سرویس تجسمی هنرآنلاین: بازار هنر در 10 ماه گذشته بیش از 10 سال نوآوری و تحول را پشت سر گذاشت. از بسیاری جهات، وقایع سال 2020 از همهگیری کرونا گرفته تا جنبشهای اعتراضی جهانی علیه نژادپرستی سیستمی، به تغییراتی که قبلاً با سرعت کمی در حال رخ دادن در صحنه هنر بودند، روند اضطراری بخشید. با تغییر زندگی در این روزها، بازار هنر نیز تغییر عمدهای کرد؛ از فعالیتهای خانههای حراج، آرتفرها و گالریها که فروش آنلاین خود را افزایش دادند تا مجموعهدارانی که راحتتر بر اساس عکسها و فیلمهای با وضوح بالا، فعالیت خود را ادامه میدهند. اگرچه برخی از این تغییرات موقت خواهند بود، اما بیشتر آنها برای آینده نیز ماندگار هستند.
آرتسی از نشریات فعال و بینالمللی اقتصاد هنر در گفتوگو با سه چهره دنیای هنر؛ یک مدیر خانه حراج، یک گالریدار و یک مدیر آرتفر، نحوه کسب و کارهای هنری را در سال 2020 بررسی کرده و انتظار آنها از شرایط بازار هنر در سال 2021 را مورد پرسش قرار داده است.
چالش تعطیلی گالریها کوچک و وقفه در معرفی هنرمندان نوظهور
ادوارد دولمان، مدیرعامل فیلیپس که امسال با انتقال فعالیتهای این خانه حراج به سمت استراتژی دیجیتال با موفقیت بزرگی روبرو شد زیرا این حراجخانه توانست با فروش یک نقاشی منظره دیوید هاکنی، چهارمین حراج گران قیمت سال 2020 را رقم بزند و در مجموع 134.5 میلیون دلار درآمد در سال 2020 کسب کند.
دولمان درباره تغییرهایی که همهگیری کرونا در تجارت آنها ایجاد کرده، گفت: "حتی قبل از همهگیری، ما شاهد رشد سالانه فروش آنلاین و پیشنهادات بینالمللی از طریق تلفن بودیم. به عبارت دیگر، مجموعهداران انتخاب میکردند که پیشنهاد خود را به روشی در دسترس، انعطافپذیر و راحتتر ارائه دهند. اما با وقایع سال جاری، برنامههای ما برای نوآوری دیجیتال تسریع شد، زیرا حراجها به سرعت مجبور به چرخش به سمت شیوه آنلاین شدند."
وی افزود: "این تغییرات به استقبال جامعه مجموعهداران برای پذیرش این فناوریهای جدید نیاز داشت و بازار هنر با اطمینان به جریان مداوم فروش آنلاین و فروش مجازی - زنده در میان همه گروههای علاقمند به هنر، پاسخ داد. البته هیچچیز کاملاً شبیه به دیدن یک اثر هنری عالی به صورت شخصی نیست و برای همین هم ما کاملاً به گسترش مکانهای خود در سایر شهرها متعهد هستیم و امسال نیز یک پایگاه جدید در شهر ساوتهمپتون افتتاح خواهیم کرد."
مدیرعامل حراج فیلیپس یکی از محاسن بازار هنر در سال 2020 را همگرایی فعالان این حوزه میداند و در این باره توضیح داد: "با وجود اینکه بسیاری از نمایشگاههای هنری متوقف شدند، اما در سال گذشته شاهد نزدیکتر شدن گالریها، متصدیان و هنرمندان با خانههای حراج بودیم و فکر میکنم این روند ادامهدار باشد."
از سوی دیگر دولمان درباره چالشهایی که سال گذشته میلادی برای بازار هنر به یادگار گذاشته، گفت: "به طور کلی، همهگیری کرونا برای گالریهای کوچکتر که به طور معمول استعدادهای در حال رشد را معرفی میکنند، بسیار چالشبرانگیز بود و بسیاری از آنها را رو به تعطیلی رفتند که جبران این موضوع مدتها طول خواهد کشید. از سوی دیگر شاید روند سریع نمایشگاهها و حراجیها کمی بهتر تنظیم شود زیرا برگزاری هفتههای بزرگ هنری نیروهای بسیاری را طلب میکند."
شرایط مساوی برای مجموعهداران بزرگ و خریداران خرد
کارن جنکینزجانسون، بنیانگذار و مدیر گالری جنکینز جانسون که فضای نمایشگاهی خود را همواره برای ارائه آثار جدید و تاریخی هنرمندان رنگینپوست در آمریکا اختصاص میدهد درباره تغییراتی که همهگیری کرونا در تجارت او در سال 2020 رقم زده گفت: "مانند دیگر گالریها، جنکینز جانسون مجبور شد استفاده از ابزارهای ارتباطی آنلاین را افزایش دهد. ما همکاری خود را با گالریهای دیگر و پروژههای ویژه با آرتفرها و موزهها افزایش دادهایم. البته با فرمت آنلاین زمینه گفتگوهای مربوط به فرهنگ و مرتبط با موضوعات روز دنیای هنر را با هنرمندان، مجموعهداران و کیوریتورها گسترش و فضای آگاهیبخشی را در این عرصه ایجاد کردیم."
او درباره تاثیرات مثبتی که شرایط ویژه سال 2020 برای هنر و گالریها به جا خواهد گذاشت، توضیح داد: "معتقدم که بیشترین تأثیر در استفاده از ابزارهای ارتباطی آنلاین از جمله رسانههای اجتماعی، امکان برگزاری نمایشگاههای مجازی، بازدید از استودیو هنرمندان و ارتباط بین مردم در سطح جهانی است. معتقدم که این تأثیری ماندگار و مثبت خواهد داشت زیرا موانع حضور گالریها، مجموعهداران، هنرمندان، کیوریتورها و نویسندگان را کاهش میدهد. این موضوع بستری را برای افرادی فراهم میکند که با سرمایه محدود خود یک فضای نمایشگاهی را دنبال میکنند و شرایط را برای آنهایی که منابع مالی و زمانی برای سفر ندارند را با سایر مجموعهداران بزرگ، مساوی میکند."
جنکینزجانسون درباره شرایط هنر در سال 2021 نیز گفت: "یک چالش مداوم برای بازار هنر که حوادث سال 2020 آن را آشکار کرد، عدم تنوع در این تجارت بود. افراد رنگینپوست در موزهها، موسسات و گالریها کمتر دیده شدهاند و سازمانها باید تعداد سایر اقلیتها را در همه سطوح افزایش دهند. این فرهنگ سازمانی موزهها و عدم تنوع باعث اشتباههای بسیاری شده است. فکر میکنم متولیان سیاهپوست برای ایجاد تنوع در موزههای هنری در سال جاری میلادی به هم میپیوندند."
پویایی و سازگاری اکوسیستم بازار هنری
پابلو دل وال به عنوان مدیر هنری آرت دوبی نیز درباره این رویداد هنری در منطقه خاورمیانه گفت: "آرت دوبی از موقعیت مهمی به عنوان یک کاتالیزور اصلی در فعالسازی و پرورش هنر و فرهنگ در منطقه خاورمیانه برخوردار است. با توجه به اینکه نمایشگاه فیزیکی 2020 به صورت عادی برگزار نشد، ما ابتکارات خود را در طول سال از نظر پشتیبانی گالری گسترش دادیم. زیرا تأثیرات همهگیری نشان داد که این مهم برای رشد اکوسیستم هنری مهم است. این موضوع شامل فرصتهای فروش آنلاین از طریق بستر دیجیتال آرت دوبی، توسعه مفاهیم جدید برای نمایشگاههای آنلاین، سرپرستی و اتصال گالریها به مجموعهداران بینالمللی در حوزه فیزیکی بود."
وی درباره فرصتی که همهگیری کرونا برای اقتصاد هنر فراهم کرده، توضیح داد: "قویترین نکته مثبت گسترش همکاریهای بیسابقه بین بازارهای اولیه و ثانویه یا پروژههای ترکیبی مراکز هنری در سراسر جهان است که شاهد شکلگیری آن بودیم، زیرا هنرمندان، گالریها و سازمانها برای حمایت از یکدیگر گردهم آمدهاند. یکی دیگر از نکات مثبت امسال، ایده کاوش مداوم مدلهای جدید ارتباطی است که برجسته شد. این موضوع پویایی و سازگاری اکوسیستم بازار هنری را نشان میدهد."
دل وال افزود: "نکته مثبتی که در شرایط همهگیری کرونا، امسال تحول یافت این موضوع است که این لحظه مکث و توقف باعث آگاهی بیشتر بازار هنر در مورد تأثیرات خود و ضرورت اجرای پایدارتر و سازگار با محیط زیست شد. اگرچه به طور واضح هیچ جایگزینی واقعی برای سفرها و رویدادهای بینالمللی وجود ندارد که بتواند جایگزین بازار هنر شود، اما با حرکت رو به جلو، این احتمال وجود دارد که افراد در انجام کارها بیشتر موضوعهای مختلف را مورد توجه قرار دهند؛ به عنوان مثال، سفرهای کمتری داشته باشند، اما برنامهریزی سفرها همزمان با چندین مشارکت باشد. یعنی این موضوع باعث برنامهریزی دقیقتر و مشارکت بیشتر نهادهای هنری و اقتصادی خواهد شد. این جایی است که نمایشگاههایی مانند آرت دوبی میتوانند نقش مهمی داشته باشند و به عنوان لحظهای مناسب برای حضور در بازار منطقه و همبستگی رویدادهای دیجیتالی عمل کنند."
مدیر هنری آرت دوبی درباره پیشبینی خود درباره سال 2021 گفت: "سال گذشته به شدت موضوعات سیستمی در مورد نابرابری، نژاد و نمایندگی را که باید در هنر حل شود را آشکار کرد. مردم در حال بیدار شدن هستند و نیاز فوری به صداهایی دارند که قبلاً مورد بازنمایی قرار نگرفتهاند تا شروع به رفع مجدد تعادل تاریخی کنند. آرت دوبی به این موضوع تعهد مداوم دارد زیرا بستری برای کشف چشماندازهای جهانی است که به حاشیه رانده شدهاند. ما برای توسعه تعامل هنرمندان جنوب شرقی آسیا و منطقه خاورمیانه و گسترش گفتگوهای دامنهدار و روایتهای آنها در مورد هنر تلاش میکنیم."