گروه رادیو و تلویزیون خبرگزاری هنر ایران: پرداختن به سیره و اسما حضرت زهرا (س) زندگیساز است و همواره دیدهایم که در شبهای قدر و در ماه مبارک همه از امیرالمومنین(ع) حرف میزنند، در حالی که حضرت زهرا (س) جایگاه ویژهای دارد به همین دلیل هم برنامه سحری با عنوان «سحر نشینی» ساخته و از شبکه دوسیما پخش شد. سید محمد موسویان، تهیهکننده برنامه «سحرنشینی» از چالشهای ساخت این برنامه گفت که در ادامه میخوانید.
از محوریت این برنامه و چالشهایی که برایتان داشت بگویید؟
در مقدمه باید بگویم ما از چند ماه قبل ماه مبارک، درگیر برنامههای متفاوت بودیم، درنهایت قرار شد که با گروه خانواده همکاری کنیم و این برنامه ماه مبارک را ذیل گروه خانواده بیاوریم. گروه خانواده هم چالشهای خودش را دارد. موضوعات و چالشهایی که داشتیم را بررسی کردیم و به به بررسی اسما و صفات حضرت زهرا (س) رسیدیم. در این چندین سالی که برنامه سحر روی آنتن میرفت می توانم بگویم چنین برنامهای کم نظیر است، اگر نگویم که بینظیر است. از نظر محتوایی مشکلاتی وجود دارد و به همین دلیل خیلی از دوستان روی آن کار نکرده بودند. ما توانستیم با هماهنگیهایی که انجام دادیم و تلاشهایی که کردیم در خدمت حاج آقای هدایت باشیم که پیشینه پژوهشی دارند.
چرا سراغ حضرت زهرا (س) رفتید؟
ما دراتاق فکر که صحبت میکردیم همه بحثمان این بود که در شبهای قدر و در ماه مبارک همه از امیرالمومنین(ع) حرف میزنند، در حالی که طبق پژوهشهایمان متوجه شدیم که حضرت زهرا (س) محوریت هستند. ما خواستیم با کاری که انجام میدهیم به حضرت زهرا(س) خدمتی کرده باشیم. این کار چالشهای محتوایی زیاد و خط قرمزهای زیاد داشت، که با جمع بندیهایی با شبکه و مدیر گروه به این نتیجه رسیدیم که این کار را انجام دهیم.
یکی از چالشهایی که فکر میکنم با آن مواجه شدید این بود که برنامه سحر همیشه یک روتین خاص و مرسومی داشته و شما آن را به هم زدید، یکی از موارد این بود که برای اولینبار یک مجری خانم برنامه سحر را اجرا میکرد، با اینکه نظم قبلی را بر هم زدید موافقید؟
این یکی از چالشهایی است که درگروه خانواده وجود دارد. محوریت گروه خانواده زنان و خانواده هستند. شبکه دو هم شبکه خانواده است و به همین دلیل قرار شد که در خدمت مجری خانم باشیم و از بین گزینههایی که شبکه معرفی کرد زحمتش افتاد گردن خانم دکتر امینیان، ما میخواستیم که یک خط محتوایی برای برنامه داشته باشیم و اینطور نباشد که موضوع هر بخش برنامه جدا باشد، به همین دلیل سه بخش اصلی برای برنامه در نظر گرفتیم؛ که یکی هم خوانی قرآن است، یکی بخش پادکست تصویری است که آقای حجازی اجرا میکند و یکی هم بخش گفتوگو با کارشناسمان است که حاج آقا هدایت هستند. تقریبا هرشب این ذیل محتواییمان مرتبط با یک دیگر است و در عین حال هر کدام هم به صورت جدا قابل استفاده است. از آن جایی که محدودیت تولید داشتیم و زمان کم بود طرح دکور و طرح محتوایی را هم زمان پیش بردیم. تصمیم گرفتیم که حال و هوای دکور در جایی خارج از تهران باشد و به همین دلیل در خارج از تهران، خانهای روستایی را به عنوان دکور انتخاب کردیم و تمام آن چیزی که میبینید دکوری است که به همت دوستان ساخته شده است.
نکتهای که وجود دارد این است که شما در این بخش از برنامه پادکست هم دارید. چرا فکر کردید که پادکست اهمیت دارد و جایگاه اهمیت پادکست را در کجا دیدید و این موضوع چطور باعث شد که قشر بیشتری از مخاطبان جذب برنامه شما شوند؟
برنامه سحر همیشه روتین مدنظر را پیش میگیرد و با یک فضای محتوایی ثابت کار میکند. ما برای اینکه این برنامه در سبد خانوار مخاطبمان باشد سعی کردیم همه بخشها را به سمت قصهپردازی ببریم. حتی آیاتی که برای اول برنامه انتخاب میشود یک مفهوم و قصه دارد. پادکست هم همین حالت را دارد. این که ما رفتیم سراغ پادکست برای این بود که بیشتر مردم هنگام سحر درگیر سحری خوردن و آمادگی برای اذان صبح هستند و بیشتر به صورت شنیداری درگیر برنامه میشوند و به همین دلیل فکر کردیم که بهتر است در خدمت یکی از اساتید حوزه ادبیات باشیم تا این خط محتوایی را هم دربیاوریم، که آقای حجازی قبول زحمت کردند و مرتبط با بحثهای حاج آقای هدایت که با اسناد و روایات، شرح اسما را با سیره اهل بیت و حضرت زهرا(س)، پادکستهایی را آماده کردند.
برنامه سحر نشینی برنامه مذهبی و معارفی به حساب میآید، اما جزء معدود دفعاتی است که در زیر گروه معارف نرفته است چرا این محوریت اتفاق افتاد و این کار تا چه اندازه توانسته باعث جذب خانوادهها شود و این تلفیق شدن با محوریت خانواده تا چه اندازه در جذب خانوادهها تاثیرگذار بوده است؟
همانطور که خودتان اشاره کردید، برنامه معارفی در ماه مبارک پنج الی شش برنامه بود که همیشه خطشان مشخص بود. این ریسک و امتحانی که شبکه انجام داد برای این بود که برنامه سحر از فضای معارف فاصله بگیریم و از زاویه دید خانواده، فضای معارفی را شرح و بسط دهیم. خدارا شکر تا به حال بازخوردها به مدد حضرت زهرا(س) خوب بوده؛ یعنی هم از نظر محتوایی و هم فرمی آن چیزی که در ذهن مدیرگروهها و در اتاق فکرها بود تقریبا عملیاتی شد. همکاری و اشاره به مجموعه بهزیستی را همیشه دربرنامه داشتیم که بتوانیم در سحر وقتی مردم پای سفره سحری هستند و حالشان خوب است توجهشان را جلب کنیم و به ایتام هم کمک کنیم.
از همه کسانی که پای کار این برنامه بودند تشکر میکنم؛ چون با توجه به محدودیت زمان بندی در پیش تولید، مدیر شبکه و مدیر گروه و دوستان اتاق فکر و بزرگوارانی که از همکاران و رفقا هستند و پای کار آمدند بسیار به ما کمک کردند تا بتوانیم برنامه بهتری داشته باشیم.