گروه تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه آثار نجمه پاشایی با عنوان «بتن مرمر من است» در گالری هما برگزار شد. پاشایی در گفت و گو با هنرآنلاین با بیان اینکه پنج مجسمه در این مجموعه به نمایش درآمد که با متریال چوب و بتن ساخته شده بودند گفت: بتن این آثار را خودم ساختم و کمی ظریفتر از بتنهای دیگر است. قبلاً فقط با چوب کار میکردم اما احساس کردم چیزهایی که سفت و سخت هستند و مقاومت بیشتری دارند برای آدمها جذابتر است. همچنین با توجه به این که کارهای من سازهای است و فضای خانه را دارد، بتن ماده مناسبی برای آن است و به بیننده حس امنیت میدهد.
پاشایی ادامه داد: مدتی انواع مختلف بتن را امتحان کردم اما به چیزی نیاز داشتم که سبک و مقاوم باشد، چون کارهای من چیدمان است و در زمان روی هم قرار گرفتن قطعات نباید سنگین میشدند. بنابراین خودم ترکیبی از سیمان، چسب بتن، الیاف گیاهی را به کار برده و یک بتن سبک ساختم.
او درباره ایده آثار خود گفت: در مازندران نوعی سازه به نام نفار وجود دارد که در زمانهای گذشته کشاورزان در فصل کشت در زمینهای خود میساختند تا بتوانند در آن استراحت کنند. این سازه ۴ پایه بلند دارد و بر روی آن فقط یک کفه و سقف قرار گرفته و هیچ دیواری ندارد و پس از مدتی هم بدون استفاده رها میشد. نوع دیگری از این سازه نیز با عنوان سقانفار در آرامگاهها و تکیهها وجود دارد که جنبه مذهبی یافته و تزئینات زیادی در آن است. برخلاف نفارها، این سازهها ثابت هستند و قدمت بعضی از آنها به ۲۰۰ سال پیش میرسد.
پاشایی ادامه داد: ساخت سریع و مقاومت بالای نفارها توجه مرا به خود جلب کرد. این سازهها در ناخودآگاه من ثبت شده بود و در طراحیهایم میآمد و از همانجاایده این کارها شکل گرفت. انگار یک بنای چوبی وجود دارد اما آن فضای خالی که هوا در آن جریان دارد را با بتن پر کردهام. چوب به تنهایی نمیتوانست حسی که من از این بناها گرفته بودم را منتقل کند اما بتن به این سازهها روح داد. در کارهای من نفارها از حالت موقتی بودن درآمده و روح دار شدهاند.
این هنرمند افزود: آثار من در نگاه اول هیچ شباهتی به نفار ندارد و حتی کسانی که این سازه را دیده باشند نیز شاید متوجه شباهت آنها نشوند. با این حال معتقد هستم که بیشتر مردم شناختی از این سازهها ندارند و حتی بسیاری از معماران مازندران هم از وجود نفار اطلاعی ندارند. این سازهها باید معرفی شوند زیرا دیگر استفادهای از آنها نمیشود و آنچه باقی مانده است نیز در آینده نابود میشود. نفارها و سقانفارها سازههایی هستند که روح داشتند و الان سالهاست که مردهاند و من میخواستم بگویم چنین چیزهایی در ایران استفاده میشده است.