سرویس سینمایی هنرآنلاین: صادق صادق دقیقی کارگردان فیلمهایی چون "بزرگ مرد کوچک" و "تنهایی احمد"، سال گذشته فیلم سینمایی "چهل کچل" را تولید کرد که امسال در سیامین جشنواره فیلم کودک ونوجوان اصفهان به نمایش درآمد.
این کارگردان در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره روایتی که برای فیلم خود انتخاب کرده است، گفت: قصه این فیلم روایت آیینی 500 ساله در مازندران و شمال ایران است. در شمال کشور باران زیاد میبارد، زمانی که برنج کاران میخواهند برداشت محصول کنند، این بارش باران مانع کارشان میشود. برخی عقیده دارند اگر اسم "چهل کچل" را پیداکنی و در یک کاغذ بنویسی و از یک بلندی آویزان کنی، باران بند میآید. این باور از نظر من باور جالبی بود که جا داشت تبدیل به یک قصه شود.
وی ادامه داد: قصه در "چهل کچل" کاملا کلاسیک روایت میشود، اما هرچه جلوتر میرود، داستان تو در تو و پیچیدهتر میشود. در واقع داستان ما یک خطی نیست. فیلمهای کودک معمولا قصهای یک خطی دارند که از ابتدا تعریف میشود و با قهرمان جلو میرود. ولی قصه "چهل کچل" لایه لایه است و تلاش کردیم تمام مولفههای سینمایی رابرت مک کی را در آن رعایت کنیم تا بیننده از دیدن فیلم لذت ببرد.
صادق دقیقی درباره مهجور بودن سینمای کودک و به طور کلی مخاطبان سینما بیان کرد: ما باید ذائقه بچهها را عوض کنیم و این تنها با فرهنگسازی انجام میشود. در زمان جنگ جهانی دوم دولتها فهمیدند که باید در زمینه معماری، مسائل فرهنگی و اجتماعی فرهنگ سازی کنند، چرا که سینما ابزاری نو وتازه بود. به طور مثال ایتالیا به دلیل این که مردم رغبت کمتری برای فیلم دیدن داشتند در این زمینه فرهنگ سازی کرد و مردم را به شکل مجانی به سینما عادت داد. در آن زمان دولت ایتالیا حتی وسیله نقلیه رایگان در اختیار مردم گذاشت و اوایل غذا هم میداد تا فرهنگ سینما رفتن میان مردم جا بیفتد. بعد از آن همه اینها را آرام آرام برداشت، به این دلیل که مردم خود به خود به سینما رفتن عادت کرده بودند. ما نیز باید این موضوع را فرهنگسازی کنیم و سیاست گذاران فرهنگی و مسئولان ما باید دلسوز باشند.
وی در ادامه به وضعیت جشنواره کودک و نوجوان اشاره کرد و افزود: رضاداد دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان دوست دارد سینمای کودک بالنده شود. پیش از این تنها صحبت از برگزاری یک جشنواره بود که تعدادی مهمان داشت و بعد هم جوایزی داده میشد و تمام، اما ظاهرا قرار است اتفاقات جدیدی در این زمینه رخ دهد و حیدریان رئیس سازمان سینمایی نیز آنطور که اعلام کرده است قصد دارد سینمای کودک را بالنده کند. به نظرم برای رشد سینمای کودک تنها این وزارت فرهنگ و ارشاد نیست که باید در این حوزه گام بردارد بلکه نیازمند نهادهای دیگری از جمله اموزش و پرورش نیز هست. همه این ارگانها باید در کنار هم بنشینند و به سینمای کودک مسیر بدهند تا ذائقه کودک و نوجوان امروز تغییر کند و به سمت سینمای قهرمان پرور وطنی برود. این اتفاق با ساخت فیلمهای آپارتمانی میسر نیست. ما کشوری داریم که به لحاظ محیط زیستی بسیار تنوع دارد و خداوند به آن نظربسیار کرده است. ما باید این فضاها را به مخاطب نشان دهیم و آدمهای مناطق مختلفش را با فرهنگهایی که دارند معرفی کنیم و این خوراک را باید مسئولان فرهنگی با سرمایه گذاری در بخشهای مختلف فراهم کنند تا هنرمندان نیز هر کدام قصههای متنوع این شهرهای را به مخاطب عرضه کنند.
کارگردان "تا آمدن احمد " اشاره کرد: اشکالی ندارد اگر ما بتوانیم زنگی در مدارس داشته باشیم به نام "زنگ سینما" و مانند زنگ جغرافی، تاریخ و... در آن برای دانش آموزمان فیلم نمایش دهیم تا علاوه بر دیدن فیلم، از آن لذت ببرد و فرهنگ سازی هم انجام شود. به نظر من اگر فرزند خانواده سینما رو شود، قطعا پدرومادرش را هم به سینما میبرد و این سینما پیشرو و صنعتی خواهد شد.
وی عنوان کرد: برگزاری جشنواره به ما فیلمسازان انگیزه میدهد تا در این حوزه فعالیتمان را ادامه دهیم. ما باید با هم تعامل داشته باشیم و به نظرم اگر در زمان برگزاری این جشنوارهها فضایی فراهم شود تا بتوانیم در کنار مباحثی که مطرح میشود مدیران نهادهای وابسته را نیز در کنار خود داشته باشیم در همین فضاها و گپ و گفتهای صمیمی به بسیاری از نکات قابل توجه دست خواهیم یافت. آنها با دغدغههای ما آشنا میشوند و ما هم میتوانیم مسائل و مشکلاتمان را بی واسطه بیان کنیم. وقتی مدیر متوجه نشود که من فیلمساز چه میگویم قطعا اتفاق دیگری رخ نخواهد داد و فرهنگسازی هم نخواهد شد.
صادق دقیقی در پاسخ به این سوال که آیا میتوان با سینمای هالیوود رقابت کرد، اظهار کرد: ما هرگز نمیتوانیم با فیلمهای چند میلیارد دلاری هالیودی رقابت کنیم، اما میتوانیم برای فیلم دیدن فرهنگ سازی کنیم. سینمای ایران در دنیا به واسطه عباس کیارستمی معروف شد و این معروف شدن با فیلمهای اکشن نبود، بلکه در عین سادگی و صمیمیتی بود که در فیلمهای او دیده میشد. وقتی در مدرسه شما زنگ سینما داشته باشید و بعد از دیدن فیلم به همراه کودک و نوجوان فیلم را تحلیل کنید و برایش لحن فیلم را بیان کنید، قطعا تاثیرگذار خواهد بود و بچهها به سمت دیدن فیلمهای خودمان تمایل پیدا خواهند کرد. این زنگ تنها به صرف دیدن فیلم میتواند نباشد و کم کم با نمایش فیلم و عادت به فیلم دیدن از بچه تحلیل خواست، مانند تمام دروس دیگری که در مدرسههای ما در حال تدریس است.
وی در ادامه گفت: مطمئن باشید با تحلیل و نقد بچهها را به سینما علاقه مند میکنیم. الان نمیشود این رقابت را با هالیوود داشت، چرا که هالیوود با سرمایه گذاری هنگفتی که انجام داده نه تنها سینمای ما بلکه سینمای دنیا را تسخیر کرده است و پشت هر حرکتی که انجام میدهد یک اتاق فکر دارد. ما هم باید کم کم شروع کنیم و باور کنید با این کارهای ابتدایی هم میتوان گامهای اولیه را برداشت. ما این همه فارغ التحصیل سینما داریم که دولت میتواند با استخدام آنها در آموزش و پرورش برای آنها نیز شغل ایجاد کند. من نمیگویم حتما در تمام کلاسها آثار ایرانی به نمایش درآید، نه اتفاقا میتوان کلاسها را رقابتی کرد و فیلمهای هالیوودی مناسب سن کودک و نوجوان را نیز به نمایش گذاشت و با تحلیل درست کودک را متوجه موضوعات کرد.
وی در خاتمه درباره زمان اکران فیلم خود و وضعیت اکران فیلم کودک عنوان کرد: متاسفانه الان فیلمهایی از این دست مهجور باقی میمانند و مردم دوست دارند یا فیلمهای کمدی ببینند یا عاشقانه، اکران فیلمهایی از این دست نیازمند حمایت دولت است. به نظرم اگر دولت بیاید و در تهران سه سالن را برای این دست فیلمها اختصاص دهد قطعا اتفاق خوبی در حوزه کودک رخ خواهد داد. سینمای کودک باید در بخش اکران حمایت شود تا فیلمهایش دیده شود. برای رفع مهجوریت سینمای کودک میتوان پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش داشت. همانطور که گفتم راه اندازی زنگ سینما در آموزش و پرورش باعث میشود، سینمای نحیف کودک و نوجوان به رونق بیافتد. همچنین از میان میلیونها دانش آموز میتوان فیلمسازانی را تربیت کرد یا دست کم فیلمهای علمی، تاریخی و اجتماعی را تماشا کنند تا به یکی از حوزهها گرایش یابند. با فیلم و رسانه میتوان کودکان و نوجوانان را بیشتر تحت تاثیر قرار داد و چرخه سینما را به صنعت تبدیل میکند.