گروه سینما هنرآنلاین: اگرچه سینما جزو صنایع پولساز و پردرآمد در سرتاسر جهان محسوب میشود اما نمیتوان انکار کرد که در برخی نقاط جهان از جمله کشور ما، بعد دیگری نیز وجود دارد که اهمیت پویایی این صنعت را دو چندان میکند که همان بعد فرهنگی است. سینما زبان شیرین و جذابی برای فرهنگسازی است و همین موضوع سبب شده تا نهادهایی که دنبال کار فرهنگی هستند ترغیب شوند تا شانس خود را در این صنعت امتحان کنند. ارگانهای دولتی و نیمهدولتی زیادی در این سالها خود را در این حوزه محک زدهاند و آثار خوب و قابل توجهی خلق کردهاند. صد البته که از ابتدا چنین نبوده است و این نهادها، به مرور زمان توانستهاند به این جایگاه در حوزه سینما و تولید آثار نمایشی رسیدهاند.
امروز در نقطهای قرار داریم که رقابت نسبتا خوبی را در عرصه فیلمسازی، بین دو بخش دولتی و خصوصی شاهد هستیم و حتی در جشنوارههای داخلی حضور پررنگ هر دو بخش و درخشش هر یک از آنها را میبینیم. رقابتی که بین بخش دولتی و بخش خصوصی در فیلمسازی شکل گرفته، امروزه یکی از داغترین دوران خویش را سپری میکند؛ اما ای کاش تسریع فرایند اکران فیلمها، ترافیک ایجادشده در صف اکران را اندکی روانتر کند!
از ارگانها ساختن، از شورای نمایش انبار کردن!
پیشتر در گزارشی از راهکارهای فرار از ترافیک سنگین پشت چراغ قرمز اکران نوشتیم و در آن، به لیست بلندبالایی که یکی از روزنامههای کثیرالانتشار از فیلمهای اکراننشده منتشر کرده بود، اشاره داشتیم؛ لیستی با بالغ بر 240 اسم! اما از این تعداد فیلم پشت درب مانده، سهم فیلمهای ارگانی چقدر است؟
از تعداد 240 و اندی فیلم که پشت چراغ قرمز اکران متوقف شدهاند، 47 فیلم توسط ارگانهایی که در حوزه فیلمسازی فعالیت دارند، تولید شده است که تقریبا معادل یک پنجم کل فیلمهای اکران نشده است.
صف طویل فارابی
بنیاد سینمایی فارابی هر ساله یکی از فعالترین نهادها در حوزه تولید آثار سینمایی است و سهم زیادی از فیلمهای ارگانی اکراننشده را به خود اختصاص میدهد. سهم این نهاد از این لیست، 16 فیلم است که با سرمایهگذاری بنیاد ساخته شده است و البته یک فیلم مشارکتی با حمایت ارتش. فیلمهای ساختهشده توسط بنیاد سینمایی فارابی که پشت درب اکران منتظر نشستهاند عبارتند از:
«بیتار» به کارگردانی جمیل رستمی
«پری دریایی» به کارگردانی امیرمسعود آقابابائیان
«جنگل پرتقال» به کارگردانی آرمان خوانساریان
«خط نجات» به کارگردانی وحید موساییان
«روایت ناتمام سیما» به کارگردانی علیرضا صمدی
«سینما متروپل» به کارگردانی محمدعلی باشهآهنگر
«کاپیتان» به کارگردانی محمد حمزهای
«گلهای باوارده» به کارگردانی مهرداد خوشبخت
«لایههای دروغ» به کارگردانی رامین سهراب
«لیپار» به کارگردانی حسین ریگی
«مردهخور» به کارگردانی صادق دقیقی
«مسیر معکوس» به کارگردانی ابوالفضل جلیلی
«موسی» به کارگردانی احسان عبدیپور
«شماره ده» به کارگردانی حمید زرگرنژاد
«بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفریجوزانی
«هوک» به کارگردانی حسین ریگی
«های پاور» به کارگردانی هادی محمدپور (با مشارکت ارتش جمهوری اسلامی)
اوج پشت ترافیک
سازمان هنری و رسانهای اوج نیز دیگر نهادی است که در این سالها فعالیتی پررنگ در عرصه فیلمسازی داشته است. اگرچه تولیدات این نهاد از منظر کمیت به تولیدات فارابی نمیرسد اما فیلمهای شناخته شدهای را در کارنامه اوج میتوان یافت که در سالیان اخیر در جشنوارههای داخلی نیز خوش درخشیدهاند. فهرست اکراننشدههای اوج به شرح زیر است:
«مسیح پسر مریم» به کارگردانی علی جعفرآبادی
«لباس شخصی» به کارگردانی امیرعباس ربیعی
«کارو» به کارگردانی احمد مرادپور
«سرهنگ ثریا» به کارگردانی لیلی عاج
«ببعی» به کارگردانی حسین صفارزادگان
راویان فتح در انتظار
بنیاد فرهنگی روایت فتح نیز در این سالها اگرچه محدود و کمفروغ، اما فعالیتهایی در این عرصه داشته است که عبارتند از:
«اتاقک گلی» به کارگردانی محمد عسگری (با مشارکت باغ موزه دفاع مقدس)
«رهایی از بهشت» به کارگردانی علی نوریاسکویی
«سووشون» به کارگردانی نرگس آبیار
«شوماه» به کارگردانی مژگان بیات
«ماه گرفتگی» به کارگردانی مسعود اطیابی
سوره در میانه صف
حوزه هنری انقلاب اسلامی را نیز بواسه باشگاه فیلم سوره باید یکی از فعالان این حوزه بدانیم. حوزه هنری نیز 4 فیلم با سرمایهگذاری مستقل و یک فیلم مشارکتی در لیست اکراننشدهها دارد:
«اخت الرضا» به کارگردانی سیدمجتبی طباطبایی
«مسافری از دایتیا» به کارگردانی محمد علمدار
«در آغوش درخت» به کارگردانی بابک خواجه پاشا (با مشارکت کانون پرورش فکری)
«ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی
«عطرآلود» به کارگردانی هادی مقدمدوست
کانون در کانون شلوغیها
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز بواسطه دغدغههایی که در حوزه کودک و نوجوان دارد، به درستی وارد این فضا شده است و تولیدات قابل توجهی را عرضه کرده است که 4 مورد آنها هنوز رنگ پرده نقرهای را به خود ندیدهاند. عناوین این چهار فیلم به شرح زیر است:
«اقیانوس پشت پنجره» به کارگردانی بابک نبیزاده
«بچه زرنگ» به کارگردانی هادی محمدیان، بهنود نکویی و محمدجواد جنتی
«طرلان» به کارگردانی سیدمحمد حسینی
«در آغوش درخت» به کارگردانی بابک خواجه پاشا (با مشارکت حوزه هنری انقلاب اسلامی)
مرکز گسترش در انتهای صف
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیز از نهادهایی است که دغدغههای خاص خودش را در دنیای سینما دنبال میکند و این مرکز هم از فیلم اکراننشده بینصیب نیست. سهم مرکز گسترش از فیلمهای اکران نشده البته کمتر از دیگر ارگانهاست و تنها دو فیلم در صف اکران دارد:
«قصه ماه بیبی» به کارگردانی امین اصلانی
«مامان» به کارگردانی آرش انیسی
همچنان ساخته میشود؛ همچنان اکران نمیشود
با وجود این حجم از ترافیک، اما ارگانها هنوز از کار ننشستهاند و همچنان امر فرهنگ را از دریچه دوربین سینما دنبال میکنند. بنیاد سینمایی فارابی با 2 فیلم در دست ساخت، سازمان اوج با 2 فیلم، حوزه هنری با 6 فیلم، بنیاد روایت فتح با 3 فیلم و بنیاد شهید با 5 فیلم خودشان را برای دور جدیدی از رقابت با بخش خصوصی در جشنوارههای داخلی آماده میکنند. اینکه ارگانها پایاپای بخش خصوصی در حال حرکت و تولید فیلم هستند امر مغتنمی است اما به شرطی که این فیلمها فقط ساخته نشوند؛ بلکه اکران هم بشوند. روان کردن ترافیک پشت قرمز اکران، لازمه این است که بتوانیم حاصل تلاش ارگانهایی را که با بودجه دولتی فیلم میسازند، در جامعه ببینیم. سانسهای سینمایی که از فرط خالی بودن، به ناچار با تئاتر و نمایش و حتی بازی مافیا پر میشوند، میتوانند اندکی از بار این ترافیک بکاهند و بدین ترتیب، هم اکران را به صاحباثر هدیه کنند و هم تنوع گیشه را به مخاطب.