گروه سینما و تئاتر«هنرآنلاین»: مسئله نبود تنوع ژانر،مسئلهای است که سالها در تلویزیون و سینمای کشور با آن دست و پنجه نرم میکنیم. بارها گفته شده است که اگر سینمای هالیوود موفق است یکی از دلایل مهم آن همین رعایت تنوع ژانری است که باعث میشود هر طیف و هر رده سنی از مخاطبان فیلم متناسب با ذائقه خود پیدا کنند.
در ایران اما علاوه بر نبود تنوع ژانر، ما مسئله عدم تنظیمگری در جدول پخش و اکران را هم داریم. این که هیچ برنامهریزی مناسبی برای نمایش آثار وجود ندارد که مثلا در تلویزیون به طور هم زمان تنها سریالهای با موضوع اجتماعی و درام پخش نشود و در کنار آن حتما از سریال،فیلم و حتی برنامههای ترکیبی با فضای متفاوت را هم داشته باشیم.
این مسئله نه تنها در تلویزیون و سینما حل نشد، بلکه اکنون به شبکه نمایش خانگی هم کشیده شده است. شبکه نمایش خانگی که در ابتدا کارش را با سریالهایی شروع کرده بود که بیشتر نمایشی از قشر مرفه و لاکچری جامعه بود که عموم مردم از فرهنگ و زندگی آنها فاصله زیادی داشته است، اکنون از آن طرف بوم افتاده است و به سراغ مردم پایین شهر و معضلات اجتماعی و خشونت رفته است و آن هم از بعد آسیبشناسی و طرح و حل مسئله نیست. میتوان گفت هیچ حد وسطی وجود ندارد و برای عموم مردم معمولی هیچ قصهای ندارند. قصههای سریالهای شبکه نمایشی خانگی اکنون یا قصه چندضلعی عشقی است و یا فقر و معضلات و گرفتاری اجتماعی مردم پایین شهری. سریال کمدی که به معنای واقعی کمدی باشد هم نیست. از آن طرف رئالیتی شو ها جولان میدهند که بیشتر آنها هم درگیر تکرار هستند. برای مثال اکنون چندین برنامه با موضوع بازی مافیا درحال پخش است.
اکنون که در هفته دفاع مقدس هستیم، بد نیست این سوال را هم بپرسیم که چرا پلتفرمها با توجه به آزادی عمل بیشتر و سرمایهگذاران بهتر به سراغ ساخت و پخش سریال و یا مینی سریال دفاع مقدس و یا ژانر جنگ نمیروند؟ مگر غیر از این است که مخاطبان شبکه نمایش خانگی تقریبا همان مخاطبان تلویزیون هستند؟ پس چرا مخاطب عادت دارد که یک سریال جنگی ودفاع مقدس را که بخشی از تاریخ سرزمین ما است را از تلویزیون ببیند اما همان سریال در شبکه نمایش خانگی در این ژانر ممکن است مورد استقبال قرار نگیرد؟ مگر غیر از این است که سریال«خاتون» هم که مورد استقبال عموم قرارگرفته است مربوط به بخشی از تاریخ ایران در برهه جنگ جهانی با یک قصه ملودرام است؟ چرا به دفاع مقدس به عنوان برگی از تاریخ ایران نگاه نمیشود؟ چرا مخاطبان از شبکه نمایش خانگی انتظار دیگری دارند؟
به نظر میرسد که برای پلتفرمها ساخت سریال و یا برنامه با موضوعات جدید کمی ریسکپذیر شده است. چرا که از ابتدا تولیدکنندگان ذائقه مخاطب را در همین سطح نگه داشتند و آن قدر به این مسائل تکراری عادت دادند، که برای مخاطب یک تولید متفاوت عجیب است و پلتفرمها نگران هستند که نکند مخاطب موضوعات جدید را پس بزند. این درصورتی است که آنها با در اختیار داشتن عوامل و بازیگران حرفهای که حاضر نیستند با تلویزیون همکاری کنند، پتانسیل خوبی برای ساخت تولیدات با تنوع بیشتر را دارند و میتوانند ذائقه مخاطبان را تغییر دهند.
در این مرحله ساترا باید ورود پیدا کند و تولیداتی را که از شبکه نمایش خانگی پخش میشود را با تنظیمگری دقیقتری انتخاب کند و مسئله تنوع را لحاظ کند. این چیزی است که خود ساترا قولش را داده بود و آن را وظیفه خود میدانست اما همچنان عملی نشده است.