینما حقیقت برگزیدند که این آثار تولید 19 کشور هستند.
مستندهای کوتاه: "آخرین نشانه" عمر شامی/ لبنان، "جنگ و پنیر" بن گارفیلد/ انگلستان، "در این سرزمین" اکاترینا مورومتسوا/ روسیه، "سینما کریستال" مارلیس پوشل، فرناز جورابچیان/ اتریش، "صدای زمستان" تیزیان بوشی/ بلژیک، سوئیس، "فوریه" مارلنا مولیتور/ آلمان، "ماه، خورشید و تفنگدار" واهان خاچاطوریان/ انگلستان، "مجموعه" مارسین پولار/ لهستان، "هیچکستان" افسانه سالاری/ پرتغال، "یک روز در حلب" علی ابراهیم/ سوریه
مستندهای نیمه‌بلند: "بنای یادبود" ایگور گروبیچ/ کرواسی، بولینگو، جنگل عشق آلخاندرو سالگادو/ اسپانیا، "تالار بزرگ" اسلاومیر باتیرا/ لهستان، "چشم‌انداز یک کاپلادا" آلبرتو لوبله/ اسپانیا، "صدای نجوای درخت را در شب شنیدم" کنت هاروی/ کانادا، "فابر ناوالیس"مائوریسیو بوریلو/ ایتالیا، "کلم‌پیچ، سیب‌زمینی و غول‌های دیگر" سربان جورجسکو/ رومانی، آلمان، "والنتینا" ماکسیمیلیان فلدمن/ آلمان
مستندهای بلند: "دنیای شفاف واختانگ" کوتسف گاباشویلی/ گرجستان، "شصت و نه دقیقه از هشتاد و شش روز" اگیل هاسکیولد لارسن/ "نروژ، شهر جدید اتوپیا "کریستوفر یان اسمیت/ "انگلستان، مادر و مادربزرگ" های جین ریو/ کره‌جنوبی، مو یا فیلیپو تیکوزی/ ایتالیا، "می‌خواهم به خانه برگردم" وسلی لئون آروزو/ سنگاپور، "هر روح بدن من" اریکا روسی/ ایتالیا، "یک پدر" ویکتور فورنیس/ اسپانیا
در بخش "مسابقه بین‌الملل" جشنواره سینما حقیقت، مستندسازان کشورهای ایتالیا، اسپانیا، آلمان و انگلستان با 3 فیلم در صدر هستند و لهستانی‌ها نیز دو فیلم دارند. در این بخش، شرکت دو اثر مستند از کشورهای سوریه و لبنان نیز حائز اهمیت است.
جایزه شهید آوینی
جایزه شهید آوینی یکی دیگر از بخش‌های جشنواره سینما حقیقت است که ویژه نمایش و تقدیر از فیلم‌های مستند منتخب حوزه مقاومت، انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است که برای چهارمین سال متوالی به‌عنوان بخش ویژه جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت برگزار می‌شود.
در این بخش اسامی 30 فیلم منتخب جایزه شهید آوینی که 13 اثر آن همزمان در بخش "مسابقه ملی" جشنواره سینما حقیقت هم حضور دارند.
"آقای دادستان" محسن اسلام‌زاده، "ادوارد" محمدباقر شاهین، "ارثیه پدری" مهدی نقویان، "اسماعیل به روایت هاجر" محمدحسین کشاورز، "اشرف همزاد شاه"سعیده نیک‌اختر، "ارمغان" روح‌الله اسدی کیادهی، "بابایی" مظفر حسینخانی هزاوه، "بالا" محمدهادی عبدالوهاب، "بانو قدس ایران" مصطفی رزاق‌کریمی، "بومرنگ" محسن نقی‌زاده، "بهار را تو روایت کن" علیرضا آل‌یمین، "پرواز هد‌هد" مصطفی رزاق‌کریمی، "تجربه شرقی" فاطمه موسوی، "ترور سرچشمه" محمدحسین مهدویان، "تک روز دهم" مصطفی سیفی، "جام در آفساید" فرهاد درودگر، "خاک‌های نرم فکه" عباس عمرانی‌بیدی، "دست‌های خالی" جمشید بیات‌ترک، "رزم‌آرا: یک دوسیه مسکوت" احسان عمادی، "زنانی با گوشواره‌های باروتی" رضا فرهمند، "شرح یک عکس" ساتیار امامی، "عشق به سبک دیکتاتور" یاسمن شریف‌منش، "فرزند" رضا فخاری، "قائم‌مقام" محمدعلی صدری‌نیا، "قصر قند" محسن اسلام‌زاده، "کویرس، وطن کوچک من" سعید صادقی، "گیسوان حلب" میثم صبوحی، "لوتوس" محمدرضا وطن‌دوست، "همشهری جنگ" احمد زایری، "هویدا" مصطفی شوقی اسامی فیلم‌هایی است که در این بخش حضور دارند.
مستندهای "ادوارد"، "بانو قدس ایران"، "ترور سرچشمه"، "جام در آفساید"، "خاک‌های نرم فکه"، "دست‌های خالی"، "رزم‌آرا: یک دوسیه مسکوت"، "زنانی با گوشواره‌های باروتی" ( با نام قبلی خوشبخت بودم که نمی‌توانستم متنفر باشم)، "شرح یک عکس"، "عشق به سبک دیکتاتور"، "فرزند"، "کویرس وطن کوچک من"، "لوتوس"، همزمان در بخش "مسابقه ملی" جشنواره سینما حقیقت نیز پذیرفته شده‌اند.
"جایزه شهید آوینی" جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت، از هیئت داوری مجزایی برخوردارست و جایزه برگزیدگان این بخش هم تندیس شهید آوینی، دیپلم افتخار و مبلغ 120 و 100 میلیون ریال برای کارگردانان دو فیلم مستند بلند و کوتاه برگزیده هیئت داوری است که در آیین پایانی جشنواره، به برگزیدگان اهدا خواهد شد. جایزه ویژه هیئت داوران و جایزه دبیر جشنواره نیز از دیگر جوایز این بخش موضوعی جشنواره سینما حقیقت است.
کارگاه‌های پژوهشی
از جمله بخش‌های قابل توجه جشنواره سینما حقیقت بخش برگزاری کارگاه‌های پژوهشی است که در آن از فیلمسازان برجسته ایرانی و خارجی دعوت به عمل می‌آید تا در زمانی معین بتوانند تعامل خوبی با فیلمسازان جوان داشته و اطلاعات و تجربیات خود را در اختیار آن‌ها قرار دهند. عناوین این کارگاه‌های تخصصی که به منظور گسترش دانش سینمای مستند و تقویت توانمندی‌های مستندسازان کشور، طی روزهای 20 تا 25 آذرماه در سالن شماره 2 پردیس چارسو برگزار می‌شود، به این شرح است: تولید مشترک و فاند، جلوه‌های بصری در سینمای مستند، آیا می‌توان تفکر را به تصویر تبدیل کرد؟ استانداردسازی بین‌المللی در فیلم مستند، حقیقت لحظه، مستند حیات وحش، یک تولید مشترک خلاق و مستند سینمایی.
امسال جانفرانکو رُزی مستندساز برجسته ایتالیایی، یکی از مدرسان کارگاه‌های پژوهشی سینما حقیقت است که عنوان ورک‌شاپ وی "حقیقت لحظه" است.
کارگاه‌های پژوهشی تلفیقی از بحث‌های روز خارج از ایران و داخل ایران است
علیرضا قاسم خان که این روزها مشغول مدیریت موزه سینما است، یکی از بانیان برگزاری این کارگاه‌های پژوهشی در جشنواره سینما حقیقت در سال‌های گذشته است.
او درباره تاثیر برگزاری این کارگاه‌ها به خبرنگار هنرآنلاین گفت: در یک برنامه فرهنگی تحت عنوان جشنواره، باید در کنار نمایش فیلم بحث‌های پژوهشی و محتوایی نیز وجود داشته باشد. چرا که موقعیت آن منحصر به فرد است. وقتی این تعداد مستندساز در یک زمان مشخص و در یک مکان مشخص دور هم جمع شده‌اند چه بهتر که بتوانیم در این بخش هم فعالیت داشته باشیم و از تجربیات آن‌ها بهره مند شویم.
قاسم خان افزود: این کارگاه‌ها تلفیقی از بحث‌های روز خارج از ایران و داخل ایران است که می‌توانیم از آن‌ها استفاده کنیم تا برای مستندسازان ایرانی یک جریان فکری تازه و نگاه نو را رقم بزنیم.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته ما از استادان با هویت ایرانی در این کارگاه‌ها دعوت کردیم تا بیایند و آخرین دستاوردهای خود را در این حوزه ارائه دهند که باعث شد کارگاه‌ها که از سال 93 شروع شد موفق‌ترین کارگاه‌های سال‌های اخیر باشد که تلفیقی از ایده‌های جدید و نو بودند و از سوی دیگر فیلمسازان می‌توانستند مسائل سینمای مستند را با هم در میان بگذارند. شب‌های نقد و رونمایی از کتاب‌های تازه منتشر شده نیز از سایر بخش‌های جنبی کارگاه‌ها بود که جو را به سمت کار پژوهش و تحقیقات سوق می‌داد. در نهایت نیز تصاویر این کارگاه‌ها را ضبط و در اختیار جوانان علاقمند، دفاتر انجمن سینمای جوانان و مراکز دیگر قرار می‌دادیم تا کسانی که این فرصت را نیافتند تا در این کارگاه‌ها شخصا حضور داشته باشند بتوانند از مطالب مفید آن‌ها استفاده کنند و بهره مند شوند.
مدیر موزه سینما با اشاره به این که کار آموزش یک کار مستمر است و باید چند سال این کار انجام شود تا به ثمر برسد اظهار کرد: ما با درخواست‌هایی که از سوی جوانان علاقمند به این حرفه می‌شد متوجه دیدگاه‌ها می‌شدیم و جدی شدن آن را تازه در این سال‌های اخیر می‌بینیم. بچه‌هایی که در این کارگاه‌ها حضور داشتند نوعی از فیلمسازی را تجربه می‌کردند و با دیدگاه‌های تازه‌ای آشنا می‌شدند که به زمان نیازمند است تا تبدیل به یک فرایند همگانی شود.
نکوداشت سینمای مستند "آذربایجان شرقی"
یکی دیگر از بخش‌های قابل توجه در جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران "سینما حقیقت" در یازدهمین دوره برپایی خود، تکریم سینمای مستند آذربایجان شرقی است که این جشنواره با مشارکت سازمان فرهنگی- هنری شهرداری تبریز و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان شرقی برگزار می‌شود. در این بخش 20 فیلم منتخب از آثار مستندسازان آذربایجان شرقی به نمایش درآمده و در مراسم اختتامیه جشنواره، نیز از آنان قدردانی خواهد شد. این 20 مستندساز در طول جشنواره هم میهمان سینما حقیقت بوده و غرفه‌ای در طبقه ششم پردیس سینمایی چارسو برای گپ‌و‌گفت با آنان تخصیص داده می‌شود.
تکریم دو پیشکسوت سینمای مستند آذربایجان شرقی، از برنامه‌های ویژه این بخش از جشنواره یازدهم "سینما حقیقت" است که طی آن، از آقایان "مصطفی رزاق‌کریمی" و "سعادتعلی سعیدپور" با اهدای نشان فیروزه سینما حقیقت، تندیس جشنواره، لوح تقدیر و هدایای نقدی، تقدیر خواهد شد. "خاطراتی برای تمام فصول" و "ناخدا سلیمان" عنوان دو فیلم منتخب این دو مستندساز تبریزی است که در بخش نکوداشت سینمای مستند آذربایجان شرقی روی پرده می‌رود.
مصطفی رزاق‌کریمی، سعادتعلی سعیدپور، رحیم مرتضی‌وند، حسین پورستار، میرحسین ثروتمند، محمد احسانی، سیدوحید حسینی‌نامی، علی خیرخواه، مریم امینی قاضی‌جهانی، معصومه محمدپور، علی دلکاری، فرهود بحری‌کرمی، قربانعلی طاهرفر، شهرام علیزاده‌امنیه، محمد محمودی‌اصل، یونس مقدم‌ایوندی، محمدباقر وثوقی، محمد فرزین‌نیا، فرید میرخانی و مجید فتحی 20 مستندساز اهل آذربایجان شرقی هستند که در بخش "نکوداشت" جشنواره سینما حقیقت با نمایش یکی از آثار مستند منتخب آن‌ها، مورد تقدیر واقع می‌شوند.
سئانس ویژه بخش نکوداشت سینمای مستند آذربایجان شرقی، ساعت 16:15 تا 17:45 سالن شماره 3 در هفت روز برپایی جشنواره در پردیس سینمایی چارسو است.
همچنین با توجه به معرفی شهر "تبریز" به‌عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال 2018 که از این رویداد با عنوان TABRIZ 2018 یاد می‌شود، آیین "نکوداشت سینمای مستند آذربایجان شرقی" جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت که با حضور میهمانان برجسته ایرانی و جهانی و در روزهای منتهی به سال جدید میلادی 2018 برگزار خواهد شد، یکی از اولین برنامه‌هایی است که عظمت فرهنگی- هنری شهر تاریخی تبریز را به منصه ظهور می‌رساند.
در سال‌های گذشته، جشنواره سینما حقیقت به نکوداشت و مرور "سینمای مستند جنوب"، "سینمای مستند اصفهان" و "سینمای مستند کرمان" پرداخته بود. تکریم استاد ناصر تقوایی و حسن بنی‌هاشمی در بخش سینمای مستند جنوب، زاون قوکاسیان، رضا مهیمن و محمود کیانی‌فلاورجانی در بخش سینمای مستند اصفهان، استاد منوچهر عسگری‌نسب و محمد اسلامی در بخش سینمای مستند کرمان، از برنامه‌های ویژه‌ی این بخش بوده است؛ ضمن این که در سال 94 هم آیین بزرگداشت "محمدرضا مقدسیان" و "مرتضی ندایی" دو چهره فقید سینمای مستند ایران با نمایش آثار منتخب این دو مستندساز در جشنواره سینما حقیقت برگزار شد. پس از پایان جشنواره هم کاروان سینما حقیقت متشکل از اساتید، مدیران، مستندسازان، نامزدها و برگزیدگان جشنواره و نمایندگان رسانه‌های جمعی عازم شهرهای آبادان، اصفهان و کرمان شده بودند.
مستند حیات وحش
یکی دیگر از نکات قابل توجه یازدهمین جشنواره سینما حقیقت نمایش منتخبی از بهترین مستندهای حیات وحش جشنواره معتبر Jackson Hole آمریکا، برگزاری ورک‌شاپ تخصصی توسط شبکه معتبر ORF اتریش، دعوت از برخی فعالان بین‌المللی سینمای مستند حیات وحش برای شرکت در سینما حقیقت و... برخی از برنامه‌های ویژه این دوره از جشنواره در حوزه مستند حیات وحش است.
کارگردانان 26 مستند حیات وحش متقاضی شرکت در بخش مسابقه ملی این جشنواره شده‌اند که برخی از این آثار عبارتند از: "محیط‌بان و پلنگ؛ در گرداب انقراض" فتح‌الله امیری، "پرندگان ماهی‌خوار" حبیب الوانی، "سمفونی سیمرغ" مهدی نورمحمدی، "باشگاه حیوانات" هادی آفریده، "جان کویر" شهرزاد دریازاده، "ردپای گرگ" علی احمدی زرین‌کلایی، "قفس‌های دریایی" سعید آلبوعبادی، "رافائل" رشاد بالف، "اشباح بیابان" هربرت استوالد، "عروس کویر" عباس مهاجران، "آشیانه‌ای در حصار" رضا اکبریان گالشکلایی، "13" کتی جهانگیری، "نسلی برای انقراض" اعظم مرادی، "از جفای تفنگ" خسرو حیدری، "محیط‌بانان دنا" شریف اسلامی، "قزل شیر" جمشید مجددی، "رخ خورشید" علی رمضانیان و...
روزگار ما
در بخش "روزگار ما" یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت که ویژه نمایش مستندهای سیاسی روز جهان است، 15 فیلم به نمایش گذاشته می‌شود. "آتش‌نشانان تحت اشغال" سیاران گیبانز/ انگلستان، "آزرده" مارسلا زامورا/ السالوادور، "آن سوی دریا" لوردانا بیانکوری/ بلژیک، "احساسی بزرگتر از عشق" ماری ژیرمانوس صبا/ لبنان، "ارتش از یاد رفته" سیگنی آستروپ/ آلمان، "برکسیتانیا" تیموتی جرج کلی/ انگلستان، روسیه، "تاریک می‌شود" اُلگا کراوتس/ فرانسه، "زیبایی، شجاعت و قدرت در کناره باختری" گلوریانا خیمنداز/ کاستاریکا، "فنجان کارگران" آدام سوبل/ انگلستان، "کارآگاهان حقیقت" آنیا ریس/ آلمان، "کشتار ایالت کنت" جوزف لوئیس/ آمریکا، "کلیسا: قانون سکوت" مارتین بودو/ فرانسه، "ورا" کرستن جانسون/ آلمان، "یک داستان خبری دیگر" اوربان والانس/ انگلستان، "یکی یا دیگری" آدام کوزوف/ انگلستان فیلم‌هایی هستند که در بخش غیررقابتی بین‌المللی جشنواره سینما حقیقت به نمایش در می‌آیند.
نگاهی دیگر
15 فیلم که تولید سال 2016 و 2017 کشورهای سوئد، آلمان، فرانسه، انگلستان، اسپانیا، هلند، صربستان، پرتغال، بوسنی و هرزگووین، فنلاند، ارمنستان، غنا، استرالیا، هندوستان، افغانستان، لبنان، امارات، قطر و سوریه هستند، برخی فیلم‌ها تولید مشترک چند کشور هستند، در بخش نگاهی دیگر به نمایش در می‌آیند. عناوین این فیلم‌ها عبارتند از: "آواز شب" هرنان تالاورا، "امواج"، "تاریخ زندگی" و "رویدادهای گمشده و پیدا شده" الساندرو نگرینی، "به یاد می‌آورم" الما تاتاراجیک، "بی‌نام" مایکل گلوگر و مونیکا ویلی، "حسرت طولانی" الیوت اسپنسر، "خیابان مرگ" کرم گوسیین، "رادیوویزیون" میلوش تومیچ، گرگور زوپانچ، ایگور سیمیچ، یلنا میلونوویچ، "ریشه پالین" نونو برومن، پدرو کوچ، "زیر زمین" نایرا سانز فوئنتس، "ساحلی‌ها" تامارا استپانیان، "طعم سیمان" زیاد خلتوم، "فرزند نامشروع" کنوت وستر، "کتاب داستان برمه" پتر لوم، "کودک سرگردان" یورگوس پانته‌لاکیس، "من تدوین" داود هیلمندی فیلم‌های بخش "نگاهی دیگر" هستند که یکی از بخش‌های غیررقابتی بین‌المللی جشنواره سینما حقیقت است.
مرور سینمای مستند دانمارک
بخش "چشم‌انداز سینمای مستند" یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی "سینما حقیقت"، به مرور فیلم‌های مستند کشور دانمارک اختصاص دارد. در این بخش غیر رقابتی بین‌المللی، 7 فیلم مستند از آثار برگزیده مستندسازان دانمارکی روی پرده می‌رود.
آماتورها در فضا مکس کستنر، بی‌نظمی طبیعی کریستین سوندربی یپسن، در انتظار خورشید کاسپر آستروپ شرودر، دوران "بیگ" کاسپر آستروپ شرودر، ماموریت تجاوز، ابزاری جنگی کاتیا فوربرت پترسن، آنت ماری اولسن، همه‌چیز در خانه، قدرت در دست مردم لیز بیرک پدرسن، 1989 آندرس اوسترگارد، ارزسبرت راز فیلم‌های این بخش را تشکیل می‌دهند. سال گذشته و در بخش "آینه یک جشنواره"، مستندهای برگزیده‌ی جشنواره معتبر دانمارکی CPH:DOX در سینما حقیقت به نمایش درآمده بود.
"پرتره"
در نهایت نیز بخش مستند پرتره جشنواره است که بسیار موردتوجه اهالی هنر است. در این بخش غیر رقابتی بین‌المللی، 10 فیلم مستند پرتره از 8 کشور دنیا به نمایش درمی‌آیند. این کشورها عبارتند از: آلمان سه فیلم، اسپانیا، لهستان، اوکراین، بوسنی و هرزگوین، اسلوونی، اندونزی و لبنان هستند. "برش" بنجامین دیزدارویچ/ بوسنی و هرزگوین، "جان برجر یا هنر نگاه کردن" کوردلیا دووُراک/ آلمان، "در سکوت مطلق" لوکاژ اسرودکا/ لهستان، "دنیای من وارونه است" پترا سلیسکر/ اسلوونی، "سرنوشت انسان" جیلانگ بایو سانتوسو/ اندونزی، "شناوری آی وی وی" بتینا کولب، اوا مهل/ آلمان، "مردی به نام ناصر" آنتوان ویکد، بادیه مسعد/ لبنان، "معمای شاه سینما" الیو کویروگا/ اسپانیا، "نقش اصلی" سرگئی بوکفسکی/ اوکراین، "هالیوود هیتلر" رودیگر سوخلند/ آلمان فیلم‌های این بخش را تشکیل می‌دهند.
یازدهمین دوره این جشنواره از 19 تا 26 آذر ماه در پردیس سینمایی چارسو برگزار می‌شود.