سرویس تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه نقاشی احسان ضیافتی کافی با نام "کلان هرج و مرج" در گالری آتبین برگزار شد. ضیافتی در گفتوگو با هنرآنلاین با بیان اینکه 6 تابلوی اکریلیک و 2 تابلوی آبرنگ در این مجموعه به نمایش درآمده است گفت: ایده اولیه این مجموعه زمانی شکل گرفت که حشرات برایم جذاب شدند و این چالش در ذهنم وجود داشت که چطور میتوانم موجوداتی بدوی و عجیب را به موجوداتی آشنا برای خود تبدیل کنم و ما به ازای انسانی برای آنها در نظر بگیرم.
ضیافتی ادامه داد: مطالعات خود را در این زمینه آغاز کردم و متوجه شدم قبل از انقلابهای فرهنگی، در کشور ما موجوداتی مانند همین حشرات، قهرمانان عینی بودند. کتابهای مختلف را مطالعه کردم که سیر فرهنگی خاورمیانه در آنها بررسی شده بود و در آنها به کرات دیده میشد که حشرات ما به ازای انسانی داشتند. به عنوان مثال مورچهها به عنوان مردم جامعه در نظر گرفته میشدند یا سوسکهای سرگینغلتان در فرهنگ مصر خدایانی بودند که خورشید را به آسمان میآوردند.
این هنرمند افزود: احساس کردم که اگر بخواهم دوباره به ابرقهرمانها نگاه کنم باید نگاه معاصری به آنها داشته باشم و متوجه شدم که این نگاه معاصر باید نگاه علمی باشد. بنابراین به سراغ مطالعات علمی رفتم و متوجه شدم که حشرات در زندگی اجتماعی خود دچار اختلالهایی میشوند که ناآگاهانه باعث میشوند تیشه به ریشه حیات اجتماعی آنها بخورد و نسلشان نابود شود. در این موارد طبیعت یا انسان هیچ نقشی در نابودی آنها ندارد بلکه اقدامات خود حشرات باعث این اتفاق است.
ضیافتی ادامه داد: این رفتارها بسیار شبیه رفتارهای انسانی است و مواردی مانند طمع، قدرتطلبی و... که ما به ازای انسانی دارد در آنها هم دیده میشود. اینها نقاطی در طبیعت است که باعث شکاف در حیاط و ادامه نسل حشرات میشود و ما میتوانیم با این حشرات همزادپنداری کنیم.
او با بیان اینکه پس از مطالعات علمی به مطالعات تاریخی پرداخته است، گفت: ما به ازاهای تاریخی این مسائل را در زندگی انسان پیدا کردم و متوجه شدم که آدمها همیشه برای اقداماتی که نتایج ناگواری داشته، توجیههایی دارند. اما کسی که از بیرون به این مسائل نگاه کند آن رفتارها را به اندازه رفتارهای حشرات در طبیعت، احمقانه میبیند.
او درباره موجوداتی که در این مجموعه به آنها پرداخته شده است گفت: زنبورهایی از نژادهای مختلف بیشترین حضور را در این مجموعه دارند و سه اثر درباره آنها کار شده است. در ادبیات ما زنبور نماد حکومتداری است و تقسیمبندی قدرت که در میان زنبورها وجود دارد در خاورمیانه ما به ازای زیادی داشته است. آثار دیگر من درباره موریانهها، سوسکهای سرگینغلتان، مورچه، سوسکهای شیرهخوار و ملخهای سیستان شکل گرفت.
ضیافتی ادامه داد: در همه تابلوها لحظهای از زندگی حشرات ثبت شده است که ما انسان بودن خود را در آنها میبینیم. در واقع آن لحظهای است که ما از انسان بودن فاصله میگیریم و خوی حیوانی پیدا میکنیم و آن حشرات به حالات انسانی نزدیک میشوند. من این وضعیت را لحظه سقوط نامگذاری کردم.
او درباره رنگهایی که در آثارش استفاده کرده است گفت: رنگهای تخت و پالت رنگی که در این آثار به کار بردم، الهام گرفته از کمیک استریپهای دهه ۶۰ و ۷۰ امریکا است و قصد داشتم قهرمانان خودمان را قابل مقایسه با ابرقهرمانهای آنها کنم. همه این حشرات برای من قهرمانان نادان و در واقع خود ما هستند. سعی کردم از رنگهای نزدیک به رنگهای اصلی استفاده کنم تا اشارهای داشته باشند به بدوی بودن و مسائل ابتدایی که درگیر آن هستیم که همین مسائل باعث نابودی ما میشوند.